REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Niebezpieczne karuzele VAT, czyli na co zwracają uwagę organy ścigania

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Łukasz Chmielniak
Specjalista prawa karnego gospodarczego, autor bloga Białe kołnierzyki
Chmielniak Adwokaci – prawo karne dla biznesu
Chmielniak Adwokaci to renomowana kancelaria prawna z siedzibą w Katowicach, działającą w całej Polsce
Karuzele VAT mają w praktyce bardzo złożony charakter./Fot. Shutterstock
Karuzele VAT mają w praktyce bardzo złożony charakter./Fot. Shutterstock
Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Zbliżają się wybory, więc niedługo głośno będzie znowu o komisji śledczej do spraw VAT. Wszystko to za sprawą raportu komisji, który z pewnością posłuży do walki wyborczej. Myślę więc, że to dobry moment, aby napisać kilka zdań o karuzelach VAT. W artykule tym wskażę, na jakie elementy zwracają uwagę organy ścigania i organy podatkowe przy ocenie transakcji karuzelowych.

Podmioty

Karuzele VAT mają w praktyce bardzo złożony charakter, a transakcje składające się na takie karuzele dokonują się pomiędzy wieloma podmiotami. Uczestnikami obrotu karuzelowego bywają zarówno firmy działające legalnie i prowadzące rzeczywistą działalność gospodarczą, jak również podmioty, które tylko pozorują jej prowadzenie. Te drugie często kierowane są przez tak zwane "słupy", czyli osoby będące w ciężkiej sytuacji finansowej lub osobistej, nie mające żadnego doświadczenia w biznesie, firmujące jedynie konkretną działalność. Pojawienie się takich osób w transakcjach może wzbudzić czujność organów ścigania i organów podatkowych co to prawidłowości transakcji.

REKLAMA

Polecamy: VAT 2019. Komentarz

Obrót towarami

Karuzele podatkowe są zazwyczaj rozkręcane przy użyciu specyficznych towarów. Chodzi bowiem o towary, które generują znaczący obrót. Dzieje się tak z dość oczywistych względów. Jeżeli w krótkim czasie podatnik jest w stanie wygenerować duży obrót, to również podatek VAT z tego tytułu będzie wysoki, co pozwoli na osiągnięcie odpowiednich zysków w związku z jego uszczupleniem. Ja najczęściej spotykałem się z karuzelami w obszarze handlu wyrobami stalowymi, paliwami, artykułami elektronicznymi, metalami szlachetnymi, a także w związku z obrotem energią elektryczną, a także drewnem. Oczywiście, jak wszystko na tym świecie, również i karuzele podlegają zmianom, co jakiś czas pojawia się więc nowy obszar gospodarki, który wykorzystywany jest do wyłudzeń podatku VAT.

Czas

REKLAMA

Kryterium czasu jest bardzo często podnoszone przez organy podatkowe i organy ścigania, jako świadczące o tym, że doszło do obrotu karuzelowego. Oszuści podatkowi dążą bowiem do tego żeby przeprowadzać transakcje tak szybko, aby organy podatkowe nie miały czasu na reakcje.

W obrocie karuzelowym mamy więc do czynienia często z bardzo znaczącym wzrostem obrotów w krótkim okresie. Np. przedsiębiorca prowadzący jednoosobową działalność gospodarczą rozpoczyna handel stalą i po pół roku uzyskuje obrót w wysokości 100 mln PLN. Znamienne jest również, że przedsiębiorcy prowadzący między sobą transakcje otwierają w krótkim czasie rachunki bankowe w tych samych bankach. Stawiany, jest także zarzut, że dane transakcje przeprowadzane są za szybko, na przykład, że towar jest przeładowywany z samochodu na samochód, bez rozładowania go do magazynu, że płatności realizowane są na zasadzie przedpłat, co pozwala na bardzo szybki obrót towarami i przepływ pieniądza. Często pieniądze po wpłynięciu na rachunek bankowy momentalnie są z niego w całości wypłacane, co również szczególnie razi organy podatkowe.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Oczywiście nie w każdym przypadku przedpłaty, czy przeładunku z samochodu na samochód towaru musi dochodzić do nierzetelnych transakcji. Są bowiem sytuacje gdzie takie zachowanie ma swoje uzasadnienie gospodarcze. Na pewno jednak nieuzasadnione tempo transakcji może przyciągnąć uwagę organów podatkowych, a w ślad za nim prokuratora.

Zaplecze techniczne

Elementem, który może zwrócić uwagę organów podatkowych, jest brak zaplecza technicznego po stronie podmiotów przeprowadzających transakcje. Chodzi tu przede wszystkim o brak biur, magazynów, placów przeładunkowych, różnych maszyn i urządzeń, czy środków transportu etc. Jeżeli podatnik nie dysponuje wyżej wskazanymi elementami, a jednocześnie przeprowadza transakcje na szeroką skalę, to takie przypadki będą jawiły się jako szczególnie interesujące dla organów podatkowych.

Pracownicy

Również brak pracowników, a także niewypłacanie im wynagrodzenia oraz uszczuplenia w zakresie składek ZUS są często podnoszone jako elementy wskazujące na fikcyjność transakcji. Należy pamiętać, że karuzele podatkowe to transakcje nie mające, globalnie rzecz ujmując, żadnego uzasadnienia gospodarczego. Jako takie zawsze będą więc cechować się dążeniem do nieuzasadnionej oszczędności w zakresie kosztów. Zatem najczęściej podmioty zaangażowane świadomie w takie transakcje będą dopuszczały się nieprawidłowości również w innych obszarach prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej.

Okoliczności zawarcia transakcji

REKLAMA

Bardzo często w przypadku obrotu karuzelowego mamy do czynienia z nietypowymi okolicznościami przeprowadzenia transakcji. W normalnym toku czynności gospodarczych transakcje są bowiem przeprowadzane w pewien utarty sposób, w przypadku zaś transakcji pozornych składających się na karuzelę podatkową dochodzi do szeregu nietypowych zachowań. Często kontrahenci spotykają się nie w biurach, czy innych miejscach do tego przeznaczonych, ale na stacjach benzynowych, czy przypadkowych parkingach za miastem. Płatność nie następuję w drodze przelewów bankowych, ale gotówką, a jeżeli jest to przelew, to pieniądze są momentalnie wypłacane z rachunku bankowego. Często dochodzi do zmiany podmiotów kupujących lub sprzedających, ale za tymi podmiotami stoi ta sama osoba, która jest mózgiem operacji. Podmioty uczestniczące w transakcjach nie wykazują się jakąkolwiek ostrożnością w stosunku do swoich kontrahentów, nie dochodzi do ich weryfikacji przed zawarciem transakcji, czy też monitoringu podczas trwania współpracy. Płatności często dokonywane są w pełnych, zaokrąglonych kwotach.

Oczywiście wszystkie wyżej wymienione elementy nie zawsze będą świadczyły o tym, że transakcje są pozorne i zmierzają do wyłudzenia podatku VAT. Może się bowiem zdarzyć tak, że poszczególne nieprawidłowości będą specyficzne dla konkretnej branży, czy sytuacji gospodarczej podmiotu, który uczestniczy w transakcji. Na przykład podmiot, który jest w ciężkiej sytuacji finansowej lub wręcz w sytuacji upadłościowej nie będzie mógł sobie pozwolić na długie terminy płatności i będzie z pewnością domagał się od kontrahentów przedpłat za sprzedawany towar.

Należy pamiętać jednak o tym, że transakcje karuzelowe należy badać w szerszej skali. Karuzela jest bowiem nie jedną lecz całym zespołem transakcji pomiędzy często wieloma, podmiotami. Te transakcje można zakwalifikować jako karuzelę jedynie wówczas gdy transakcje jako całość cechują się brakiem uzasadnienia gospodarczego. Wyciągając jednak negatywne konsekwencje w stosunku do uczestników takich operacji gospodarczych nie można zachowywać się bezrefleksyjnie. Nie wszyscy bowiem muszą być świadomi udziału w karuzeli VAT. Tym nieświadomym nie można postawić zarzutów karnych, a jeżeli wykazali się w dodatku należytą starannością, to nie powinni również odpowiadać podatkowo.

Adwokat Łukasz Chmielniak

T: 606833038

M lchmielniak@chmielniak.com.pl

Polecamy serwis: Rozliczenia VAT

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Zerowy PIT dla rodzin, które mają dwoje lub więcej dzieci. Prezydent Karol Nawrocki realizuje pierwsze obietnice

Prezydent Karol Nawrocki realizuje pierwsze obietnice z "Planu 21". W Kolbuszowej podpisał projekt ustawy o zerowym PIT dla rodzin z co najmniej dwojgiem dzieci. „Polskie rodziny mogą liczyć na swojego prezydenta” – podkreślił. To odpowiedź na kryzys demograficzny i pierwszy krok w stronę realnego wsparcia klasy średniej.

Kiedy cudzoziemcy (np. obywatele Ukrainy) muszą płacić w Polsce podatek od spadków i darowizn?

W Polsce obecnie mieszka wielu cudzoziemców, przeważają obywatele Ukrainy, tutaj pracują, kształcą się, a także nabywają rzeczy m.in. w drodze darowizn otrzymywanych od swoich rodzin czy w drodze dziedziczenia. Warto zatem przybliżyć im zasady opodatkowania obowiązujące na terytorium RP, a przede wszystkim wyjaśnić w jakich sytuacjach ciąży na nich w naszym kraju obowiązek podatkowy.

KSeF zrewolucjonizuje pracę biur rachunkowych. Nadchodzi największa zmiana od lat

Już od kwietnia 2026 każdy przedsiębiorca będzie musiał korzystać z Krajowego Systemu e-Faktur. To ogromne wyzwanie – ale też szansa – zwłaszcza dla biur rachunkowych. Dowiedz się, jak KSeF zmieni obieg dokumentów, rolę księgowych i co zrobić, by nie zostać w tyle w erze cyfrowej rewolucji.

Rozliczanie kilometrówek od aut elektrycznych: jest stanowisko Ministra Finansów i zapowiedź zmian w przepisach

Pieniądze, jakie pracodawca przekazuje pracownikowi tytułem zwrotu kosztów używania samochodu elektrycznego do celów służbowych, stanowią przychód pracownika i podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym. Wydatki takie nie są też kosztem przedsiębiorcy (pracodawcy). Takie jest stanowisko Ministra Finansów zaprezentowane w odpowiedzi wiceministra finansów Jarosława Nenemana na interpelację poselską. Jednocześnie w interpelacji poinformowano, że Ministerstwo Infrastruktury rozpoczęło prace nad zmianami w rozporządzeniu w sprawie warunków ustalania oraz sposobu dokonywania zwrotu kosztów używania do celów służbowych samochodów osobowych, motocykli i motorowerów niebędących własnością pracodawcy. Zmiany te mają pozwolić na wprowadzenie możliwości zwrotu pracownikom kosztów używania do celów służbowych samochodów o napędzie elektrycznym lub hybrydowym, a także napędzanych wodorem, czy też zasilanych innymi alternatywnymi źródłami energii.

REKLAMA

Ministerstwo Finansów chce zakończyć nadużycia z przedawnieniem podatków. Nowe zasady już w 2026 roku

W nowej wersji projektu nowelizacji Ordynacji podatkowej Ministerstwo Finansów chce zlikwidować możliwość zawieszania biegu przedawnienia zobowiązania podatkowego poprzez wszczęcie postępowania karnego skarbowego. O szczegółach zmian mówi wiceminister finansów Jarosław Neneman.

Stawki podatku od środków transportowych w 2026 roku: Nowe limity już opublikowane

Znamy już nowe górne granice stawek podatku od środków transportowych na 2026 rok. Większość limitów wzrosła o około 4,5% względem 2025 r. Sprawdź szczegółowe porównanie stawek, terminy płatności oraz zasady ustalania stawek przez gminy. To ważne dla przedsiębiorców i samorządów.

TSUE: Urzędy skarbowe nie mogą automatycznie wykreślać firm z rejestru VAT za zaległości

Przełomowy wyrok TSUE potwierdza, że wykreślenie firmy z rejestru VAT za brak zapłaty podatku nie może odbywać się automatycznie. Fiskus musi najpierw zbadać przyczyny zaległości i zachowanie przedsiębiorcy. Orzeczenie może uchronić tysiące firm przed nieproporcjonalnymi sankcjami i nieodwracalnymi stratami.

Koniec z bieganiem po zaświadczenia! Rewolucyjne zmiany w podatku od spadków i darowizn, dotyczące zaświadczeń z urzędu skarbowego oraz rozliczeń rent prywatnych

Koniec z obowiązkiem przedstawiania zaświadczeń z urzędu skarbowego przy sprzedaży majątku otrzymanego od najbliższej rodziny! Nowelizacja ustawy o podatku od spadków i darowizn upraszcza formalności i rozliczenia rent prywatnych. Sprawdź, co dokładnie się zmienia i kiedy nowe przepisy wchodzą w życie.

REKLAMA

2 mln zł zamiast 1 mln! Rząd luzuje zasady w podatku PIT – to przełom dla przedsiębiorców, którzy korzystają z rozliczenia kasowego

Rząd szykuje istotną zmianę w podatku dochodowym – limit przychodów uprawniający do kasowego PIT ma wzrosnąć z 1 mln do 2 mln zł. To ogromna ulga dla tysięcy firm, które dzięki nowym przepisom poprawią swoją płynność finansową i uproszczą rozliczenia z fiskusem.

Wystawianie faktur ustrukturyzowanych narusza konstytucyjne prawo do prywatności

Istotna część podatników, mimo istnienia formalnego obowiązku, nie będzie mogła wystawiać faktur ustrukturyzowanych, gdyż nie pozwalają im na to zawarte umowy, w których nabywcy zastrzegają sobie zachowanie tajemnicy handlowej. Wystawianie faktur ustrukturyzowanych w sposób oczywisty narusza tę zasadę, bowiem ich treść będzie w sposób nieograniczony dostępna dla długiej listy organów państwa – pisze prof. dr hab. Witold Modzelewski. I dodaje: Organy te będą mogły bez jakichkolwiek ograniczeń czerpać informacje o tajemnicach handlowych, a zwłaszcza o towarach i usługach oraz cenach stosowanych przez podatników.

REKLAMA