REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jaki jest zakres i tryb kontroli celno-skarbowej

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Robert Nogacki
radca prawny
Kancelaria Prawna Skarbiec
Kancelaria Prawna Skarbiec świadczy doradztwo prawne z zakresu prawa podatkowego, gospodarczego, cywilnego i karnego.
Jaki jest zakres i tryb kontroli celno-skarbowej /fot. Shutterstock
Jaki jest zakres i tryb kontroli celno-skarbowej /fot. Shutterstock
fot. Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

W wyniku reformy administracji skarbowej, która miała miejsce trzy lata temu, doszło do wyodrębnienia dwóch rodzajów kontroli podatników. Pierwszym z nich jest kontrola podatkowa prowadzona przez Naczelnika Urzędu Skarbowego uregulowana w przepisach Ordynacji podatkowej. Natomiast drugi rodzaj to kontrola celno-skarbowa, wykonywana na podstawie przepisów ustawy o Krajowej Administracji Skarbowej.

Zakres kontroli celno-skarbowej

Kontroli celno-skarbowej podlega przede wszystkim przestrzeganie przepisów prawa podatkowego. Ponadto w art. 54 ustawy o KAS wskazane zostały inne kontrolowane obszary, do których należy w szczególności przestrzeganie prawa dewizowego, celnego oraz innych przepisów w zakresie przywozu i wywozu towarów, a także regulujących urządzanie i przeprowadzanie gier losowych, posiadania automatów do gier hazardowych oraz przepisów o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu. Ponadto ustawa o KAS wskazuje szczególne miejsca i przedmioty podlegające kontroli celno-skarbowej. Są to m.in. paliwa w zbiorniku przewozowym, produkcja i handel automatami do gier, przesyłki pocztowe, ruch drogowy.

REKLAMA

Autopromocja

Zakres kontroli celno-skarbowej jest bardzo szeroki i obejmuje tematykę zarówno z zakresu przepisów prawa podatkowego, jak i innych przepisów wykorzystywanych w ocenie ustawodawcy najczęściej do popełniania nadużyć i uszczuplania dochodów skarbowych.

Tryb prowadzenia kontroli celno-skarbowej

REKLAMA

Miejscem kontroli jest w zależności od potrzeb siedziba kontrolowanego, miejsce prowadzenia lub przechowywania ksiąg rachunkowych oraz każde inne miejsce związane z działalnością kontrolowanego. Ponadto kontrola może być prowadzona w urzędzie celno-skarbowym, na przejściu granicznym czy w oddziałach celnych urzędów celno-skarbowych.

Warto podkreślić, że szeroki jest nie tylko zakres właściwości rzeczowej, lecz także właściwości miejscowej. Zgodnie z art. 61 ustawy o KAS urząd celno-skarbowy może wykonywać swoją kontrolę na obszarze całego terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Pierwszym etapem kontroli celno-skarbowej jest jej wszczęcie na podstawie upoważnienia do przeprowadzenia kontroli. Datą rozpoczęcia kontroli jest dzień doręczenia upoważnienia podatnikowi.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Zasadniczo kontrola powinna być zakończona bez zbędnej zwłoki, nie później niż w ciągu trzech miesięcy od jej rozpoczęcia. Należy jednak pamiętać, że organ celno-skarbowy może przedłużyć ten termin z ważnych przyczyn. Ustawa nie zawiera przepisu wyznaczającego maksymalny okres kontroli, dlatego mogą się zdarzyć sytuacje, w których przedsiębiorcy są kontrolowani miesiącami, a nawet latami.

Formalnym zakończeniem kontroli jest dostarczenie podatnikowi wyników kontroli lub protokołu (m.in. w przypadku gier hazardowych, paliw czy refundacji wywozowych).

Uprawnienia kontrolującego i obowiązki kontrolowanego

REKLAMA

Ramy kontroli celno-skarbowej wyznaczone są przez prawa i obowiązki zarówno urzędnika prowadzącego kontrolę, jak i podatnika. Podatnik, u którego prowadzona jest kontrola, powinien na żądanie organu umożliwić wstęp do siedziby oraz innych pomieszczeń firmy, lokalu mieszkalnego, udzielić pisemnych lub ustnych wyjaśnień i informacji, okazać dokumenty finansowe, a także inne związane z działalnością gospodarczą, sporządzić odpisy, kopie, wyciągi, umożliwić dokonanie oględzin, przesłuchania, w tym także pracowników podatnika i świadków, umożliwić pobranie próbek towarów. Kontrolujący ma także prawo do dokonania analizy i badania towarów, surowców i półproduktów.

Ponadto kontrolowany powinien umożliwić wgląd w dokumenty, udzielić wsparcia technicznego, przedstawić na żądanie tłumaczenia dokumentów, przeprowadzić na żądanie spis z natury, udostępnić w niezbędnym zakresie środki łączności, zapewnić warunki do wykonywania czynności przez organ. Kontrolujący są także uprawnieni do przeprowadzenia rewizji, przeszukania osób, kontroli przesyłek pocztowych, zatrzymania pojazdów i innych środków przewozu oraz kontroli znajdującego się w nich paliwa.

Dodatkowo w kontrolę celno-skarbową może zostać zaangażowany kontrahent kontrolowanego, poprzez wezwanie do udostępnienia dokumentów, informacji, wyjaśnień, ksiąg rachunkowych. Przepis nie dotyczy tylko bezpośrednich kontrahentów.

Po kontroli…

Najbardziej pożądanym przez podatnika scenariuszem zakończenia kontroli celno-skarbowej jest brak stwierdzenia nieprawidłowości. W przypadku, gdy organ stwierdzi nieprawidłowości, podatnik ma możliwość dokonania korekty rozliczeń. Jeżeli tego nie zrobi lub organ podatkowy nie uwzględni złożonej przez niego korekty, kontrola celno-skarbowa przekształca się w postępowanie podatkowe.

Polecamy: Oferta specjalna: Pakiet książek – Nowa matryca stawek VAT Towary i Usługi z programem INFORLEX PKWiU + CN, stawki VAT i WIS na 2 m-ce

Co zrobić, jeżeli kontrola się właśnie rozpoczyna?

Z pewnością nie należy wpadać w panikę. W pierwszej kolejności warto skontaktować się z doradcą podatkowym, który powinien dokonać analizy obszaru objętego kontrolą, a następnie wyspecyfikować tematy, które mogą być przedmiotem dalszych pytań. Dobrą praktyką jest także udzielanie krótkich i konkretnych odpowiedzi na wezwanie organu. W większości przypadków to wystarczy, a jeżeli kontrolujący będzie miał dodatkowe pytania, to z pewnością dopyta. Zbyt rozbudowane odpowiedzi mogą być wskazówką dla organu w zakresie dalszej kontroli. Warto też uzgodnić z doradcą podatkowym strategię na kontrolę podatkową, gdyż od tego zależy dalsza współpraca z kontrolującymi, a także zakres udzielanych informacji i wynik kontroli. Dobrą praktyką jest także poinformowanie innych pracowników o wszczętej kontroli podatkowej, ograniczenie kontaktu kontrolujących z innymi pracownikami (np. poprzez wydzielenie odrębnego pokoju) oraz ustalenie zasad kontaktu kontrolujący – kontrolowany i reprezentacji kontrolowanego w toku kontroli.

Autor: radca prawny Robert Nogacki
Kancelaria Prawna Skarbiec

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
KSeF wymusi zmiany. Rejestry VAT i wydatki pracownicze po nowemu od 2026 roku

Wdrożenie Krajowego Systemu e-Faktur to jeden z najważniejszych projektów cyfryzacyjnych polskiej administracji podatkowej ostatnich lat. Od 1 lutego lub od 1 kwietnia 2026 roku – w zależności od poziomu sprzedaży w 2024 roku – podatnicy VAT będą zobowiązani do wystawiania faktur wyłącznie w formie elektronicznej za pośrednictwem KSeF. To nie tylko zmiana technologiczna, ale także rewolucja organizacyjna, która wymusi dostosowanie systemów księgowych, procesów wewnętrznych i codziennej pracy działów finansowych.

Kredyt EKOlogiczny 2025 – bezzwrotna dotacja dla firm na modernizację energetyczną. Jakie warunki trzeba spełnić?

Już od października 2025 r. przedsiębiorcy będą mogli ubiegać się o dofinansowanie z Kredytu EKOlogicznego – dotacji realizowanej w ramach programu Fundusze Europejskie dla Nowoczesnej Gospodarki (FENG 3.01).

Obowiązkowy KSeF: kogo obejmie, jak fakturować w czasie awarii? Co czeka podatników VAT w 2026 roku?

Ponad pół rok dzieli przedsiębiorców od dnia, w którym elektroniczne fakturowanie stanie się w Polsce obowiązkowe. W zależności od poziomu sprzedaży w 2024 roku, firmy będą musiały dołączyć do Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF) od 1 lutego lub od 1 kwietnia 2026 roku. Od tego momentu korzystanie z KSeF stanie się obowiązkowe dla wszystkich podatników VAT czynnych. Firmy mają już niewiele czasu, by dostosować swoje systemy, procedury i zespoły do nowych wymogów.

Ulga termomodernizacyjna i zwolnienie z podatku dochodowego (PIT) dla osób realizujących przedsięwzięcia termomodernizacyjne. Najnowsze objaśnienia Ministra Finansów z 2025 r.

W dniu 30 czerwca 2025 r. Minister Finansów wydał objaśnienia podatkowe odnośnie form wsparcia przedsięwzięcia termomodernizacyjnego w podatku dochodowym od osób fizycznych. Objaśnienie te dotyczą rozwiązań podatkowych (ulga termomodernizacyjna i zwolnienie podatkowe), które wspierają przedsięwzięcie termomodernizacyjne na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej „ustawa PIT”), oraz ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (dalej „ustawa o ryczałcie”). Objaśnienia zawierają ogólne wyjaśnienia przepisów prawa podatkowego oraz uwzględniają stan prawny obowiązujący na dzień 1 stycznia 2025 r. Objaśnienia podatkowe są wydawane przez ministra finansów na podstawie art. 14a § 1 pkt 2 ustawy – Ordynacja podatkowa z urzędu w celu zapewnienia jednolitego stosowania przepisów prawa podatkowego przez organy podatkowe. Warto w szczególności zwrócić uwagę na zmieniony wykaz wydatków uprawniających do odliczenia w ramach ulgi rehabilitacyjnej. Walorem tych objaśnień są także liczne przykłady wyjaśniające treść przepisów. Publikujemy poniżej pełną treść tych objaśnień.

REKLAMA

Nowe tachografy nie aż tak inteligentne jak zakładano. Na jakie błędy muszą uważać kierowcy i firmy transportowe?

Od 19 sierpnia 2025 roku w przewozach międzynarodowych w UE wymagane będą już wyłącznie najnowsze tachografy inteligentne często oznaczane jako tachografy G2V2, czyli druga wersja tachografów inteligentnych. Obecnie w transporcie międzynarodowym stanowią one już większość tachografów. Choć nowe urządzenia rejestrujące miały za zadanie ułatwiać pracę firmom transportowym, to jednak są zawodne i mogą powodować wiele trudności przy rozliczaniu i kontroli czasu pracy kierowców. Na jakie błędy nowych smart tachografów trzeba uważać i jak skutecznie sobie z nimi radzić?

Patologiczna prywatyzacja majątku firm? Rada Przedsiębiorców wzywa rząd do pilnych zmian w prawie

Rada Przedsiębiorców alarmuje: niekontrolowane postępowania upadłościowe sprzyjają nadużyciom i grabieży majątku firm. W liście do premiera Donalda Tuska organizacja apeluje o zmiany legislacyjne, które mają zakończyć nieformalny system patologicznej prywatyzacji i chronić interes publiczny.

Jak korzystać w praktyce z procedury VAT OSS – rejestracja, rozliczenia, płatności, ewidencja

Procedura OSS (ang. One Stop Shop) obowiązuje w Polsce od 1 lipca 2021 r., jednak wciąż wiele firm nie zdaje sobie sprawy, jak bardzo może ona uprościć ich rozliczenia podatkowe w zakresie VAT. Choć na pierwszy rzut oka może wydawać się skomplikowana, przy wsparciu doświadczonego doradcy jej wdrożenie jest szybkie i efektywne, a korzyści z jej stosowania znaczące.

Stawka VAT 0%: Jak poprawnie udokumentować dostawę wewnątrz UE, by nie stracić na podatku?

Wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów (WDT) może być opodatkowana stawką VAT 0%, ale tylko pod warunkiem spełnienia określonych wymogów formalnych. Sprawdź, czym dokładnie jest WDT, jakie dokumenty są niezbędne, by transakcja była zgodna z przepisami i jak uniknąć pułapek, które mogą skutkować dodatkowymi kosztami podatkowymi.

REKLAMA

Urlop na samozatrudnieniu (kontrakt B2B) - komu przysługuje i co trzeba wiedzieć?

Zmęczenie i potrzeba oddechu od maili, telefonów i projektów to uczucia, które dobrze zna nie tylko pracownik etatowy. Coraz więcej samozatrudnionych prowadzących jednoosobowe działalności gospodarcze przyznaje wprost: chcieliby odpocząć, ale mają wątpliwości, co będzie się działo z ich firmą podczas dłuższej nieobecności. Często nie wiedzą nawet, jakie prawa do odpoczynku im przysługują. Wyjaśniamy, jakie mechanizmy prawne, podatkowe oraz organizacyjne mogą pomóc przedsiębiorcy złapać oddech.

Limit 30-krotność ZUS 2025 - ile wynosi? Kogo dotyczy przekroczenie składek ZUS? Co zrobić jeśli nastąpi przekroczenie rocznej podstawy wymiaru składek ZUS?

W 2025 roku limit składek ZUS na ubezpieczenia emerytalne i rentowe został już ustalony. Po jego przekroczeniu składki nie są już naliczane – ale uwaga: za błędy w rozliczeniach może odpowiadać pracownik. Sprawdź, co oznacza 30-krotność ZUS, jak się liczy limit, kto go pilnuje i co zrobić, gdy opłaciłeś składki ponad próg.

REKLAMA