REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Transakcje łańcuchowe - rozliczenie VAT

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Kancelaria Prawna Skarbiec
Kancelaria Prawna Skarbiec świadczy doradztwo prawne z zakresu prawa podatkowego, gospodarczego, cywilnego i karnego.
Transakcje łańcuchowe - rozliczenie VAT
Transakcje łańcuchowe - rozliczenie VAT
ShutterStock

REKLAMA

REKLAMA

Transakcje łańcuchowe, które polegają na dostawie tego samego towaru w ten sposób przez kilka podmiotów, mogą występować w różnych konfiguracjach, zarówno krajowych, jak i zagranicznych. Z perspektywy rozliczeń VAT bardzo istotne jest odpowiednie rozpoznanie transakcji łańcuchowych, szczególnie z zaangażowaniem podmiotów zagranicznych.

Szczególnym przypadkiem transakcji łańcuchowych są transakcje trójstronne, dokonywane pomiędzy trzema podmiotami z różnych krajów w ramach Unii Europejskiej. W zakresie rozliczenia transakcji łańcuchowych mogą skutkować brakiem możliwości odliczenia VAT wraz z możliwością nałożenia dodatkowych sankcji.

REKLAMA

Transakcja „ruchoma”

REKLAMA

W przypadku transakcji łańcuchowych z wykorzystaniem transakcji wewnątrzwspólnotowych opodatkowaniu preferencyjną 0% stawką VAT podlega wyłącznie jedna dostawa w łańcuchu dostaw, do której jest „przyporządkowana” wysyłka lub transport towaru (tzw. dostawa „ruchoma” lub „międzynarodowa”). Pozostałe dostawy (tzw. „dostawy nieruchome”) są natomiast opodatkowane odpowiednio – w miejscu rozpoczęcia wysyłki lub transportu towarów (dostawa poprzedzająca dostawę ruchomą) lub jej zakończenia (dostawa następująca po dostawie ruchomej) według stawki VAT właściwej dla dostawy towarów na terytorium tych krajów.

Przed określeniem transakcji „ruchomej” należy rozstrzygnąć kwestię organizacji transportu, poprzez wskazanie, który podmiot wykonuje lub zleca transport towarów. Ponadto bardzo istotne jest określenie, gdzie (na terytorium którego kraju) na kolejne podmioty w łańcuchu przechodzi prawo do rozporządzania towarem jak właściciel. Przykładowo, jeżeli transport organizowany jest przez podmiot będący pierwszym podmiotem w łańcuchu, powinien on być przyporządkowany do pierwszej dostawy w łańcuchu.

Konsekwencje

Przykładowo w transakcji biorą udział trzy podmioty: Producent (zarejestrowany na VAT we Francji), Pośrednik (spółka polska) oraz Nabywca (spółka czeska). Każdorazowo należy ustalić w pierwszej kolejności, kto organizuje transport. Jeżeli dostawy pomiędzy Producentem a Pośrednikiem stanowią dostawy międzynarodowe („ruchome”), które w określonych okolicznościach mogą korzystać z preferencyjnej stawki VAT przewidzianej dla WDT (bądź ze zwolnienia z VAT), to dostawy pomiędzy Pośrednikiem a Nabywcą, jako dostawy następujące po dostawie ruchomej, co do zasady powinny być opodatkowane na terytorium Czech (kraju zakończenia transportu) przy zastosowaniu odpowiedniej lokalnej stawki VAT.

W świetle powyższego, w przykładowej sytuacji Pośrednik zasadniczo byłby zobowiązany na terytorium Czech:

Dalszy ciąg materiału pod wideo

- zadeklarować WNT z tytułu nabycia towarów od Producenta oraz

- wykazać dostawę krajową opodatkowaną lokalną stawką VAT.

Powyższe wymaga od pośrednika zarejestrowania się dla celów VAT w Czechach.

Procedura uproszczona

W tym miejscu należy zwrócić uwagę, iż przepisy ustawy o VAT przewidują procedurę uproszczoną dla transakcji trójstronnych, o której mowa w art. 135-138 ustawy o VAT. Uproszczenie to polega na tym, iż ostatni w kolejności podatnik rozlicza VAT z tytułu dokonania na jego rzecz dostawy towarów przez drugiego w kolejności podatnika. Wobec powyższego uproszczenie to m.in. zwalnia drugi podmiot w łańcuchu z obowiązku rejestracji dla celów VAT w kraju zakończenia transportu towarów. Jednakże, aby strony transakcji mogły skorzystać z ww. procedury, muszą zostać spełnione odpowiednie warunki oraz wypełnione pewne obowiązki dokumentacyjne i sprawozdawczo-ewidencyjne, od których wypełnienia uzależniona jest możliwość zastosowania przedmiotowego uproszczenia.

Stanowisko NSA

Transakcje łańcuchowe często stanowią przedmiot rozważań sądów administracyjnych, Przykładowo w dniu 12 lutego 2019 r. zostały wydane dwa wyroki Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie (NSA), sygn. akt I FSK 488/17 i I FSK 489/17, w których NSA uznał, że dostawa „ruchoma” zachodzi pomiędzy polskimi spółkami, które organizują wywóz do nabywcy znajdującego się na terytorium innego Państwa Unii Europejskiej (UE). W takiej sytuacji polski pośrednik nieprawidłowo odliczył VAT z faktury wystawionej przez polskiego producenta. Zgodnie z przepisami powinien zarejestrować się na VAT w tym innym państwie UE i tam rozpoznać wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów.

Polecamy: VAT 2019. Komentarz

Komentarz

Praktyka orzecznicza pokazuje, że temat rozliczania transakcji łańcuchowych jest ciągle „żywy”. Wynika to z dwóch pobudek. Pierwszą z nich są skomplikowane przepisy w tym zakresie, co dodatkowo potęgowane jest licznym orzecznictwem, także na poziomie unijnym. Drugą jest fakt, iż każda transakcja jest inna i powinna być analizowana odrębnie. Innymi słowy, ustalenie jednego powtarzalnego system rozliczenia wymaga fachowej wiedzy oraz dyscypliny w działach sprzedaży. Najlepiej w takich przypadkach skontaktować się z doradcą podatkowym i „ułożyć” proces w sposób umożliwiający ograniczenie ryzyka do minimum.

radca prawny Robert Nogacki
Kancelaria Prawna Skarbiec

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Badania techniczne pojazdów: Nowe stawki już od 19 września! Zobacz tabelę

Od 19 września kierowców w Polsce czekają wyższe opłaty za badania techniczne pojazdów. Zmiana ta, wprowadzona po ponad 20 latach, ma na celu urealnienie kosztów funkcjonowania stacji kontroli i dostosowanie ich do współczesnych realiów gospodarczych. Ministerstwo infrastruktury podkreśla, że nowe stawki – choć wyższe – nadal pozostaną jednymi z najniższych w Europie, a przy tym zapewnią sprawiedliwą równowagę między interesem przedsiębiorców a możliwościami finansowymi kierowców.

Masz firmę i słaby Internet? Sprawdź, co odpowiada rząd na problemy z KSeF

Obowiązkowe e-fakturowanie w KSeF od 2026 r. ma być rewolucją w rozliczeniach VAT, ale wielu przedsiębiorców obawia się braku stabilnego Internetu, szczególnie w mniejszych miejscowościach. Posłanka Iwona Krawczyk pyta ministra finansów o rozwiązania awaryjne i wsparcie dla firm. Znamy odpowiedź resortu.

Koniec polskiego rolnictwa? Unia Europejska otwiera bramy dla taniej żywności z Ameryki Południowej

To może być początek końca polskiej wsi. Umowa z Mercosurem otwiera unijny rynek na wołowinę, drób, miód i cukier z Ameryki Południowej – tanie, masowe i nie do przebicia. Czy polskie rolnictwo czeka katastrofa?

Webinar: Objaśnienia MF w podatku u źródła. W czym w praktyce pomogą?

Podatek u źródła od lat budzi wątpliwości. Zmieniające się przepisy, niejednoznaczne interpretacje oraz ryzyko odpowiedzialności sprawiają, że każda wskazówka ze strony resortu finansów ma istotne znaczenie w codziennej praktyce. Przyjrzymy się więc najnowszym objaśnieniom MF i ocenimy, w jakim zakresie mogą one pomóc w konkretnych przypadkach.

REKLAMA

Jak przygotować się do KSeF? Praktyczne wskazówki i odpowiedzi na trudne pytania [Szkolenie online, 10 września]

Jak przygotować się do KSeF? Pod takim tytułem odbędzie się szkolenie, na które serdecznie zapraszamy! Termin wydarzenia to 10 września 2025 roku, godz. 10:00-16:00.

KSeF i załączniki: Czy możesz dodać PDF, skan lub zdjęcie? MF wyjaśnia

Ministerstwo Finansów wyjaśnia, jak działa obsługa załączników w Krajowym Systemie e-Faktur. Sprawdź, w jakiej formie można je dołączać do KSeF, czy są obowiązkowe i co zrobić z plikami PDF lub zdjęciami.

API KSeF 2.0: Nowe narzędzia od Ministerstwa Finansów. Firmy muszą już zacząć przygotowania

Resort finansów opublikował pełną dokumentację API KSeF 2.0 wraz z bibliotekami SDK i podręcznikiem dla programistów. Od 30 września 2025 r. ruszy środowisko testowe, a od 1 lutego 2026 r. KSeF stanie się obowiązkowy dla wszystkich przedsiębiorców.

Przeniesienie grupy spółek do centrum BPO: jak to zrobić skutecznie i prawidłowo

Migracja grupy kilkunastu spółek w ramach jednego projektu outsourcingu księgowo-kadrowego w ramach BPO to jedno z najbardziej złożonych przedsięwzięć w branży usług finansowo-księgowych. Wymaga to precyzyjnego planowania, koordynacji wielu zespołów oraz szczególnej uwagi na aspekty prawne, techniczne i operacyjne. Jak przygotować się do takiego procesu z perspektywy firmy przekazującej procesy oraz dostawcy usług BPO?

REKLAMA

E-faktura w KSeF: definicja, nowy wzór FA(3) i zasady wystawiania od 2026 r.

Od 1 lutego 2026 r. wszyscy podatnicy będą wystawiać faktury ustrukturyzowane wyłącznie w nowym formacie FA(3). Sprawdź, czym jest e-faktura w KSeF, jakie zmiany wprowadza nowy wzór i z jakich bezpłatnych narzędzi można korzystać, aby prawidłowo wystawiać dokumenty.

Miliardy złotych na fikcyjnych fakturach. W pół roku fiskus wykrył oszustwa na ponad 4,1 mld zł [DANE MF]

W 6 miesięcy br. liczba wykrytych fikcyjnych faktur była o prawie 3% mniejsza niż w analogicznym okresie ubiegłego roku. Jak zaznaczają eksperci, KAS stosuje coraz skuteczniejsze cyfrowe narzędzia weryfikujące. Algorytmy z użyciem sztucznej inteligencji są dużo szybsze i dokładniejsze w wyłapywaniu oszustw niż metody tradycyjne. Jednocześnie oszuści są mniej skłonni do podejmowania ryzyka. Ostatnio wartość brutto wynikająca z fikcyjnych faktur wyniosła ponad 4,1 mld zł, a więc o przeszło 3% mniej niż rok wcześniej.

REKLAMA