VAT w przypadku WNT trzeba rozliczyć w miejscu zakończenia wysyłki

Tak orzekł Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu w wyroku z 30 września 2013 r., sygn. I SA/Wr 597/13.

Sprawa dotyczyła spółki dokonującej zakupu towarów od podmiotów zarejestrowanych na terytorium innych państw członkowskich, które składowała na terytorium Niemiec, a stamtąd na podstawie otrzymanych zamówień dokonywała ich sprzedaży na rzecz kontrahentów na terytorium UE. Dla celów rozliczenia powyższych transakcji podatnik wykazywał polski numer identyfikacyjny.

Po przeprowadzeniu kontroli podatkowej wobec spółki, a następnie w wyniku wszczętego z urzędu postępowania podatkowego, organy podatkowe zarówno pierwszej jak i drugiej instancji uznały, że transakcje wewnątrzwspólnotowego nabycia w Polsce, tj. w kraju identyfikacji a nie faktycznego miejsca zakończenia wysyłki towarów nie dają prawa do pomniejszenia podatku należnego z tytułu ich nabycia.

Ubezpieczenie OC dla nieokreślonego kręgu osób - skutki w PIT

Zakup na raty a obowiązek korekty kosztów

Dywidenda rzeczowa bez CIT dla spółki wypłacającej

Po wyczerpaniu toku instancyjnego sprawa trafiła do wrocławskiego WSA. Sąd oddalił skargę spółki.

W uzasadnieniu Sąd stwierdził, że prawo do odliczenia VAT naliczonego z tytułu towarów i usług nabytych przez podatnika, w szczególności w ramach nabyć wewnątrzwspólnotowych, jest uzależnione od warunku, iż towary i usługi nabyte w ten sposób służą wykonywaniu czynności podatnika podlegających opodatkowaniu w Polsce. W ocenie WSA, w niniejszej sprawie towary opodatkowane z tytułu nabycia wewnątrzwspólnotowego uznanego za dokonane w państwie członkowskim identyfikacji podatkowej nie zostały w rzeczywistości wwiezione na terytorium Polski, zatem ich dalsza odsprzedaż nie służy wykonywaniu czynności opodatkowanych w Polsce. W tych okolicznościach nie można zdaniem sądu stwierdzić, że przeprowadzone transakcje dają prawo do odliczenia.  

Przygotowanie opisu orzeczenia: Magdalena Polak, konsultant w Zespole Zarządzania Wiedzą Działu Prawno-Podatkowego PwC

WNT nie zawsze neutralne z perspektywy podatku VAT

Jedną z przesłanek stanowiących o prawie podatnika do odliczenia podatku VAT jest związek nabywanych towarów z jego działalnością opodatkowaną. Warto zauważyć, że w stanie prawnym obowiązującym w komentowanym stanie faktycznym (tj. we wrześniu 2009 r.), w ustawie o VAT nie było wprost odrębnych, szczególnych uregulowań dotyczących pozbawienia podatnika prawa do odliczenia z tytułu WNT, w sytuacji gdy miejscem zakończenia wysyłki towarów był kraj inny niż kraj, który przyznał podatnikowi numer dla celów transakcji wewnątrzwspólnotowych.

W omawianym stanie faktycznym spółka odliczyła podatek VAT naliczony z tytułu transakcji WNT (których wysyłka zakończyła się w Niemczech), w stosunku do których podała polski numer VAT-UE. Niemniej jednak organy podatkowe zakwestionowały prawo spółki do odliczenia VAT podkreślając brak związku tego nabycia z działalnością służącą wykonywaniu czynności opodatkowanych w Polsce. Nie sposób nie zgodzić się z argumentacją organów podatkowych, gdyż w komentowanym przypadku dalsza odsprzedaż towarów, które faktycznie nie znajdowały się w Polsce, nie podlegała opodatkowaniu VAT w Polsce. Tym samym brak było wspomnianego powyżej, kluczowego elementu stanowiącego o prawie podatnika do odliczenia podatku naliczonego.

Powyższe stanowisko znajduje także swoje odzwierciedlenie między innymi w następujących wyrokach Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej („TSUE”): C-98/98 (Commissioners of Customs and Excise przeciwko Midland Bank plc) oraz C-408/98 (Abbey National plc przeciwko Commissioners of Customs and Excise), w których TSUE stwierdził, że prawo do odliczenia podatku powstaje tylko w przypadku istnienia związku pomiędzy nabywanymi towarami i usługami a działalnością opodatkowaną podatnika.

Warto również dodać, iż w stanie prawnym obecnie obowiązującym (od 1 kwietnia 2013 r.) ustawodawca wprost pozbawił podatników prawa do odliczenia z tytułu WNT w sytuacji gdy towary w momencie zakończenia ich wysyłki lub transportu znajdują się w państwie członkowskim UE innym niż Polska. W praktyce oznacza to, iż podatnik nie nabywa prawa do odliczenia z tytułu WNT gdy posłużył się polskim numerem NIP, a towary nie znajdowały się faktycznie w Polsce w momencie zakończenia ich wysyłki.

Podyskutuj o tym na naszym FORUM

komentarz: Mariusz Rabiński , konsultant w Zespole ds. Podatków Pośrednich Działu Prawno-Podatkowego PwC