Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Niebezpieczne karuzele VAT, czyli na co zwracają uwagę organy ścigania

Łukasz Chmielniak
Specjalista prawa karnego gospodarczego, autor bloga Białe kołnierzyki
Chmielniak Adwokaci Spółka Partnerska Adwokatów i Radców Prawnych
Kancelaria prawna specjalizująca się w sprawach karnych gospodarczych i karnych skarbowych
Karuzele VAT mają w praktyce bardzo złożony charakter./Fot. Shutterstock
Karuzele VAT mają w praktyce bardzo złożony charakter./Fot. Shutterstock
Zbliżają się wybory, więc niedługo głośno będzie znowu o komisji śledczej do spraw VAT. Wszystko to za sprawą raportu komisji, który z pewnością posłuży do walki wyborczej. Myślę więc, że to dobry moment, aby napisać kilka zdań o karuzelach VAT. W artykule tym wskażę, na jakie elementy zwracają uwagę organy ścigania i organy podatkowe przy ocenie transakcji karuzelowych.

Podmioty

Karuzele VAT mają w praktyce bardzo złożony charakter, a transakcje składające się na takie karuzele dokonują się pomiędzy wieloma podmiotami. Uczestnikami obrotu karuzelowego bywają zarówno firmy działające legalnie i prowadzące rzeczywistą działalność gospodarczą, jak również podmioty, które tylko pozorują jej prowadzenie. Te drugie często kierowane są przez tak zwane "słupy", czyli osoby będące w ciężkiej sytuacji finansowej lub osobistej, nie mające żadnego doświadczenia w biznesie, firmujące jedynie konkretną działalność. Pojawienie się takich osób w transakcjach może wzbudzić czujność organów ścigania i organów podatkowych co to prawidłowości transakcji.

Polecamy: VAT 2019. Komentarz

Obrót towarami

Karuzele podatkowe są zazwyczaj rozkręcane przy użyciu specyficznych towarów. Chodzi bowiem o towary, które generują znaczący obrót. Dzieje się tak z dość oczywistych względów. Jeżeli w krótkim czasie podatnik jest w stanie wygenerować duży obrót, to również podatek VAT z tego tytułu będzie wysoki, co pozwoli na osiągnięcie odpowiednich zysków w związku z jego uszczupleniem. Ja najczęściej spotykałem się z karuzelami w obszarze handlu wyrobami stalowymi, paliwami, artykułami elektronicznymi, metalami szlachetnymi, a także w związku z obrotem energią elektryczną, a także drewnem. Oczywiście, jak wszystko na tym świecie, również i karuzele podlegają zmianom, co jakiś czas pojawia się więc nowy obszar gospodarki, który wykorzystywany jest do wyłudzeń podatku VAT.

Czas

Kryterium czasu jest bardzo często podnoszone przez organy podatkowe i organy ścigania, jako świadczące o tym, że doszło do obrotu karuzelowego. Oszuści podatkowi dążą bowiem do tego żeby przeprowadzać transakcje tak szybko, aby organy podatkowe nie miały czasu na reakcje.

W obrocie karuzelowym mamy więc do czynienia często z bardzo znaczącym wzrostem obrotów w krótkim okresie. Np. przedsiębiorca prowadzący jednoosobową działalność gospodarczą rozpoczyna handel stalą i po pół roku uzyskuje obrót w wysokości 100 mln PLN. Znamienne jest również, że przedsiębiorcy prowadzący między sobą transakcje otwierają w krótkim czasie rachunki bankowe w tych samych bankach. Stawiany, jest także zarzut, że dane transakcje przeprowadzane są za szybko, na przykład, że towar jest przeładowywany z samochodu na samochód, bez rozładowania go do magazynu, że płatności realizowane są na zasadzie przedpłat, co pozwala na bardzo szybki obrót towarami i przepływ pieniądza. Często pieniądze po wpłynięciu na rachunek bankowy momentalnie są z niego w całości wypłacane, co również szczególnie razi organy podatkowe.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Oczywiście nie w każdym przypadku przedpłaty, czy przeładunku z samochodu na samochód towaru musi dochodzić do nierzetelnych transakcji. Są bowiem sytuacje gdzie takie zachowanie ma swoje uzasadnienie gospodarcze. Na pewno jednak nieuzasadnione tempo transakcji może przyciągnąć uwagę organów podatkowych, a w ślad za nim prokuratora.

Zaplecze techniczne

Elementem, który może zwrócić uwagę organów podatkowych, jest brak zaplecza technicznego po stronie podmiotów przeprowadzających transakcje. Chodzi tu przede wszystkim o brak biur, magazynów, placów przeładunkowych, różnych maszyn i urządzeń, czy środków transportu etc. Jeżeli podatnik nie dysponuje wyżej wskazanymi elementami, a jednocześnie przeprowadza transakcje na szeroką skalę, to takie przypadki będą jawiły się jako szczególnie interesujące dla organów podatkowych.

Pracownicy

Również brak pracowników, a także niewypłacanie im wynagrodzenia oraz uszczuplenia w zakresie składek ZUS są często podnoszone jako elementy wskazujące na fikcyjność transakcji. Należy pamiętać, że karuzele podatkowe to transakcje nie mające, globalnie rzecz ujmując, żadnego uzasadnienia gospodarczego. Jako takie zawsze będą więc cechować się dążeniem do nieuzasadnionej oszczędności w zakresie kosztów. Zatem najczęściej podmioty zaangażowane świadomie w takie transakcje będą dopuszczały się nieprawidłowości również w innych obszarach prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej.

Okoliczności zawarcia transakcji

Bardzo często w przypadku obrotu karuzelowego mamy do czynienia z nietypowymi okolicznościami przeprowadzenia transakcji. W normalnym toku czynności gospodarczych transakcje są bowiem przeprowadzane w pewien utarty sposób, w przypadku zaś transakcji pozornych składających się na karuzelę podatkową dochodzi do szeregu nietypowych zachowań. Często kontrahenci spotykają się nie w biurach, czy innych miejscach do tego przeznaczonych, ale na stacjach benzynowych, czy przypadkowych parkingach za miastem. Płatność nie następuję w drodze przelewów bankowych, ale gotówką, a jeżeli jest to przelew, to pieniądze są momentalnie wypłacane z rachunku bankowego. Często dochodzi do zmiany podmiotów kupujących lub sprzedających, ale za tymi podmiotami stoi ta sama osoba, która jest mózgiem operacji. Podmioty uczestniczące w transakcjach nie wykazują się jakąkolwiek ostrożnością w stosunku do swoich kontrahentów, nie dochodzi do ich weryfikacji przed zawarciem transakcji, czy też monitoringu podczas trwania współpracy. Płatności często dokonywane są w pełnych, zaokrąglonych kwotach.

Oczywiście wszystkie wyżej wymienione elementy nie zawsze będą świadczyły o tym, że transakcje są pozorne i zmierzają do wyłudzenia podatku VAT. Może się bowiem zdarzyć tak, że poszczególne nieprawidłowości będą specyficzne dla konkretnej branży, czy sytuacji gospodarczej podmiotu, który uczestniczy w transakcji. Na przykład podmiot, który jest w ciężkiej sytuacji finansowej lub wręcz w sytuacji upadłościowej nie będzie mógł sobie pozwolić na długie terminy płatności i będzie z pewnością domagał się od kontrahentów przedpłat za sprzedawany towar.

Należy pamiętać jednak o tym, że transakcje karuzelowe należy badać w szerszej skali. Karuzela jest bowiem nie jedną lecz całym zespołem transakcji pomiędzy często wieloma, podmiotami. Te transakcje można zakwalifikować jako karuzelę jedynie wówczas gdy transakcje jako całość cechują się brakiem uzasadnienia gospodarczego. Wyciągając jednak negatywne konsekwencje w stosunku do uczestników takich operacji gospodarczych nie można zachowywać się bezrefleksyjnie. Nie wszyscy bowiem muszą być świadomi udziału w karuzeli VAT. Tym nieświadomym nie można postawić zarzutów karnych, a jeżeli wykazali się w dodatku należytą starannością, to nie powinni również odpowiadać podatkowo.

Adwokat Łukasz Chmielniak

T: 606833038

M lchmielniak@chmielniak.com.pl

Polecamy serwis: Rozliczenia VAT

Reklama
Źródło: INFOR
Czy ten artykuł był przydatny?
tak
nie
Dziękujemy za powiadomienie - zapraszamy do subskrybcji naszego newslettera
Jeśli nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania w tym artykule, powiedz jak możemy to poprawić.
UWAGA: Ten formularz nie służy wysyłaniu zgłoszeń . Wykorzystamy go aby poprawić artykuł.
Jeśli masz dodatkowe pytania prosimy o kontakt

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code

    © Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

    Podatek PIT - część 2
    certificate
    Jak zdobyć Certyfikat:
    • Czytaj artykuły
    • Rozwiązuj testy
    • Zdobądź certyfikat
    1/10
    Zeznanie PIT-37 za 2022 r. można złożyć w terminie do:
    30 kwietnia 2023 r. (niedziela)
    2 maja 2023 r. (wtorek)
    4 maja 2023 r. (czwartek)
    29 kwietnia 2023 r. (sobota)
    Następne
    Księgowość
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Ryzyko podatkowe można ubezpieczyć. W jakim zakresie?

    Liczne zmiany przepisów i niejednolite interpretacje i orzeczenia w sprawach podatkowych to codzienność polskich podatników, firm i księgowych. Nie wszyscy wiedzą, że można ubezpieczyć się od ryzyka podatkowego. Ubezpieczyciele oferują w tym zakresie kompleksową ochronę ubezpieczeniową, np. ochronę skarbową dla osób fizycznych odpowiedzialnych za finanse (dot. ryzyka kar z kks), czy ochronę podatkową uruchamianą w ramach sporów podatników z organami podatkowymi. 

    Czy wynagrodzenie za funkcje kierownicze w pracach B+R stanowi koszt kwalifikowany?

    Wynagrodzenie za funkcje kierownicze i nadzorcze w pracach B+R stanowi koszt kwalifikowany.

    Wdrożenie nowej metryki programu Płatnik 7 czerwca 2023 r.

    ZUS poinformował o wdrożeniu nowej metryki programu Płatnik, które ma mieć miejsce 7 czerwca 2023 r. w godzinach wieczornych.

    Dywidenda rzeczowa - skutki podatkowe w CIT po stronie spółki wypłacającej dywidendę

    Jakie skutki podatkowe w podatku dochodowym wywołuje dywidenda rzeczowa po stronie spółki wypłacającej dywidendę?

    Slim VAT 3 - Kawa z INFORLEX 13 czerwca 2023 r.

    Kawa z INFORLEX to cykl bezpłatnych spotkań online. Spotkania odbywają się w formule „na żywo” w wybrane wtorki o godzinie 9.00. Przy porannej kawie poruszamy najbardziej aktualne tematy, które stanowią także zasób kompleksowej bazy wiedzy INFORLEX. Rozmawiamy o podatkach, księgowości, rachunkowości, kadrach, płacach oraz HR. 13 czerwca br. tematem spotkania będzie Slim VAT 3.

    Fiskus chce wiedzieć kto sprzedaje towary i usługi w internecie a nie płaci podatków. Wdrożenie dyrektywy DAC7 od 1 września 2023 r.

    Ministerstwo Finansów pracuje nad ustawą, która zobowiąże operatorów platform cyfrowych do raportowania organom podatkowym o aktywnych sprzedawcach, m.in. tych, którzy dokonali co najmniej 30 transakcji w roku lub sprzedali towary za więcej niż 2 tys. euro. Raportowane będą też dane osób, które za pośrednictwem platformy wynajmą np. swoje mieszkanie - informuje dyrektor Departamentu Polityki Podatkowej w Ministerstwie Finansów Marcin Lachowicz. 

    Stopy procentowe NBP bez zmian w czerwcu 2023 r.

    Rada Polityki Pieniężnej w czasie posiedzenia w dniach 5-6 czerwca 2023 r. nie podjęła decyzji o zmianie wysokości żadnej stopy procentowej NBP. Stopa referencyjna wynosi nadal 6,75 proc.

    Czy zwrot nadpłaty składki zdrowotnej jest przychodem?

    Przedsiębiorcy czekają na zwrot nadpłaconej składki zdrowotnej. Powstaje jednak pytanie, czy środki, które oddaje ZUS, powinny zostać uznane za przychód przedsiębiorstwa. Wszystko zależy od wybranej metody rozliczania podatku.

    Czy drobny producent wina ma obowiązek stosowania e-SAD?

    W komunikacie z 5 czerwca 2023 r. Ministerstwo Finansów poinformowało, że służby Komisji Europejskiej potwierdziły, że brak jest podstaw do zwolnienia drobnych producentów wina z wymogów określonych w art. 33-43 dyrektywy 2020/262, w tym z obowiązku stosowania e-SAD przy przemieszczaniu wewnątrzwspólnotowym poza procedurą zawieszenia poboru akcyzy wyprodukowanego przez nich wina oraz posiadania numeru akcyzowego uprawnionego/certyfikowanego wysyłającego.

    Żarty z okazji Międzynarodowego Dnia Księgowego 2023

    To dziś już dziś! Międzynarodowy Dzień Księgowego. Dziękujemy za Waszą ciężką pracę i zaangażowanie i za to, że zawsze można na Was liczyć. Zapraszamy do galerii pełnej humoru. 

    Księgowość nie jest nudna! Żarty prosto z biur rachunkowych

    Nie ustajemy w świętowaniu Międzynarodowego Dnia Księgowego. Następna porcja humoru jest już gotowa. Zapraszamy!
     

    Kaucja za butelki plastikowe, szklane i puszki od 2025 roku. Ile wyniesie?

    6 czerwca 2023 r. Rada Ministrów przyjęła i skierowała do Sejmu projekt ustawy o wprowadzeniu systemu kaucyjnego. System kaucyjny ma objąć od 2025 roku, np. butelki z tworzyw sztucznych jednorazowego użytku do 3 l, szklane wielokrotnego użytku do 1,5 l i puszki metalowe do 1 l.

    Usługi dla stałego miejsca prowadzenia działalności pod lupą NSA

    Naczelny Sąd Administracyjny rozpatrzył skargę kasacyjną spółki, która toczyła spór z organem podatkowym w zakresie miejsca rozliczania VAT od usług wsparcia (orzeczenie z 14 lutego 2023 r., sygnatura I FSK 1794/19).

    Liczy się humor, czyli księgowy też człowiek!

    U nas Międzynarodowy Dzień Księgowego trwa cały tydzień! Kolejny zestaw żartów prosto od księgowych już na Was czeka!

    Nowelizacja SLIM VAT 3 to także zmiany w PIT, wyższe kwoty wolne w podatku od spadków i darowizn i odroczenie obowiązku wysyłania JPK_PIT i JPK_CIT

    W dniu 1 czerwca 2023 r. Prezydent Andrzej Duda podpisał ustawę z 26 maja 2023 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (zwana potocznie SLIM VAT 3). Ta nowelizacja zawiera nie tylko zmiany w podatku VAT ale także kilka zmian w podatku dochodowym od osób fizycznych (PIT) i wyższe kwoty wolne w podatku od spadków i darowizn. Przesunięto o rok obowiązek wysyłania JPK_PIT i JPK_CIT.

    Księgowość to fundament rozwoju firmy

    Zarówno w małych firmach, jak i w międzynarodowych przedsiębiorstwach, dział księgowości odgrywa kluczową rolę w zakresie zarządzania finansami i zapewnianiu przejrzystości informacji finansowych. Obchodzony 9 czerwca Dzień Księgowego to doskonała okazja, aby uznać i docenić wkład grupy, która zapewnia solidne podstawy do podejmowania decyzji biznesowych w firmach.

    800 plus za styczeń 2024 r. może być wypłacone w lutym

    Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej opublikowało projekt nowelizacji ustawy o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci, który ma na celu podwyższenie świadczenia wychowawczego (tzw. 500 plus) do kwoty 800 zł miesięcznie od 2024 roku.

    "Ewa, nasza tęczowa księgowa". Historyjka napisana przez ChatGPT

    "Ewa, nasza tęczowa księgowa" - tak nazwaliśmy historyjkę o księgowej, którą napisał ChatGPT-4. Ciekawi jesteśmy jak Wam się spodoba i przede wszystkim, czy wywoła uśmiech na Waszych twarzach… a w których miejscach - to już sprawka sztucznej inteligencji!

    Przelewy bankowe w Boże Ciało 2023 i długi weekend 8-11 czerwca

    Jak działają międzybankowe systemy rozliczeniowe Elixir, Euro Elixir i Express Elixir w czasie Bożego Ciała (8 czerwca 2023 r.) i całego długiego weekendu 8-11 czerwca? Kiedy dojdzie do odbiorcy przelew bankowy wysłany w Boże Ciało?

    Księgowość na wesoło. Żarty z okazji Międzynarodowego Dnia Księgowego

    Międzynarodowy Dzień Księgowego już w najbliższy piątek - 9 czerwca. My zaczynamy świętowanie już od dziś i mamy dla Was, drodzy Księgowi i Księgowe, kolejną porcję dowcipów prosto z biur rachunkowych. Bo liczy się humor!

    WIRON stosowany do prefinansowania PROW 2014-2020 od 1 września 2023 r.

    Nowy wskaźnik referencyjny WIRON, który ma zastąpić dotychczasowy WIBOR, będzie stosowany przy prefinansowaniu działań w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020. Tak przewiduje zakłada projekt rozporządzenia opublikowany 24 maja 2023 r. na stronach Rządowego Centrum Legislacji.

    Od początku 2023 roku spadają wskaźniki WIBOR i WIRON. Co dalej?

    Trzymiesięczny WIRON spadł od początku 2023 roku z 6,18 proc. do 5,83 proc. W tym samym czasie WIBOR 3M stopniał o 10 pkt bazowych (do 6,9 proc.). Jeśli sytuacja się nie zmieni, inwestorzy po zaplanowanej na 1 stycznia 2025 r. tranzycji, będą zarabiali mniej.

    Prezydent podpisał ustawę SLIM VAT 3. Jakie zmiany i od kiedy?

    Prezydent podpisał ustawę znaną jako SLIM VAT 3. Na mocy nowych przepisów zwiększony został m.in. limit dla podatników, którzy mogą korzystać z metody kasowej rozliczania podatku VAT oraz rozliczać się kwartalnie. Próg przychodowy wzrósł z 1,2 miliona do 2 milionów euro. Ustawa wejdzie w życie 1 lipca. Jej celem jest uproszczenie regulacji podatkowych i ułatwienie prowadzenia działalności przedsiębiorcom. Jakie zmiany na nich czekają?

    Domy seniora z preferencyjną stawką podatku od nieruchomości

    Zapadł ważny wyrok dla praktyki naliczania stawki podatku od nieruchomości dla działalności opiekuńczej (domów seniora). Chodzi o wyrok z dnia 23 maja 2023 r. Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie w sprawie o sygn. I SA/ Kr 250/23.

    Pomysły na prezent dla współpracownika odchodzącego na emeryturę

    Prezent dla współpracownika odchodzącego na emeryturę to sympatyczny gest i podziękowanie za dotychczasową wspólną pracę. Ale co kupić? Przygotowaliśmy kilka pomysłów.