Czy pożyczki z funduszu socjalnego są opodatkowane VAT

Zdaniem fiskusa jeżeli podatnik udzielając swoim pracownikom pożyczek, wykonuje działalność usługową, określoną w PKWiU 65.22.10-00.90 - „usługi udzielania pożyczek świadczone poza systemem bankowym”, a tego rodzaju działalność usługowa jest zamieszczona w definicji działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy - udzielanie tego rodzaju pożyczek podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Jednak usługi te na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT w związku z poz. 3 załącznika nr 4 do ustawy korzystają ze zwolnienia od tego podatku.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o VAT podatnikiem podatku od towarów i usług są osoby prawne, jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Porównaj: Jakie skutki w VAT powoduje darowizna żywności

Działalność gospodarcza z kolei, stosownie do art. 15 ust. 2 ustawy, obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania ich w sposób częstotliwy.

Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Mając powyższe na uwadze organy podatkowe uważają, iż pracodawca udziela pożyczek z funduszu socjalnego w okolicznościach wskazujących na zamiar udzielania jej w sposób częstotliwy (nie jest istotny w tym wypadku fakt, iż udzielanie pożyczek nie jest przedmiotem działalności gospodarczej spółki), a więc w tym wypadku wypełnił również definicję podatnika określoną w art. 15 ustawy o podatku od towarów i usług.

Dlatego zdaniem fiskusa udzielanie pożyczek z Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych oraz pobieranie od udzielonych pożyczek odsetek stanowi odpłatne świadczenie usług podlegające opodatkowaniu w myśl art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT.

Inaczej natomiast uważają sądy administracyjne. Przykładem jest wyrok WSA w Warszawie z 8 czerwca 2009 r. (sygn. III SA/Wa 423/09), gdzie sąd wyraźnie stwierdził, że udzielanie przez pracodawcę pożyczek ze środków funduszu socjalnego nie jest wykonywaniem samodzielnej działalności gospodarczej. Nie jest więc czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT.