REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Odwołanie darowizny a podatki

Subskrybuj nas na Youtube

REKLAMA

Otrzymałem od mojej babci w drodze darowizny 2-pokojowe mieszkanie. Reszta rodziny dowiedziała się o tym i namawiają babcię do odwołania darowizny. Jak wygląda kwestia zapłaty podatku w przypadku, gdy darowizna zostanie odwołana? Czy strony umowy nadal są zobowiązane z tytułu podatku od darowizny? Kiedy odwołanie darowizny jest w ogóle możliwe? - Maciej K. z Warszawy

Kodeks cywilny przewiduje możliwość odwołania darowizny w dwóch przypadkach. Po pierwsze, jeśli darowizna nie została jeszcze wykonana (przedmioty określone w umowie darowizny nie zostały przekazane obdarowanemu), darczyńca może ją odwołać, jeśli po zawarciu umowy jego stan majątkowy uległ zmianie powodującej, że wykonanie darowizny nie może nastąpić bez uszczerbku dla jego własnego utrzymania odpowiednio do jego usprawiedliwionych potrzeb albo bez uszczerbku dla ciążących na nim ustawowych obowiązków alimentacyjnych.


Należy zaznaczyć, że pogorszenie stanu majątkowego darczyńcy musi być istotne, co jednak nie oznacza, że chodzi tu o możliwość zaspokojenia minimalnych potrzeb, ale o utrzymanie na średnim poziomie, odpowiednio do normalnych potrzeb bytowych. Ponadto trudna sytuacja materialna nie może istnieć przed zawarciem umowy darowizny ani nie może pogorszyć się jedynie w wyniku nierozważnego rozporządzenia majątkiem przez darczyńcę.


Po drugie darczyńca (bądź w pewnych okolicznościach jego spadkobiercy) może odwołać darowiznę nawet już wykonaną, jeżeli obdarowany dopuścił się względem niego rażącej niewdzięczności. Nie może to jednak nastąpić później niż po upływie roku od momentu, gdy dowiedział się o niewdzięczności obdarowanego.


Ocena, czy w konkretnym wypadku miała miejsce rażąca niewdzięczność, należy do sądu. Nie można jako taką traktować zwykłych życiowych konfliktów i sprzeczek. Musi mieć miejsce znaczne nasilenie złej woli przeciw darczyńcy (także w formie zaniechania), w postaci np. naruszenia nietykalności, dobrego imienia darczyńcy czy nieudzielenia pomocy w czasie choroby. Nie musi ono jednak nosić znamion przestępstwa, choć zachowanie musi być zawinione. Nie jest możliwe odwołanie darowizny w sytuacji, gdy darczyńca obdarowanemu przebaczył.


Odwołanie darowizny powinno nastąpić na piśmie w postaci oświadczenia złożonego obdarowanemu. Dotyczy to także umów, które, ze względu na swój przedmiot (np. nieruchomości), wymagały dla swojej ważności formy notarialnej. Istotne jest bowiem to, że samo odwołanie darowizny już wykonanej nie powoduje automatycznie skutku w postaci zmiany właściciela z powrotem na darczyńcę. Na obdarowanym będzie ciążył obowiązek zwrotu przedmiotu odwołanej darowizny stosownie do przepisów o bezpodstawnym wzbogaceniu (art. 898 § 2 k.c.). Konieczne zatem będzie dodatkowo złożenie oświadczenia przez obdarowanego o przeniesieniu własności, które będzie musiało mieć formę odpowiednią ze względu na przedmiot darowizny. W razie gdy obdarowany nie będzie chciał zwrócić przedmiotu darowizny, oświadczenie takie będzie mogło zostać zastąpione przez prawomocne orzeczenie sądu (art. 64 k.c.).


Ustawa o podatku od spadków i darowizn nie wspomina o możliwości odwołania darowizny. Wynikają z tego dwie konsekwencje: po pierwsze, ponieważ nie można uznać czynności przeniesienia własności w wyniku odwołania darowizny za darowiznę, nie będzie ona opodatkowana tym podatkiem. To jest skutek pozytywny. Z drugiej jednak strony wyłączona zostaje możliwość unicestwienia skutków podatkowych odwołanej darowizny w postaci umorzenia obowiązku podatkowego bądź zwrotu zapłaconego już podatku. Stanowisko to potwierdzone zostało przez orzecznictwo NSA (m.in. w wyroku z 11 maja 1993 r., sygn. akt III SA 209/93), w którym sąd ten orzekł, że z chwilą przyjęcia darowizny powstaje obowiązek podatkowy w podatku od spadków i darowizn, którego nie unicestwia późniejsze odwołanie darowizny.


Według części doktryny, odwołanie darowizny może jednak wpłynąć na umorzenie obowiązku podatkowego, o którym decyduje - ze względu na to, że podatek ten stanowi dochód gminy - przewodniczący jednostki samorządu terytorialnego w formie postanowienia, na które przysługuje zażalenie. Nie jest to jednak powszechny pogląd.


Innym skutkiem odwołania darowizny w przypadku nieruchomości jest to, że wskutek jego dokonania wyłączone zostaje zwolnienie od podatku dochodowego od osób fizycznych przewidziane w art. 10 ust. 1 pkt 8 u.p.d.o.f. Chodzi tu o sytuację, w której darczyńca odzyskujący własność nieruchomości w wyniku odwołania darowizny będzie chciał dokonać jej sprzedaży przed upływem 5 lat od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło to zdarzenie. Zgodnie z przeważającym poglądem, będzie on musiał zapłacić podatek dochodowy, ponieważ dochodzi tu do ponownego nabycia nieruchomości, a nie samego zniweczenia skutków darowizny.

Podstawa prawna:

- art. 64 i 898 § 2 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz.U. nr 16, poz. 93 z późn. zm.),

- art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 14, poz. 176 z późn. zm.).


Marta Marciniak

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
KSeF pomoże uszczelnić budżet. MF liczy na 18,7 mld zł wpływów w 2026 roku

Dzięki zmianom w podatkach i uszczelnieniu systemu za pomocą KSeF, Polska może w 2026 roku zyskać nawet 18,7 mld zł. Wśród planowanych działań są m.in. podwyżki CIT dla banków, wyższe stawki VAT i akcyzy oraz ograniczenie liczby osób nielegalnie zatrudnionych w budownictwie.

Samochód osobowy w firmie - zmiany w limitach od 1 stycznia 2026 r. Co z samochodami zakupionymi do końca 2025 roku?

Zmiany w prawie podatkowym potrafią zaskakiwać. Szczególnie wtedy, gdy istotne przepisy wprowadzane są niejako „tylnymi drzwiami”. Tym razem mamy do czynienia z modyfikacją, która znacząco wpłynie na sposób rozliczania kosztów związanych z nabyciem samochodów osobowych.

Rezerwa finansowa w firmie to nie luksus - to konieczność. Jak wyliczyć i budować rezerwę na nagłe sytuacje

Wielu właścicieli firm mówi: „Nie mam z czego odkładać, wszystko idzie na bieżące wydatki.” Inni: „Jak będą wolne środki, to coś odłożę.” Problem w tym, że te wolne środki rzadko kiedy się pojawiają. Albo jeśli już są – szybko znikają. A potem przychodzi miesiąc bez wpłat od klientów, niespodziewany wydatek albo gorszy sezon. I nagle z dnia na dzień zaczyna brakować nie tylko pieniędzy, ale też spokoju, decyzyjności, kontroli. To nie pech. To brak bufora.

100 dni do KSeF – co się zmieni już od lutego 2026 roku?

Już od 1 lutego 2026 r. duże firmy będą wystawiać wyłącznie e‑faktury w KSeF, a wszyscy podatnicy będą je odbierać elektronicznie. Od kwietnia obowiązek rozszerzy się na pozostałych przedsiębiorców, wprowadzając jednolity, ustandaryzowany obieg faktur i koniec papierowych dokumentów.

REKLAMA

Skarbówka potwierdza: darowizny od rodzeństwa zwolnione z podatku nawet przy wspólności majątkowej

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej potwierdził, że darowizny pieniężne od rodzeństwa są zwolnione z podatku, nawet jeśli darczyńcy mają wspólność majątkową. Kluczowe jest jedynie terminowe zgłoszenie darowizny i udokumentowanie przelewu. To dobra wiadomość dla wszystkich, którzy otrzymują wsparcie finansowe od bliskich.

Nowa opłata cukrowa uderzy w małe firmy? Minister ostrzega przed katastrofą dla MŚP

Minister Agnieszka Majewska, Rzecznik MŚP, ostrzega przed skutkami nowelizacji „podatku cukrowego”. Zwraca uwagę, że projekt zmian w ustawie o zdrowiu publicznym przygotowany przez Ministerstwo Finansów może nadmiernie obciążyć najmniejsze firmy. Nowe przepisy dotyczące opłaty cukrowej mają – wbrew intencjom resortu – rozszerzyć obowiązki sprawozdawcze i podatkowe także na mikro i małych przedsiębiorców.

Najważniejsze zmiany przepisów dla firm 2025/2026. Jakie nowe obowiązki i wyzwania dla biznesu?

Trzeci kwartał 2025 roku przyniósł przedsiębiorcom aż 13 istotnych zmian regulacyjnych. Powszechne oburzenie przedsiębiorców wzbudza jednak krótsze od obiecywanego 6-miesięcznego vacatio legis. Z jednej strony postępuje cyfryzacja i deregulacja procesów, z drugiej – rosną obciążenia fiskalne i kontrolne. Z najnowszego Barometru TMF Group obejmującego trzeci kwartał 2025 roku wynika, że równowaga między ułatwieniami a restrykcjami została zachwiana kosztem zmian wymagających dla prowadzenia biznesu.

Jak uwierzytelnić się w KSeF? Pieczęć elektroniczna to jedna z metod - zgłoszenie w ZAW-FA, API KSeF 2.0 lub przy użyciu Aplikacji Podatnika KSeF

Aby korzystać z Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF), nie trzeba zakładać konta, ale konieczne jest potwierdzenie tożsamości i uprawnień. Jednym z bezpiecznych sposobów uwierzytelnienia – szczególnie dla spółek i innych podmiotów niebędących osobami fizycznymi – jest kwalifikowana pieczęć elektroniczna. Sprawdź, jak działa i jak jej użyć w KSeF.

REKLAMA

Faktury korygujące w KSeF: Jak powinny być wystawiane od lutego 2026 roku?

Pytanie dotyczy zawartości pliku xml, za pomocą którego będzie wczytywana do KSeF faktura korygująca. Czy w związku ze zmianą struktury logicznej FA(3) w przypadku faktur korygujących podstawę opodatkowania i podatek będzie niezbędne zawarcie w pliku xml wartości „przed korektą” i „po korekcie”? Jeżeli będzie możliwy import na podstawie samej różnicy faktury korygującej (co wynikałoby z zamieszczonego na stronie MF pliku FA_3_Przykład_3 (Przykładowe pliki dla struktury logicznej e-Faktury FA(3)), to czy ta możliwość obejmuje fakturę korygującą do faktury pierwotnej już wcześniej skorygowanej (ponowną korektę)?

Rezygnacja członka zarządu w spółce z o.o. – jak to zrobić prawidłowo (zasady, dokumentacja, odpowiedzialność)

W realiach obrotu gospodarczego zdarzają się sytuacje, w których członek zarządu spółki z ograniczoną odpowiedzialnością decyduje się na złożenie rezygnacji z pełnionej funkcji. Powody mogą być różne – osobiste, zdrowotne, biznesowe czy organizacyjne – ale decyzja ta zawsze powinna być świadoma i przemyślana, zwłaszcza z perspektywy konsekwencji prawnych i finansowych.

REKLAMA