Kiedy mamy do czynienia z transakcją sporadyczną

W art. 90 ustawy o VAT znajdziemy reguły odliczenia podatku naliczonego w sytuacji, gdy podatnik prowadzi działalność polegającą na sprzedaży opodatkowanej uprawniającej do odliczenia podatku VAT jak i sprzedaży zwolnionej bądź niepodlegającej opodatkowaniu – nieuprawniającej do odliczenia.

Autopromocja

Co do zasady określonej w art. 90 ust. 1 ustawy o VAT podatnik jest obowiązany odrębnie określać kwoty podatku naliczonego, w zależności od kategorii czynności, z którą są związane (opodatkowanej bądź nie).

W przypadku, gdy nie jest możliwe wyodrębnienie podatku naliczonego podlegającego odliczeniu rozliczamy podatek proporcjonalnie jako udział rocznego obrotu opodatkowanego w całkowitym obrocie opodatkowanym i nieopodatkowanym (art. 90 ust. 2 i 3 ustawy o VAT).

W art. 90 ust. 6 ustawy o VAT ustawodawca zawarł zapis, zgodnie z którym do obrotu służącemu obliczaniu proporcji nie wlicza się obrotu uzyskanego z tytułu transakcji dotyczących nieruchomości lub usług pośrednictwa finansowego (wymienionych w załączniku nr 4 do ustawy w poz. 3) – w zakresie w jakim czynności te są dokonywane sporadycznie.

Autopromocja

VAT w 2025 roku.
Szkolenie INFOR

Sprawdź

Jako, że ustawodawca nie sprecyzował co należy rozumieć przez „dokonywanie czynności w sposób sporadyczny” podatnicy mają problem z uznaniem czy dana czynność należy do takiej kategorii czy też nie, a tym samym czy powinno się ją wliczyć do obrotu, na podstawie którego oblicza się proporcję, czy też należałoby ją z tego obrotu wykluczyć?

Co należy rozumieć przez sporadyczność transakcji?

W art. 174 ust. 2 lit. b Dyrektywy Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. U. UE L 347.1 ze zm.) odstąpiono od sformułowania „sporadyczne” (zawartego w ustawie VAT oraz w VI Dyrektywie Rady 77/388/EWG z 17.05.1977r.) i posłużono się zwrotem „pomocnicze transakcje finansowe”.

Autopromocja

Sprawozdanie finansowe 2024
Przykłady, schematy, tabele, wzory

Sprawdź

Odwołując się do wykładni językowej i definicji zawartej w internetowym słowniku języka polskiego PWN (www.sjp.pwn.pl) „sporadyczny” oznacza występujący rzadko nieregularnie.

W świetle orzecznictwa ETS dane transakcje mogą być określone jako transakcje sporadyczne (incydentalne), gdy przychody z tych transakcji nie stanowią bezpośredniej, stałej i koniecznej konsekwencji zasadniczej działalności przedsiębiorcy – realizacja tych transakcji wymaga jedynie znikomego zaangażowania zasobów majątkowych firmy. Jako dodatkowe kryterium ETS wskazuje na skalę przychodów uzyskiwanych z danych transakcji w stosunku do przychodów z podstawowej działalności podatnika (m.in. Rozstrzygnięcie ETS w sprawie C-306/94 pomiędzy Regie Dauphinoise-Cabinet A. Forest SARL, a Ministre du Budget, Francja).

Autopromocja

Jak przygotować się do zmian 2025.
Podatki. Rachunkowość. ZUS

Sprawdź

W świetle wyżej przedstawionych wywodów czynności sporadyczne należałoby rozumieć jako czynności występujące incydentalnie, pobocznie do działalności gospodarczej podatnika.

W praktyce oznacza to, że podatnik kwalifikując daną czynność powinien ocenić czy wykonane np. usługi pośrednictwa finansowego mają istotny związek z prowadzoną działalnością , biorąc pod uwagę zarówno wysokość kwot uzyskanych z tych czynności jak również wpływ na prowadzenie działalności gospodarczej - wzrost obrotów ogółem.

Polecamy serwis: Koszty

Może bowiem dojść do sytuacji, gdy pomimo rzadkiego ich występowania wpływ na prowadzoną działalność będzie duży, tym samym konieczne byłoby w takiej sytuacji uwzględnienie ich przy ustalaniu proporcji.

Podatnik prowadząc działalność polegającą na sprzedaży pojazdów tak nowych jak i używanych w okresie roku sprzedał 150 samochodów. W trzech przypadkach świadczył usługi pośrednictwa finansowego.

W takiej sytuacji należałoby uznać, że czynności pośrednictwa finansowego podatnik wykonał sporadycznie. W skali bowiem obrotów uzyskanych w ciągu roku z prowadzonej działalności głównej tj. sprzedaży samochodów wykonane czynności miały charakter czynności pobocznych, incydentalnych. Tych obrotów zatem podatnik nie musi uwzględniać przy ustalaniu proporcji.

Zobacz także: Błędna stawka podatku a nierzetelność ewidencji VAT

Podatnik prowadząc działalność polegającą na sprzedaży pojazdów tak nowych jak i używanych w okresie roku sprzedał 150 samochodów. W 40 przypadkach świadczył usługi pośrednictwa finansowego.

W takiej sytuacji należałoby uznać, że czynności pośrednictwa finansowego nie mają charakteru sporadycznego. Obroty bowiem uzyskane w ciągu roku z tytułu świadczenia tych usług są znaczące i bezpośrednio wpływają na zwiększenie obrotów z działalności głównej tj. sprzedaży samochodów. Należy je zatem uwzględnić przy ustalaniu proporcji.