REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jak ująć w księgach rachunkowych zaniechanie inwestycji

Subskrybuj nas na Youtube

REKLAMA

Firma zaniechała inwestycji polegającej na modernizacji jednego z wydzierżawianych zakładów produkcyjnych. Na koncie "Środki trwałe w budowie" znajdował się projekt oraz kosztorys (projekt wykonano w 2002 r., a kosztorys w 2003 r.). Podatek VAT naliczony z faktur za plan i kosztorys odliczono w miesiącach otrzymania faktur. Jak zaksięgować zaniechanie inwestycji? Proszę o uwzględnienie podatku dochodowego i VAT naliczonego podlegającego korekcie.
RADA
W omawianym przypadku mamy do czynienia z ulepszeniem w obcym środku trwałym, które nie przyniosło korzyści ekonomicznych. W związku z tym nakłady powinny zostać wyksięgowane w ciężar pozostałych kosztów operacyjnych. Koszty zaniechanych inwestycji nie będą kosztem podatkowym. Urzędy podatkowe nakazują dokonywanie korekty podatku VAT niezależnie od powstałych okoliczności (choć europejskie orzecznictwo wskazuje, że taki obowiązek nie powstaje w przypadku zaniechania inwestycji, na które podatnik nie miał wpływu). Szczegóły wraz z ewidencją zaprezentowano w uzasadnieniu.

UZASADNIENIE
Fakt zaniechania inwestycji wywołuje określone konsekwencje zarówno w ustawie o rachunkowości, jak i w zakresie ustaw podatkowych (podatku dochodowego i podatku VAT).

1. W ustawie o rachunkowości
Nakłady, poniesione w przytoczonym przykładzie na modernizację zakładu produkcyjnego, ustawa o rachunkowości nazywa ulepszeniem w obcym środku trwałym (art. 3 ust. 1 pkt 15). W księgach rachunkowych wydatki ponoszone do czasu uzyskania efektu z inwestycji ujmuje się wstępnie na koncie 080 „Środki trwałe w budowie”. Dopiero w momencie przekazania do użytkowania kwoty te przenoszone są na konto 010 „Środki trwałe”. W omawianym przypadku kierownik jednostki podjął decyzję o zaniechaniu dalszej modernizacji obcego środka trwałego. Poniesione koszty dokumentacji projektowej nie przyniosą korzyści ekonomicznych. W związku z tym najpóźniej do końca roku obrotowego, w którym stwierdzono, że inwestycja nie będzie kontynuowana, należy przeksięgować poniesione wydatki na konto 765 „Pozostałe koszty operacyjne”.

2. W ustawie o podatku dochodowym
Zarówno ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych, jak i ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych wyraźnie wskazują, że nie uznaje się za koszty podatkowe poniesionych kosztów zaniechanych inwestycji (art. 16 ust. 1 pkt 41 updop, art. 23 ust. 1 pkt 35 updof).
WAŻNE!
Koszty poniesione przez Państwa można by było zaliczyć do kosztów uzyskania przychodu, gdyby nastąpiła sprzedaż tej inwestycji.

3. W ustawie o VAT
Podatnik ma prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającego z zakupów towarów i usług, pod warunkiem że są one wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Od tej zasady istnieje katalog wyjątków (art. 88 ust. 1), które nie pozwalają na odliczenie podatku VAT. Wśród nich wskazuje się brak możliwości obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego w przypadku nabywanych towarów i usług, jeżeli wydatki na ich nabycie nie mogłyby być zaliczone do kosztów uzyskania przychodów w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, z wyjątkiem przypadków, gdy brak możliwości zaliczenia tych wydatków do kosztów uzyskania przychodów pozostaje w bezpośrednim związku ze zwolnieniem od podatku dochodowego (art. 88 ust. 1 pkt 2).
WAŻNE!
Nie mają Państwo prawa do odliczenia podatku naliczonego zawartego w cenie zakupu, ponieważ poniesione koszty zaniechanych inwestycji nie są uznawane za koszt uzyskania przychodu. Takie stanowisko przyjmują w praktyce organy podatkowe, nakazując dokonanie korekty odliczonego VAT niezależnie od zaistniałych okoliczności.
Potwierdzeniem stanowiska urzędów jest pismo z 15 czerwca 2004 r. Urzędu Skarbowego w Lublinie (PP/443/16/04), w którym wskazuje się, że: w przypadku zaniechania inwestycji, która miała służyć czynnościom opodatkowanym podatkiem od towarów i usług, podatnik zobowiązany jest do dokonania korekty odliczonego wcześniej podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług związanych z zaniechaną inwestycją, gdyż poniesione wydatki nie stanowią kosztów uzyskania przychodów w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym.
Podobne stanowisko można znaleźć w interpretacji Urzędu Skarbowego w Świdnicy (PDI-415/8/04), gdzie wskazuje się, że: skoro wydatki związane z zaniechaną inwestycją nie stanowią kosztu uzyskania przychodu, to również podatek VAT od tych wydatków nie może być zaliczony do kosztów uzyskania przychodu.
Oznacza to, że z chwilą zakwalifikowania kosztów budowy środka trwałego do kosztów zaniechanych inwestycji traci się prawo do odliczenia podatku naliczonego dotyczącego kosztów (w Państwa przypadku projektu i kosztorysu) poniesionych na tę budowę. Utrata tego prawa powoduje konieczność złożenia korekty podatku naliczonego w rozliczeniu za miesiąc, w którym podjęto decyzję o zaniechaniu inwestycji. Zasadność przyjęcia takiego terminu złożenia korekty potwierdza interpretacja Urzędu Skarbowego w Płocku (UPO- -443-316/04/IR) z 23 listopada 2004 r.
WAŻNE!
Należy zwrócić uwagę na inne stanowisko (oparte na orzecznictwie Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości), zaprezentowane w „MONITORZE księgowego” nr 3/2006 str. 28, gdzie autor dowodzi tezy, że jeżeli zaniechanie inwestycji nastąpiło ze względu na okoliczności, na które podatnik nie miał wpływu, obowiązek korekty i zapłaty podatku VAT nie powstaje. Chcąc opierać się na tym orzecznictwie, bezpieczniej jest zwrócić się do naczelnika urzędu skarbowego o zinterpretowanie obowiązku korekty VAT (cytując we wniosku o udzielenie informacji wskazane orzecznictwo ETS).

PRZYKŁAD
Firma zaniechała inwestycji polegającej na modernizacji jednego z wydzierżawianych zakładów produkcyjnych. Na koncie „Środki trwałe w budowie” znajdował się projekt oraz kosztorys w kwocie 20 000 zł. Podatek VAT naliczony z faktur w kwocie 4400 zł odliczono w miesiącach otrzymania faktury.
1. Kwota poniesionych nakładów na projekt oraz kosztorys:
Wn konto 080 „Środki trwałe w budowie” 20 000 zł
Wn konto 223 „Rozliczenie podatku VAT naliczonego” 4 400 zł
Ma konto 202 „Rozrachunki z dostawcami” 24 400 zł
2. Zaniechanie inwestycji na podstawie decyzji kierownika jednostki i odpisanie jej w koszty:
Wn konto 765 „Pozostałe koszty operacyjne” 20 000 zł
Ma konto 080 „Środki trwałe w budowie” 20 000 zł
3. Kwota korekty podatku naliczonego dotyczącego kosztów zaniechanej inwestycji:
Wn konto 765 „Pozostałe koszty operacyjne” 4 400 zł
Ma konto 223 „Rozliczenie podatku VAT naliczonego” 4 400 zł

• art. 3 ust. 1 pkt 15 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości – j.t. Dz.U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694; ost.zm. Dz.U. z 2005 r. Nr 267, poz. 2252
• art. 16 ust. 1 pkt 41 ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych – Dz.U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654; ost.zm. Dz.U. z 2005 r. Nr 183, poz. 1538
• art. 23 ust. 1 pkt 35 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych – Dz.U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176; ost.zm. Dz.U. z 2005 r. Nr 183, poz. 1538
• art. 88 ust. 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług – Dz.U. Nr 54, poz. 535; ost.zm. Dz.U. z 2005 r. Nr 179, poz. 1484

Paweł Muż
ekonomista, księgowy


Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Monitor Księgowego

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
ZUS: Przedsiębiorcy z niepełnosprawnościami z niższą roczną składką zdrowotną. Trzeba spełnić 4 warunki

Przedsiębiorcy, którzy mają orzeczenie o umiarkowanym lub znacznym stopniu niepełnosprawności mogą korzystać z ulgi i obniżyć roczną składkę na ubezpieczenie zdrowotne. Krzysztof Cieszyński, Regionalny Rzecznik Prasowy województwa pomorskiego wyjaśnia jakie warunki trzeba spełnić, by skorzystać z tej ulgi.

Prawa autorskie do treści biznesowych publikowanych w social mediach. Kiedy można legalnie wykorzystać zdjęcie lub wideo? Co każda firma wiedzieć powinna

W erze cyfrowej, gdzie granice między komunikacją osobistą a firmową coraz bardziej się zacierają, prawa autorskie w social mediach stają się kluczową kwestią dla każdego biznesu. Generowanie własności intelektualnej przestało być domeną wyłącznie branż kreatywnych — dziś dotyczy praktycznie każdej firmy, która promuje swoje produkty lub usługi w internecie.

Zwierzęta w firmie a koszty uzyskania przychodu. Jak argumentować przed urzędem skarbowym? Interpretacje fiskusa: pies, akwarium i inne przypadki

Czy pies w firmie może być kosztem uzyskania przychodu? A akwarium – elementem budującym wizerunek? Coraz więcej przedsiębiorców zadaje sobie te pytania, zwłaszcza w czasach, gdy granica między przestrzenią zawodową a prywatną bywa płynna. Praktyka i interpretacje podatkowe pokazują, że... to zależy.

Będzie likwidacja JPK VAT? Prof. Modzelewski: nieoficjalnie mówi się o redukcji obowiązków

Od samego początku (można sprawdzić) byłem krytykiem wprowadzenia powszechnych „jotpeków”, czyli zmuszania ogółu podatników do systematycznego wysyłania urzędom skarbowym ich ewidencji podatkowych. Po co zaśmiecać archiwa tych organów bilionami zbędnych informacji, do których nigdy nie sięgnie i nie można ich racjonalnie zinterpretować?

REKLAMA

Księgowi nie spodziewają się w najbliższej przyszłości wielkich rewolucji w wynagrodzeniu i systemie swojej pracy

Co księgowi naprawdę myślą o kondycji swojej branży? Ukazał się pierwszy w Polsce barometr nastrojów księgowych. Jak oceniają oni miniony rok, czego oczekują po 2025. Odpowiedzi badanych księgowych pokazują prawdziwy obraz branży.

Zasada wielokrotności opodatkowania wyrobów akcyzowych w przypadku wtórnego obowiązku podatkowego a zmiana podatkowego przeznaczenia wyrobu akcyzowego

Istotnym problemem prawnym i praktycznym jest możliwość wielokrotnego opodatkowania tego samego wyrobu akcyzowego na etapie wtórnego obowiązku podatkowego (zwanego również obowiązkiem podatkowym drugiego stopnia.) – pisze prof. dr hab. Witold Modzelewski.

Ulga na ekspansje a koszty marketingowe – jak szeroki jest katalog wydatków?

Niedawna interpretacja podatkowa (sygn. 0111-KDIB2-1.4010.66.2025.2.ED) dla producenta opakowań z tworzyw sztucznych rozstrzyga tę kwestię, wskazując, które wydatki targowe i promocyjne podlegają odliczeniu, a które - mimo argumentacji podatnika - pozostają poza zakresem ulgi. Organ zastosował ścisłą wykładnię językową, potwierdzając kwalifikowalność jedynie części ponoszonych przez przedsiębiorców kosztów.

KSeF 2026: Pożegnanie z papierowymi fakturami. Jak przygotować się na rewolucję w rozliczeniach VAT i uniknąć kar i problemów z fiskusem [branża TSL]

Niecały rok dzieli podatników VAT (w tym branżę transportową) od księgowej rewolucji. Ministerstwo Finansów potwierdziło w komunikacie z kwietnia 2025 r., że początek 2026 roku to ostateczny termin wejścia w życie Krajowego Systemu e-Faktur dla większości przedsiębiorców. Oznacza to, że już niedługo sektor TSL, zdominowany przez rozliczenia papierowe, musi stać się cyfrowy. To wyzwanie zwłaszcza dla spedycji, które rozliczają się z wieloma podmiotami równocześnie. Jak przygotować się do wdrożenia KSeF, by uniknąć problemów i kar?

REKLAMA

Co myślą księgowi o przyszłości swojej branży? Barometr nastrojów księgowych 2025 ujawnia kulisy rynku

Czy zawód księgowego przechodzi kryzys, czy może ewoluuje w stronę większego znaczenia strategicznego? Nowo opublikowany Barometr nastrojów księgowych 2025 to pierwsze tego typu badanie w Polsce, które w kompleksowy sposób analizuje wyzwania, emocje i kierunki rozwoju zawodu księgowego.

Zmiany w opodatkowaniu fundacji rodzinnych prawdopodobnie od 2026 r. Koniec obecnych korzyści? Co planuje Ministerstwo Finansów?

Fundacje rodzinne miały być długo oczekiwanym narzędziem sukcesji i ochrony majątku polskich przedsiębiorców. W Polsce działa około 800 tysięcy firm rodzinnych, które odpowiadają za nawet 20% PKB. To właśnie dla nich fundacje miały stać się mechanizmem zapewniającym ciągłość, bezpieczeństwo i porządek w zarządzaniu majątkiem. Choć ich konstrukcja budzi zainteresowanie i daje realne korzyści, to już po dwóch latach funkcjonowania szykują się poważne zmiany prawne. O ich konsekwencjach mówi adwokat Michał Pomorski, specjalista w zakresie prawa podatkowego z kancelarii Pomorski Tax Legal Finance.

REKLAMA