REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jak zaewidencjonować należności nieściągalne

Subskrybuj nas na Youtube

REKLAMA

Czy mogę odpisać w koszty 2006 r. kwotę należności zasądzonej, ale już nieściągalnej? Na nieściągalność tej należności posiadam pismo od komornika, ponieważ w 2005 r. minęło 10 lat od wydania wyroku. Pismo od komornika wpłynęło do naszej firmy jeszcze w 2005 r. Dlatego nie wiem, czy należy to wykazać w księgach bieżącego roku, czy zrobić korektę 2005 r.
RADA
Sposób księgowania zdarzenia dotyczącego roku poprzedniego zależy od tego, czy zostało ono ujawnione przed czy po zatwierdzeniu sprawozdania finansowego oraz od jego istotności. Jeżeli jednostka stwierdzi, że wartość przedawnionej należności, która ma zostać spisana w koszty, jest istotna, należy zastosować sposób ewidencji przewidziany dla błędu podstawowego. W przeciwnym razie zdarzenie to powinno zostać zaksięgowane w 2006 r.

UZASADNIENIE
Sposób ujęcia w księgach rachunkowych zdarzenia dotyczącego 2005 r., które nie zostało w 2005 r. zaewidencjonowane, a informacje o tym powzięto dopiero w 2006 r., należy rozpatrywać w kontekście przepisów ustawy o rachunkowości dotyczących zdarzeń po dniu bilansowym.
Polskie prawo bilansowe nie przewiduje możliwości zmiany już zatwierdzonego sprawozdania finansowego, nawet gdy jednostka oceni, że jest to zdarzenie istotne, które w sposób znaczący mogłoby wpływać na zaprezentowane w nim informacje. Niemożliwa jest zatem, sugerowana w pytaniu, korekta sprawozdania za 2005 r.
Jak zaewidencjonować zdarzenia ujawnione po sporządzeniu sprawozdania finansowego, ale przed jego zatwierdzeniem
Jeżeli po sporządzeniu rocznego sprawozdania finansowego, a przed jego zatwierdzeniem, jednostka otrzymała informacje o zdarzeniach, które mają istotny wpływ na to sprawozdanie finansowe, powinna je odpowiednio zmienić. Jednocześnie powinna dokonać odpowiednich zapisów w księgach rachunkowych roku obrotowego, którego sprawozdanie finansowe dotyczy.
Jeżeli uprzednio na należność nie były dokonane odpisy aktualizujące, korekta polega na zaksięgowaniu w ciężar „Pozostałych kosztów operacyjnych” roku obrotowego, tj. 2005 r., wartości należności przedawnionej:
Wn „Pozostałe koszty operacyjne”,
Ma „Należności od odbiorców”.
W przeciwnym przypadku tylko niezaktualizowana część wierzytelności będzie obciążać koszty.

Przykład 1
Spółka posiada wierzytelność w wysokości 10 000 zł, która w 2005 r. uległa przedawnieniu. W 2003 r. dokonano odpisu aktualizującego tę wierzytelność w wysokości 80% jej wartości, tj. w kwocie 8000 zł.
Ewidencja w 2003 r.:
Wn „Pozostałe koszty operacyjne” 8 000
Ma „Odpisy aktualizujące wartość należności” 8 000
Spisanie należności w 2005 r.:
Wn „Pozostałe koszty operacyjne” 2 000
Wn „Odpisy aktualizujące wartość należności” 8 000
Ma „Rozrachunki z odbiorcami” 10 000

Jak zaewidencjonować zdarzenia ujawnione po zatwierdzeniu sprawozdania finansowego
Jeżeli jednostka otrzymała informacje o zdarzeniach, które mają istotny wpływ na sprawozdanie finansowe, po zatwierdzeniu sprawozdania, to skutki tych zdarzeń ujmuje się w księgach rachunkowych roku obrotowego, w którym spółka te informacje otrzymała.
W tej sytuacji korekta błędu polega na zaksięgowaniu w ciężar „Pozostałych kosztów operacyjnych” roku następnego (tj. 2006 r.) wartości należności przedawnionej. Należy jednak pamiętać o ewentualnych odpisach aktualizujących, które zmniejszają wartość należności zaliczonej w koszty.

Jak postępować w przypadku wykrycia błędu podstawowego
Jeżeli w danym roku obrotowym lub przed zatwierdzeniem sprawozdania finansowego za ten rok obrotowy jednostka stwierdziła popełnienie w poprzednich latach obrotowych błędu podstawowego, oznacza to, że sprawozdania finansowego za rok lub lata poprzednie nie można uznać za rzetelne i jasno przedstawiające sytuację majątkową i finansową oraz wynik finansowy jednostki. W takim przypadku kwotę korekty spowodowanej usunięciem tego błędu odnosi się na kapitał (fundusz) własny i wykazuje jako „Zysk (strata) z lat ubiegłych”.
Przy takiej kwalifikacji księgowanie odbywa się za pośrednictwem konta „Rozliczenie wyniku finansowego”. Korekta błędu podstawowego wykazywana jest w pasywach bilansu, w pozycji A.VII „Zysk (strata) z lat ubiegłych”.
Oznacza to zwiększenie straty lub zmniejszenie zysku z lat ubiegłych o wartość spisanej należności, bez wpływu na wynik roku bieżącego, tj. 2006 r. Uzupełnienie tej informacji należy zamieścić w „Dodatkowych informacjach i objaśnieniach” w pozycji o znaczących zdarzeniach dotyczących lat ubiegłych, ujętych w sprawozdaniu finansowym roku obrotowego.
Jednostki, których sprawozdania finansowe podlegają corocznemu badaniu, wykazują ponadto informację o korektach błędów podstawowych w zestawieniu zmian w kapitale (funduszu) własnym w pozycji I „Kapitał (fundusz) własny na początek okresu (BO) – korekty błędów podstawowych”.
W sytuacji gdy uprzednio dokonano odpisów aktualizujących wartość należności, ta część wierzytelności zostanie odniesiona w ciężar konta „Odpisy aktualizujące wartość należności”, a pozostała zostanie zaksięgowana po stronie Wn konta „Rozliczenie wyniku finansowego” – w analityce: „Zysk/strata z lat ubiegłych”.

Kiedy mówimy o błędzie podstawowym
Za błąd podstawowy uważa się takie błędy, które w sposób znaczący wpływają na sprawozdanie finansowe poprzedniego lub poprzednich okresów sprawozdawczych. Wpływ ten powinien być na tyle istotny, że w jego następstwie nie można uznać tych sprawozdań za prawidłowe. Przy ustalaniu, czy dane zdarzenie można uznać za błąd podstawowy, należy kierować się kryterium istotności błędu, które jest decydujące z punktu widzenia danej jednostki. Poziom istotności jednostka ustala samodzielnie. Gdy ujawnionych jest kilka zdarzeń jednostkowo nieistotnych, ocenie powinna podlegać ich suma.

Przykład 2
Spółka posiada wierzytelność w wysokości 10 000 zł, która w 2005 r. uległa przedawnieniu. W 2003 r. dokonano odpisu aktualizującego tę wierzytelność w wysokości 80% jej wartości, tj. w kwocie 8000 zł. W spółce twierdzono, iż wysokość przedawnionych należności jest istotna i uznano to za błąd podstawowy.
Ewidencja błędu podstawowego dotyczącego 2005 r. w księgach 2006 r.
Wn „Rozliczenie wyniku finansowego”
– w analityce: „Zysk/strata z lat ubiegłych” 2 000
Wn „Odpisy aktualizujące wartość należności” 8 000
Ma „Rozrachunki z odbiorcami” 10 000

UWAGA!
Koszty z tytułu spisania należności przedawnionych nie stanowią kosztu uzyskania przychodów.
Przepisy podatkowe traktują przedawnienie wierzytelności jako przejaw braku dbałości podmiotu o swoje środki. Dlatego uniemożliwiają zaliczenie do kosztów uzyskania przychodów spisanych należności przedawnionych. Nakazują jednocześnie zaliczyć do przychodów podatkowych należności przedawnione, jeżeli uprzednio dokonano na nie odpisy aktualizujące, uznane za koszt uzyskania przychodów, wobec uprawdopodobnienia ich nieściągalności.

• art. 54 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości – j.t. Dz.U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694; ost.zm. Dz.U. z 2005 r. Nr 267, poz. 2252
• art. 12 ust. 1 pkt 4d, art. 16 ust. 1 pkt 20 ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych – j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654; ost.zm. Dz.U. z 2005 r. Nr 183, poz. 1538

Wioletta Roman
Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Biuletyn Rachunkowości

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Czy KSeF sprawi, że księgowi będą mieli mniej pracy? Niekoniecznie

Wdrożenie Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF) to jedno z najważniejszych przedsięwzięć cyfryzacyjnych w polskim systemie podatkowym, mające na celu uproszczenie i zautomatyzowanie obiegu faktur – od ich wystawienia, przez przesyłanie, aż po archiwizację. Choć Ministerstwo Finansów zapowiada, że dzięki obowiązkowemu modelowi KSeF przedsiębiorcy i księgowi zyskają czas, w praktyce księgowi nie spodziewają się mniejszego nakładu pracy. Wręcz przeciwnie, 36,1% księgowych oczekuje, że wdrożenie KSeF przysporzy im więcej obowiązków, a 75% z nich nadal czuje, że ich firma nie jest przygotowana do wdrożenia KseF – wynika z raportu fillup k24 “Księgowi i firmy wobec wdrożenia KSeF”.

Polskie jabłka na Łotwie… a w Białorusi? Spór podatkowy trafia do TSUE

Wyobraźmy sobie typowy dzień w polskiej firmie eksportującej jabłka. Towar gotowy, kontrahent zarejestrowany na Łotwie, formalności załatwione – wszystko wydaje się proste. Ale niespodziewanie pojawia się problem: jabłka wylądowały w Białorusi. I nagle w centrum uwagi znajduje się VAT – czy to wciąż wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów (WDT), czy już eksport?

Ministerstwo Finansów i KAS: budujemy Tax Morale. Czy moralność podatkowa zastąpi mechanizmy kontroli podatkowej?

W dniu 28 października 2025 r. w Ministerstwie Finansów odbyła się konferencja na temat moralności podatkowej w społeczeństwie i gospodarce. Uczestnikami spotkania byli m.in. wiceminister finansów Szef KAS Marcin Łoboda, przedstawiciele szwedzkiej administracji podatkowej, Krajowej Administracji Skarbowej, środowiska naukowego i biznesu. Spotkanie było okazją do dyskusji na temat budowania moralności podatkowej i jej wpływu na skuteczność poboru podatków.

Jak dobrze żyć (efektywnie współpracować) z księgowym? Przychody, koszty, bartery, dokumenty. Praktyczne rady dla twórców internetowych i influencerów

Jesteś influencerem, twórcą internetowym, a może dopiero zaczynasz swoją przygodę z działalnością online? Niezależnie od etapu, na którym jesteś – prędzej czy później przyjdzie moment, w którym będziesz musiał zmierzyć się z rozliczeniami podatkowymi. Współpraca z księgowym to w takim przypadku nie tylko konieczność, ale przede wszystkim ogromne ułatwienie i wsparcie w prowadzeniu legalnej, uporządkowanej działalności twórczej.

REKLAMA

Zwolnienia z kasy fiskalnej – aktualne przepisy i wyjątki 2025

Kasy fiskalne od lat stanowią nieodłączny element prowadzenia działalności gospodarczej. Z jednej strony są narzędziem do rejestrowania sprzedaży, z drugiej wspomagają rozliczenia podatkowe, zapewniając transparentność transakcji pomiędzy sprzedawcą i nabywcą.

Cypr staje się rajem dla polskich emigrantów. Skarbówka potwierdza korzystne zasady ryczałtu od przychodów zagranicznych

Przełom w interpretacji Krajowej Informacji Skarbowej! Fiskus potwierdził, że osoby przenoszące rezydencję podatkową do Polski mogą objąć ryczałtem wszystkie swoje przychody zagraniczne – od dywidend i kryptowalut po nieruchomości. Dla zamożnych reemigrantów to szansa na ogromne oszczędności i najkorzystniejsze warunki podatkowe w historii.

KSeF pomoże uszczelnić budżet. MF liczy na 18,7 mld zł wpływów w 2026 roku

Dzięki zmianom w podatkach i uszczelnieniu systemu za pomocą KSeF, Polska może w 2026 roku zyskać nawet 18,7 mld zł. Wśród planowanych działań są m.in. podwyżki CIT dla banków, wyższe stawki VAT i akcyzy oraz ograniczenie liczby osób nielegalnie zatrudnionych w budownictwie.

Samochód osobowy w firmie - zmiany w limitach od 1 stycznia 2026 r. Jak rozliczać auta kupione do końca 2025 roku?

Zmiany w prawie podatkowym potrafią zaskakiwać. Szczególnie wtedy, gdy istotne przepisy wprowadzane są niejako „tylnymi drzwiami”. Tym razem mamy do czynienia z modyfikacją, która znacząco wpłynie na sposób rozliczania kosztów związanych z nabyciem samochodów osobowych.

REKLAMA

Rezerwa finansowa w firmie to nie luksus - to konieczność. Jak wyliczyć i budować rezerwę na nagłe sytuacje

Wielu właścicieli firm mówi: „Nie mam z czego odkładać, wszystko idzie na bieżące wydatki.” Inni: „Jak będą wolne środki, to coś odłożę.” Problem w tym, że te wolne środki rzadko kiedy się pojawiają. Albo jeśli już są – szybko znikają. A potem przychodzi miesiąc bez wpłat od klientów, niespodziewany wydatek albo gorszy sezon. I nagle z dnia na dzień zaczyna brakować nie tylko pieniędzy, ale też spokoju, decyzyjności, kontroli. To nie pech. To brak bufora.

100 dni do KSeF – co się zmieni już od lutego 2026 roku?

Już od 1 lutego 2026 r. duże firmy będą wystawiać wyłącznie e‑faktury w KSeF, a wszyscy podatnicy będą je odbierać elektronicznie. Od kwietnia obowiązek rozszerzy się na pozostałych przedsiębiorców, wprowadzając jednolity, ustandaryzowany obieg faktur i koniec papierowych dokumentów.

REKLAMA