Dokumentowanie transakcji łańcuchowych

Gdy towar z Polski dostarczany jest bezpośrednio np. do magazynu odbiorcy w Niemczech nie dociera bezpośrednio na teren państwa, w którym zamawiający np. podatnik francuski ma swoją siedzibę.

W takiej sytuacji istotne jest ustalenie, czy podmiot francuski, na rzecz którego wykonywane jest zlecenie, nie jest zarejestrowany na VAT na terenie Niemiec. Warto także zwrócić uwagę, który z podmiotów  organizuje transport ew. ponosi odpowiedzialność za terminowe zrealizowanie dostawy.

Kontrahenci przykładowej transakcji łańcuchowej posługują się następującymi numerami identyfikacyjnymi: Spółka Polska PL, Spółka Niemiecka DE, Spółka Francuska FR.

Polecamy: Postępowanie podatkowe

Polecamy: VAT 2011

Rzeczywistym nabywcą towarów jest Spółka Francuska, gdyż to ona składa zamówienie i ona jest płatnikiem za towary, chociaż towar przekazywany jest bezpośrednio do finalnego odbiorcy (Spółki Niemieckiej). Dlatego też faktura jest wystawiana dla podmiotu francuskiego, a podmiot niemiecki nie jest wykazywany na fakturze, występuje tylko na dokumencie przewozowym np. CMR.

Faktura VAT wystawiona przez Spółkę Polską dla kontrahenta francuskiego zawiera dane nabywcy francuskiego, jego adres i nr NIP, ilość towaru, nazwę towaru w języku polskim wraz z podaniem jego symbolu, stawkę VAT 0%, nr CMR-ki oraz adnotację „podatek VAT opłacany w kraju nabywcy towarów zgodnie z jego siedzibą”.

Tylko na CMRC-e jest wskazywane miejsce transportu zgodnie z dyspozycją nabywcy - Spółki Francuskiej, czyli magazyn w Niemczech Spółki Niemieckiej.

Przepisy ustawy określają miejsce dostawy towarów w przypadkach, gdy towar jest wysyłany lub transportowany przez podatnika, przez nabywcę lub osobę trzecią do podmiotu, dla którego jest dokonywana dostawa.

Miejscem dostawy towarów jest zatem w przypadku towarów wysyłanych lub transportowanych przez dokonującego ich dostawy, ich nabywcę lub przez osobę trzecią - miejsce, w którym towary znajdują się w momencie rozpoczęcia wysyłki lub transportu do nabywcy.

Poza powołaną wyżej generalną zasadą, zapisaną w art. 22 ust. 1 pkt 1, ustawa o VAT wprowadza również dodatkowe zasady określenia miejsca świadczenia w przypadku tzw. transakcji łańcuchowych, kiedy to towar jest przedmiotem kolejnych dostaw, lecz faktycznie jest przemieszczany tylko od pierwszego dostawcy do finalnego nabywcy.

Wówczas przyjmuje się, że ma miejsce tylko jedna wysyłka czy transport, więc tylko w odniesieniu do jednej z transakcji można ustalać miejsce świadczenia w oparciu o powyższą regułę ogólną. W transakcjach łańcuchowych tylko jedna dostawa ma charakter ruchomej (dostawy z transportem).