REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Sankcje VAT muszą być adekwatne do popełnionych naruszeń

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Robert Nogacki
radca prawny
Kancelaria Prawna Skarbiec
Kancelaria Prawna Skarbiec świadczy doradztwo prawne z zakresu prawa podatkowego, gospodarczego, cywilnego i karnego.
Sankcje VAT muszą być adekwatne do popełnionych naruszeń
Sankcje VAT muszą być adekwatne do popełnionych naruszeń

REKLAMA

REKLAMA

Sankcje VAT mają być adekwatne, a nie służyć do karania podatników za jakikolwiek ich błąd – tak uznał Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie.

Sankcje VAT

Spółka kupiła nieruchomości od innego przedsiębiorcy i wraz ze sprzedającym zadeklarowali, że transakcja zostanie opodatkowana 23% VAT. W wyniku przeprowadzonej kontroli fiskus dopatrzył się, że transakcja podlegała zwolnieniu z VAT, stąd uznał, że firma zawyżyła wartość podatku naliczonego do odliczenia z tytułu nabycia tej nieruchomości. Firma zastosowała się do ustaleń kontroli i skorygowała złożoną deklarację VAT wg wskazań organu. Ale mimo to naczelnik urzędu skarbowego wszczął wobec spółki postępowanie w celu ustalenia karnego, dodatkowego zobowiązania podatkowego. Działania fiskusa potępił sąd, jako niezgodne z prawem Unii i orzecznictwem Trybunału Sprawiedliwości UE.

REKLAMA

REKLAMA

Sprzedaż nieruchomości między spółkami a podatek VAT

Jedna ze spółek z ograniczoną odpowiedzialnością w kwietniu i maju 2018 r. sprzedała innej spółce grunty. W wyniku przeprowadzonej od września do listopada 2018 r. w tej drugiej z firm kontroli podatkowej urzędnicy skarbówki ustalili, że firma zawyżyła wartość VAT naliczonego, odliczając 23% tego podatku z faktur zakupowych dokumentujących nabycie przedmiotowych działek. W grudniu 2018 r., stosując się w całości do ustaleń kontroli, spółka dokonała korekt deklaracji VAT-7 za odpowiednie okresy rozliczeniowe, w całości korygując stwierdzone nieprawidłowości.

Dodatkowe 30% lub 20% zobowiązanie podatkowe

Jednak postanowieniem z kwietnia 2019 r. naczelnik urzędu skarbowego wszczął wobec przedsiębiorcy postępowanie celem ustalenia dodatkowego zobowiązania w podatku od towarów i usług. Organ powołał się na przepis art. 112b ust. 1 pkt 1 lit. c) ustawy o podatku od towarów i usług, który stanowi, że w przypadku, gdy podatnik w złożonej deklaracji podatkowej wykazał kwotę różnicy podatku do obniżenia kwoty podatku należnego za następne okresy rozliczeniowe wyższą od kwoty należnej, naczelnik urzędu skarbowego lub celno-skarbowego określa odpowiednio wysokość tych kwot w prawidłowej wysokości oraz ustala dodatkowe zobowiązanie podatkowe w wysokości odpowiadającej 30% kwoty zaniżenia zobowiązania podatkowego, kwoty zawyżenia zwrotu różnicy podatku, zwrotu podatku naliczonego lub różnicy podatku do obniżenia podatku należnego za następne okresy rozliczeniowe.

Jednakże zważywszy na fakt, że przedsiębiorca złożył korektę zakwestionowanej deklaracji oraz uregulował kwotę skorygowanego przez organ podatku, naczelnik urzędu skarbowego zastosował niższą, 20-procentową sankcję. Zgodnie bowiem z art. 112b ust. 2 pkt 1 ustawy o VAT, jeśli po zakończonej kontroli podatkowej lub celno-skarbowej podatnik złoży korektę deklaracji uwzględniającą stwierdzone nieprawidłowości i najpóźniej w dniu złożenia tej korekty deklaracji wpłaci kwotę zobowiązania podatkowego lub zwróci nienależną kwotę zwrotu, wówczas ww. sankcja wynosi 20%.

REKLAMA

Transakcja bez uszczerbku dla Skarbu Państwa

Przedsiębiorca odwołał się od tej decyzji, wskazując na uzasadnienie rządowego projektu ustawy, która wprowadziła przedmiotową, sankcyjną regulację, według którego celem sankcji ma być uświadomienie podatnikom znaczenia rzetelnego i starannego wypełniania deklaracji w celu zapewnienia prawidłowego poboru tego podatku. Przedsiębiorca zwrócił więc uwagę, że w toku kontroli urzędnicy nie stwierdzili, aby spółka sporządziła swoją deklarację w sposób nierzetelny czy niestaranny. Podstawą ich sporządzenia były faktury wystawione przez sprzedającego. Co najważniejsze, sprzedawca ten otrzymał od spółki zapłatę wraz z 23-procentowym VAT-em, który to VAT w całości odprowadził do kasy Skarbu Państwa. Zdaniem spółki w tych okolicznościach zastosowana przez organ kara narusza unijne zasady proporcjonalności i neutralności.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Organ tłumaczył, że musiał nałożyć karę

Dyrektor izby administracji skarbowej nie przychylił się do odwołania przedsiębiorcy. Broniąc decyzji naczelnika urzędu skarbowego, wskazał, że przepis art. 112b ust. 1 ustawy o VAT nakładał na naczelnika obowiązek zastosowania takiej sankcji, jaki powstaje z automatu w sytuacji stwierdzenia przez organ, że podatnik w złożonej deklaracji podatkowej wykazał kwotę różnicy podatku do obniżenia kwoty podatku należnego za następne okresy rozliczeniowe w wysokości wyższej niż należna. Co prawda organ może odstąpić od zastosowania 30-procentowej sankcji w przypadku skorygowania przez tego podatnika złożonej deklaracji wraz z wpłatą skorygowanej kwoty zobowiązania podatkowego, jednakże okoliczność ta daje organowi przepustkę jedynie do obniżenia kary do 20%.

Na marginesie organ odwoławczy zaznaczył, że przepis art. 112c ustawy o VAT nakłada na podatników dokonujących oszustw w tym podatku sankcję w wysokości 100%. Ponieważ w tej sprawie w przypadku spółki oszustwa nie stwierdzono, to zastosowano wobec niej sankcję przewidzianą dla pozostałych podatników, „nieoszustów”. Przy wystąpieniu ww. okoliczności wykazania przez podatnika wyższej kwoty do obniżenia zobowiązania w VAT niż należna, organ podatkowy nie ma możliwości niezastosowania owej sankcji, jeśli to organ stwierdzi nieprawidłowości. Organ może nie stosować sankcji, jeśli w zakresie wspomnianego zawyżenia wystąpią przesłanki wskazane w art. 112b ust. 3, a więc np. podatnik złoży korektę oraz wpłaci wynikającą z niej należną kwotę na rachunek urzędu skarbowego, ale przed dniem wszczęcia przez ten urząd kontroli, albo też podstawą zawyżenia były popełnione w deklaracji błędy rachunkowe lub oczywiste omyłki. W przedmiotowej sprawie takie przesłanki nie wystąpiły. Dlatego też w momencie, gdy to organ stwierdził nieprawidłowości w złożonej deklaracji, przepisy nałożyły na niego obowiązek zastosowania wobec podatnika sankcji, trzydziesto-, lub dwudziestoprocentowej, w zależności od późniejszego zachowania się podatnika.

Sankcje mają być adekwatne, a nie karać podatników za jakikolwiek błąd

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie, do którego skargę wniosła spółka, orzekł, że w świetle prawa unijnego i orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej zajęte przez organy stanowisko jest nieprawidłowe. Przytoczył wyrok TSUE z 15 kwietnia 2021 r. (sygn. akt C-935/19), w którym Trybunał stwierdził, że przepisy unijnej dyrektywy VAT i wyrażona w niej reguła proporcjonalności stoją na przeszkodzie uregulowaniom państwa członkowskiego nakładającym na podatnika omawianą 20-procentową sankcję, który to podatnik tylko błędnie zaszeregował transakcję zwolnioną z VAT, jako podlegającą temu opodatkowaniu, a nie zrobił tego w zamiarze popełnienia celowego oszustwa i uszczuplenia wpływów do państwowej kasy. Uchylając decyzje organów I i II instancji, WSA orzekł:

„Sankcje takie nie mogą (...) wykraczać poza to, co jest niezbędne do osiągnięcia celów obejmujących zapewnienie prawidłowego poboru podatku i zapobieganie oszustwom podatkowym. Dla dokonania oceny, czy sankcja jest zgodna z zasadą proporcjonalności, należy uwzględnić w szczególności charakter i wagę naruszenia, którego ukaraniu służy ta sankcja, oraz sposób ustalania jej kwoty (…) A zatem, w kontekście tego wyroku TSUE nie budzi wątpliwości, że sankcje te powinny być środkiem adekwatnym do jego celu, który założył ustawodawca unijny, czyli powinny spełniać funkcję prewencyjną, zapobiegać potencjalnym oszustwom podatkowym (unikania opodatkowania), a nie karać podatników dodatkową dolegliwością finansową za jakikolwiek jego błąd” (wyrok z 27 maja 2021 r., sygn. akt I SA/Sz 837/19).

Szansa dla przedsiębiorców karanych podobnymi sankcjami

Wyrok szczecińskiego sądu, a przede wszystkim przywołany przez niego wyrok Trybunału Sprawiedliwości z 15 kwietnia 2021 r., dają przedsiębiorcom silny oręż do obrony przed nieadekwatnym, dolegliwym finansowo karaniem ze strony organów skarbowych. Potwierdzają, że stosowane przez organy wobec przedsiębiorców sankcje muszą być proporcjonalne do popełnionych przez nich naruszeń.

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Najważniejsze zmiany przepisów dla firm 2025/2026. Jakie nowe obowiązki i wyzwania dla biznesu?

Trzeci kwartał 2025 roku przyniósł przedsiębiorcom aż 13 istotnych zmian regulacyjnych. Powszechne oburzenie przedsiębiorców wzbudza jednak krótsze od obiecywanego 6-miesięcznego vacatio legis. Z jednej strony postępuje cyfryzacja i deregulacja procesów, z drugiej – rosną obciążenia fiskalne i kontrolne. Z najnowszego Barometru TMF Group obejmującego trzeci kwartał 2025 roku wynika, że równowaga między ułatwieniami a restrykcjami została zachwiana kosztem zmian wymagających dla prowadzenia biznesu.

Jak uwierzytelnić się w KSeF? Pieczęć elektroniczna to jedna z metod - zgłoszenie w ZAW-FA, API KSeF 2.0 lub przy użyciu Aplikacji Podatnika KSeF

Aby korzystać z Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF), nie trzeba zakładać konta, ale konieczne jest potwierdzenie tożsamości i uprawnień. Jednym z bezpiecznych sposobów uwierzytelnienia – szczególnie dla spółek i innych podmiotów niebędących osobami fizycznymi – jest kwalifikowana pieczęć elektroniczna. Sprawdź, jak działa i jak jej użyć w KSeF.

Faktury korygujące w KSeF w 2026 r. Jak powinny być wystawiane?

Pytanie dotyczy zawartości pliku xml, za pomocą którego będzie wczytywana do KSeF faktura korygująca. Czy w związku ze zmianą struktury logicznej FA(3) w przypadku faktur korygujących podstawę opodatkowania i podatek będzie niezbędne zawarcie w pliku xml wartości „przed korektą” i „po korekcie”? Jeżeli będzie możliwy import na podstawie samej różnicy faktury korygującej (co wynikałoby z zamieszczonego na stronie MF pliku FA_3_Przykład_3 (Przykładowe pliki dla struktury logicznej e-Faktury FA(3)), to czy ta możliwość obejmuje fakturę korygującą do faktury pierwotnej już wcześniej skorygowanej (ponowną korektę)?

Rezygnacja członka zarządu w spółce z o.o. – jak to zrobić prawidłowo (zasady, dokumentacja, odpowiedzialność)

W realiach obrotu gospodarczego zdarzają się sytuacje, w których członek zarządu spółki z ograniczoną odpowiedzialnością decyduje się na złożenie rezygnacji z pełnionej funkcji. Powody mogą być różne – osobiste, zdrowotne, biznesowe czy organizacyjne – ale decyzja ta zawsze powinna być świadoma i przemyślana, zwłaszcza z perspektywy konsekwencji prawnych i finansowych.

REKLAMA

Nieujawnione operacje gospodarcze – jak uniknąć sankcyjnego opodatkowania CIT

Od kilku lat coraz więcej spółek korzysta z możliwości opodatkowania tzw. ryczałtem od dochodów spółek. To sposób opodatkowania dochodów spółki, który może przynieść realne korzyści podatkowe. Jednak korzystanie z estońskiego CIT-u wiąże się również z określonymi obowiązkami – szczególnie w zakresie prawidłowego ujmowania operacji gospodarczych w księgach rachunkowych. W tym artykule wyjaśnimy, czym są nieujawnione operacje gospodarcze i kiedy mogą prowadzić do powstania dodatkowego zobowiązania podatkowego.

Zmiany w stażu pracy od 2026 r. Potrzebne zaświadczenia z ZUS – wnioski będzie można składać już od stycznia

Od 1 stycznia 2026 roku wchodzą w życie zmiany w Kodeksie pracy. Nowe przepisy rozszerzą katalog okresów wliczanych do stażu pracy dla celów nabywania prawa do świadczeń i uprawnień pracowniczych. Obejmą one m.in. umowy zlecenia, prowadzenie działalności gospodarczej czy pracę zarobkową za granicą. Potwierdzeniem tych okresów będą zaświadczenia z ZUS, wydawane od nowego roku na podstawie wniosku składanego w PUE/eZUS.

JPK VAT dostosowany do KSeF – co w praktyce oznaczają nowe oznaczenia i obowiązek korekty?

Ministerstwo Finansów opublikowało projekt rozporządzenia dostosowującego przepisy w zakresie JPK_VAT do zmian wynikających z wprowadzenia Krajowego Systemu e-Faktur. Nowe regulacje mają na celu ujednolicenie sposobu raportowania faktur, w tym tych wystawianych poza KSeF – zarówno w trybie awaryjnym, jak i offline24. Projekt określa również zasady rozliczeń VAT od pobranej i niezwróconej kaucji za opakowania objęte systemem kaucyjnym.

KSeF 2.0 a obieg dokumentów. Rewolucja w księgowości i przedsiębiorstwach już niedługo

Od chwili wejścia w życie obowiązkowego KSeF jedyną prawnie skuteczną formą faktury będzie dokument ustrukturyzowany przesłany do systemu Ministerstwa Finansów, a jej wystawienie poza KSeF nie będzie uznane za fakturę w rozumieniu przepisów prawa. Oznacza to, że dla milionów firm zmieni się sposób dokumentowania sprzedaży i zakupu – a wraz z tym całe procesy księgowe.

REKLAMA

Czy przed 2026 r. można wystawiać część faktur w KSeF, a część poza tym systemem?

Spółka (podatnik VAT) chciałaby od października lub listopada 2025 r. pilotażowo wystawiać niektórym swoim odbiorcom faktury przy użyciu KSeF. Czy jest to możliwe, tj. czy w okresie przejściowym można wystawiać część faktur przy użyciu KSeF, część zaś w tradycyjny sposób? Czy w okresie tym spółka może niekiedy wystawiać „zwykłe” faktury nabywcom, którzy wyrazili zgodę na otrzymywanie faktur przy użyciu KSeF?

Czy noty księgowe trzeba będzie wystawiać w KSeF od lutego 2026 roku?

Firma nalicza kary umowne za niezgodne z umową użytkowanie wypożyczanego sprzętu. Z uwagi na to, że kary umowne nie podlegają VAT, ich naliczanie dokumentujemy poprzez wystawienie noty księgowej. Czy taki dokument również będziemy musieli wystawiać od 2026 roku z użyciem systemu KSeF?

REKLAMA