REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

VAT w turystyce - odliczenie podatku od nabytych usług gastronomicznych i noclegowych

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Dziennik Gazeta Prawna
Największy polski dziennik prawno-gospodarczy
VAT w turystyce - odliczenie podatku od nabytych usług gastronomicznych i noclegowych
VAT w turystyce - odliczenie podatku od nabytych usług gastronomicznych i noclegowych

REKLAMA

REKLAMA

W wyroku z 2 maja 2019 r. Trybunał Sprawiedliwości UE orzekł, że podatnicy VAT świadczący usługi turystyczne mają prawo (i to od 1 grudnia 2008 r.) odliczać VAT od nabytych usług gastronomicznych i noclegowych. Wyrok ten otwiera wielu podmiotom drogę do odzyskania VAT. Podatnicy VAT świadczący usługi turystyki nieobjęte systemem VAT marża mogą rozważyć korektę rozliczeń za okresy nieprzedawnione.

Wyrok TSUE to zwycięstwo polskich hotelarzy, biur podróży, a także – jak mówią eksperci – podmiotów odsprzedających usługi turystyczne.

REKLAMA

REKLAMA

Autopromocja

TSUE jasno bowiem wskazał, że istotne jest to, czy podatnik, który chce odliczać VAT od usług gastronomicznych i noclegowych, sam świadczy usługi turystyki, czy nie. Tylko w tym pierwszym przypadku ma prawo do odzyskania podatku.

Polecamy: Biuletyn VAT

Polecamy: VAT 2019. Komentarz

REKLAMA

Trybunał: Przepisy zostały naruszone

Problem dotyczy stanu prawnego obowiązującego od 1 grudnia 2008 r., kiedy zmieniła się ustawa o VAT. Przed nowelizacją podatek od nabywanych usług noclegowych i gastronomicznych mogły odliczyć podmioty świadczące usługi turystyki. Po zmianach zostały one pozbawione tego prawa.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Z wyroku TSUE wynika, że problemu nie było od 1 maja 2004 r. do 1 grudnia 2008 r., bo wszelkie zakazy odliczenia podatku, które obowiązywały w chwili, gdy Polska wchodziła do Unii Europejskiej, mogły zostać utrzymane. Taka właśnie restrykcja dotyczyła przedsiębiorców kupujących usługi gastronomiczne i noclegowe (z wyjątkiem branż turystycznej oraz przewozu osób). To jednak oznaczało, że rozszerzenie polskiego zakazu od 1 grudnia 2008 r. i w efekcie pozbawienie podatników świadczących usługi turystyki prawa do odzyskania VAT od usług gastronomicznych i noclegowych naruszyło unijną dyrektywę.

Orzeczenie europejskiego trybunału otwiera wielu podmiotom drogę do odzyskania VAT.

TSUE nie rozstrzygnął jednoznacznie, co to oznacza w praktyce dla Grupy Lotos, bo jak zwrócił uwagę, w dostępnych mu aktach sprawy nie ma ani słowa, czy spółka faktycznie świadczy usługę turystyki. Problem będzie musiał rozstrzygnąć polski Naczelny Sąd Administracyjny. Jeśli stwierdzi, że Lotos nie świadczył usług turystyki, nie miał on prawa do odliczenia VAT od usług noclegowych i gastronomicznych.

Problematyczne ograniczenie

Zakaz odliczania VAT od usług gastronomicznych i noclegowych obowiązywał już w starej ustawie o VAT i podatku akcyzowym z 1993 r. Zgodnie z ówczesnymi przepisami podatek mogli odzyskać m.in. przedsiębiorcy z branży turystycznej, jeśli takie zakupy były im niezbędne w ramach świadczonych usług.

Gdy w 2004 r. Polska weszła do Unii Europejskiej, wprowadzono nową ustawę o VAT, ale przepisy ograniczające odliczanie podatku pozostały bez zmian. Od 1 grudnia 2008 r. weszła jednak nowelizacja, a wraz z nią zakaz odliczania VAT od wydatków na gastronomię czy noclegi również w branży turystycznej. Powstało wtedy jednak pytanie, czy Polska nie naruszyła w ten sposób klauzuli standstill z dyrektywy.

Większość ekspertów nie miała co do tego wątpliwości. Naruszenie potwierdził również NSA w wyrokach z 2 lipca 2015 r., sygn. akt I FSK 763/14, czy z 25 kwietnia 2017 r., sygn. akt I FSK 1637/15, oraz sądy wojewódzkie np. warszawski WSA w nieprawomocnych orzeczeniach z 13 listopada 2018 r., sygn. akt III SA/Wa 360/18, i z 29 listopada 2018 r., sygn. akt III SA/Wa 359/18. W czwartek potwierdził to też TSUE w sprawie Grupy Lotos.

NSA pyta, czy wystarczy refaktura

Spór rozpoczął się od pytania, które koncern zadał dyrektorowi jednej z izb skarbowych (obecnie dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej). Chciał wiedzieć, czy ma prawo odliczyć VAT od wydatków na usługi noclegowe i restauracyjne, które refakturował na spółki zależne.

We wniosku o interpretację zwracał uwagę, że zgodnie z art. 8 ust. 2a ustawy o VAT przedsiębiorca, który nabywa we własnym imieniu usługi w celu ich dalszej odsprzedaży, jest traktowany jako świadczący usługę. Dodatkowo, skoro koncern rozliczył daninę od takich zakupów, powinien mieć też prawo do odzyskania podatku, bo wymagają tego unijne zasady neutralności i proporcjonalności VAT. Zdaniem Lotosu nie ma w tym przypadku znaczenia zakaz odliczania podatku od usług gastronomicznych i noclegowych, skoro nie działa jako ich konsument, a jako świadczący usługę.

Dyrektor izby skarbowej i WSA nie zgadzali się z tym. Wskazali, że nie ma tu znaczenia, czy firma działa jako ostateczny konsument czy usługodawca. W obu przypadkach obejmie ją zakaz odliczania podatku. Wątpliwości nabrał dopiero NSA, który zadał pytanie prejudycjalne. Zdaniem sądu kasacyjnego zakaz odliczenia nie powinien dotyczyć refakturowania usług, bo jeśli przedsiębiorca je kupuje i potem odsprzedaje, to poniesione przez niego wydatki pozostają w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą. Restrykcje prowadziłyby więc do podwójnego opodatkowania tych usług.

Skutki może odczuć wiele firm

– Wyrok TSUE może wcale nie być dobrą nowiną dla Grupy Lotos, która teraz będzie musiała spierać się z fiskusem, czy działała podobnie jak firmy turystyczne, czy też nie. Odpowiedzi nie ułatwi na pewno brak definicji usług turystyki w przepisach podatkowych. W konsekwencji ciągle nie jest jasne, czy obejmuje ona refakturę pojedynczej usługi hotelowej – tłumaczy Radosław Żuchowski, starszy konsultant w Crido Taxand.

Zdaniem Andrzeja Nikończyka, doradcy podatkowego i partnera w KNDP, najprawdopodobniej Lotos będzie mógł odliczyć VAT, podobnie jak inne podmioty odsprzedające np. usługi hotelowe. Ekspert zwraca uwagę, że zgodnie z orzecznictwem polskich sądów wchodzą one w skład usług turystyki.

– Należy więc przyjąć, że podmiot, który kupuje i odsprzedaje usługi noclegowe i gastronomiczne, jest świadczącym usługi turystyki. Zgodnie z art. 8 ust. 2a ustawy o VAT, kto kupuje usługi i je odsprzedaje, sam je świadczy – mówi Andrzej Nikończyk.

Dodaje, że wyrok TSUE jest korzystny również dla innych podmiotów, które kupują i odsprzedają usługi hotelowe, np. agencji, które kupują je dla firm.


Kto będzie mógł odzyskać pieniądze

Radosław Żuchowski przyznaje, że orzeczenie TSUE otwiera drogę do odzyskania podatku. Tłumaczy, że podmioty świadczące usługi turystyki nieobjęte systemem VAT marża mogą rozważyć korektę rozliczeń za okresy nieprzedawnione. Podatnicy, w których sprawach toczą się postępowania, mogą powołać się wprost na wskazówki TSUE przed fiskusem. Ci, którym wydano już prawomocną decyzję, mogą zgodnie z art. 240 par. 1 pkt 11 ordynacji podatkowej składać wnioski o wznowienie postępowań i w konsekwencji o odzyskanie nadpłaconych pieniędzy.

– Muszą jednak pamiętać, by zrobić to najpóźniej w ciągu miesiąca od publikacji wyroku w Dzienniku Urzędowym UE – podkreśla ekspert.

Andrzej Nikończyk zauważa, że odzyskanie pieniędzy wcale nie jest przesądzone. Nie wyklucza, że organy podatkowe uznają, że firmy bezpodstawnie by się w ten sposób wzbogaciły. Przerzuciłyby bowiem VAT na nabywcę (konsumenta), a więc to nie one poniosły ekonomiczny ciężar podatku.

– Gdyby dostały jego zwrot, firmy by na tym ekonomicznie zyskały – kosztem budżetu państwa. To oznacza, że nadpłaty, o które będą wnioskować firmy, i tak pozostaną w budżecie, a wskazówki TSUE będą dobrą nowiną tylko na przyszłość – komentuje ekspert. ©℗

Wyrok Trybunału Sprawiedliwości UE (ósma izba) z 2 maja 2019 r. w sprawie C‑225/18 mającej za przedmiot wniosek o wydanie, na podstawie art. 267 TFUE, orzeczenia w trybie prejudycjalnym, złożony przez Naczelny Sąd Administracyjny (Polska) postanowieniem z dnia 23 października 2017 r., które wpłynęło do Trybunału w dniu 28 marca 2018 r., w postępowaniu: Grupa Lotos S.A. przeciwko Ministrowi Finansów.

Mariusz Szulc, Łukasz Zalewski

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
API KSeF 2.0 - Ministerstwo Finansów udostępniło demo interfejsu programistycznego

W dniu 15 października 2025 r. Ministerstwo Finansów udostępniło środowisko przedprodukcyjne (Demo) interfejsu programistycznego API KSeF 2.0.Środowisko daje możliwość sprawdzenia systemów finansowo-księgowych z wykorzystaniem rzeczywistych metod uwierzytelniania. Resort finansów zapewnia wsparcie techniczne dla użytkowników środowiska przedprodukcyjnego (Demo) pod adresem: podatki.gov.pl/formularz. Ministerstwo Finansów wyjaśnia, że integracja ze środowiskiem API KSeF 2.0 jest konieczna, aby zapewnić kompatybilność systemów finansowo-księgowych z obligatoryjną wersją systemu KSeF 2.0.

Od 2026 r. zmiany w księgowości podatników PIT. Nowe pliki JPK i rozporządzenia Ministra Finansów i Gospodarki

Ministerstwo Finansów poinformowało w komunikacie z 16 października 2025 r., że od 2026 r. wchodzą w życie nowe obowiązki dla przedsiębiorców prowadzących działalność gospodarczą i rozliczających się w ramach podatku PIT. Podmioty prowadzące działalność gospodarczą podlegające podatkowi PIT, które co miesiąc przekazują ewidencję JPK_V7M, będą zobowiązane do prowadzenia przy użyciu programów komputerowych ksiąg rachunkowych, podatkowej księgi przychodów i rozchodów lub ewidencji przychodów. Ministerstwo Finansów udostępni bezpłatne narzędzia pozwalające na realizację obowiązków w zakresie przesyłania nowych obligatoryjnych plików JPK.

Rachunki nie muszą być w KSeF. Czy wrócą do łask?

Już od 2026 roku podatnicy będą zobowiązani do wystawiania faktur w Krajowym Systemie e-Faktur (KSeF). System obejmie faktury ustrukturyzowane, natomiast nie dotyczy innych dokumentów, takich jak rachunki. Oznacza to, że przedsiębiorcy dokumentujący sprzedaż zwolnioną z VAT mogą wystawiać rachunki poza KSeF.

Darowizna samochodu po wycofaniu z firmy – czy to na pewno bezpieczne podatkowo? Interpretacja skarbówki rozwiewa te wątpliwości

Czy przekazanie żonie samochodu wycofanego z działalności gospodarczej może sprowadzić na przedsiębiorcę problemy z fiskusem? Najnowsza interpretacja skarbówki rozwiewa te wątpliwości. Urząd jasno wskazał, że darowizna auta po wycofaniu z firmy nie powoduje powstania przychodu w PIT, o ile spełnione są określone warunki. To ważna wiadomość dla przedsiębiorców, którzy zastanawiają się, jak bezpiecznie przekazać majątek firmowy do majątku prywatnego.

REKLAMA

Opodatkowanie donejtów dla twórców internetowych (PIT, VAT). Czy to naprawdę darowizna?

Przez lata środowisko twórców internetowych – streamerów, youtuberów czy użytkowników Patronite – żyło w przekonaniu, że donate’y (czyli dobrowolne wpłaty od widzów) to darowizny, a więc – do określonego limitu – nieopodatkowane. Takie podejście miało swoje źródło w języku – słowo „donate” pochodzi przecież od angielskiego „donation”, czyli darowizna.

KSeF 2.0. Co ważniejsze – prawo podatkowe, czy podręczniki Ministerstwa Finansów? Faktura ustrukturyzowana istnieje tylko wirtualnie

Opublikowany przez resort finansów, liczący kilkaset stron (!) dokument pod nazwą „Podręcznik KSeF 2.0.” (w 4. częściach), jest w wielu miejscach nie tylko sprzeczny z projektowanymi przepisami, lecz również z uchwaloną już nowelizacją ustawy o VAT – pisze prof. dr hab. Witold Modzelewski.

Jaka składka zdrowotna dla przedsiębiorców w 2026 roku? Ministerstwo Finansów nie pracuje nad przedłużeniem obniżonej podstawy wymiaru

Ministerstwo Finansów poinformowało Polską Agencję Prasową, że nie pracuje nad projektem, który zakładałby utrzymanie obniżonej minimalnej podstawy obliczania składki zdrowotnej dla przedsiębiorców w 2026 r. i kolejnych latach.

KSeF: Pomoc dla przedsiębiorców czy nowy ból głowy? Fakty i mity wokół Krajowego Systemu e-Faktur [Gość Infor.pl]

Krajowy System e-Faktur (KSeF) budzi wiele emocji i narosło wokół niego sporo mitów. Czy to nowy podatek? Kogo i kiedy dotyczy obowiązek wystawiania faktur ustrukturyzowanych? Czy czeka nas rewolucja w relacjach z biurami rachunkowymi? O tym, na co muszą przygotować się przedsiębiorcy, rozmawiają eksperci z infor.pl, Szymon Glonek i Joanna Dmowska.

REKLAMA

Rząd chce dać preferencje podatkowe funduszom inwestycyjnym spoza UE od 2026 roku

W dniu 14 października 2025 r. Rada Ministrów przyjęła projekt nowelizacji ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (ustawy o CIT), przedłożony przez Ministra Finansów i Gospodarki. Projekt dostosowuje przepisy CIT do orzeczeń Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej dotyczących zagranicznych funduszy inwestycyjnych i emerytalnych. Chodzi m.in. o rozszerzenie preferencji podatkowych na fundusze z państw spoza UE, przy zachowaniu zabezpieczeń przed nadużywaniem prawa do zwolnienia podatkowego.

Programy lojalnościowe w niebezpieczeństwie. Nowa opinia TSUE to potencjalna bomba podatkowa

Rzecznik Generalna TSUE Juliane Kokott właśnie uderzyła w sedno problemu, o którym większość firm wolałaby nie słyszeć. Jej opinia w sprawie C-436/24 Lyko Operations może oznaczać rewolucję w sposobie, w jaki sklepy rozliczają punkty i bony lojalnościowe. Skutki? Dla wielu przedsiębiorców - potężny chaos i konieczność natychmiastowej zmiany systemów.

REKLAMA