REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Czy odwrotne obciążenie w transakcjach krajowych ma sens

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Czy odwrotne obciążenie w transakcjach krajowych ma sens
Czy odwrotne obciążenie w transakcjach krajowych ma sens
Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Podczas Konferencji „Dwa lata uszczelniania podatku od towarów i usług – doświadczenia i refleksje”, która odbyła się 17 maja 2018 r. na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego dr Krzysztof Radzikowski, adiunkt w Instytucie Nauk Prawno-Administracyjnych WPiA UW poddał krytyce celowość funkcjonowania mechanizmu odwrotnego obciążenia w VAT.

Mechanizm odwrotnego obciążenia jest zaprzeczeniem zwykłych zasad podatku VAT. Sprzedawca w tym mechanizmie nie nalicza i nie płaci podatku należnego od danej transakcji sprzedaży ale zachowuje prawo do odliczenia podatku naliczonego dotyczącego tej sprzedaży. Natomiast podatek należny od tej sprzedaży nalicza nabywca, który jednak tą kwotę odlicza jako podatek naliczony. Aż do momentu sprzedaży ostatecznemu konsumentowi albo podatnikowi, który nie stosuje do dalszej sprzedaży odwrotnego obciążenia,  do budżetu żadna kwota z tytułu VAT.

REKLAMA

Autopromocja

Jak uważa dr Radzikowski mechanizm odwrotnego obciążenia odwraca naturalną logikę każdego podatku: najpierw wpływ do budżetu państwa, a dopiero potem ewentualny zwrot lub odliczenie. Stąd trzeba taką konstrukcję stosować z dużą ostrożnością.

Zdaniem dr Radzikowskiego odwrotne obciążenie ma sens, gdy sprzedawca pozostaje poza jurysdykcją państwa nakładającego podatek i dlatego jest uzasadnione przy imporcie i wewnątrzwspólnotowym nabyciu towarów.

Jednak odwrotne obciążenie zaczęło być także traktowane jako jedna z możliwości „uszczelniania” systemu VAT, bowiem istotnie zmniejsza ryzyko wyłudzeń tego podatku m.in. w formie tzw. karuzeli podatkowych.

Mechanizm odwrotnego obciążenia był w tym celu sukcesywnie wprowadzany do polskiej ustawy o VAT w odniesieniu do transakcji krajowych poszczególnych branż (m.in. złom, wyroby stalowe, uprawnienia do emisji gazów cieplarnianych, , procesory elektroniczne, telefonu komórkowe, konsole do gier, roboty budowlane) w okresie od 2011-2017 r.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Jednak zdaniem dr Krzysztofa Radzikowskiego odwrotne obciążenie nie naprawia żadnego problemu systemu podatku VAT, a nawet generuje nowe. 

Polecamy: Biuletyn VAT

Polecamy: INFORLEX Księgowość i Kadry

Problemy pojawiające się w trakcie stosowania odwrotnego obciążenia w dobrej wierze:

  1. Pomyłkowe zastosowanie odwrotnego obciążenia do transakcji, w której nie powinno być stosowane skutkuje tym, że sprzedawca ma zaległość podatkową w VAT, a nabywca nie może odliczyć podatku naliczonego bo nie ma faktury z podatkiem naliczonym;
  2. Pomyłkowe niezastosowanie odwrotnego obciążenia do transakcji, w której powinno być stosowane skutkuje tym, że sprzedawca musi zapłacić podatek wykazany na swojej fakturze z uwzględnionym VAT należnym ale nabywca nie może tego podatku odliczyć (nawet gdy go zapłaci), gdyż może odliczyć tylko podatek należny, który sam uwzględni na wystawionej przez siebie fakturze przy swojej sprzedaży;
  3. Podatnik, który jako pierwszy w łańcuchu dostaw został objęty mechanizmem odwrotnego obciążenia ma nadwyżkę podatku naliczonego nad należnym – ale aż do uzyskania zwrotu VAT z urzędu skarbowego ponosi on ekonomiczny ciężar VAT.

Nadużycia i patologie odwrotnego obciążenia:

  1. Mechanizm odwrotnego obciążenia jest odpowiednikiem stawki 0%. Pozwala więc poprzez fikcyjnie udokumentowane dostawy wykreować nadwyżkę podatku naliczonego nad należnym, uzyskać zgodnie z prawem zwrot tej nadwyżki bez konieczności znacznie trudniejszego upozorowania wewnątrzwspólnotowej dostawy towaru (WDT).
  2. W tym mechanizmie podatek wpływa dopiero na etapie sprzedaży ostatecznemu konsumentowi danego towaru, co czasem po prostu nie zaistnieje (np. przy wyrobach stalowych, czy miedzianych), a na pewno w wypadku fikcyjnych towarów z „pustych” faktur.
  3. Przy odwrotnym obciążeniu (podobnie jak przy wewnątrzwspólnotowym nabyciu towaru – WNT) łatwo wyłudzić towar lub usługę podając się za innego podatnika.

Ponadto objęcie jednej branży odwrotnym obciążeniem nie przeszkadza oszustom wyłudzającym VAT przenieść się ze swoimi oszukańczymi transakcjami na rynek innych towarów, nieobjętych odwrotnym obciążeniem.

Zdaniem dr Radzikowskiego nie ma żadnych wiarygodnych danych dowodzących, że wprowadzenie mechanizmu odwrotnego obciążenia przyniosło zwiększenie dochodów budżetowych z VAT. Wręcz przeciwnie z oficjalnych danych wynika wzrost wartości zwróconego podatnikom podatku i zmniejszenie wolumenu obrotów towarami i usługami objętymi tym mechanizmem. Dlatego nie można racjonalnie twierdzić, że odwrotne obciążenie jest skutecznym mechanizmem ograniczania luki w VAT.

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Zarządzanie finansami i procesami finansowo-księgowymi w rosnącym przedsiębiorstwie

W dzisiejszej gospodarce efektywne zarządzanie finansami i procesami finansowymi stanowi kluczowy czynnik sukcesu dla rozwijających się przedsiębiorstw. Praktyka biznesowa pokazuje, że sam wzrost obrotów nie zawsze przekłada się na poprawę kondycji finansowej firmy. Nieumiejętnie zarządzany rozwój może prowadzić do paradoksalnej sytuacji, w której zwiększającym się przychodom towarzyszą spadająca rentowność i problemy z płynnością finansową.

Rozliczenie składki zdrowotnej w 2025 roku. Księgowa wyjaśnia jak to zrobić

Termin złożenia w ZUS deklaracji zawierającej rozliczenie wpłaconych składek zdrowotnych za 2024 rok upływa 20 maja 2025 r. Obowiązek ten dotyczy większości przedsiębiorców prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą. Jedynie ci rozliczający się na karcie podatkowej są z niego zwolnieni. W pozostałych przypadkach wysokość należnych składek wylicza się na podstawie przychodów bądź dochodów osiągniętych w poprzednim roku. Na co zwrócić uwagę przygotowując roczne rozliczenie składek? Wyjaśnia to Paulina Chwil, Księgowa Prowadząca oraz Ekspert ds. ZUS i Prawa Pracy w CashDirector S.A.

Trump 2.0. Rewolucja chorego rozsądku. Prof. Kołodko recenzuje politykę (nie tylko gospodarczą) obecnego prezydenta USA

W kwietniu 2025 r. nakładem Wydawnictwa Naukowego PWN ukazała się najnowsza książka prof. Grzegorza W. Kołodki zatytułowana „Trump 2.0. Rewolucja chorego rozsądku”. Grzegorz W. Kołodko, wybitny ekonomista i były wicepremier, w swoim bezkompromisowym stylu analizuje trumponomikę i trumpizm, populizm, nowy nacjonalizm, publiczne kłamstwa i brutalną grę interesów. Profesor poświęca szczególną uwagę kwestiom manipulacji opinią publiczną, polityce sojuszy, a także wpływowi wojny w Ukrainie na kształt geopolityki. Zastanawia się również, jakie zagrożenia dla NATO i Unii Europejskiej niesie ze sobą „America First” – i co to wszystko oznacza dla współczesnego świata.

Zmiany w rachunkowości w 2025 r. Sprawozdawczość ESG przesunięta o 2 lata

Minister Finansów przygotował 5 maja 2025 r. projekt nowelizacji ustawy wdrażającej dyrektywę CRSD do ustawy o rachunkowości, a także ustawy o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym oraz niektórych innych ustaw. Ta nowelizacja ma na celu wdrożenie unijnej dyrektywy 2025/794, przesuwającej wdrożenie obowiązku sprawozdawczości ESG o 2 lata.

REKLAMA

Większość podatników VAT może uniknąć w 2026 r. obowiązku wystawiania faktur ustrukturyzowanych w KSeF. Prof. Modzelewski wyjaśnia jak to możliwe

Zdaniem profesora Witolda Modzelewskiego, gdyby uchwalono projekt przepisów wprowadzających obowiązkowy KSeF w przedłożonym niedawno kształcie, to większość podatników VAT nie będzie musiała wystawiać faktur ustrukturyzowanych w 2026 r.

Stopy procentowe NBP 2025: w maju obniżka o 0,5 pkt proc.

Rada Polityki Pieniężnej na posiedzeniu w dniach 6-7 maja 2025 r. postanowiła obniżyć wszystkie stopy procentowe NBP o 0,5 punktu procentowego. Stopa referencyjna wynosi od 8 maja 2025 r. 5,25 proc. - poinformował w komunikacie Narodowy Bank Polski. Decyzja RPP była zgodna z oczekiwaniami większości analityków finansowych i ekonomistów. Stopy NBP zmieniły się pierwszy raz od 3 października 2023 r.

Przekształcenie JDG a status podatnika rozpoczynającego działalność w estońskim CIT

W świetle marcowego wyroku NSA (sygn. II FSK 1412/24) zmienia się podejście do kwalifikacji podatkowej spółek powstałych z przekształcenia jednoosobowych działalności gospodarczych. Wyrok ten przesądził, że takie podmioty mogą korzystać z przywilejów "podatnika rozpoczynającego działalność" na gruncie przepisów o estońskim CIT.

Pracujesz na zleceniu - a może to faktyczna umowa o pracę? Jak ustalić i wykazać istnienie stosunku pracy

Osoby wykonujące umowy zlecenia, czy inne umowy cywilnoprawne, mają czasem wątpliwości, czy nie jest to de facto umowa o pracę. Każdy przedsiębiorca słyszał o możliwych kontrolach, podważeniu zatrudnienia, konieczności uzasadniania dlaczego taki a nie inny typ umowy został konkretnej osobie zaproponowany. A co ze swobodą zawierania umów? Czy forma umowy na którą zgadzamy się wspólnie z nowozatrudnioną osobą nie powinna być wystarczająca dla inspekcji pracy skoro zgodnie obie strony złożyły na niej swój podpis? Na te i wiele innych pytań odpowie Czytelnikom ten artykuł.

REKLAMA

Zmiany w podatkach od 2026 r. - wyższy limit zwolnienia z VAT, korekty deklaracji, 6 m-cy vacatio legis

Ministerstwo Finansów poinformowało, że 6 maja 2025r. Rada Ministrów przyjęła pakiet projektów ustaw dot. podatków w ramach procesu deregulacji. Nowe przepisy mają na celu m.in. ochronę podatników przed nagłymi zmianami przepisów ustaw podatkowych oraz doprecyzowanie wątpliwości interpretacyjnych zgłaszanych przez przedsiębiorców w zakresie deklaracji składanej w trakcie lub po zakończeniu kontroli celno-skarbowej. Projekty dotyczą również podwyższenia limitu zwolnienia podmiotowego w VAT oraz likwidacji obowiązku przygotowywania i publikacji informacji o realizowanej strategii podatkowej.

Czego najczęściej dotyczą kontrole z urzędu skarbowego i ZUS-u?

Przedsiębiorcy mają szereg obowiązków wobec państwa - jako podatnicy muszą przestrzegać przepisów podatkowych, a jako płatnicy stosować normy z zakresu ubezpieczeń społecznych. W obu tych sferach często dochodzi do uchybień. Dlatego upoważnione organy sprawdzają, czy firmy przestrzegają obowiązujących przepisów. W naszym artykule przedstawiamy najczęstsze obszary, które podlegają kontroli organów podatkowych lub Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.

REKLAMA