REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jak zaewidencjonować należności nieściągalne

REKLAMA

Czy mogę odpisać w koszty 2006 r. kwotę należności zasądzonej, ale już nieściągalnej? Na nieściągalność tej należności posiadam pismo od komornika, ponieważ w 2005 r. minęło 10 lat od wydania wyroku. Pismo od komornika wpłynęło do naszej firmy jeszcze w 2005 r. Dlatego nie wiem, czy należy to wykazać w księgach bieżącego roku, czy zrobić korektę 2005 r.
RADA
Sposób księgowania zdarzenia dotyczącego roku poprzedniego zależy od tego, czy zostało ono ujawnione przed czy po zatwierdzeniu sprawozdania finansowego oraz od jego istotności. Jeżeli jednostka stwierdzi, że wartość przedawnionej należności, która ma zostać spisana w koszty, jest istotna, należy zastosować sposób ewidencji przewidziany dla błędu podstawowego. W przeciwnym razie zdarzenie to powinno zostać zaksięgowane w 2006 r.

UZASADNIENIE
Sposób ujęcia w księgach rachunkowych zdarzenia dotyczącego 2005 r., które nie zostało w 2005 r. zaewidencjonowane, a informacje o tym powzięto dopiero w 2006 r., należy rozpatrywać w kontekście przepisów ustawy o rachunkowości dotyczących zdarzeń po dniu bilansowym.
Polskie prawo bilansowe nie przewiduje możliwości zmiany już zatwierdzonego sprawozdania finansowego, nawet gdy jednostka oceni, że jest to zdarzenie istotne, które w sposób znaczący mogłoby wpływać na zaprezentowane w nim informacje. Niemożliwa jest zatem, sugerowana w pytaniu, korekta sprawozdania za 2005 r.
Jak zaewidencjonować zdarzenia ujawnione po sporządzeniu sprawozdania finansowego, ale przed jego zatwierdzeniem
Jeżeli po sporządzeniu rocznego sprawozdania finansowego, a przed jego zatwierdzeniem, jednostka otrzymała informacje o zdarzeniach, które mają istotny wpływ na to sprawozdanie finansowe, powinna je odpowiednio zmienić. Jednocześnie powinna dokonać odpowiednich zapisów w księgach rachunkowych roku obrotowego, którego sprawozdanie finansowe dotyczy.
Jeżeli uprzednio na należność nie były dokonane odpisy aktualizujące, korekta polega na zaksięgowaniu w ciężar „Pozostałych kosztów operacyjnych” roku obrotowego, tj. 2005 r., wartości należności przedawnionej:
Wn „Pozostałe koszty operacyjne”,
Ma „Należności od odbiorców”.
W przeciwnym przypadku tylko niezaktualizowana część wierzytelności będzie obciążać koszty.

Przykład 1
Spółka posiada wierzytelność w wysokości 10 000 zł, która w 2005 r. uległa przedawnieniu. W 2003 r. dokonano odpisu aktualizującego tę wierzytelność w wysokości 80% jej wartości, tj. w kwocie 8000 zł.
Ewidencja w 2003 r.:
Wn „Pozostałe koszty operacyjne” 8 000
Ma „Odpisy aktualizujące wartość należności” 8 000
Spisanie należności w 2005 r.:
Wn „Pozostałe koszty operacyjne” 2 000
Wn „Odpisy aktualizujące wartość należności” 8 000
Ma „Rozrachunki z odbiorcami” 10 000

Jak zaewidencjonować zdarzenia ujawnione po zatwierdzeniu sprawozdania finansowego
Jeżeli jednostka otrzymała informacje o zdarzeniach, które mają istotny wpływ na sprawozdanie finansowe, po zatwierdzeniu sprawozdania, to skutki tych zdarzeń ujmuje się w księgach rachunkowych roku obrotowego, w którym spółka te informacje otrzymała.
W tej sytuacji korekta błędu polega na zaksięgowaniu w ciężar „Pozostałych kosztów operacyjnych” roku następnego (tj. 2006 r.) wartości należności przedawnionej. Należy jednak pamiętać o ewentualnych odpisach aktualizujących, które zmniejszają wartość należności zaliczonej w koszty.

Jak postępować w przypadku wykrycia błędu podstawowego
Jeżeli w danym roku obrotowym lub przed zatwierdzeniem sprawozdania finansowego za ten rok obrotowy jednostka stwierdziła popełnienie w poprzednich latach obrotowych błędu podstawowego, oznacza to, że sprawozdania finansowego za rok lub lata poprzednie nie można uznać za rzetelne i jasno przedstawiające sytuację majątkową i finansową oraz wynik finansowy jednostki. W takim przypadku kwotę korekty spowodowanej usunięciem tego błędu odnosi się na kapitał (fundusz) własny i wykazuje jako „Zysk (strata) z lat ubiegłych”.
Przy takiej kwalifikacji księgowanie odbywa się za pośrednictwem konta „Rozliczenie wyniku finansowego”. Korekta błędu podstawowego wykazywana jest w pasywach bilansu, w pozycji A.VII „Zysk (strata) z lat ubiegłych”.
Oznacza to zwiększenie straty lub zmniejszenie zysku z lat ubiegłych o wartość spisanej należności, bez wpływu na wynik roku bieżącego, tj. 2006 r. Uzupełnienie tej informacji należy zamieścić w „Dodatkowych informacjach i objaśnieniach” w pozycji o znaczących zdarzeniach dotyczących lat ubiegłych, ujętych w sprawozdaniu finansowym roku obrotowego.
Jednostki, których sprawozdania finansowe podlegają corocznemu badaniu, wykazują ponadto informację o korektach błędów podstawowych w zestawieniu zmian w kapitale (funduszu) własnym w pozycji I „Kapitał (fundusz) własny na początek okresu (BO) – korekty błędów podstawowych”.
W sytuacji gdy uprzednio dokonano odpisów aktualizujących wartość należności, ta część wierzytelności zostanie odniesiona w ciężar konta „Odpisy aktualizujące wartość należności”, a pozostała zostanie zaksięgowana po stronie Wn konta „Rozliczenie wyniku finansowego” – w analityce: „Zysk/strata z lat ubiegłych”.

Kiedy mówimy o błędzie podstawowym
Za błąd podstawowy uważa się takie błędy, które w sposób znaczący wpływają na sprawozdanie finansowe poprzedniego lub poprzednich okresów sprawozdawczych. Wpływ ten powinien być na tyle istotny, że w jego następstwie nie można uznać tych sprawozdań za prawidłowe. Przy ustalaniu, czy dane zdarzenie można uznać za błąd podstawowy, należy kierować się kryterium istotności błędu, które jest decydujące z punktu widzenia danej jednostki. Poziom istotności jednostka ustala samodzielnie. Gdy ujawnionych jest kilka zdarzeń jednostkowo nieistotnych, ocenie powinna podlegać ich suma.

Przykład 2
Spółka posiada wierzytelność w wysokości 10 000 zł, która w 2005 r. uległa przedawnieniu. W 2003 r. dokonano odpisu aktualizującego tę wierzytelność w wysokości 80% jej wartości, tj. w kwocie 8000 zł. W spółce twierdzono, iż wysokość przedawnionych należności jest istotna i uznano to za błąd podstawowy.
Ewidencja błędu podstawowego dotyczącego 2005 r. w księgach 2006 r.
Wn „Rozliczenie wyniku finansowego”
– w analityce: „Zysk/strata z lat ubiegłych” 2 000
Wn „Odpisy aktualizujące wartość należności” 8 000
Ma „Rozrachunki z odbiorcami” 10 000

UWAGA!
Koszty z tytułu spisania należności przedawnionych nie stanowią kosztu uzyskania przychodów.
Przepisy podatkowe traktują przedawnienie wierzytelności jako przejaw braku dbałości podmiotu o swoje środki. Dlatego uniemożliwiają zaliczenie do kosztów uzyskania przychodów spisanych należności przedawnionych. Nakazują jednocześnie zaliczyć do przychodów podatkowych należności przedawnione, jeżeli uprzednio dokonano na nie odpisy aktualizujące, uznane za koszt uzyskania przychodów, wobec uprawdopodobnienia ich nieściągalności.

• art. 54 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości – j.t. Dz.U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694; ost.zm. Dz.U. z 2005 r. Nr 267, poz. 2252
• art. 12 ust. 1 pkt 4d, art. 16 ust. 1 pkt 20 ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych – j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654; ost.zm. Dz.U. z 2005 r. Nr 183, poz. 1538

Wioletta Roman
Źródło: Biuletyn Rachunkowości

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Odroczenie obowiązkowego KSeF? Prof. Modzelewski: Nie ma jeszcze dwóch najważniejszych rozporządzeń wykonawczych a podatnicy są nieprzygotowani

Trzeba odroczyć obowiązek wystawiania faktur ustrukturyzowanych i obowiązkowego KSeF – apeluje prof. dr hab. Witold Modzelewski. Jego zdaniem podatnicy nie są jeszcze gotowi na tak dużą zmianę zasad fakturowania, a ponadto do dziś nie podpisano dwóch najważniejszych rozporządzeń wykonawczych odnośnie zasad korzystania z KSeF i listy przypadków, gdy nie będzie obowiązku wystawiania tych faktur.

Rząd pracuje nad podatkiem cyfrowym. Wicepremier zapowiada rewolucję na rynku

Rząd wraca do pomysłu wprowadzenia podatku cyfrowego, który ma objąć największe globalne firmy technologiczne. Wicepremier Krzysztof Gawkowski potwierdza, że prace nad ustawą wciąż trwają, a nowe przepisy mają objąć cały rynek cyfrowy – od marketplace’ów i aplikacji po media społecznościowe i reklamy profilowane. Projekt ustawy ma zostać przedstawiony na przełomie 2025 i 2026 roku.

Obowiązkowy KSeF: kto (i jak) odpowiadać będzie za błędy w fakturowaniu? Podatnik, fakturzystka czy księgowa?

Realizacja czynności dotyczących fakturowania w KSeF wykonywana jest w imieniu podatnika przez konkretne osoby identyfikowane z imienia i nazwiska. W przypadku małej jednoosobowej działalności gospodarczej najczęściej czynności fakturowania realizuje właściciel, a w większych przedsiębiorstwach – upoważniony pracownik. Pracownik ponosi odpowiedzialność za błędy w wystawionej fakturze VAT, jednak rodzaj i zakres tej odpowiedzialności zależą od charakteru błędu, stopnia winy pracownika oraz przepisów, na podstawie których jest ona rozpatrywana (Kodeks pracy czy Kodeks karny skarbowy). Kluczowe znaczenie ma funkcja lub stanowisko pracownika w organizacji, a przede wszystkim jego zakres obowiązków.

Webinar: VAT 2026

Praktyczny webinar „VAT 2026” poprowadzi Zdzisław Modzelewski – doradca podatkowy, wspólnik praktyki podatkowej GWW i ekspert INFORAKADEMII. Ekspert wyjaśni, jak obowiązkowy KSeF zrewolucjonizuje rozliczenia VAT, na co zwrócić uwagę w nowych przepisach i jak przygotować się do zmian, by rozliczać podatki bezbłędnie i efektywnie. Każdy z uczestników otrzyma imienny certyfikat i dostęp do retransmisji webinaru wraz z materiałami dodatkowymi.

REKLAMA

Tak działają cyfrowe kontrole skarbówki i algorytmy KAS. Uczciwi, kompetentni podatnicy i księgowi nie mają się czego bać?

Jeszcze kilka lat temu Krajowa Administracja Skarbowa prowadziła wyrywkowe kontrole podatkowe, oparte głównie na intuicji swoich pracowników. Przeczucie urzędnika, zgadywanie czy żmudne przeszukiwanie deklaracji w poszukiwaniu śladów oszustw podatkowych to dziś relikt przeszłości. Współczesny fiskus opiera się na analizie danych, sztucznej inteligencji i zaawansowanych algorytmach, które potrafią w kilka sekund wychwycić nieprawidłowości tam, gdzie kiedyś potrzeba było tygodni pracy. Cyfryzacja administracji skarbowej diametralnie zmieniła charakter kontroli podatkowych. Są one precyzyjniejsze, szybsze i skuteczniejsze niż kiedykolwiek wcześniej. Małgorzata Bień, właścicielka Biura Rachunkowego

Jak mierzyć rentowność firmy? Trzy metody, które naprawdę działają i 5 kluczowych wskaźników. Bez kontroli rentowności przedsiębiorca działa po omacku

W firmie dużo się dzieje: telefony dzwonią, pojawiają się ciekawe zlecenia, faktury idą jedna za drugą. Przychody wyglądają obiecująco, a mimo to… na koncie coraz ciaśniej. To częsty i niebezpieczny sygnał. W wielu firmach zyski wyparowują nie dlatego, że brakuje sprzedaży, lecz dlatego, że nikt nie trzyma ręki na pulsie rentowności.

Rola głównej księgowej w erze KSeF. Jak przygotować firmę na nowe obowiązki od 2026 r.? [Webinar INFORAKADEMII]

Już w 2026 r. korzystanie z Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF) stanie się obowiązkowe dla większości przedsiębiorców. To rewolucja w procesach księgowych, która wymaga od głównej księgowej nie tylko znajomości przepisów, ale także umiejętności zarządzania wdrożeniem tego systemu w firmie.

Księgowi w oku cyklonu. Jak przejść przez rewolucję KSeF i nie stracić kontroli

Setki faktur w PDF-ach, skanach i wersjach papierowych. Telefony od klientów, goniące terminy VAT i JPK. Codzienność wielu biur rachunkowych to żonglowanie zadaniami w wyścigu z czasem. Tymczasem wielkimi krokami zbliża się fundamentalna zmiana – obowiązkowy Krajowy System e-Faktur

REKLAMA

Prof. Modzelewski: faktury VAT aż w 18 różnych formach od lutego 2026 r. Przyda się nowa instrukcja obiegu dokumentów

Od lutego 2026 r. wraz z wejściem w życie przepisów dot. obowiązkowego Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF) polscy czynni podatnicy VAT będą mogli otrzymywać aż dziewięć form dokumentów na miejsce obecnych faktur VAT. A jeżeli weźmiemy pod uwagę fakt, że w tych samych formach będą wystawiane również faktury korygujące, to podatnicy VAT i ich księgowi muszą się przygotować na opisywanie i dekretowanie aż 18 form faktur – pisze prof. dr hab. Witold Modzelewski.

Refinansowanie zakupu nowoczesnych tachografów: do 3 tys. zł na jeden pojazd. Wnioski, warunki, regulamin

W dniu 19 listopada 2025 r. Ministerstwo Infrastruktury poinformowało, że od 1 grudnia 2025 r. przewoźnicy mogą składać wnioski o refinansowanie wymiany tachografów na urządzenia najnowszej generacji. Środki na ten cel w wysokości 320 mln zł będą pochodziły z Krajowego Planu Odbudowy i Zwiększania Odporności. To pierwsza tego typu realna pomoc finansowa dla branży transportu drogowego. Nabór wniosków potrwa do końca stycznia 2026 roku.

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

REKLAMA