Ordynacja podatkowa 2013 - zmiany i nowości

Nie ma już tzw. wymiaru uzupełniającego

Usunięto z Ordynacji podatkowej instytucję tzw. wymiaru uzupełniającego, która zawarta była dotychczas w art. 230 O.p.

Przepis ten umożliwiał dyrektorowi izby skarbowej w trakcie postępowania odwoławczego, zwrócenie sprawy organowi pierwszej instancji w celu dokonania wymiaru uzupełniającego tj. zmiany pierwotnej decyzji, w przypadku stwierdzenia przez drugą instancję zaniżenia podatku lub zawyżenia straty.

Autopromocja

Szkolenie:
Jak się przygotować do najnowszej wersji KSeF?

Sprawdź

Projekt kolejnej nowelizacji ordynacji podatkowej z maja 2013

Wprowadzona zmiana zasadniczo stworzyła dla strony odwołującej się od rozstrzygnięcia organu pierwszej instancji gwarancję, iż w wyniku złożenia odwołania jej sytuacja prawna się nie pogorszy, ponieważ obecnie wniesienie odwołania przez podatnika nie powinno co do zasady prowadzić do pogorszenia jego sytuacji.

Autopromocja

Sprawozdanie finansowe 2024
Przykłady, schematy, tabele, wzory

Sprawdź

Niemniej, gdy zaskarżona decyzja rażąco narusza prawo lub interes publiczny, norma zawarta w art. 234 O.p. nadal pozwala organowi odwoławczemu na zmianę decyzji organu pierwszej instancji, wyjątkowo także na niekorzyść podatnika.

Autopromocja

Jak przygotować się do zmian 2025.
Podatki. Rachunkowość. ZUS

Sprawdź

Ordynacja podatkowa 2013 – tekst ujednolicony

Ustawa o VAT 2013 – tekst ujednolicony

Co więcej, nie została również uchylona instytucja tzw. decyzji kasacyjnej zawartej w art. 233 § 2 O.p. Decyzja ta wydawana jest przez organ odwoławczy w przypadku stwierdzenia, że organ pierwszej instancji nie dopełnił obowiązków w zakresie postępowania dowodowego.

W związku z tym, organ odwoławczy z jednej strony uchyla decyzję organu pierwszej instancji, z drugiej zobowiązuje organ pierwszej instancji do ponownego przeprowadzenia postępowania dowodowego w sprawie podatnika, co niestety nie wyklucza wydania przez organ pierwszej instancji, po przeprowadzeniu ponownego postępowania, decyzji pogarszającej sytuację podatnika.

Przywrócenie terminu w postępowaniu podatkowym – jak uzyskać

Zabezpieczenie kredytu bankowego oczekiwanym zwrotem podatku VAT

Z początkiem 2013 r. zwiększono zakres uprawnienia podatnika, w jakim może dysponować kwotą zwrotu podatku od towarów i usług wynikającej z deklaracji VAT.

Zmodyfikowany art. 76b O.p. umożliwia obecnie naczelnikowi urzędu skarbowego przekazanie należnego zwrotu bezpośrednio na konto banku lub spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej celem zabezpieczenia udzielanego kredytu podatnikowi.

Warunkiem jest jednak złożenie w urzędzie skarbowym, w terminie złożenia deklaracji podatkowej, pisemnego i nieodwołanego upoważnienia przez podatnika do przekazania zwrotu na rzecz banku (kasy).

Aby to potwierdzić, co jest istotne, bank (lub kasa) będzie mógł uzyskać od organu podatkowego zaświadczenie potwierdzające wykazanie przez podatnika zwrotu podatku w deklaracji. Dotychczas, podatnikowi przysługiwało prawo do zwrotu przez urząd skarbowy podatku na rachunek bankowy podatnika lub zaliczenie jego kwoty na poczet zaległości albo bieżących lub przyszłych zobowiązań podatkowych.

Termin złożenia deklaracji VAT

Warto przy tym pamiętać, że złożenie przez podatnika upoważnienia w urzędzie skarbowym nie wpływa na zasady na jakich dokonywany jest zwrot podatku. Urząd skarbowy może odmówić zwrotu lub zwrócić kwotę mniejszą niż wynikającą z deklaracji VAT.

Sukcesja praw przedsiębiorcy będącego osobą fizyczną przez jednoosobową spółkę kapitałową

Następną istotną zmianą jest wprowadzenie do Ordynacji podatkowej możliwości sukcesji przez jednoosobową spółkę kapitałową po przekształconym przedsiębiorcy będącym osobą fizyczną, praw w zakresie podatków, które były dotychczas związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą.

Z osoby fizycznej w spółkę kapitałową

Nowy paragraf w art. 93a O.p. wskazuje obecnie, że osoba prawna powstała po przekształceniu przedsiębiorcy będącego osobą fizyczną wstępuje w przewidziane w przepisach prawa podatkowego prawa przekształcanego przedsiębiorcy związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, z wyjątkiem tych praw, które nie mogą być kontynuowane na podstawie przepisów regulujących opodatkowanie spółek kapitałowych.

W zakresie sukcesji obowiązków na gruncie prawa podatkowego bez zmian pozostaje zapis art. 112b O.p., który zastrzega odpowiedzialność solidarną za zaległości podatkowe zarówno jednoosobowej spółki kapitałowej, jak i tej osoby fizycznej, której działalność gospodarcza została przekształcona w taką spółkę kapitałową.

Wprowadzone zmiany, obecnie m.in. w zakresie podatku od towarów i usług jednoznacznie wskazują na przysługujące jednoosobowej spółce kapitałowej prawo do odliczenia podatku naliczonego, związanego z działalnością gospodarczą prowadzoną przez osobę fizyczną przed przekształceniem.

Wzmocnienie instytucji ograniczenia poboru zaliczek na podatek dochodowy

Z początkiem 2013 r. ograniczeniu uległa uznaniowość jaką kieruje się organ podatkowy przy rozpatrywaniu wniosków podatników o ograniczenie poboru zaliczek na podatek dochodowy.

Zastąpienie w art. 22 § 2a O.p. sformułowania „może ograniczać” na „ogranicza” zasadniczo wpływa na kompetencję organu podatkowego do ograniczania pobierania zaliczek samodzielnie wyliczanych i wpłacanych przez podatnika.

Po stronie organu nadal jednak pozostanie ocena czy podatnik we wniosku uprawdopodobnił, że zaliczki w zwykłej wysokości byłyby niewspółmiernie wysokie względem przewidywanego dochodu podatnika w danym roku. Jeżeli uzna to za uprawdopodobnione, wtedy poprzez wydanie decyzji ograniczającej wysokość wpłacanych zaliczek, ograniczy pobór zaliczek od podatnika.

Podstawa prawna: ustawa z 16 listopada 2012 r. o redukcji niektórych obciążeń administracyjnych w gospodarce - Dziennik Ustaw z 2012 r. (poz. 1342).

Karol Brzozowski, konsultant w Zespole ds. Postępowań Podatkowych działu prawno-podatkowego PwC