Od 2006 r. spółka przechodzi na pełną księgowość. W jaki sposób należy ująć w bilansie otwarcia środki trwałe i wyposażenie? Jak powinno się wykazać środki trwałe, których wartość w momencie nabycia była niższa niż 3500 zł i które zostały odpisane w całości w koszty po oddaniu ich do użytku?
RADA
Jednostki, które przechodzą z księgi przychodów i rozchodów na księgi rachunkowe, ujmują środki trwałe i wyposażenie w księgach rachunkowych na podstawie dotychczas prowadzonej ewidencji. Oznacza to, że środki trwałe ewidencjonuje się według wartości początkowej na odpowiednich kontach zespołu 01 „Środki trwałe”, a wartość dotychczasowego umorzenia na kontach zespołu 07 „Umorzenie środków trwałych”. Jak z tego wynika, wartość bilansowa środków trwałych uprzednio odpisanych wynosi 0, ale zgodnie z wymogami ustawy są one wykazywane w ewidencji.
UZASADNIENIE
Ogólne zasady przygotowania bilansu otwarcia jednostek, które po raz pierwszy będą prowadzić księgi rachunkowe, są zawarte w art. 19 ustawy o rachunkowości. Zgodnie z jego przepisami jednostka prowadząca dotychczas księgę przychodów i rozchodów powinna sporządzić inwentarz posiadanych składników aktywów i pasywów. Wykaz ten jest podstawą do ujęcia w bilansie otwarcia posiadanego przez jednostkę majątku i źródeł jego finansowania.
W celu przygotowania inwentarza jednostka powinna przeprowadzić bardzo dokładną i szczegółową inwentaryzację. Ustalony w wyniku inwentaryzacji stan rzeczywisty składników aktywów i pasywów należy wprowadzić do ksiąg rachunkowych zgodnie z zasadami wyceny określonymi w ustawie o rachunkowości.
Jednostki prowadzące podatkową księgę przychodów i rozchodów są również zobowiązane do prowadzenia ewidencji środków trwałych na zasadach określonych w ustawach podatkowych.
Inwentarz – art. 19 ustawy o rachunkowości
1. Wykaz składników aktywów i pasywów (inwentarz), potwierdzony ich inwentaryzacją, sporządzają jednostki, które uprzednio nie prowadziły ksiąg rachunkowych w sposób określony ustawą (...).
2. Pozycje inwentarza sporządzonego przez jednostki, które nie prowadziły uprzednio ksiąg rachunkowych, powinny stanowić odpowiedniki lub rozwinięcia poszczególnych pozycji bilansu otwarcia. Składniki aktywów i pasywów wycenia się w inwentarzu według zasad określonych w rozdziale 4.
Do ksiąg rachunkowych środki trwałe wprowadza się według wartości początkowej, którą stanowią cena ich nabycia lub koszt wytworzenia (powiększone o ewentualne ulepszenia), pomniejszonej o dotychczasowe odpisy amortyzacji.
Przykład
Firma prowadząca dotychczas księgę przychodów i rozchodów posiada następujące środki trwałe:
– maszynę produkcyjną o wartości początkowej 20 000 zł, dotychczasowe umorzenie wynosi 10 000 zł,
– 3 samochody osobowe o wartości początkowej 36 000 zł, 25 000 zł oraz 40 000 zł, dotychczasowe umorzenie wynosi odpowiednio: 6000 zł, 15 000 zł oraz 10 000 zł,
– wyposażenie biurowe: meble o wartości początkowej 7500 zł, dotychczasowe umorzenie wynosi 5000 zł,
– zespoły komputerowe o wartości początkowej 9000 zł, w całości umorzone,
– 2 biurka i 4 krzesła o wartości początkowej 1500 zł i 600 zł, które zostały umorzone po oddaniu do użytku.
Po dokonaniu inwentaryzacji jednostka powinna otworzyć poszczególne konta i zaewidencjonować środki trwałe. Ewidencja następuje na podstawie dokumentu PK – polecenie księgowania.
• art. 19, art. 28 ust. 1 pkt 1 i art. 31 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości – j.t. Dz.U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694; ost.zm. Dz.U. z 2005 r. Nr 267, poz. 2252
