Nadzwyczajne obostrzenie kary cz. 2

Sposób zaostrzenia uzależniony jest od zagrożenia przewidzianego w naruszonym przepisie.

Autopromocja

I. Pierwsza zasada mówi, że jeżeli przestępstwo skarbowe jest zagrożone tylko karą grzywny do 360 stawek dziennych, to sąd wymierza karę pozbawienia wolności do 6 miesięcy albo karę ograniczenia wolności (także w pełnym wymiarze 12-stu miesięcy).

W przypadku, gdy  zagrożenie grzywną jest wyższe niż 360 stawek, ale ogranicza się jedynie do grzywny, sąd może orzec także karę pozbawienia wolności do roku albo karę ograniczenia wolności (tak jak powyżej, także w pełnym wymiarze).

Dodatkowo można wymierzyć karę grzywny, która grozi za to przestępstwo. Jeżeli sprawa dotyczy przestępstwa związanego z uszczupleniem należności publicznoprawnej (a ona sama nie została uiszczona w całości), to sąd ma obowiązek wskazania terminu, w którym sprawca musi ją uiścić.

Autopromocja

Webinar: VAT 2025

Sprawdź

Przepis art. 53 § 26 i 26 a) kks podaje definicję należności publicznoprawnej jako należności państwowej lub samorządowej, będącej przedmiotem przestępstwa skarbowego lub wykroczenia skarbowego; należnością państwową jest podatek stanowiący dochód budżetu państwa, należność z tytułu rozliczenia udzielonej dotacji lub subwencji lub należność celna, a należnością samorządową - podatek stanowiący dochód jednostki samorządu terytorialnego lub należność z tytułu rozliczenia udzielonej dotacji lub subwencji.

Polecamy: Na czym polega zabezpieczenie majątkowe w sprawach karnych skarbowych?

Polecamy: Przestępstwa i wykroczenia skarbowe - vademecum

Autopromocja

Webinar: VAT 2025

Sprawdź

Należnością publicznoprawną, w tym podatkiem, jest także należność stanowiąca przychód budżetu ogólnego Wspólnot Europejskich lub budżetu zarządzanego przez Wspólnoty Europejskie lub w ich imieniu, w rozumieniu wiążących Rzeczpospolitą Polską przepisów prawa Unii Europejskiej, będąca przedmiotem przestępstwa skarbowego lub wykroczenia skarbowego.

Prawo karne skarbowe (ze względu na cel fiskalny państwa) karę grzywny uważa za sankcję priorytetową, podstawową. Wymierzenie kary pozbawienia czy ograniczenia wolności nie powinno wpływać na to, czy sprawca uniknie kary grzywny. 

Autopromocja

Kasowy PIT 2025 – webinar.
Nowe przepisy

Sprawdź

II. Druga zasada stanowi, że sąd wymierza karę pozbawienia wolności przewidzianą za popełnione przestępstwo skarbowe w wysokości nie niższej niż 1 miesiąc do górnej granicy ustawowego zagrożenia zwiększonego o połowę.

Przepis ten nie pozbawia sądu możliwości wymierzenia z takim samym obostrzeniem (czyli do górnej granicy zagrożenia tą grzywną, zwiększonego o połowę) także kary grzywny grożącej za to przestępstwo obok kary pozbawienia wolności.

III. Trzecia zasada nakazuje, aby sąd stosując nadzwyczajne obostrzenie kary, wymierzył karę pozbawienia wolności w wysokości nie niższej niż 3 miesiące do górnej granicy ustawowego zagrożenia zwiększonego podwójnie.

Nie wyklucza to możliwości wymierzenia także kary grzywny grożącej za to przestępstwo, jeżeli sprawca popełnia czyn zabroniony określony w art. 38 § 2 pkt 1. Kara ta ma być orzeczona w wysokości do górnej granicy ustawowego zagrożenia zwiększonego o połowę.

Zatem zgodnie z tą zasadą, zaostrzenie kary polega na możliwości:

- orzeczenia kary pozbawienia wolności w wysokości górnej granicy zagrożenia zwiększonej podwójnie oraz

- wymierzenia kary grzywny w wysokości górnej granicy zwiększonego zagrożenia, ale zwiększonego o połowę.

Przy przestępstwie przewidującym karę pozbawieniem wolności do lat 5 i grzywną do 720 stawek, sąd może orzec karę pozbawienia wolności do lat 10  oraz grzywny do 1080 stawek dziennych.

Zasada ta stanowi jednocześnie ósmy przypadek, kiedy sąd ma obowiązek nadzwyczajnie obostrzyć karę (siedem pierwszych zostało opisanych w cz.1 artykułu).

Podstawą nadzwyczajnego obostrzenia kary w tym wypadku jest tzw. wielka wartość uszczuplenia lub przedmiotu czynu. Zgodnie z definicją zawartą w art. 53 § 16 kodeksu, wielką wartością jest wartość, która w czasie popełnienia przestępstwa przekracza 1000-krotność minimalnego wynagrodzenia.

Wielka wartość ma zastosowanie tylko do przypadków wyliczonych w art. 38 § 2 pkt 1.

Podstawą obostrzenia kary w pozostałych sytuacjach jest duża wartość (czyli wartość, która w czasie popełnienia czynu zabronionego przekracza pięćsetkrotną wysokość minimalnego wynagrodzenia (art. 53 §15)).

Na podstawie trzeciej zasady (art. 38 § 2) nie można jednak orzec kary wyższej niż 10 lat pozbawienia wolności, 18 miesięcy kary ograniczenia wolności, 1080 stawek dziennych.

W przypadku trzeciej zasady (a jednocześnie ósmej podstawy do nadzwyczajnego obostrzenia kary) ma zastosowanie art. 37 § 2 i 3 kodeksu, który przewiduje pewne wyłączenia. Stanowią one podstawę do wymierzenia kary zgodnie z normalnymi zasadami, niewprowadzającymi reguł nadzwyczajnego obostrzenia kary. Przedstawione zostały w części 1 artykułu.