Czy trzech współwłaścicieli lokalu powinno wystawiać trzy faktury za najem?

Zgodnie z art. 195 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny własność tej samej rzeczy (w tym lokalu użytkowego) może przysługiwać niepodzielnie kilku osobom (współwłasność). 

Oznacza to, że własność lokalu użytkowego przysługuje kilku podmiotom, a każdy z nich może rozporządzać swoim udziałem bez zgody pozostałych współwłaścicieli. Natomiast z przepisu art. 206 k.c. wynika, iż każdy ze współwłaścicieli jest uprawniony do współposiadania rzeczy wspólnej oraz do korzystania z niej w takim zakresie, jaki daje się pogodzić ze współposiadaniem i korzystaniem z rzeczy przez pozostałych współwłaścicieli.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Kasy fiskalne 2011

Autopromocja

Szkolenie:
Jak się przygotować do najnowszej wersji KSeF?

Sprawdź

Działalność gospodarcza (ust. 2) obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. 

Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Zgodnie z art. 106 ust. 1 ustawy, podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani wystawić fakturę stwierdzającą w szczególności dokonanie sprzedaży, datę dokonania sprzedaży, cenę jednostkową bez podatku, podstawę opodatkowania, stawkę i kwotę podatku, kwotę należności oraz dane dotyczące podatnika i nabywcy, z zastrzeżeniem ust. 2, 4 i 5 oraz art. 119 ust. 10 i art. 120 ust. 16. Przez sprzedaż natomiast, stosownie do art. 2 pkt 22 ustawy, rozumie się odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.

Autopromocja

Sprawozdanie finansowe 2024
Przykłady, schematy, tabele, wzory

Sprawdź

Polecamy: Jak rozliczać koszty w czasie

Zgodnie z § 4 ust. 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 listopada 2008 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług zarejestrowani podatnicy, jako podatnicy VAT czynni, posiadający numer identyfikacji podatkowej, wystawiają faktury oznaczone wyrazami FAKTURA VAT.

Autopromocja

Jak przygotować się do zmian 2025.
Podatki. Rachunkowość. ZUS

Sprawdź

Należy podkreślić, że faktura VAT jest dokumentem wystawianym przez podatnika w celu potwierdzenia wykonanych przez niego czynności.
W przypadku współwłasności danego towaru (np. lokalu użytkowego) należy uznać, że podatnikiem, w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, jest każdy ze współwłaścicieli odrębnie, dysponujący określonym udziałem w nieruchomości. § 5 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia, stwierdza że faktura winna zawierać imiona i nazwiska lub nazwy bądź nazwy skrócone sprzedawcy, a nie sprzedawców. 

W sytuacji, gdy każdy ze współwłaścicieli jest podatnikiem podatku VAT, wszystkie prawa i obowiązki wynikające z ustawy o VAT oraz przepisów wykonawczych do niej, powinien realizować odrębnie, a w deklaracji VAT wykazać wartość sprzedaży i podatek należny z tytułu dostawy towarów bądź świadczenia usług związanych z tą nieruchomością, we właściwej części, tj. w wysokości odpowiadającej posiadanemu udziałowi.

Stąd też fakturę VAT winien wystawić każdy ze współwłaścicieli odrębnie i wykazać w niej wartości dotyczące posiadanego udziału. Każdy ze współwłaścicieli będzie wtedy dysponował kopią faktury VAT, stwierdzającą dokonanie czynności w wysokości posiadanego udziału w nieruchomości, w oparciu o którą (tj. w oparciu o dane wynikające z takiej faktury) będzie mógł sporządzić ewidencję, o której mowa w art. 109 ust. 3 ustawy, a w konsekwencji deklarację VAT. Tylko taki sposób dokumentacji zapewni prawidłową realizację (por. pismo z dnia 9 kwietnia 2010 r., IS w Warszawie, IPPP2-443-50/10-2/JB). 

Jeżeli więc właścicieli lokalu będących podatnikami VAT jest kilku (dwóch lub więcej), każdy z nich powinien wystawić fakturę VAT z tytułu świadczenia usług najmu przez każdego z nich, w zakresie posiadanego udziału w lokalu.