REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Kiedy rozliczyć koszty zastępstwa procesowego

REKLAMA

W jakim miesiącu zaliczyć do kosztów wydatki na zastępstwo procesowe? Z datą wyroku czy z datą ich poniesienia? Prowadzę pkpir i rozliczam się metodą memoriałową.

RADA
Wydatki te należy zaliczyć do kosztów w momencie ich poniesienia (zapłaty), i to bez względu na metodę rozliczania kosztów. Należy je ująć w kolumnie 14 pkpir. Nie zawsze będzie to jednak możliwe. Możliwości takiej większość organów podatkowych odmawia dłużnikowi. Szczegóły w uzasadnieniu.

UZASADNIENIE
Koszty zastępstwa procesowego są tzw. kosztem pozostałym. Kwalifikując je do kosztów i do pkpir, należy kierować się ogólną zasadą obowiązującą w przepisach o podatku dochodowym. Mianowicie, aby wydatek mógł stanowić koszt, musi istnieć związek (bezpośredni lub pośredni) między nim a osiąganymi przychodami. Wyjątek stanowi sytuacja, gdy koszt jest wymieniony w „negatywnym katalogu kosztów”. Koszty zastępstwa procesowego nie są wymienione w tym katalogu. Na ten temat wypowiedziało się jednak Ministerstwo Finansów w piśmie z 23 października 1995 r., nr PO 3/722-459/95. Wynika z niego, że ważne jest, która strona procesu ponosi koszty sądowe, w tym koszty zastępstwa.

U wierzyciela wydatki związane z procesem mogą być kosztem. Natomiast inaczej sprawa wygląda u dłużnika, który nie powinien zarachowywać do kosztów wydatków sądowych (takich jak np. wpis, opłata kancelaryjna, koszty zastępstwa procesowego). Organy podatkowe uważają, że nie wiąże się to u niego z osiąganiem przychodów. Zaczynają się jednak pojawiać interpretacje przychylne dłużnikom, np. pismo Izby Skarbowej w Warszawie z 3 czerwca 2006 r., nr 1401/PD-4230Z-46/06/ZO, i z 25 listopada 2005 r., nr 1401/PD-4230Z-101/05/ZO. Dlatego warto w takiej sytuacji zwrócić się do naczelnika urzędu skarbowego z zapytaniem.

WAŻNE!
Pojawiły się interpretacje przychylne dłużnikom dotyczące ponoszenia przez nich kosztów procesowych, np. pismo Izby Skarbowej w Warszawie z 3 czerwca 2006 r., nr 1401/PD-4230Z-46/06/ZO, i z 25 listopada 2005 r., nr 1401/PD-4230Z-101/05/ZO.

Z pytania nie wynika bezpośrednio, jaka jest rola Czytelnika w procesie: czy jest dłużnikiem, czy wierzycielem. Musi więc zwrócić szczególną uwagę na to, czy wydatki, o które pyta, stanowią koszt uzyskania przychodu w ogóle.

Natomiast jeśli chodzi o moment zaliczenia wydatków na zastępstwo procesowe (np. adwokata) do kosztów i ujęcia ich w pkpir, należy to zrobić w dacie ich poniesienia. Zapłata za usługę adwokata lub zwrot kosztów zastępstwa procesowego dla wierzyciela nakazany wyrokiem sądowym nie mogą być przypisane konkretnym przychodom osiąganym przez podatnika. Dlatego bez względu ma metodę potrącania kosztów stosowaną przez podatnika (memoriałową albo kasową) koszty zastępstwa procesowego należy zaliczyć do kosztów i ująć w pkpir w momencie ich poniesienia, czyli zapłaty.

PRZYKŁAD
Pan Michał prowadzi działalność gospodarczą w zakresie handlu. Dokonał dostawy towarów na rzecz firmy X w styczniu 2006 r., określając na fakturze sprzedaży termin płatności – 15 lutego 2006 r.
Firma X nie opłaciła zobowiązania, więc w marcu 2006 r. pan Michał skierował sprawę do sądu. Poniósł koszty sądowe oraz skorzystał z usług firmy adwokackiej.
Firma adwokacka wystawiła fakturę za usługę 16 maja 2006 r. na kwotę 600 zł netto po zakończeniu sprawy. Ponieważ sąd uznał rację podatnika, koszty zastępstwa procesowego podatnik zaliczył do kosztów uzyskania przychodów w momencie ich zapłaty, który zbiegł się z momentem wystawienia faktury.

Wyrok sądowy stanowił, że dłużnik oprócz zapłaty za dostawę, zapłaty odsetek za zwłokę w zapłacie jest również zobowiązany zwrócić wszystkie poniesione przez podatnika koszty sądowe oraz zastępstwa procesowego.
Pan Michał powinien zaliczyć do przychodów w dacie otrzymania zwrotu (na rachunek bankowy albo do kasy) koszty obsługi adwokata, odsetki za zwłokę i koszty sądowe, księgując je w kolumnie 8 pkpir.

Dokonano następujących zapisów w pkpir:
Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

• art. 22 ust. 1 i ust. 4–6 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych – jt. Dz.U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176; ost.zm. Dz.U. z 2006 r. Nr 157, poz. 1119
• pkt 8 i 14 objaśnień do pkpir, stanowiących załącznik nr 1 do rozporządzenia Ministra Finansów z 26 sierpnia 2003 r. w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów – Dz.U. Nr 152, poz. 1475; ost.zm. Dz.U. z 2004 r. Nr 282, poz. 2807

Katarzyna Okuniewska
księgowa z wieloletnią praktyką, ekonomista
Źródło: Monitor Księgowego

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Jak działają cyfrowe kontrole skarbówki i algorytmy KAS. Uczciwi, kompetentni podatnicy i księgowi nie mają się czego bać?

Jeszcze kilka lat temu Krajowa Administracja Skarbowa prowadziła wyrywkowe kontrole podatkowe, oparte głównie na intuicji swoich pracowników. Przeczucie urzędnika, zgadywanie czy żmudne przeszukiwanie deklaracji w poszukiwaniu śladów oszustw podatkowych to dziś relikt przeszłości. Współczesny fiskus opiera się na analizie danych, sztucznej inteligencji i zaawansowanych algorytmach, które potrafią w kilka sekund wychwycić nieprawidłowości tam, gdzie kiedyś potrzeba było tygodni pracy. Cyfryzacja administracji skarbowej diametralnie zmieniła charakter kontroli podatkowych. Są one precyzyjniejsze, szybsze i skuteczniejsze niż kiedykolwiek wcześniej. Małgorzata Bień, właścicielka Biura Rachunkowego

Jak mierzyć rentowność firmy? Trzy metody, które naprawdę działają i 5 kluczowych wskaźników. Bez kontroli rentowności przedsiębiorca działa po omacku

W firmie dużo się dzieje: telefony dzwonią, pojawiają się ciekawe zlecenia, faktury idą jedna za drugą. Przychody wyglądają obiecująco, a mimo to… na koncie coraz ciaśniej. To częsty i niebezpieczny sygnał. W wielu firmach zyski wyparowują nie dlatego, że brakuje sprzedaży, lecz dlatego, że nikt nie trzyma ręki na pulsie rentowności.

Rola głównej księgowej w erze KSeF. Jak przygotować firmę na nowe obowiązki od 2026 r.? [Webinar INFORAKADEMII]

Już w 2026 r. korzystanie z Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF) stanie się obowiązkowe dla większości przedsiębiorców. To rewolucja w procesach księgowych, która wymaga od głównej księgowej nie tylko znajomości przepisów, ale także umiejętności zarządzania wdrożeniem tego systemu w firmie.

Księgowi w oku cyklonu. Jak przejść przez rewolucję KSeF i nie stracić kontroli

Setki faktur w PDF-ach, skanach i wersjach papierowych. Telefony od klientów, goniące terminy VAT i JPK. Codzienność wielu biur rachunkowych to żonglowanie zadaniami w wyścigu z czasem. Tymczasem wielkimi krokami zbliża się fundamentalna zmiana – obowiązkowy Krajowy System e-Faktur

REKLAMA

Prof. Modzelewski: faktury VAT aż w 18 różnych formach od lutego 2026 r. Przyda się nowa instrukcja obiegu dokumentów

Od lutego 2026 r. wraz z wejściem w życie przepisów dot. obowiązkowego Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF) polscy czynni podatnicy VAT będą mogli otrzymywać aż dziewięć form dokumentów na miejsce obecnych faktur VAT. A jeżeli weźmiemy pod uwagę fakt, że w tych samych formach będą wystawiane również faktury korygujące, to podatnicy VAT i ich księgowi muszą się przygotować na opisywanie i dekretowanie aż 18 form faktur – pisze prof. dr hab. Witold Modzelewski.

Refinansowanie zakupu nowoczesnych tachografów: do 3 tys. zł na jeden pojazd. Wnioski, warunki, regulamin

W dniu 19 listopada 2025 r. Ministerstwo Infrastruktury poinformowało, że od 1 grudnia 2025 r. przewoźnicy mogą składać wnioski o refinansowanie wymiany tachografów na urządzenia najnowszej generacji. Środki na ten cel w wysokości 320 mln zł będą pochodziły z Krajowego Planu Odbudowy i Zwiększania Odporności. To pierwsza tego typu realna pomoc finansowa dla branży transportu drogowego. Nabór wniosków potrwa do końca stycznia 2026 roku.

Nowe zasady rozliczania podatkowego samochodów firmowych od stycznia 2026 r. [zakup, leasing, najem, amortyzacja]. Ostatnia szansa na pełne odliczenia

Nabycie samochodu firmowego to nie tylko kwestia mobilności czy prestiżu - to również poważna decyzja finansowa, która może mieć długofalowe skutki podatkowe. Od stycznia 2026 r. wejdą w życie nowe przepisy podatkowe, które znacząco ograniczą możliwość rozliczenia kosztów zakupu pojazdów spalinowych w działalności gospodarczej.

Czy czeka nas kolejne odroczenie KSeF? Wiele firm wciąż korzysta z faktur papierowych i nie prowadzi testów nowego systemu e-fakturowania

Krajowy System e-Faktur (KSeF) powoli staje się faktem. Rzeczywistość jest jednak taka, że tylko niewielka część małych firm w Polsce prowadziła testy nowego systemu i wciąż stosuje faktury papierowe. Czy w związku z tym czeka nas ponowne odroczenie wdrożenia KSeF?

REKLAMA

Postępowania upadłościowe w Polsce się trwają za długo. Dlaczego czekamy i kto na tym traci? Jak zmienić przepisy?

Prawo upadłościowe przewiduje wydanie postanowienia o ogłoszeniu upadłości w ciągu dwóch miesięcy od złożenia wniosku. Norma ustawowa ma jednak niewiele wspólnego z rzeczywistością. W praktyce sprawy często czekają na rozstrzygnięcie kilka, a nawet kilkanaście miesięcy. Rok 2024 przyniósł rekordowe ponad 20 tysięcy upadłości konsumenckich, co przy obecnej strukturze sądownictwa pogłębia problem przewlekłości i wymaga systemowego rozwiązania. Jakie zmiany prawa upadłościowego są potrzebne?

Nowy Unijny Kodeks Celny – harmonogram wdrożenia. Polskie firmy muszą przygotować się na duże zmiany

Największa od dekad transformacja unijnego systemu celnego wchodzi w decydującą fazę. Firmy logistyczne i handlowe mają już niewiele czasu na dostosowanie swoich procesów do wymogów centralizacji danych i pełnej cyfryzacji. Eksperci ostrzegają: bez odpowiednich przygotowań technologicznych i organizacyjnych, przedsiębiorcy mogą stracić konkurencyjność na rynku.

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

REKLAMA