REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Wstrzymywany zwrot VAT bez podania uzasadnienia

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Kancelaria Prawna Skarbiec
Kancelaria Prawna Skarbiec świadczy doradztwo prawne z zakresu prawa podatkowego, gospodarczego, cywilnego i karnego.
Wstrzymywany zwrot VAT bez podania uzasadnienia /Shutterstock
Wstrzymywany zwrot VAT bez podania uzasadnienia /Shutterstock
Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Korzystanie przez organy podatkowe z instytucji przedłużania terminu zwrotu VAT jest dopuszczone jedynie w drodze wyjątku. Jest bowiem odstępstwem od zasady zwrotu podatku w określonym w ustawie terminie. Dlatego też, jak uznał Wojewódzki Sad Administracyjny w Łodzi, jeśli organ uruchamia tę instytucję, to musi podatnikowi w sposób należyty i wyczerpujący uzasadnić, dlaczego tak postępuje.

Po trzech latach kontroli podatkowej organ skarbowy zamiast zwrócić firmie należną jej kwotę VAT wszczął wobec niej postępowanie podatkowe. Uznał, że skoro firma nabywała towary od dostawcy, którego dostawcy byli oszustami, to i ona sama musi być oszustem. W braku jednak jakichkolwiek konkretnych ustaleń co do podstaw tego stanowiska organ przedłużył firmie termin zwrotu VAT o kolejne miesiące, m.in. po to, by mieć czas na pisanie uzasadnienia.

REKLAMA

Wewnątrzwspólnotowa dostawa towaru

Firma prowadząca działalność gospodarczą w zakresie sprzedaży maszyn oraz surowców dla przemysłu tekstylnego w styczniu 2016 r. dokonała wewnątrzwspólnotowej dostawy swoich towarów na Słowację, do tamtejszej spółki s.r.o., czyli odpowiedniczki polskiej spółki z o.o. Wewnątrzwspólnotowa dostawa towaru (dalej „WDT”) opodatkowana jest stawką 0%. Wcześniej towary te firma nabyła od innej polskiej spółki z o.o. na podstawie faktury VAT z 23% opodatkowaniem. W lutym 2016 r. firma złożyła więc deklarację VAT-7 za styczeń 2016 r., w której wykazała nadwyżkę VAT naliczonego nad należnym w wysokości ponad 430 000 zł.

Wszczęcie postępowania po trzech latach kontroli

REKLAMA

Już 9 marca 2016 r. naczelnik urzędu skarbowego, w którym firma złożyła deklarację, wszczął wobec niej kontrolę podatkową. W trakcie tejże kontroli ustalił, że firma uczestniczyła w łańcuchu dostaw, którego część ogniw było tzw. znikającymi podatnikami, w tym dwóch dostawców towarów do spółki z o.o., od której następnie firma nabyła towar, a który sprzedała potem w ramach wewnątrzwspólnotowej dostawy spółce słowackiej. Jak stwierdził organ, skoro wystawiona przez spółkę z o.o. faktura VAT nie dokumentowała rzeczywistych zdarzeń gospodarczych, to nie mogła dokumentować nabycia towaru przez firmę, a więc i wnioskująca o zwrot VAT firma nie mogła dokonać dostawy tkanin na rzecz słowackiej spółki.

Postanowieniem z kwietnia 2019 r. naczelnik urzędu skarbowego wszczął postępowanie podatkowe obejmujące rozliczenie VAT za styczeń 2016 r., a już w czerwcu 2019 r. przedłużył firmie termin zwrotu 430 000 zł VAT do 10 września 2019 r.

Firma nabywała od dostawcy, którego dostawcy byli oszustami, zatem ona także jest oszustem

Firma wniosła zażalenie na to postanowienie. Jednak organ odwoławczy, dyrektor izby administracji skarbowej, nie przychylił się do niego. Uznał, że naczelnik urzędu skarbowego zasadnie ustalił, iż spółka z o.o. będąca dostawcą firmy wiedziała o tym, że jej dostawcy (spółki z o.o.) w rzeczywistości nie dostarczają towaru. Również dokonywane przez nich wpłaty niewielkich kwot podatku z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej miały wyłącznie na celu stworzenie pozorów jej prowadzenia. Także pozyskanie przez nich urzędowych dokumentów pozwalających na występowanie przed organami skarbowymi służyło jedynie uwiarygodnieniu odgrywanej fikcji. Ustalone przez organ pierwszej instancji okoliczności uzasadniają zatem wątpliwości co do rzetelności dostaw dokonywanych przez firmę, będącą jednym z ogniw w łańcuchu oszustwa podatkowego, a zarazem głównym jego beneficjentem, jako rozliczająca VAT w ramach opodatkowanej 0% WDT.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Organ prowadzi postępowanie, dlatego wstrzymuje zwrot, i ma do tego prawo, bo prowadzi postępowanie

REKLAMA

Dyrektor izby administracji skarbowej uznał więc za całkowicie niezasadne zarzuty firmy o wydanie przez naczelnika urzędu skarbowego postanowienia o przedłużeniu terminu zwrotu VAT bez jakichkolwiek podstaw faktycznych i prawnych. Dokonanie przez organ pierwszej instancji powyższych ustaleń w ramach przeprowadzonej kontroli pozwoliło bowiem zgromadzić odpowiedni, potwierdzający te ustalenia materiał dowodowy, który musi być nadal gromadzony już na etapie postępowania podatkowego.

Organ odwoławczy poinformował firmę, że rozwikłanie sprawy zwrotu VAT może wymagać długiego postępowania dowodowego, stąd i termin samego zwrotu może ulec wydłużeniu. Dlatego też naczelnik urzędu skarbowego może przedłużać termin zwrotu VAT firmie, skoro prowadzone jest przeciwko niej postępowanie podatkowe.

Organ rozpoznał tylko oszustów, ale dopisał do nich spółkę

Biorąc za podstawę m.in. brak przedstawienia rzetelnych argumentów uzasadniających postanowienie o przedłużeniu terminu zwrotu podatku od towarów i usług, firma wniosła skargę na decyzję organu do sądu. Stanęła na stanowisku, że niedopuszczalne jest, aby organ dokonywał oceny przeprowadzanych przez nią transakcji poprzez ocenę transakcji innych podatników. A w tej sprawie w znacznej części swoich ustaleń organy skupiły się na dostawcach dostawcy firmy, a nie na niej samej. Firma podniosła, że są to podmioty, których nie zna ani nic nie wie o ich działalności. Organ powinien oceniać jej nabycia i dostawy, a nie podmiotów, o których nierzetelnej działalności nie miała świadomości.

Wstrzymywany zwrot VAT bez podania firmie ani jednej konkretnej przyczyny

Na wstępie rozpoznający sprawę Wojewódzki Sad Administracyjny w Łodzi zaznaczył, że korzystanie przez organy podatkowe z instytucji przedłużania terminu zwrotu VAT jest dopuszczone jedynie w drodze wyjątku. Jest bowiem odstępstwem od zasady zwrotu podatku w określonym w ustawie terminie. Stąd, jeśli organ uruchamia tę dolegliwą dla podatnika instytucję, to musi temu podatnikowi w sposób należyty i wyczerpujący uzasadnić, dlaczego tak postępuje.

A zdaniem sądu naczelnik urzędu skarbowego już w chwili wydania postanowienia o przedłużeniu terminu zwrotu przesądził o tym, że zwrot firmie nie będzie się należał, o czym przemawia wytłuszczona treść postanowienia. Z samego jego uzasadnienia zaś wynika jedynie tyle, że organ przedłuża zwrot z uwagi na konieczność dochowania wszelkich wymogów, jakimi obarcza go, jako prowadzącego postępowanie podatkowe, ustawa. Wśród wymogów tych znajduje się m.in. konieczność sporządzenia uzasadnienia decyzji wymiarowej. Sąd przy okazji zwrócił uwagę, że organ dał sobie na to aż ponad dwa i pół miesiąca. Uchylając postanowienie naczelnika urzędu skarbowego, orzekł:

„…organ przedłuża termin zwrotu podatku, wskazując, że musi napisać uzasadnienie decyzji wymiarowej. (…) organ odwoławczy wskazuje na ustalone liczne fakty oraz dokonuje ich oceny, stwierdzając ogólnikowo, że „czynności są nadal kontynuowane” (…) organ nie podał ani jednej konkretnej okoliczności wskazującej na potrzebę dodatkowej weryfikacji rozliczenia podatnika” (wyrok WSA w Łodzi z 3 marca 2020 r., sygn. I SA/Łd 830/19).

Polecamy: VAT 2020. Komentarz

Ponad cztery lata oczekiwania na zwrot

W świetle przywołanej sprawy można sobie dziś zadać pytanie, czy to jeszcze kraj gospodarki wolnorynkowej, wspierającej rozwój przedsiębiorczości, czy socjalistycznej gospodarki centralnie kierowanej. Jak można bowiem zaobserwować na powyższym przykładzie, nie liczy się byt jednostki, jednostkowego przedsiębiorcy, lecz dobro ogółu, na straży którego stoi fiskus. Nawet nie umiejąc wskazać konkretnych podstaw, fiskus potrafi latami przeprowadzać u przedsiębiorców kontrole i latami wstrzymywać należne im pieniądze (ponad cztery lata od złożenia deklaracji w lutym 2016 r. do uchylenia postanowienia 3 marca 2020 r.), na dodatek bez wykazania świadomości udziału w przestępstwie skarbowym. Po prostu wrzuca ich do jednego worka „z innymi oszustami”.

Dlaczego polscy przedsiębiorcy zakładają spółki za granicą, a nawet całkowicie zmieniają swoją rezydencję? Nie dlatego, że w UK, na Malcie czy Cyprze jest ładniej. Nawet nie dlatego, że rezydencje te oferują niższe opodatkowanie. Po prostu tam nikt nie zatrzyma im 430 000 zł na ponad cztery lata kontroli i innych postępowań, podając jako jedną z podstaw pisanie uzasadnienia decyzji wymiarowej.

radca prawny Robert Nogacki
Kancelaria Prawna Skarbiec

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Zaczynasz działalność gospodarczą? Tak można obniżyć składki ZUS na początku działania firmy [komunikat ZUS]

Rozpoczęcie własnej działalności gospodarczej wiąże się z kosztami, szczególnie na starcie. Dlatego początkujący przedsiębiorcy mogą skorzystać z ulg, które pozwalają płacić niższe składki na ubezpieczenia społeczne albo nie płacić ich wcale. Do najważniejszych form wsparcia należą: ulga na start, preferencyjne składki, „Mały ZUS Plus” czy wakacje składkowe.

Ulga dla spadkobierców i przejrzystość dla podatników. Nowości w ustawie podatku od spadków i darowizn już wkrótce

Jest projekt nowelizacji ustawy o podatku od spadków i darowizn, który umożliwi przywrócenie terminu zgłoszenia spadku w wyjątkowych przypadkach oraz doprecyzuje moment powstania obowiązku podatkowego. Zmiany mają uprościć procedury, zwiększyć przejrzystość i wspierać sukcesję firm rodzinnych.

KSeF 2.0: firmy będą miały tylko 4 miesiące na testy. Co trzeba zrobić już teraz?

W czerwcu 2025 r. – zgodnie z harmonogramem – Ministerstwo Finansów udostępniło dokumentację interfejsu API KSeF 2.0. Jest to jednak materiał dla integratorów systemów i dostawców oprogramowania. Firmy wciąż czekają na udostępnienie środowiska testowego, które zaplanowano na koniec września. Konkretne testy będą więc mogły zacząć się dopiero w październiku. Tymczasem obowiązek korzystania z Krajowego Systemu e-Faktur dla części firm wchodzi już w lutym – oznacza to niewiele czasu na przygotowanie.

Projekt ustawy wdrażającej obowiązkowy KSeF po pierwszym czytaniu w Sejmie. Co się zmienia a co pozostaje bez zmian [komentarz eksperta]

W dniu 9 lipca 2025 r., Sejm przeprowadził pierwsze czytanie i skierował do prac w komisji finansów projekt ustawy zakładającej wdrożenie obowiązkowego Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF). Wszystkie kluby i koła poselskie zapowiedziały dalsze prace nad projektem. Prace legislacyjne wchodzą w końcową fazę. Z coraz większą pewnością możemy więc stwierdzić, że obowiązkowy KSeF będzie wdrażany w dwóch etapach - od 1 lutego 2026 i od 1 kwietnia 2026 r.

REKLAMA

Podatek u źródła 2025: Objaśnienia podatkowe ministra finansów dot. statusu rzeczywistego właściciela. Praktyczne szanse i nieoczywiste zagrożenia

Po latach oczekiwań i licznych postulatach ze strony środowisk doradczych oraz biznesowych, Ministerstwo Finansów opublikowało długo zapowiadane objaśnienia dotyczące statusu rzeczywistego właściciela w kontekście podatku u źródła (WHT). Teraz nadszedł czas, by bardziej szczegółowo przyjrzeć się poszczególnym zagadnieniom. Dokument z 3 lipca 2025 r., opublikowany na stronie MF 9 lipca, ma na celu rozwianie wieloletnich wątpliwości dotyczących stosowania klauzuli „beneficial owner”. Choć sam fakt publikacji należy ocenić jako krok w stronę większej przejrzystości i przewidywalności, nie wszystkie zapisy spełniły oczekiwania.

Polski podatek cyfrowy jeszcze w tym roku? Rząd nie ogląda się na Brukselę

Choć Komisja Europejska wycofała się z planów nałożenia podatku cyfrowego, Polska idzie własną drogą. Minister cyfryzacji Krzysztof Gawkowski zapowiada, że projekt ustawy będzie gotowy do końca roku.

KSeF 2026: koniec z papierowymi fakturami, zmiany w obiegu dokumentów i obsłudze procesu sprzedaży w firmie

W przyszłym roku w Polsce zostanie uruchomiony obowiązkowy system fakturowania za pomocą Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF). Obowiązek ten wejdzie w życie na początku 2026 roku i wynika z procedowanego w Parlamencie projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług. Aktualny postęp prac legislacyjnych nad projektem, oznaczonym numerem druku 1407, można śledzić na stronach Sejmu.

Składki ZUS dla małych firm w 2025 roku - preferencje: ulga na start, mały ZUS plus i wakacje składkowe

Ulga na start, preferencyjne składki, czy „Mały ZUS plus”, a także wakacje składkowe – to propozycje wsparcia dla małych przedsiębiorców. Korzyści to możliwość opłacania niższych składek lub ich brak. Warto też zwrócić uwagę na konsekwencje z tym związane. ZUS tłumaczy kto i z jakich ulg może skorzystać oraz jakie są zagrożenia z tym związane.

REKLAMA

Zwracasz pracownikom wydatki na taksówki – czy musisz pobrać zaliczkę na podatek PIT? Najnowsze wyjaśnienia fiskusa (taksówki w podróży służbowej i w czasie wyjścia służbowego)

Pracodawcy mają wątpliwości, czy w przypadku zwracania pracownikom wydatków na taksówki (kiedy to pracownicy wykonują obowiązki służbowe – zarówno w podróży służbowej jak i w czasie tzw. wyjścia służbowego), trzeba od tych kwot pobierać zaliczki na podatek dochodowy? Pod koniec czerwca 2025 r. wyjaśnił to dokładnie Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej. Kilka miesięcy wcześniej odpowiedzi na to pytanie udzielił Minister Finansów.

Minister Majewska chce uproszczenia ZUS dla firm – konkretne propozycje zmian już na stole

Minister Agnieszka Majewska zaproponowała szereg zmian w przepisach dotyczących ubezpieczeń społecznych, które mają ułatwić życie mikro, małym i średnim przedsiębiorcom. Wśród postulatów znalazły się m.in. podniesienie limitu Małego ZUS Plus, likwidacja składki rentowej dla emerytów-przedsiębiorców, uproszczenia przy wakacjach składkowych oraz ułatwienia dla łączących biznes z rodzicielstwem.

REKLAMA