REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

VAT w turystyce - odliczenie podatku od nabytych usług gastronomicznych i noclegowych

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Dziennik Gazeta Prawna
Największy polski dziennik prawno-gospodarczy
VAT w turystyce - odliczenie podatku od nabytych usług gastronomicznych i noclegowych
VAT w turystyce - odliczenie podatku od nabytych usług gastronomicznych i noclegowych

REKLAMA

REKLAMA

W wyroku z 2 maja 2019 r. Trybunał Sprawiedliwości UE orzekł, że podatnicy VAT świadczący usługi turystyczne mają prawo (i to od 1 grudnia 2008 r.) odliczać VAT od nabytych usług gastronomicznych i noclegowych. Wyrok ten otwiera wielu podmiotom drogę do odzyskania VAT. Podatnicy VAT świadczący usługi turystyki nieobjęte systemem VAT marża mogą rozważyć korektę rozliczeń za okresy nieprzedawnione.

Wyrok TSUE to zwycięstwo polskich hotelarzy, biur podróży, a także – jak mówią eksperci – podmiotów odsprzedających usługi turystyczne.

REKLAMA

TSUE jasno bowiem wskazał, że istotne jest to, czy podatnik, który chce odliczać VAT od usług gastronomicznych i noclegowych, sam świadczy usługi turystyki, czy nie. Tylko w tym pierwszym przypadku ma prawo do odzyskania podatku.

Polecamy: Biuletyn VAT

Polecamy: VAT 2019. Komentarz

Trybunał: Przepisy zostały naruszone

REKLAMA

Problem dotyczy stanu prawnego obowiązującego od 1 grudnia 2008 r., kiedy zmieniła się ustawa o VAT. Przed nowelizacją podatek od nabywanych usług noclegowych i gastronomicznych mogły odliczyć podmioty świadczące usługi turystyki. Po zmianach zostały one pozbawione tego prawa.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Z wyroku TSUE wynika, że problemu nie było od 1 maja 2004 r. do 1 grudnia 2008 r., bo wszelkie zakazy odliczenia podatku, które obowiązywały w chwili, gdy Polska wchodziła do Unii Europejskiej, mogły zostać utrzymane. Taka właśnie restrykcja dotyczyła przedsiębiorców kupujących usługi gastronomiczne i noclegowe (z wyjątkiem branż turystycznej oraz przewozu osób). To jednak oznaczało, że rozszerzenie polskiego zakazu od 1 grudnia 2008 r. i w efekcie pozbawienie podatników świadczących usługi turystyki prawa do odzyskania VAT od usług gastronomicznych i noclegowych naruszyło unijną dyrektywę.

Orzeczenie europejskiego trybunału otwiera wielu podmiotom drogę do odzyskania VAT.

TSUE nie rozstrzygnął jednoznacznie, co to oznacza w praktyce dla Grupy Lotos, bo jak zwrócił uwagę, w dostępnych mu aktach sprawy nie ma ani słowa, czy spółka faktycznie świadczy usługę turystyki. Problem będzie musiał rozstrzygnąć polski Naczelny Sąd Administracyjny. Jeśli stwierdzi, że Lotos nie świadczył usług turystyki, nie miał on prawa do odliczenia VAT od usług noclegowych i gastronomicznych.

Problematyczne ograniczenie

REKLAMA

Zakaz odliczania VAT od usług gastronomicznych i noclegowych obowiązywał już w starej ustawie o VAT i podatku akcyzowym z 1993 r. Zgodnie z ówczesnymi przepisami podatek mogli odzyskać m.in. przedsiębiorcy z branży turystycznej, jeśli takie zakupy były im niezbędne w ramach świadczonych usług.

Gdy w 2004 r. Polska weszła do Unii Europejskiej, wprowadzono nową ustawę o VAT, ale przepisy ograniczające odliczanie podatku pozostały bez zmian. Od 1 grudnia 2008 r. weszła jednak nowelizacja, a wraz z nią zakaz odliczania VAT od wydatków na gastronomię czy noclegi również w branży turystycznej. Powstało wtedy jednak pytanie, czy Polska nie naruszyła w ten sposób klauzuli standstill z dyrektywy.

Większość ekspertów nie miała co do tego wątpliwości. Naruszenie potwierdził również NSA w wyrokach z 2 lipca 2015 r., sygn. akt I FSK 763/14, czy z 25 kwietnia 2017 r., sygn. akt I FSK 1637/15, oraz sądy wojewódzkie np. warszawski WSA w nieprawomocnych orzeczeniach z 13 listopada 2018 r., sygn. akt III SA/Wa 360/18, i z 29 listopada 2018 r., sygn. akt III SA/Wa 359/18. W czwartek potwierdził to też TSUE w sprawie Grupy Lotos.

NSA pyta, czy wystarczy refaktura

Spór rozpoczął się od pytania, które koncern zadał dyrektorowi jednej z izb skarbowych (obecnie dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej). Chciał wiedzieć, czy ma prawo odliczyć VAT od wydatków na usługi noclegowe i restauracyjne, które refakturował na spółki zależne.

We wniosku o interpretację zwracał uwagę, że zgodnie z art. 8 ust. 2a ustawy o VAT przedsiębiorca, który nabywa we własnym imieniu usługi w celu ich dalszej odsprzedaży, jest traktowany jako świadczący usługę. Dodatkowo, skoro koncern rozliczył daninę od takich zakupów, powinien mieć też prawo do odzyskania podatku, bo wymagają tego unijne zasady neutralności i proporcjonalności VAT. Zdaniem Lotosu nie ma w tym przypadku znaczenia zakaz odliczania podatku od usług gastronomicznych i noclegowych, skoro nie działa jako ich konsument, a jako świadczący usługę.

Dyrektor izby skarbowej i WSA nie zgadzali się z tym. Wskazali, że nie ma tu znaczenia, czy firma działa jako ostateczny konsument czy usługodawca. W obu przypadkach obejmie ją zakaz odliczania podatku. Wątpliwości nabrał dopiero NSA, który zadał pytanie prejudycjalne. Zdaniem sądu kasacyjnego zakaz odliczenia nie powinien dotyczyć refakturowania usług, bo jeśli przedsiębiorca je kupuje i potem odsprzedaje, to poniesione przez niego wydatki pozostają w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą. Restrykcje prowadziłyby więc do podwójnego opodatkowania tych usług.

Skutki może odczuć wiele firm

– Wyrok TSUE może wcale nie być dobrą nowiną dla Grupy Lotos, która teraz będzie musiała spierać się z fiskusem, czy działała podobnie jak firmy turystyczne, czy też nie. Odpowiedzi nie ułatwi na pewno brak definicji usług turystyki w przepisach podatkowych. W konsekwencji ciągle nie jest jasne, czy obejmuje ona refakturę pojedynczej usługi hotelowej – tłumaczy Radosław Żuchowski, starszy konsultant w Crido Taxand.

Zdaniem Andrzeja Nikończyka, doradcy podatkowego i partnera w KNDP, najprawdopodobniej Lotos będzie mógł odliczyć VAT, podobnie jak inne podmioty odsprzedające np. usługi hotelowe. Ekspert zwraca uwagę, że zgodnie z orzecznictwem polskich sądów wchodzą one w skład usług turystyki.

– Należy więc przyjąć, że podmiot, który kupuje i odsprzedaje usługi noclegowe i gastronomiczne, jest świadczącym usługi turystyki. Zgodnie z art. 8 ust. 2a ustawy o VAT, kto kupuje usługi i je odsprzedaje, sam je świadczy – mówi Andrzej Nikończyk.

Dodaje, że wyrok TSUE jest korzystny również dla innych podmiotów, które kupują i odsprzedają usługi hotelowe, np. agencji, które kupują je dla firm.


Kto będzie mógł odzyskać pieniądze

Radosław Żuchowski przyznaje, że orzeczenie TSUE otwiera drogę do odzyskania podatku. Tłumaczy, że podmioty świadczące usługi turystyki nieobjęte systemem VAT marża mogą rozważyć korektę rozliczeń za okresy nieprzedawnione. Podatnicy, w których sprawach toczą się postępowania, mogą powołać się wprost na wskazówki TSUE przed fiskusem. Ci, którym wydano już prawomocną decyzję, mogą zgodnie z art. 240 par. 1 pkt 11 ordynacji podatkowej składać wnioski o wznowienie postępowań i w konsekwencji o odzyskanie nadpłaconych pieniędzy.

– Muszą jednak pamiętać, by zrobić to najpóźniej w ciągu miesiąca od publikacji wyroku w Dzienniku Urzędowym UE – podkreśla ekspert.

Andrzej Nikończyk zauważa, że odzyskanie pieniędzy wcale nie jest przesądzone. Nie wyklucza, że organy podatkowe uznają, że firmy bezpodstawnie by się w ten sposób wzbogaciły. Przerzuciłyby bowiem VAT na nabywcę (konsumenta), a więc to nie one poniosły ekonomiczny ciężar podatku.

– Gdyby dostały jego zwrot, firmy by na tym ekonomicznie zyskały – kosztem budżetu państwa. To oznacza, że nadpłaty, o które będą wnioskować firmy, i tak pozostaną w budżecie, a wskazówki TSUE będą dobrą nowiną tylko na przyszłość – komentuje ekspert. ©℗

Wyrok Trybunału Sprawiedliwości UE (ósma izba) z 2 maja 2019 r. w sprawie C‑225/18 mającej za przedmiot wniosek o wydanie, na podstawie art. 267 TFUE, orzeczenia w trybie prejudycjalnym, złożony przez Naczelny Sąd Administracyjny (Polska) postanowieniem z dnia 23 października 2017 r., które wpłynęło do Trybunału w dniu 28 marca 2018 r., w postępowaniu: Grupa Lotos S.A. przeciwko Ministrowi Finansów.

Mariusz Szulc, Łukasz Zalewski

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Stracił rodzinę w wypadku i miał zapłacić zaległy podatek. WSA kontra skarbówka

Mimo że jako dziecko stracił całą rodzinę w tragicznym wypadku, a wypłacone mu po latach odszkodowanie miało choć częściowo złagodzić tę krzywdę, organy skarbowe domagały się od Huberta zapłaty blisko 150 tys. zł podatku od odsetek. Sprawa trafiła aż do Naczelnego Sądu Administracyjnego, który uznał stanowisko fiskusa za niesprawiedliwe. Teraz Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie przyznał rację Rzecznikowi Praw Obywatelskich i uchylił decyzje skarbówki — choć wyrok wciąż nie jest prawomocny.

Opłata skarbowa od pełnomocnictwa - zmiany od 2025 roku

Krajowa Informacja Skarbowa przypomniała w komunikacie, że od 1 stycznia 2025 r. zmianie uległy przepisy regulujące zasady wnoszenia opłaty skarbowej od pełnomocnictw składanych w formie elektronicznej za pośrednictwem systemu teleinformatycznego.

Jak Ministerstwo Finansów liczy lukę VAT? Metodą odgórną (top – down)

Ministerstwo Finansów poinformowało w komunikacie z 22 maja 2025 r., że metoda liczenia luki VAT od lat pozostaje niezmienna a jej opis jest opublikowany na stronie resortu. Luka VAT liczona jest względem VAT w ujęciu rachunków narodowych publikowanych przez GUS, tj. w ujęciu memoriałowym, w którym dochody ujmowane są za okres od lutego do stycznia kolejnego roku. Szacunki luki VAT dla lat 2022-2023, pomimo uwzględnienia wpływu istotnych zmian systemowych (m.in. tarcze antyinflacyjne, rekompensaty energetyczne) wskazują na znaczący wzrost luki względem poprzedzających ich lat. W 2023 roku luka VAT wynosiła 13,5%. Obecne szacunki wskazują na zmniejszenie się luki VAT w Polsce w 2024 r. do 6,9%.

Księgowi obawiają się obowiązkowego KSeF-u. Czego najbardziej?

Już tylko niecały rok dzieli nas od wprowadzenia obowiązkowego KSeF-u, a mimo to – jak się okazuje – księgowi nadal czują się niepewnie. Czego obawiają się najbardziej? Kto się wyłamuje i już dzisiaj deklaruje gotowość na zmiany? fillup k24 we współpracy ze Stowarzyszeniem Księgowych w Polsce opublikowali w maju 2025 r. "Barometr nastrojów polskich księgowych 2025", w którym przedstawiciele branży wypowiedzieli się w sprawach dla nich najważniejszych. Na KSeF-ie nie pozostawiono suchej nitki.

REKLAMA

Księgowi obawiają się obowiązkowego KSeF-u. Czego najbardziej?

Już tylko niecały rok dzieli nas od wprowadzenia obowiązkowego KSeF-u, a mimo to – jak się okazuje – księgowi nadal czują się niepewnie. Czego obawiają się najbardziej? Kto się wyłamuje i już dzisiaj deklaruje gotowość na zmiany? fillup k24 we współpracy ze Stowarzyszeniem Księgowych w Polsce opublikowali w maju 2025 r. "Barometr nastrojów polskich księgowych 2025", w którym przedstawiciele branży wypowiedzieli się w sprawach dla nich najważniejszych. Na KSeF-ie nie pozostawiono suchej nitki.

Akcja jak z filmu! Polskie służby rozbiły gang od kontrabandy za 31 milionów

Akcja dosłownie jak z filmu – zatrzymania w kilku województwach, przeszukania, graniczny pościg i papierosy warte fortunę. Gang działał w Polsce, Czechach, Słowacji i Wielkiej Brytanii. Wpadło już 29 osób, a służby przejęły blisko 5 mln sztuk nielegalnych papierosów. Śledztwo nabiera tempa – są kolejne tropy.

Jak uzyskać dofinansowanie z urzędu pracy do zatrudnienia pracownika - zasady w 2025 roku

Zatrudnienie pracownika przeważnie wiążę się z dużymi kosztami. Trudno się dziwić, że przedsiębiorcy szukają oszczędności i szukają rozwiązań, aby móc zapłacić jak najmniej. Istnieją różne formy wsparcia przedsiębiorców, np. dofinansowanie na zatrudnienie pracownika z Urzędu Pracy. Jak wygląda proces ubiegania się o takie dofinansowanie? Poniżej opiszę kilka możliwych dofinansowań, o które może się starać przedsiębiorca.

KSeF już za rogiem. Tysiące firm nieprzygotowanych – cyfrowe wykluczenie może kosztować fortunę

Cyfrowy obowiązek, który może zaskoczyć wielu przedsiębiorców – od 2026 r. e-fakturowanie stanie się przymusem. Problem? Rząd uznał, że „wykluczenie cyfrowe” dotyczy wyłącznie najmniejszych firm. W praktyce zagrożeni są także starsi przedsiębiorcy, mikrofirmy bez dostępu do IT, a nawet ci, którzy nie mają stabilnego internetu. Brak przygotowania oznacza paraliż działalności, karne odsetki i utratę klientów. Czas ucieka – a system nie wybacza błędów.

REKLAMA

ZUS: Przedsiębiorcy z niepełnosprawnościami z niższą roczną składką zdrowotną. Trzeba spełnić 4 warunki

Przedsiębiorcy, którzy mają orzeczenie o umiarkowanym lub znacznym stopniu niepełnosprawności mogą korzystać z ulgi i obniżyć roczną składkę na ubezpieczenie zdrowotne. Krzysztof Cieszyński, Regionalny Rzecznik Prasowy województwa pomorskiego wyjaśnia jakie warunki trzeba spełnić, by skorzystać z tej ulgi.

Prawa autorskie do treści biznesowych publikowanych w social mediach. Kiedy można legalnie wykorzystać zdjęcie lub wideo? Co każda firma wiedzieć powinna

W erze cyfrowej, gdzie granice między komunikacją osobistą a firmową coraz bardziej się zacierają, prawa autorskie w social mediach stają się kluczową kwestią dla każdego biznesu. Generowanie własności intelektualnej przestało być domeną wyłącznie branż kreatywnych — dziś dotyczy praktycznie każdej firmy, która promuje swoje produkty lub usługi w internecie.

REKLAMA