Czy świadczenia nieodpłatnej pomocy prawnej jest opodatkowane VAT?

Nieodpłatne świadczenie usług, co do zasady, nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT.

Jednak zdaniem resortu finansów na gruncie ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535, z późn. zm.) mamy do czynienia z sytuacjami, gdy nieodpłatne świadczenie usług zrównane jest z odpłatnym świadczeniem usług podlegającym opodatkowaniu tym podatkiem.

Ma to miejsce w przypadku spełnienia określonych warunków (art. 8 ust. 2 pkt 2 ustawy o VAT).

Według Ministra Finansów nieodpłatne usługi są opodatkowane VAT, gdy świadczone są na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkim innym nieodpłatnym świadczeniem usług do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika.

Przez nieodpłatne usługi służące do celów działalności podatnika należy rozumieć takie, które są wykonywane bez wynagrodzenia, ale w związku z potrzebami prowadzonej działalności gospodarczej. Świadczenie ich ma dominujący charakter w stosunku do korzyści osiąganej w tym przypadku przez odbiorcę tych świadczeń.

Polecamy: Kiedy trzeba naliczyć VAT od darowizny towarów na cele charytatywne?

Zdaniem fiskusa oznacza to, że opodatkowanie podatkiem od towarów i usług, bądź jego brak, w przypadku usług prawnych świadczonych nieodpłatnie (pro bono) przez prawników (kancelarie prawnicze) na rzecz osób potrzebujących porady prawnej, jest każdorazowo uzależnione od oceny występujących w danej sprawie okoliczności faktycznych.

Jeżeli celem prowadzonych nieodpłatnie działań jest budowanie pozytywnego wizerunku kancelarii, co w efekcie prowadzi do pozyskania nowych klientów, a działania te znajdują odzwierciedlenie np. w podejmowanych przez podatnika akcjach informacyjnych - należy uznać, iż czynności te mieszczą się w celu prowadzonej przez podatnika działalności gospodarczej, w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług.

W takiej sytuacji włączenie się w działalność pro bono celem uzyskania z tego tytułu korzyści dla kancelarii odsuwa w świetle przepisów o podatku od towarów i usług na dalszy plan analizę korzyści, które w ramach tego działania odnosi podmiot uzyskujący nieodpłatną poradę prawną.

Polecamy: Jaka stawka VAT dla kosztów przesyłek ponoszonych w związku ze sprzedażą książek?