REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Kiedy rozliczyć koszty zastępstwa procesowego

Subskrybuj nas na Youtube

REKLAMA

W jakim miesiącu zaliczyć do kosztów wydatki na zastępstwo procesowe? Z datą wyroku czy z datą ich poniesienia? Prowadzę pkpir i rozliczam się metodą memoriałową.

RADA
Wydatki te należy zaliczyć do kosztów w momencie ich poniesienia (zapłaty), i to bez względu na metodę rozliczania kosztów. Należy je ująć w kolumnie 14 pkpir. Nie zawsze będzie to jednak możliwe. Możliwości takiej większość organów podatkowych odmawia dłużnikowi. Szczegóły w uzasadnieniu.

UZASADNIENIE
Koszty zastępstwa procesowego są tzw. kosztem pozostałym. Kwalifikując je do kosztów i do pkpir, należy kierować się ogólną zasadą obowiązującą w przepisach o podatku dochodowym. Mianowicie, aby wydatek mógł stanowić koszt, musi istnieć związek (bezpośredni lub pośredni) między nim a osiąganymi przychodami. Wyjątek stanowi sytuacja, gdy koszt jest wymieniony w „negatywnym katalogu kosztów”. Koszty zastępstwa procesowego nie są wymienione w tym katalogu. Na ten temat wypowiedziało się jednak Ministerstwo Finansów w piśmie z 23 października 1995 r., nr PO 3/722-459/95. Wynika z niego, że ważne jest, która strona procesu ponosi koszty sądowe, w tym koszty zastępstwa.

U wierzyciela wydatki związane z procesem mogą być kosztem. Natomiast inaczej sprawa wygląda u dłużnika, który nie powinien zarachowywać do kosztów wydatków sądowych (takich jak np. wpis, opłata kancelaryjna, koszty zastępstwa procesowego). Organy podatkowe uważają, że nie wiąże się to u niego z osiąganiem przychodów. Zaczynają się jednak pojawiać interpretacje przychylne dłużnikom, np. pismo Izby Skarbowej w Warszawie z 3 czerwca 2006 r., nr 1401/PD-4230Z-46/06/ZO, i z 25 listopada 2005 r., nr 1401/PD-4230Z-101/05/ZO. Dlatego warto w takiej sytuacji zwrócić się do naczelnika urzędu skarbowego z zapytaniem.

WAŻNE!
Pojawiły się interpretacje przychylne dłużnikom dotyczące ponoszenia przez nich kosztów procesowych, np. pismo Izby Skarbowej w Warszawie z 3 czerwca 2006 r., nr 1401/PD-4230Z-46/06/ZO, i z 25 listopada 2005 r., nr 1401/PD-4230Z-101/05/ZO.

Z pytania nie wynika bezpośrednio, jaka jest rola Czytelnika w procesie: czy jest dłużnikiem, czy wierzycielem. Musi więc zwrócić szczególną uwagę na to, czy wydatki, o które pyta, stanowią koszt uzyskania przychodu w ogóle.

Natomiast jeśli chodzi o moment zaliczenia wydatków na zastępstwo procesowe (np. adwokata) do kosztów i ujęcia ich w pkpir, należy to zrobić w dacie ich poniesienia. Zapłata za usługę adwokata lub zwrot kosztów zastępstwa procesowego dla wierzyciela nakazany wyrokiem sądowym nie mogą być przypisane konkretnym przychodom osiąganym przez podatnika. Dlatego bez względu ma metodę potrącania kosztów stosowaną przez podatnika (memoriałową albo kasową) koszty zastępstwa procesowego należy zaliczyć do kosztów i ująć w pkpir w momencie ich poniesienia, czyli zapłaty.

PRZYKŁAD
Pan Michał prowadzi działalność gospodarczą w zakresie handlu. Dokonał dostawy towarów na rzecz firmy X w styczniu 2006 r., określając na fakturze sprzedaży termin płatności – 15 lutego 2006 r.
Firma X nie opłaciła zobowiązania, więc w marcu 2006 r. pan Michał skierował sprawę do sądu. Poniósł koszty sądowe oraz skorzystał z usług firmy adwokackiej.
Firma adwokacka wystawiła fakturę za usługę 16 maja 2006 r. na kwotę 600 zł netto po zakończeniu sprawy. Ponieważ sąd uznał rację podatnika, koszty zastępstwa procesowego podatnik zaliczył do kosztów uzyskania przychodów w momencie ich zapłaty, który zbiegł się z momentem wystawienia faktury.

Wyrok sądowy stanowił, że dłużnik oprócz zapłaty za dostawę, zapłaty odsetek za zwłokę w zapłacie jest również zobowiązany zwrócić wszystkie poniesione przez podatnika koszty sądowe oraz zastępstwa procesowego.
Pan Michał powinien zaliczyć do przychodów w dacie otrzymania zwrotu (na rachunek bankowy albo do kasy) koszty obsługi adwokata, odsetki za zwłokę i koszty sądowe, księgując je w kolumnie 8 pkpir.

Dokonano następujących zapisów w pkpir:
Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

• art. 22 ust. 1 i ust. 4–6 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych – jt. Dz.U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176; ost.zm. Dz.U. z 2006 r. Nr 157, poz. 1119
• pkt 8 i 14 objaśnień do pkpir, stanowiących załącznik nr 1 do rozporządzenia Ministra Finansów z 26 sierpnia 2003 r. w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów – Dz.U. Nr 152, poz. 1475; ost.zm. Dz.U. z 2004 r. Nr 282, poz. 2807

Katarzyna Okuniewska
księgowa z wieloletnią praktyką, ekonomista
Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Monitor Księgowego

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
KSeF wchodzi na stałe – od 2026 roku faktury tylko elektroniczne. Szczegóły ustawy już znane!

KSeF wchodzi na stałe i już od 2026 roku każda faktura będzie musiała być wystawiona elektronicznie. Nowa ustawa całkowicie zmienia zasady rozliczeń i obejmie zarówno podatników czynnych, jak i zwolnionych z VAT. To największa rewolucja w fakturowaniu od lat.

Od kwietnia 2026 r. bez KSeF nie wystawisz żadnej faktury. To prosta droga do paraliżu firmy

Od 2026 r. KSeF stanie się obowiązkiem dla wszystkich przedsiębiorców w Polsce. System zmieni sposób wystawiania faktur, obieg dokumentów i współpracę z księgowością. W zamian przewidziano m.in. szybszy zwrot VAT. Eksperci podkreślają jednak, że firmy powinny rozpocząć przygotowania już teraz – zwlekanie może skończyć się paraliżem rozliczeń.

Rewolucja w fakturach: od 2026 KSeF obowiązkowy dla wszystkich! Firmy mają mniej czasu, niż myślą

Mamy już ustawę wprowadzającą obowiązkowy Krajowy System e-Faktur. Od lutego 2026 r. część przedsiębiorców straci możliwość wystawiania tradycyjnych faktur, a od kwietnia – wszyscy podatnicy VAT będą musieli korzystać wyłącznie z KSeF. Eksperci ostrzegają: realnego czasu na wdrożenie jest dużo mniej, niż się wydaje.

Rewolucja w interpretacjach podatkowych? Rząd planuje centralizację i zmiany w Ordynacji podatkowej – co to oznacza dla podatników i samorządów?

Rząd szykuje zmiany w Ordynacji podatkowej, które mają ułatwić dostęp do interpretacji podatkowych i uporządkować ich publikację. Zamiast rozproszenia na setkach stron samorządowych, wszystkie dokumenty trafią do jednej centralnej bazy – systemu EUREKA, co ma zwiększyć przejrzystość i przewidywalność prawa podatkowego.

REKLAMA

Krajowy System e-Faktur (KSeF). Prezydent podpisał ustawę

Prezydent Karol Nawrocki podpisał w środę zmianę ustawy o VAT, wprowadzającą Krajowy System e-Faktur (KSeF) - poinformowała kancelaria prezydenta. Co to oznacza dla firm?

Nierozwiązany problem ziemi po PGR-ach: czy minister Krajewski uratuje miejsca pracy i gospodarstwa indywidualne?

Nierozwiązane od lat kwestie zagospodarowania dzierżawionej ziemi państwowej powracają dziś z ogromną siłą. Na decyzje ministerstwa rolnictwa czekają zarówno pracownicy spółek gospodarujących na gruntach po dawnych PGR-ach, jak i rolnicy indywidualni, którzy chcą powiększać swoje gospodarstwa. W tle stoją dramatyczne obawy o przyszłość setek osób zatrudnionych w spółkach oraz widmo likwidacji stad bydła.

Dobra wiadomość dla rolników! Prezydent podpisał ustawę o przechowywaniu nawozów naturalnych – zmiany wejdą w życie błyskawicznie

Prezydent RP podpisał ustawę przygotowaną przez Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi, która wprowadza istotne zmiany dla rolników w zakresie przechowywania nawozów naturalnych. Nowe przepisy wydłużają terminy dostosowania gospodarstw, upraszczają procedury budowlane i zapewniają dodatkowe wsparcie administracyjne.

Pracujący studenci, a ubezpieczenie w ZUS. Umowy o pracę, o dzieło i zlecenia - składki i świadczenia

Nie tylko latem wielu studentów podejmuje pracę, na podstawie kilku rodzajów umów. Różnią się one obowiązkiem odprowadzania składek a co za tym idzie, również prawem do świadczeń. Wyjaśniamy jakie umowy są podpisywane i jak są oskładkowane.

REKLAMA

Rekord: Ponad 1,24 mln cudzoziemców pracuje legalnie w Polsce i płaci składki do ZUS

Na koniec I półrocza 2025 r. liczba cudzoziemców legalnie pracujących i objętych ubezpieczeniami społecznymi w ZUS przekroczyła 1,24 mln osób. W województwie kujawsko-pomorskim było ich ponad 48,3 tys.W porównaniu z końcem 2024 roku wzrost odnotowano zarówno w skali kraju, jak i w regionie - informuje Krystyna Michałek, regionalna rzeczniczka prasowa ZUS w województwie kujawsko-pomorskim.

Działalność nierejestrowana w 2025 roku - własny biznes bez składek ZUS i formalności [limit]. Kiedy rejestracja firmy jest już konieczna i jak to zrobić?

Rozpoczęcie działalności gospodarczej w Polsce może wydawać się skomplikowane – zwłaszcza dla osób, które dopiero testują swój pomysł na biznes. Dlatego działalność nierejestrowana (zwana też nieewidencjonowaną) to atrakcyjna forma dla początkujących przedsiębiorców. Jednak wraz z rozwojem działalności pojawia się pytanie: czy to już czas, by przejść na zarejestrowaną firmę? Przedstawiamy, kiedy warto podjąć ten krok, jakie są jego konsekwencje oraz jak się do tego przygotować.

REKLAMA