Czy sprzedaż udziałów w spółkach jest zwolniona z VAT?

Do 31 grudnia 2010 r. co do zasady przyjmowano, iż w przypadku gdy transakcja sprzedaży udziałów stanowi czynność opodatkowaną VAT, czynność ta jest zwolniona z VAT.

Takie stanowisko potwierdził na przykład Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu w indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego z dnia 19 lutego 2009 r. (sygn. ILPP1/443-1119/08-4/AK) stwierdzając, że czynność polegająca na sprzedaży udziałów korzysta ze zwolnienia od podatku, na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług (dalej: ustawa o VAT) jako usługa wymieniona w poz. 3 załącznika nr 4 do tej ustawy, o ile została prawidłowo sklasyfikowana przez wnioskodawcę na podstawie PKWiU jako czynność pośrednictwa finansowego.

Dnia 1 stycznia 2011 r. weszła w życie nowelizacja ustawy o VAT, na mocy której modyfikacji uległ między innymi katalog usług zwolnionych z VAT.

Ustawodawca zdecydował o likwidacji załącznika 4 do ustawy zawierającego katalog finansowych i ubezpieczeniowych usług zwolnionych z VAT, zastępując go katalogiem wprowadzonym bezpośrednio do treści ustawy.

Zgodnie z uzasadnieniem do projektu ustawy nowelizującej, zmiany spowodowane były faktem, iż przy określaniu zakresu zwolnień, odstąpiono od ich identyfikacji przy pomocy klasyfikacji statystycznych, określając ich zakres m.in. w oparciu o treść zapisów prawa unijnego.

Polecamy: Czy usługi zabezpieczenia medycznego imprez i zgromadzeń masowych są zwolnione z VAT?

W odniesieniu do usług, zgodnie z uzasadnieniem do zmiany ustawy, klasyfikacje statystyczne nie pozwalały na określenie zakresu zwolnień od VAT w sposób gwarantujący, że zakres zwolnień, określony w załączniku nr 4 do ustawy, jest zgodny z przepisami Dyrektywy 2006/112/WE.

Z uzasadnienia można więc wnioskować, iż wprowadzona od 1 stycznia 2011 r. modyfikacja katalogu finansowych i ubezpieczeniowych usług zwolnionych z VAT nie powinna skutkować zmianą zakresu usług objętych tym zwolnieniem, a jedynie jego dostosowaniem do przepisów Dyrektywy 2006/112/WE.

W tym miejscu należy zauważyć, iż mimo wskazanych wyżej motywów przeprowadzenia nowelizacji, katalog finansowych i ubezpieczeniowych usług zwolnionych z VAT do 31 grudnia 2010 r., nie jest identyczny z katalogiem finansowych i ubezpieczeniowych usług zwolnionych z VAT obowiązującym od 1 stycznia 2011 r.

Ustawa o VAT w brzmieniu od 1 stycznia 2011 r. nie przewiduje na przykład zwolnienia dla transakcji polegającej na sprzedaży udziałów.
Co prawda zwolnieniem z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy objęto usługi, których przedmiotem są instrumenty finansowe, o których mowa w ustawie z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi. Niemniej jednak analiza przepisów ustawy o obrocie instrumentami finansowymi prowadzi do wniosku, iż udziały (w przeciwieństwie do akcji) nie stanowią instrumentów finansowych w rozumieniu tej ustawy.