REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Wycena i wykazywanie w księgach rachunkowych operacji w walucie obcej

REKLAMA

Różnice kursowe. W przypadku sprzedaży lub kupna walut oraz zapłaty należności lub zobowiązań, wycena następuje odpowiednio po kursie kupna lub sprzedaży stosowanym przez bank, z którego korzysta jednostka. Skutki różnic kursowych powstałych na dzień wyceny aktywów i pasywów zależne są od rodzaju tych składników bilansowych. W art. 30 ust. 4 ustawy o rachunkowości podzielono je na inwestycje długoterminowe oraz pozostałe aktywa i pasywa.
Dla jednostek prowadzących operacje w walutach obcych skutki zmian kursów walut obcych mają zasadniczy wpływ na ich sytuację finansową. Skala tego wpływu zależna jest od rodzaju operacji oraz od przyjętych zasad rachunkowości. Zagadnienia dotyczące wyceny i wykazywania w sprawozdaniu finansowym operacji wyrażonych w walucie obcej reguluje art. 30 ustawy o rachunkowości.
Przedmiotem regulacji tego przepisu są:
• kurs, po jakim należy ujmować wyrażone w walutach obcych operacje gospodarcze na dzień ich przeprowadzenia,
• kurs, po jakim należy wyceniać wyrażone w walutach obcych aktywa i pasywa na dzień bilansowy,
• skutki finansowe (różnice kursowe) powstałe na dzień wyceny oraz w momencie zapłaty należności, zobowiązań, a także sprzedaży walut.
Sposób ujęcia operacji gospodarczych wyrażonych w walutach obcych w księgach rachunkowych na dzień ich przeprowadzenia zależy od rodzaju konkretnej operacji.
W przypadku sprzedaży lub kupna walut oraz zapłaty należności lub zobowiązań, wycena następuje odpowiednio po kursie kupna lub sprzedaży stosowanym przez bank, z którego korzysta jednostka.
W przypadku pozostałych operacji jej wycena następuje po średnim kursie ustalonym dla danej waluty przez NBP na ten dzień, chyba że w zgłoszeniu celnym lub innym wiążącym jednostkę dokumencie (dokumentem tym może być np. umowa związana z zawarciem kontraktu instrumentu finansowego) ustalony został inny kurs (warto nadmienić, że kurs z dokumentu odprawy celnej również jest średnim kursem NBP obowiązującym w okresie miesiąca).
Omawiany przepis wskazuje ponadto, że jeżeli aktywa lub pasywa są wyrażone w walutach, dla których bank, z którego usług korzysta jednostka, lub NBP nie ustalają kursu, to kurs tych walut określa się w relacji do wskazanej przez jednostkę waluty odniesienia, której kurs jest ustalony przez NBP (art. 30 ust. 3).
Sposób wyceny składników bilansowych wyrażonych w walucie obcej na dzień bilansowy zależny jest od rodzaju tych składników. A mianowicie:
1) aktywa (z wyłączeniem udziałów w jednostkach podporządkowanych wycenianych metodą praw własności) i pasywa wycenia się po obowiązującym na ten dzień średnim kursie ustalonym dla danej waluty przez NBP,
2) gotówkę znajdującą się w jednostkach prowadzących kupno i sprzedaż walut obcych – po kursie, po którym nastąpił jej zakup, jednak w wysokości nie wyższej od średniego kursu, ustalonego na dzień wyceny dla danej waluty przez NBP.
Skutki różnic kursowych powstałych na dzień wyceny aktywów i pasywów zależne są od rodzaju tych składników bilansowych. W art. 30 ust. 4 ustawy o rachunkowości podzielono je na inwestycje długoterminowe oraz pozostałe aktywa i pasywa.
W przypadku inwestycji długoterminowych wyrażonych w walutach obcych do rozliczenia różnic kursowych należy stosować zasady wyceny określone w art. 35 ust. 2 i 4 ustawy o rachunkowości, to znaczy odnosząc skutki powstałych różnic na kapitał własny. Dzieje się to w sposób następujący. Wzrost wartości inwestycji do poziomu cen rynkowych zwiększa kapitał z aktualizacji wyceny; obniżenie wartości inwestycji uprzednio przeszacowanej do wysokości kwoty, o którą podwyższono z tego tytułu kapitał z aktualizacji wyceny, jeśli kwota różnicy z przeszacowania nie była do dnia wyceny rozliczona – zmniejsza ten kapitał. W pozostałych przypadkach skutki obniżenia wartości inwestycji zalicza się do kosztów finansowych, natomiast wzrost wartości inwestycji bezpośrednio wiążący się z uprzednim obniżeniem jej wartości, zaliczonym do kosztów finansowych, ujmuje się do wysokości tych kosztów jako przychody finansowe.
W przypadku pozostałych aktywów i pasywów różnice kursowe, naliczane na dzień bilansowy, powinny być ujmowane wynikowo, czyli wpływać na przychody lub koszty finansowe danego okresu. W uzasadnionych sytuacjach różnice kursowe naliczone na dzień wyceny zobowiązań finansujących aktywa rzeczowe i niematerialne ujmuje się bilansowo, a mianowicie odnosi się do kosztu wytworzenia produktu lub ceny nabycia towarów, a także do ceny nabycia lub kosztu wytworzenia środków trwałych, środków trwałych w budowie lub wartości niematerialnych i prawnych.
Jak widać, w przypadkach uzasadnionych niezbędnym, długotrwałym przygotowaniem do sprzedaży bądź długim okresem wytwarzania towarów i produktów istnieje prawo uwzględniania w ich wycenie kosztów obsługi zobowiązań zaciągniętych w celu finansowania tych aktywów i związanych z nimi różnic kursowych (pomniejszonych o przychody z tego tytułu). Ponadto istnieje obowiązek uwzględniania przy szacowaniu wartości środków trwałych, środków trwałych w budowie oraz wartości niematerialnych i prawnych kosztów obsługi zobowiązań zaciągniętych w celu ich finansowania i związanych z nimi różnic kursowych (koszty te pomniejsza się o przychody z tego tytułu). Według tej zasady należy postępować jedynie do dnia oddania tych aktywów do używania. Nie mogą być zatem zaliczane do kosztu wytworzenia, a więc do wartości początkowej materialnych i niematerialnych aktywów trwałych różnice kursowe z wycen bilansowych zadłużenia kredytowego, gdyż nie zostały one faktycznie zrealizowane.
Różnice kursowe wykazuje się w rachunku zysków i strat. Następuje to po ich skompensowaniu, tzn. że wykazywane jest saldo dodatnich i ujemnych różnic kursowych – jako przychody finansowe bądź jako koszty finansowe.
Różnice kursowe ujmowane są w rachunku zysków i strat po ich skompensowaniu (wykazywane jest saldo dodatnich i ujemnych różnic kursowych).
Należy dodać, że wykazywane na dzień bilansowy różnice kursowe szacowane są zgodnie z zasadą memoriałową. Natomiast przy ustalaniu podatku dochodowego uwzględnia się jedynie różnice kursowe szacowane zgodnie z zasadą kasową, czyli zrealizowane przy zapłacie za sprzedaż (stanowiącą przychód podatkowy) czy też zakup (uznany za koszt uzyskania przychodu). To sprawia, że wartości bilansowa i podatkowa aktywów oraz zobowiązań, na które wpływają różnice kursowe mogą się różnić, co wywołuje konieczność zarachowania rezerwy lub aktywów z tytułu odroczonego podatku dochodowego.
Konieczność ta nie występuje w przypadku jednostek niepodlegających obowiązkowi badania sprawozdań finansowych, które zrezygnowały z wykazywania odroczonego podatku dochodowego.
dr hab. Ryszard Kamiński
wykładowca w Katedrze Nauk Ekonomicznych Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu
odpowiadamy na pytania: www.infor.pl/pytaniasfk
Podstawa prawna
• ustawa z 29 września 1994 r. o rachunkowości – j.t. Dz.U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694; ost.zm. Dz.U. z 2005 r. Nr 10, poz. 66


Źródło: Serwis Finansowo-Księgowy

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Mandat lub grzywna nałożone za granicą. Kiedy warto się odwołać, a kiedy lepiej zapłacić od razu?

Każdego roku tysiące polskich firm transportowych i przewoźników, realizujących przewozy międzynarodowe, otrzymują mandaty lub grzywny, które mogą sięgać dziesiątek, a nawet setek tysięcy złotych. Czy zawsze warto się od nich odwoływać? W wielu przypadkach tak – ale trzeba wiedzieć, kiedy walczyć, a kiedy zapłacić i uniknąć dalszych problemów. A wszystko oczywiście zależy od okoliczności oraz rodzaju nałożonej kary.

Ceny za badania techniczne wyższe już w 2025 r.? 260–280 zł - to postulat diagnostów. Zmienić się mają też opłaty karne za spóźniony przegląd i terminy

Ministerstwo Infrastruktury podjęło intensywne prace nad reformą systemu badań technicznych pojazdów (w tym samochodów i motocykli). To nie tylko konieczność wynikająca z dostosowania przepisów do unijnej dyrektywy, ale również odpowiedź na realia gospodarcze, które przez lata diametralnie się zmieniły. Jak informuje resort, w grudniu 2024 roku złożono wniosek o wpisanie projektu ustawy do wykazu prac legislacyjnych Rady Ministrów. Czy stawki za badania techniczne pojazdów zmienią się w 2025 roku? Co jeszcze się zmieni oprócz cen?

Bułgaria i Rumunia w strefie Schengen od 2025 r. – co to oznacza dla branży transportowej?

1 stycznia 2025 roku Rumunia i Bułgaria zyskały pełen dostęp do strefy Schengen, o który zabiegały od chwili akcesji niemal 20 lat temu. Mniej granic na kontynencie to świetna wiadomość dla europejskiego sektora transportu – planowanie tras biegnących przez oba kraje stanie się łatwiejsze i wolne od wielogodzinnych kontroli. Wejście do Schengen to ogromna szansa zwłaszcza dla intensywnie rozwijającej się Rumunii. Jej pozycja na kontynencie w ostatnich latach umocniła się, a transport jest kluczowym sektorem rumuńskiej gospodarki.

Twój e-PIT 2025: przedsiębiorcy. Wstępnie wypełnione zeznanie trzeba sprawdzić, ew. uzupełnić i zaakceptować

Ministerstwo Finansów informuje, że z usługi Twój e-PIT mogą w 2025 roku korzystać osoby prowadzące działalność gospodarczą oraz działy specjalne produkcji rolnej. Przedsiębiorcy znajdą na swoich kontach częściowo uzupełnione formularze PIT-36, PIT-36L, PIT-28. Z tej usługi mogą skorzystać także przedsiębiorcy z zawieszoną działalnością gospodarczą.

REKLAMA

Odszkodowanie od pracodawcy za nierówne traktowanie (dyskryminację). Jaka kwota? Trzeba zapłacić podatek, czy jest zwolnienie?

Z Kodeksu pracy wynika, że osoba, wobec której pracodawca naruszył zasadę równego traktowania w zatrudnieniu, ma prawo do odszkodowania w wysokości nie niższej niż minimalne wynagrodzenie za pracę. W indywidualnych interpretacjach podatkowych z dnia 11 lipca 2024 r. i 7 listopada 2024 r. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej wyjaśnia, jakie są zasady opodatkowania takiego odszkodowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Będą zmiany: Spadek. Zachowek. 6 miesięcy na zgłoszenie. Dla niektórych dłużej [RPO i MF]

Nowelizację zapowiada Ministerstwo Finansów w korespondencji z RPO. Termin 6 miesięcy jest na zgłoszenie faktu nabycia spadku albo zachowku do urzędu skarbowego (druk SD-Z2). Niedochowanie terminu, to utrata zwolnienia od podatku spadkowego, które przysługuje np. wdowie. Od lat jest tu pytanie „Po co to zgłoszenie i po co ten termin?". Przecież zwolniony z podatku od spadków jest każdy wdowiec, wdowa, syn, wnuk, dziadek, brat, siostra. Zwolnienie przysługuje dzięki obiektywnym cechom - więzy krwi albo małżeństwo. Niestety termin zgłoszenia oraz konieczność jego dokonania nie zostanie zmieniony. Na czym polega zmiana?

Ograniczenie tzw. podatku Belki. Zyski z oszczędności do 100 tys. zł bez podatku

W dniu 10 lutego 2025 r. podczas konferencji "Polska. Rok Przełomu" minister finansów Andrzej Domański zapowiedział ograniczenie podatku od zysków kapitałowych (zwanego potocznie podatkiem Belki). Podatek ten jest płacony jest od dochodów z obligacji, lokat bankowych oraz zysków ze sprzedaży jednostek funduszy czy akcji. W odpowiedzi na interpelację poselską, wiceminister finansów Jarosław Neneman przybliżył nieco szczegóły planowanych zmian w tym podatku.

Wdrożenie inicjatywy STEP – 10 postulatów. Jak ułatwić firmom dostęp do funduszy unijnych?

Platforma technologii strategicznych STEP to uruchomiona w 2024 roku inicjatywa unijna mająca na celu wzmocnienie konkurencyjności przemysłu UE poprzez wspieranie inwestycji w kluczowe obszary technologiczne. Należą do nich technologie deep-tech, technologie zeroemisyjne oraz biotechnologie. Wypracowanie szczegółowych zasad finansowania projektów zostało pozostawione w gestii poszczególnych państw członkowskich. W CRIDO opracowaliśmy 10 postulatów, dzięki którym polski system wsparcia projektów STEP będzie mógł działać efektywnie, a przedsiębiorcy uzyskają łatwiejszy dostęp do unijnych środków.

REKLAMA

Minister finansów: 240 tys. zł - nowy limit zwolnienia z VAT od 2026 roku. Będą też inne zmiany w podatkach

Od przyszłego roku podniesiemy limit zwolnienia podmiotowego z VAT do 240 tys. zł – powiedział 10 lutego 2025 r. podczas konferencji „Polska. Rok przełomu” minister finansów Andrzej Domański. Obecnie ten limit wynosi 200 tys. zł. Minister Domański zapowiedział także zmiany w podatku miedziowym.

Zastosowanie procedury marży w VAT przy sprzedaży towarów używanych – błędna interpretacja

Czym jest procedura marży w podatku od towarów i usług? Czy towary zakupione przed 1 maja 2004 r., które następnie były i są przedmiotem dostawy po tej dacie, mogą być objęte tą procedurą? Wyjaśnia prof. dr hab. Witold Modzelewski.

REKLAMA