REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Podsłuch zdobyty niezgodnie z prawem jako dowód w sprawie podatkowej

 Joanna Rudzka Kancelaria Doradcy Podatkowego
Kancelaria posiada wieloletnie doświadczenie w obsłudze podatkowo-prawnej dużych i średnich polskich firm, międzynarodowych korporacji oraz podmiotów publicznych.
Podsłuchy zdobyte niezgodnie z prawem jako dowody w sprawach podatkowych /fot. Shutterstock
Podsłuchy zdobyte niezgodnie z prawem jako dowody w sprawach podatkowych /fot. Shutterstock
fot. Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Przepisy unijne nie stoją na przeszkodzie, w kontekście zasady skuteczności ścigania w sprawach przestępstw z dziedziny podatku VAT, stosowaniu przez sąd krajowy przepisu krajowego stanowiącego, że należy odrzucić w postępowaniu podatkowym dowody, takie jak nagrania z podsłuchów telefonicznych, wymagające uprzedniej zgody sądu - tak orzekł Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej.

REKLAMA

Autopromocja

Sprawiedliwości Unii Europejskiej wydał wyrok w sprawie C-310/16 dotyczącej warunków i zakresu zastosowania w sprawach podatkowych podsłuchów zdobytych niezgodnie z prawem. TSUE opierał się przy tym nie tylko na przepisach podatkowych ale i na postanowieniach Karty praw podstawowych Unii Europejskiej – w tym zasadzie praworządności i legalności. Tematyka ta nabiera istotności również w Polsce, gdzie organy podatkowe coraz częściej stosują podsłuchy jako dowód w postępowaniu podatkowym, głównie w sprawach dotyczących wyłudzeń VAT. Przypomnijmy, że 1 października 2018r. skład 7 sędziów NSA odmówił podjęcia uchwały dotyczącej możliwości wykorzystywania jako dowodów w postępowaniu podatkowym protokołów (stenogramów) z podsłuchów rozmów uzyskanych w toku postępowania karnego (sygn. akt I FPS 2/18).

Wniosek do TSUE został złożony w ramach postępowania karnego wszczętego przeciwko podatnikom oskarżonym o popełnienie przestępstw w dziedzinie podatku VAT w Bułgarii. W toku postępowania przygotowawczego dyrektor głównej dyrekcji ds. walki z przestępczością zorganizowaną składał szereg wniosków o wydanie zgody na zastosowanie podsłuchu telefonicznego oskarżonych. Niektóre zgody zostały wydane przez niewłaściwy sąd. Jednak jedynie dowody zdobyte niezgodnie z prawem (tj. rozmowy podsłuchiwane na podstawie zgód wydanych przez niewłaściwy sąd) dostarczają jasnych i niezbitych dowodów na popełnienie przestępstw, o które jest on oskarżony, i pozwalają na jego skazanie. Fiskus zatem użył ich w sprawie.

Bułgarskie przepisy przewidują tymczasem, iż dowody zgromadzone poprzez zastosowanie podsłuchu telefonicznego rozmów prowadzonych przez osoby, w odniesieniu do których następnie wystąpiono z oskarżeniem o przestępstwo skarbowe związane z VAT – należy wyłączyć z materiału dowodowego ze względu na udzielenie zezwolenia na te czynności przez niewłaściwy organ sądu.

REKLAMA

TSUE podkreślił, że na obecnym etapie rozwoju prawa Unii nie przewiduje ono norm dotyczących sposobu przeprowadzania dowodów i ich wykorzystania w postępowaniach karnych w dziedzinie VAT. Dziedzina ta co do zasady należy więc do kompetencji państw członkowskich. W celu zagwarantowania pełnego poboru owych wpływów, a przez to w celu zagwarantowania ochrony interesów finansowych Unii, państwom przysługuje swoboda w wyborze mających zastosowanie sankcji, które mogą przybrać formę sankcji administracyjnych, karnych lub obydwu rodzajów tych sankcji łącznie. Sankcje karne mogą jednak okazać się nieodzowne w celu zwalczania w skuteczny i odstraszający sposób niektórych przypadków poważnych oszustw w dziedzinie VAT.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Autonomia Państw Członkowskich w tym zakresie jednak jest ograniczona nie tylko zasadą proporcjonalności i równoważności lecz też zasadą skuteczności, która wymaga, by owe sankcje były skuteczne i odstraszające. W tym kontekście w pierwszej kolejności to ustawodawca krajowy powinien podjąć niezbędne środki. Powinien on w danym wypadku zmienić przepisy i zagwarantować, aby normy prawa procesowego mające zastosowanie w przypadku ścigania przestępstw naruszających interesy finansowe Unii nie były ukształtowane w taki sposób, aby ze swej natury powodowały systemowe ryzyko bezkarności czynów stanowiących tego rodzaju przestępstwa, oraz zapewnić ochronę praw podstawowych osób oskarżonych.

Obowiązek zapewnienia skutecznego poboru środków Unii nie zwalnia sądu z konieczności poszanowania zasady legalności i praworządności, stanowiącej jedną z nadrzędnych wartości, na których opiera się Unia, o czym świadczy art. 2 TUE. TSUE zaznacza, iż podsłuchy telefoniczne stanowią ingerencję w prawo do życia prywatnego, zapisane w art. 7 karty praw podstawowych. Taka ingerencja może być dopuszczalna zgodnie z art. 52 ust. 1 karty praw podstawowych, wyłącznie jeżeli została przewidziana ustawą oraz jeżeli przy poszanowaniu istotnej treści tego prawa i zasady proporcjonalności jest ona niezbędna i rzeczywiście odpowiada celom interesu ogólnego uznanym przez Unię (powołano tu przede wszystkim wyrok z dnia 17 grudnia 2015 r., WebMindLicenses, C 419/14).

TSUE wskazał, że na rozpatrywane w postępowaniu głównym podsłuchy telefoniczne zgody udzielił sąd niemający do tego niezbędnych kompetencji. W związku z tym należy te podsłuchy uznać za nieprzewidziane ustawą w rozumieniu art. 52 ust. 1 karty praw podstawowych. TSUE zatem uznał, iż rozpatrywana norma odzwierciedla wymogi praworządności, gdyż zobowiązuje sąd krajowy do odrzucenia w postępowaniu karnym dowodów, takich jak nagrania z podsłuchów telefonicznych, na które wymagana jest uprzednia zgoda sądu, jeżeli zgoda ta została wydana przez niewłaściwy sąd.

Polecamy: VAT 2019. Komentarz

Prawo Unii nie może wymagać, by sąd krajowy zaniechał stosowania takiej normy proceduralnej, nawet gdyby wykorzystanie dowodów zgromadzonych niezgodnie z prawem mogło zwiększyć skuteczność ścigania karnego, dając organom krajowym możliwość nałożenia w niektórych przypadkach sankcji za nieprzestrzeganie prawa Unii.

TSUE orzekł w konsekwencji, iż przepisy unijne nie stoją na przeszkodzie, w kontekście zasady skuteczności ścigania w sprawach przestępstw z dziedziny podatku od wartości dodanej (VAT), stosowaniu przez sąd krajowy przepisu krajowego stanowiącego, że należy odrzucić w postępowaniu karnym dowody, takie jak nagrania z podsłuchów telefonicznych, wymagające uprzedniej zgody sądu, jeśli tę zgodę wydał niewłaściwy sąd, nawet jeżeli tylko za pomocą tych dowodów można wykazać popełnienie rozpatrywanych przestępstw.

Autor: Joanna Rudzka, Doradca Podatkowy

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
WIBOR będzie zastąpiony przez POLSTR - nowy wskaźnik referencyjny. Od kiedy?

POLSTR – tak będzie nazywał się nowy wskaźnik referencyjny, który zastąpi WIBOR. Taką decyzję podjął 30 stycznia 2025 r. Komitet Sterujący Narodowej Grupy Roboczej ds. wskaźników referencyjnych.

Sądy masowo popierają przedsiębiorców w sporze o Mały ZUS Plus

Sądy Okręgowe w całej Polsce wydały ponad 60 wyroków zgodnych z interpretacją Rzecznika MŚP, uznając, że przedsiębiorcy mogą ponownie skorzystać z Małego ZUS Plus po dwóch latach przerwy. ZUS stoi na stanowisku, że okres ten powinien wynosić trzy lata. Spór trwa, a część spraw trafia do Sądu Najwyższego.

Czy komputery kwantowe są zagrożeniem dla blockchaina i bezpieczeństwa cyfrowych transakcji?

Blockchain od lat jest symbolem bezpieczeństwa i niezmienności danych. Jego zastosowanie wykracza daleko poza kryptowaluty – wykorzystuje się go w finansach, administracji, logistyce czy ochronie zdrowia. Jednak pojawienie się komputerów kwantowych, zdolnych do przeprowadzania obliczeń niewyobrażalnych dla klasycznych komputerów, rodzi pytanie: czy blockchain przestanie być odporny na złamanie? A jeśli tak, jakie będą tego konsekwencje dla transakcji, danych i całej gospodarki cyfrowej?

Przelewy natychmiastowe – czy europejskie banki są gotowe do zmian?

Zgodnie z decyzją Parlamentu Europejskiego przelewy w euro mają docierać na konta klientów w UE w ciągu 10 sekund. Bankom, które nie spełnią tego wymogu, mogą grozić nie tylko kary, ale i utrata klientów.

REKLAMA

Przedsiębiorców niepokoją podatki i niestabilność prawa. Dużym problemem są też rosnące koszty energii

Rosnące koszty energii, wysokie podatki i niestabilność prawa to największe obawy polskich przedsiębiorców. Firmy mierzą się także z problemem braków kadrowych, a większość nie spodziewa się poprawy warunków gospodarczych w najbliższym czasie.

Ranking depozytów: koniec stycznia 2025 r. 4%, 5% a nawet 8% na lokacie lub koncie oszczędnościowym - w którym banku można tyle dostać

W styczniu 2025 r. nastąpiły zmiany w czołówce promocyjnych depozytów bankowych. Dwa banki przestały oferować 8% w skali roku. Ale inna instytucja postanowiła właśnie na początku 2025 r. taką ofertę udostępnić. Mimo licznych promocji lokat i rachunków oszczędnościowych widoczny jest trend stopniowego pogarszania się oferty depozytowej - już od 2 lat. Skutkiem tego - jak pokazują dane NBP - przeciętna lokata zakładana jest z oprocentowaniem mniejszym niż 4% w skali roku.

Obligacje skarbowe - luty 2025 r. Oprocentowanie do 6,80% w skali roku. Oferta obligacji nowych emisji

Ministerstwo Finansów w komunikacie z 27 stycznia 2025 r. przekazało informacje o oprocentowaniu i ofercie obligacji oszczędnościowych (detalicznych) Skarbu Państwa nowych emisji, które będą sprzedawane w lutym 20245 r. Oprocentowanie i marże tych obligacji nie zmienią się w porównaniu do oferowanych w styczniu br. Od 28 stycznia br. można nabywać nowe (lutowe) emisje obligacji skarbowych w drodze zamiany z niewielkim dyskontem. 

Nowe stawki podatku od środków transportowych w 2025 r. Kto i kiedy płaci ten podatek?

Przewoźnicy mogą odetchnąć z ulgą. Po sporych podwyżkach podatku od środków transportowych w 2024 roku, w obecnym 2025 r. ich poziom wzrósł tylko nieznacznie. Zgodnie z wytycznymi Ministerstwa Finansów, w 2025 roku maksymalna stawka opłaty zwiększy się o niecałe 3 proc., podczas gdy w 2024 roku podwyżka wyniosła aż 15 proc.

REKLAMA

Nowe przepisy dla firm transportowych od 2025 roku: polscy przewoźnicy mogą wynająć pojazd za granicą

Początek 2025 r. zapowiada zmiany wpływające na funkcjonowanie polskich firm transportowych. Jedną z nich jest nowelizacja ustawy o transporcie drogowym z 21 listopada 2024 r., zgodnie z którą polscy przewoźnicy od niedawna mogą wypożyczyć ciężarówkę zarejestrowaną za granicą. Rozwiązanie to może przynieść korzyści firmie transportowej i zwiększyć np. elastyczność operacyjną czy ograniczyć liczbę przestojów, ale ma też swoje ograniczenia. Jakie? Co ważniejsze, nieprzestrzeganie nowych regulacji niesie ryzyko dotkliwych kar finansowych dla przewoźników.

Rewolucja w branży finansowej: Konferencja dla Biur Rachunkowych i Księgowych

W dynamicznie zmieniającym się świecie finansów, bycie na bieżąco z trendami i nowymi regulacjami to klucz do sukcesu. Dlatego już w marcu 2025 roku odbędzie się jedno z najważniejszych wydarzeń w branży – Konferencja dla Biur Rachunkowych i Księgowych – KONEL. To niepowtarzalna okazja, by poszerzyć wiedzę, nawiązać kontakty i zyskać przewagę konkurencyjną.

REKLAMA