REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Weryfikacja rozliczeń VAT kontrahentów tylko w ramach kontroli podatkowej lub postępowania podatkowego

Dziennik Gazeta Prawna
Największy polski dziennik prawno-gospodarczy
Weryfikacja rozliczeń VAT kontrahentów tylko w ramach kontroli podatkowej lub postępowania podatkowego
Weryfikacja rozliczeń VAT kontrahentów tylko w ramach kontroli podatkowej lub postępowania podatkowego

REKLAMA

REKLAMA

Organ podatkowy nie będzie mógł uzasadnić przedłużenia terminu zwrotu różnicy podatku VAT należnego podatnikowi poprzez żądanie – w ramach czynności sprawdzających – od kontrahentów podatnika wykonujących działalność gospodarczą przedstawienia dodatkowych dokumentów w celu sprawdzenia prawidłowości i rzetelności transakcji dokonanej przez podatnika. Organy podatkowe będą mogły żądać dokumentów od kontrahentów jedynie w ramach kontroli podatkowej lub postępowania podatkowego. Tak wynika z uchwały składu 7 sędziów NSA z 24 października 2016 r.

Teza uchwały składu 7 sędziów NSA z 24 października 2016 r. sygn. akt I FPS 3/16:
W przypadku przedłużenia terminu zwrotu różnicy podatku w związku z weryfikacją prowadzoną na podstawie art. 87 ust. 2 zdanie drugie ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054, ze zm.) w ramach czynności sprawdzających, o których mowa w dziale V ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613 ze zm.), nie jest możliwe żądanie od kontrahentów podatnika wykonujących działalność gospodarczą przedstawienia dokumentów w celu sprawdzenia ich prawidłowości i rzetelności.

REKLAMA

Autopromocja

Czy uchwała składu 7 sędziów NSA z 24 października 2016 r. (sygn. akt I FPS 3/16) była potrzebna i czy można uznać, że jest przełomowa?

Sądzę, że zarówno z punktu widzenia praktyków, jak i teoretyków uchwała była potrzebna. Co do zasady każda uchwała 7 sędziów podejmowana jest tylko wówczas, gdy pojawiają się poważne wątpliwości interpretacyjne związane z treścią przepisów prawnych – wynikające ze stanu ustawodawstwa (przepisy są niejasne) lub z orzecznictwa. W przypadku analizowanej uchwały mamy do czynienia głównie z tą drugą przesłanką.

Jakie były wątpliwości?

Mimo że art. 274c ordynacji podatkowej wspomina o możliwości żądania dokumentów od kontrahentów podatnika wyłącznie w związku z prowadzoną wobec podatnika kontrolą podatkową i postępowaniem podatkowym, zarówno organy, jak i w ślad za nimi część orzecznictwa rozszerzały zakres zastosowania tego przepisu także do czynności sprawdzających. Tę praktykę zdaje się ukrócić powyższa uchwała.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Polecamy: Biuletyn VAT

A zatem organy będą mogły żądać dokumentów od kontrahentów jedynie w trybie kontroli lub postępowania podatkowego?

Tak. Z tezy uchwały składu 7 sędziów NSA wynika, że organ podatkowy nie będzie mógł uzasadnić przedłużenia terminu zwrotu różnicy podatku VAT należnego podatnikowi poprzez żądanie – w ramach czynności sprawdzających – od kontrahentów podatnika wykonujących działalność gospodarczą przedstawienia dodatkowych dokumentów w celu sprawdzenia prawidłowości i rzetelności transakcji dokonanej przez podatnika.

Sąd przychylił się do pojawiającej się już wcześniej linii orzeczniczej, zgodnie z którą kontrola tzw. krzyżowa dopuszczalna jest w ramach prowadzonego wobec podatnika postępowania podatkowego lub kontroli podatkowej, ale nie poza nimi.

Czy zgadza się pani z tezą uchwały?

Tak. Nie ma podstaw prawnych w ramach jedynie czynności sprawdzających, bez wszczęcia postępowania podatkowego lub kontroli podatkowej, do żądania od kontrahentów podatnika dokumentów w celu sprawdzenia zasadności zwrotu podatku VAT.

Polecamy książkę: VAT 2017. Komentarz

Co uchwała NSA oznacza dla podatników?

REKLAMA

To orzeczenie ma szansę – wbrew obecnej tendencji – na skrócenie podatnikom terminu oczekiwania na zwrot należnego im podatku VAT. O ile bowiem państwo przez organy podatkowe słusznie walczy z funkcjonującymi na rynku mechanizmami służącymi do wyłudzenia podatku VAT, o tyle działania podejmowane przez organy podatkowe nie powinny szkodzić i uprzykrzać życia uczciwym podatnikom.

Wydaje się, że dzięki uchwale zakres weryfikacji zwrotu podatku VAT ograniczy się do czynności dotyczących osoby samego podatnika i oceny uczciwości dokonanych przez niego transakcji, jak i prawidłowości ich rozliczenia podatkowego. Jest to w mojej ocenie kierunek jak najbardziej słuszny.

Jaka była dotychczas praktyka organów?

W praktyce niejednokrotnie spotykamy się z wydłużaniem postępowania o zwrot VAT, ponieważ organ nie skupia się na ocenie zasadności zwrotu różnicy podatku VAT naliczonego nad należnym, lecz przy okazji takiego wniosku podatnika weryfikuje cały mechanizm rozliczeń podatkowych wszystkich podmiotów zaangażowanych w transakcje, niejednokrotnie nie mając żadnych wątpliwości co do rozliczenia VAT. Jest to zresztą szerszy problem sposobu prowadzenia kontroli podatkowych i skarbowych. Niejednokrotnie oczekuje się bowiem od podatnika, że w ramach kontroli konkretnego okresu i konkretnego podatku odpowie na wiele pytań dotyczących kolejnych okresów, a czasem nawet podatków niebędących przedmiotem kontroli.

Wszelkie czynności podejmowane w celu tropienia oszustów podatkowych mają sens, jednak gdy termin na zwrot VAT jest przedłużany, aby ustalić sposób udokumentowania transakcji przez kontrahenta, a wszystko dzieje się w ramach czynności sprawdzających, budzi to moje wątpliwości.

Dlaczego?

Nie można tracić z pola widzenia, że VAT ma być podatkiem neutralnym. Powinniśmy się skupić w pierwszej kolejności na wypracowaniu takich mechanizmów, aby zabezpieczyć zapłatę podatku przez podmiot zobowiązany, a ograniczyć utrudnianie rozliczeń podatkowych tym, którzy VAT w cenie towaru/usługi już raz ponieśli.

Planowana jest też nowelizacja ustawy o VAT, która umożliwi organom podatkowym w ramach czynności sprawdzających badanie całego łańcucha dostaw towaru. Zgodnie z projektem nowelizacji zmiany mają dotyczyć art. 87 ustawy o VAT i art. 274c ordynacji. Co oznaczają te zmiany?

W interesującym nas zakresie do art. 87 ustawy o VAT ma zostać dodany ust. 2b, zgodnie z którym weryfikacja zasadności zwrotu różnicy podatku może obejmować oprócz sprawdzenia rozliczenia podatnika także rozliczeń innych podmiotów biorących udział w obrocie towarami lub usługami, będących przedmiotem rozliczenia podatnika oraz sprawdzenie zgodności tych rozliczeń z faktycznym przebiegiem transakcji. Dodatkowo w art. 274c ordynacji ma się pojawić uszczegółowienie jego dotychczasowych przepisów par. 1–1b poprzez wskazanie, że stosuje się je także do wszystkich podmiotów prowadzących działalność gospodarczą uczestniczących w dostawie tego samego towaru lub usługi będących zarówno dostawcami, jak i nabywcami biorącymi udział pośrednio lub bezpośrednio w dostawie towaru lub usługi.


To oznaczać może, przy planowanym terminie wejścia w życie nowelizacji (1 stycznia 2017 r.), że już za chwilę pomimo korzystnego orzeczenia NSA organy podatkowe będą mieć jasną podstawę prawną do żądania także w ramach postępowania o zwrot VAT nie tylko dokumentów od kontrahentów podatnika, ale także kolejnych podmiotów w łańcuchu dostaw. Jak się bowiem wydaje, ustawodawca przyjął sobie za cel, aby powyższe przepisy dotyczyć miały także przedłużania terminu na zwrot VAT w ramach czynności sprawdzających – taki wniosek wynika wprost z uzasadnienia do projektu ustawy.

Co więcej, zgodnie z aktualnym brzmieniem przepisów przejściowych znowelizowane przepisy dotyczyć mają również okresów rozliczeniowych przypadających przed 1 stycznia 2017 r. W tym kontekście zatem omawiana uchwała składu 7 sędziów pomimo pozytywnego odbioru przez podatników znacznie zawęzi swój zakres zastosowania. ⒸⓅ

Magdalena Tyrakowska, adwokat, partner w Olesiński & Wspólnicy sp.k.

Rozmawiał Łukasz Zalewski

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Zaniechanie poboru podatku od subwencji i wsparcia finansowego z tarcz PFR do końca 2026 roku

Ministerstwo Finansów chce wydłużyć do końca 2026 r. okres zaniechania poboru podatku od subwencji finansowych oraz finansowania preferencyjnego udzielonych przez PFR w ramach tarcz – wynika z projektu rozporządzenia, opublikowanego 14 lutego 2025 r. na stronach Rządowego Centrum Legislacji.

Twój e-PIT 2025: jakie ulgi podatkowe trzeba wypełnić samemu? Jak złożyć zeznanie podatkowe za 2024 rok?

Od 15 lutego do 30 kwietnia 2025 r. można składać roczne zeznania podatkowe PIT i rozliczyć dochody (przychody) uzyskane w 2024 roku. Ministerstwo Finansów zachęca do korzystania z e-usług Krajowej Administracji Skarbowej i rozliczania podatków drogą elektroniczną. W 2025 r. kolejny raz z usługi Twój e-PIT będą mogły skorzystać również osoby prowadzące działalność gospodarczą oraz działy specjalne produkcji rolnej. Pierwszy raz usługa Twój e-PIT będzie dostępna także w aplikacji mobilnej e-Urząd Skarbowy (e-US). MF i KAS zachęcają także do aktywowania usługi e-korespondencji przy okazji logowania do e-US w związku z rozliczeniem podatku.

Składka zdrowotna 2025: kwoty, podstawy wymiaru, zmiany i korzyści dla firm. Kiedy pierwsze płatności na nowych zasadach?

Od 1 stycznia 2025 r. zmieniły się zasady obliczania składki zdrowotnej dla przedsiębiorców. Zakład Ubezpieczeń Społecznych informuje, kto skorzysta z nowych przepisów i kiedy pierwsze płatności „na nowych zasadach”. Ile wynoszą składki zdrowotne i podstawy wymiaru poszczególnych przedsiębiorców w zależności od ich formy opodatkowania?

PFRON 2025: Obowiązki pracodawcy. Składki, terminy, deklaracje. Jak obliczyć stan i wskaźnik zatrudnienia oraz wysokość wpłaty?

Jakie obowiązki wobec PFRON ma pracodawca? Jak obliczyć wysokość wpłaty na ten fundusz? Jak ustalić stan zatrudnienia i wskaźnik zatrudnienia? Kto może być zwolniony z obowiązku dokonywania wpłat do PFRON?

REKLAMA

Zwrot kosztów przejazdów pracowniczych bez podatku? Interpelacja poselska w sprawie przychodu pracownika

W odpowiedzi z 23 grudnia 2024 r. na interpelację poselską nr 6759 Wiceminister Finansów Jarosław Neneman wskazał rozstrzygnięcie w zakresie zwrotu kosztów taksówek ponoszonych przez pracowników sprzeczne z ostatnim wyrokiem NSA z 19 listopada 2024 r. Zdaniem Wiceministra zwrot takich kosztów nie będzie stanowił przychodu w sytuacji, w której kwota jaką otrzymują pracownicy równa jest tej, którą ponieśli i wyjdą oni dzięki temu „na zero”.

Mandat lub grzywna nałożone za granicą. Kiedy warto się odwołać, a kiedy lepiej zapłacić od razu?

Każdego roku tysiące polskich firm transportowych i przewoźników, realizujących przewozy międzynarodowe, otrzymują mandaty lub grzywny, które mogą sięgać dziesiątek, a nawet setek tysięcy złotych. Czy zawsze warto się od nich odwoływać? W wielu przypadkach tak – ale trzeba wiedzieć, kiedy walczyć, a kiedy zapłacić i uniknąć dalszych problemów. A wszystko oczywiście zależy od okoliczności oraz rodzaju nałożonej kary.

260-280 zł za badanie techniczne samochodu (postulat diagnostów). Już w 2025 r. będzie drożej? Wyższe też opłaty karne za spóźniony przegląd i zmiana terminów

Ministerstwo Infrastruktury podjęło intensywne prace nad reformą systemu badań technicznych pojazdów (w tym samochodów i motocykli). To nie tylko konieczność wynikająca z dostosowania przepisów do unijnej dyrektywy, ale również odpowiedź na realia gospodarcze, które przez lata diametralnie się zmieniły. Jak informuje resort, w grudniu 2024 roku złożono wniosek o wpisanie projektu ustawy do wykazu prac legislacyjnych Rady Ministrów. Czy stawki za badania techniczne pojazdów zmienią się w 2025 roku? Co jeszcze się zmieni oprócz cen?

Bułgaria i Rumunia w strefie Schengen od 2025 r. – co to oznacza dla branży transportowej?

1 stycznia 2025 roku Rumunia i Bułgaria zyskały pełen dostęp do strefy Schengen, o który zabiegały od chwili akcesji niemal 20 lat temu. Mniej granic na kontynencie to świetna wiadomość dla europejskiego sektora transportu – planowanie tras biegnących przez oba kraje stanie się łatwiejsze i wolne od wielogodzinnych kontroli. Wejście do Schengen to ogromna szansa zwłaszcza dla intensywnie rozwijającej się Rumunii. Jej pozycja na kontynencie w ostatnich latach umocniła się, a transport jest kluczowym sektorem rumuńskiej gospodarki.

REKLAMA

Twój e-PIT 2025: przedsiębiorcy. Wstępnie wypełnione zeznanie trzeba sprawdzić, ew. uzupełnić i zaakceptować

Ministerstwo Finansów informuje, że z usługi Twój e-PIT mogą w 2025 roku korzystać osoby prowadzące działalność gospodarczą oraz działy specjalne produkcji rolnej. Przedsiębiorcy znajdą na swoich kontach częściowo uzupełnione formularze PIT-36, PIT-36L, PIT-28. Z tej usługi mogą skorzystać także przedsiębiorcy z zawieszoną działalnością gospodarczą.

Odszkodowanie od pracodawcy za nierówne traktowanie (dyskryminację). Ile można uzyskać? Trzeba zapłacić podatek, czy jest zwolnienie?

Z Kodeksu pracy wynika, że osoba, wobec której pracodawca naruszył zasadę równego traktowania w zatrudnieniu, ma prawo do odszkodowania w wysokości nie niższej niż minimalne wynagrodzenie za pracę. W indywidualnych interpretacjach podatkowych z dnia 11 lipca 2024 r. i 7 listopada 2024 r. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej wyjaśnia, jakie są zasady opodatkowania takiego odszkodowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

REKLAMA