REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jak rozliczać różnice kursowe powstałe w wyniku kompensaty

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Wioletta Chaczykowska
Wioletta Chaczykowska

REKLAMA

Mam kłopot z rozliczaniem kompensat w rozrachunkach zagranicznych. Po jakim kursie i z którego dnia powinno się dokonać rozliczenia?


RADA


Zgodnie z ogólnie przyjętą zasadą dla celów bilansowych, przy kompensacie rozrachunków zagranicznych stosujemy niższy kurs waluty, według którego ustalono wartość należności lub zobowiązania w chwili wprowadzania ich do ksiąg rachunkowych.


UZASADNIENIE


Podmioty, które mają względem siebie wzajemne wierzytelności, mogą dokonywać kompensaty (potrącenia). Potrącenie wywołuje takie same skutki jak zapłata, ponieważ obie wierzytelności ulegają wówczas umorzeniu.


Gdy potrącane wierzytelności mają różną wartość, umorzenie następuje do wysokości wierzytelności niższej. Kompensaty można dokonać, gdy:

- dwie strony są względem siebie i dłużnikiem, i wierzycielem,

- przedmiotem zobowiązania są tylko wierzytelności pieniężne lub rzeczy tej samej jakości, oznaczone co do gatunku,

- obie wierzytelności są - co do zasady - wymagalne (nie mogą ulec potrąceniu wierzytelności pieniężne, z których jedna jest wymagalna, a termin wymagalności drugiej jeszcze nie nadszedł),

- obie wierzytelności można dochodzić przed sądem lub innym organem państwowym.


Potrącenia dokonuje się poprzez złożenie oświadczenia drugiej stronie. Oświadczenie to ma moc wsteczną od chwili, kiedy potracenie stało się możliwe.


Potracenie można przeprowadzić dla rozrachunków zarówno krajowych, jak i zagranicznych.


W przypadku rozliczeń krajowych należy jedynie dokonać odpowiedniego przeksięgowania na kontach rozrachunkowych:

Wn „Rozrachunki z dostawcami”,

Ma „Rozrachunki z odbiorcami”.

W rozrachunkach zagranicznych dochodzi jeszcze problem rozliczenia różnic kursowych.


Tabela. Rodzaje kursów stosowanych do wyceny według ustawy o rachunkowości

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Wzajemna kompensata traktowana jest na równi z zapłatą, ponieważ dochodzi do uregulowania wierzytelności. Jednak nie nastąpi faktyczny przepływ gotówki.


Dla celów bilansowych według ogólnie akceptowanej zasady do rozliczenia rozrachunków zagranicznych stosujemy niższy kurs waluty, według którego ustalono wartość należności lub zobowiązania w chwili wprowadzania ich do ksiąg rachunkowych. Z kolei według przepisów podatkowych do rozliczenia wzajemnych należności trzeba zastosować średni kurs NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień dokonania kompensaty.


Przykład 1

Polska spółka Beta sprzedała firmie niemieckiej towary o wartości 5000 euro. Równocześnie firma niemiecka sprzedała spółce Beta swoje wyroby za cenę 3000 euro. Obie spółki postanowiły dokonać kompensaty wzajemnych rozrachunków. Spółka do wyceny różnic kursowych stosuje przepisy ustawy o rachunkowości.

Ewidencja księgowa

1. Sprzedaż towarów spółce niemieckiej. Wartość faktury - 5000 euro. Średni kurs NBP stosowany do wyceny - 3,85 PLN/EUR:

5000 euro × 3,85 PLN/EUR = 19 250 zł

Wn „Rozrachunki z odbiorcami” 19 250

Ma „Przychody ze sprzedaży” 19 250

2. Wydanie towarów z magazynu - koszt własny:

Wn „Koszt własny sprzedaży” 15 000

Ma „Towary” 15 000

3. Faktura od kontrahenta zagranicznego za otrzymane towary. Wartość faktury - 3000 euro. Średni kurs NBP zastosowany do wyceny wynosi 3,92 PLN/EUR:

3000 euro × 3,92 PLN/EUR = 11 760 zł

Wn „Rozliczenie zakupu” 11 760

Ma „Rozrachunki z dostawcami” 11 760

4. Przyjęcie towaru do magazynu - dokument PZ:

Wn „Towary” 11 760

Ma „Rozliczenie zakupu” 11 760

5. Kompensata wzajemnych rozrachunków. Rozliczenia dokonano według niższego z kursów:

Należność spółki wynosiła 5000 euro przeliczona po kursie 3,85 PLN/EUR:

5000 euro × 3,85 PLN/EUR = 19 250 zł

Zobowiązanie wobec kontrahenta - 3000 euro, przeliczone po kursie 3,92 PLN/EUR:

3000 euro × 3,92 PLN/EUR = 11 760 zł

Skompensowaniu ulegną wzajemne należności do kwoty 3000 euro:

3000 euro × 3,85 PLN/EUR = 11 550 zł

Wn „Rozrachunki z dostawcami” 11 550

Ma „Rozrachunki z odbiorcami” 11 550

6. Wyliczenie różnic kursowych:

Kompensaty dokonano po niższym z kursów, czyli 3,85 PLN/EUR:

3000 euro × 3,85 PLN/EUR = 11 550 zł

Wartość zobowiązania według kursu historycznego:

3000 euro × 3,92 PLN/EUR = 11 760 zł

Powstały dodatnie różnice kursowe w wysokości 210 zł.

Wn „Rozrachunki z dostawcami” 210

Ma „Przychody finansowe” 210

7. Otrzymano od kontrahenta zagranicznego część należności, jaka pozostała po skompensowaniu. Kurs kupna banku wynosił 3,90 PLN/EUR:

2000 euro × 3,90 PLN/EUR = 7800 zł

Wn „Rachunek bankowy” 7 800

Ma „Rozrachunki z odbiorcami” 7 800

8. Rozliczenie różnic kursowych:

2000 × (3,90 - 3,85) = 100 zł

Powstały dodatnie różnice kursowe w wysokości 100 zł.

Wn „Rozrachunki z odbiorcami” 100

Ma „Przychody finansowe” 100

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Przykład 2

Polska spółka Beta sprzedała firmie niemieckiej towary o wartości 5000 euro. Średni kurs obowiązujący na dzień sprzedaży wynosił 3,85 PLN/EUR. Równocześnie firma niemiecka sprzedała spółce Beta swoje wyroby za cenę 3000 euro. Średni kurs NBP ustalony na dzień dokonania zakupu wynosił 3,92 PLN/EUR. Obie spółki postanowiły dokonać kompensaty wzajemnych rozrachunków. Spółka do wyceny różnic kursowych stosuje przepisy ustawy o podatku dochodowym. Zasady te nie mają zastosowania dla celów uor.

Ewidencja księgowa

1. Kompensata wzajemnych wierzytelności. Kurs średni NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień dokonania potrącenia wynosi 3,89 PLN/EUR. Potrącenia dokonuje się do wysokości wierzytelności niższej:

3000 euro × 3,89 = 11 670 zł

Wn „Rozrachunki z dostawcami” 11 670

Ma „Rozrachunki z odbiorcami” 11 670

2. Rozliczenie różnic kursowych:

a) rozliczenie należności spółki Beta

Należność według kursu historycznego

3000 euro × 3,85 PLN/EUR = 11 550 zł

Należność według kursu średniego z dnia rozliczenia

3000 euro × 3,89 PLN/EUR = 11 670 zł

Powstały dodatnie różnice kursowe w wysokości 120 zł.

Wn „Rozrachunki z odbiorcami” 120

Ma „Przychody finansowe” 120

b) rozliczenie zobowiązania spółki Beta

Zobowiązanie według kursu historycznego

3000 euro × 3,92 PLN/EUR = 11 760 zł

Zobowiązanie według kursu średniego z dnia rozliczenia

3000 euro × 3,89 PLN/EUR = 11 670 zł

Powstały dodatnie różnice kursowe w wysokości 90 zł.

Wn „Rozrachunki z dostawcami” 90

Ma „Przychody finansowe” 90

3. Wpływ od kontrahenta zagranicznego pozostałej części należności. Kurs kupna banku wynosił 3,79 PLN/EUR:

2000 euro × 3,79 PLN/EUR = 7580 zł

Wn „Rachunek bankowy” 7 580

Ma „Rozrachunki z odbiorcami” 7 580

4. Rozliczenie różnic kursowych:

2000 × (3,79 - 3,85) = -120 zł

Powstały ujemne różnice kursowe w wysokości 120 zł.

Wn „Koszty finansowe” 120

Ma „Rozrachunki z odbiorcami” 120

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Podstawa prawna:

- art. 30 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości - j.t. Dz.U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694; ost.zm. Dz.U. z 2006 r. Nr 208, poz. 1540

- art. 15a ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych - j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654; ost.zm. Dz.U. z 2006 r. Nr 251, poz. 1847


Wioletta Chaczykowska

księgowa z licencją MF

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Biuletyn Rachunkowości

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Zaczynasz działalność gospodarczą? Tak można obniżyć składki ZUS na początku działania firmy [komunikat ZUS]

Rozpoczęcie własnej działalności gospodarczej wiąże się z kosztami, szczególnie na starcie. Dlatego początkujący przedsiębiorcy mogą skorzystać z ulg, które pozwalają płacić niższe składki na ubezpieczenia społeczne albo nie płacić ich wcale. Do najważniejszych form wsparcia należą: ulga na start, preferencyjne składki, „Mały ZUS Plus” czy wakacje składkowe.

Ulga dla spadkobierców i przejrzystość dla podatników. Nowości w ustawie podatku od spadków i darowizn już wkrótce

Jest projekt nowelizacji ustawy o podatku od spadków i darowizn, który umożliwi przywrócenie terminu zgłoszenia spadku w wyjątkowych przypadkach oraz doprecyzuje moment powstania obowiązku podatkowego. Zmiany mają uprościć procedury, zwiększyć przejrzystość i wspierać sukcesję firm rodzinnych.

KSeF 2.0: firmy będą miały tylko 4 miesiące na testy. Co trzeba zrobić już teraz?

W czerwcu 2025 r. – zgodnie z harmonogramem – Ministerstwo Finansów udostępniło dokumentację interfejsu API KSeF 2.0. Jest to jednak materiał dla integratorów systemów i dostawców oprogramowania. Firmy wciąż czekają na udostępnienie środowiska testowego, które zaplanowano na koniec września. Konkretne testy będą więc mogły zacząć się dopiero w październiku. Tymczasem obowiązek korzystania z Krajowego Systemu e-Faktur dla części firm wchodzi już w lutym – oznacza to niewiele czasu na przygotowanie.

Projekt ustawy wdrażającej obowiązkowy KSeF po pierwszym czytaniu w Sejmie. Co się zmienia a co pozostaje bez zmian [komentarz eksperta]

W dniu 9 lipca 2025 r., Sejm przeprowadził pierwsze czytanie i skierował do prac w komisji finansów projekt ustawy zakładającej wdrożenie obowiązkowego Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF). Wszystkie kluby i koła poselskie zapowiedziały dalsze prace nad projektem. Prace legislacyjne wchodzą w końcową fazę. Z coraz większą pewnością możemy więc stwierdzić, że obowiązkowy KSeF będzie wdrażany w dwóch etapach - od 1 lutego 2026 i od 1 kwietnia 2026 r.

REKLAMA

Podatek u źródła 2025: Objaśnienia podatkowe ministra finansów dot. statusu rzeczywistego właściciela. Praktyczne szanse i nieoczywiste zagrożenia

Po latach oczekiwań i licznych postulatach ze strony środowisk doradczych oraz biznesowych, Ministerstwo Finansów opublikowało długo zapowiadane objaśnienia dotyczące statusu rzeczywistego właściciela w kontekście podatku u źródła (WHT). Teraz nadszedł czas, by bardziej szczegółowo przyjrzeć się poszczególnym zagadnieniom. Dokument z 3 lipca 2025 r., opublikowany na stronie MF 9 lipca, ma na celu rozwianie wieloletnich wątpliwości dotyczących stosowania klauzuli „beneficial owner”. Choć sam fakt publikacji należy ocenić jako krok w stronę większej przejrzystości i przewidywalności, nie wszystkie zapisy spełniły oczekiwania.

Polski podatek cyfrowy jeszcze w tym roku? Rząd nie ogląda się na Brukselę

Choć Komisja Europejska wycofała się z planów nałożenia podatku cyfrowego, Polska idzie własną drogą. Minister cyfryzacji Krzysztof Gawkowski zapowiada, że projekt ustawy będzie gotowy do końca roku.

KSeF 2026: koniec z papierowymi fakturami, zmiany w obiegu dokumentów i obsłudze procesu sprzedaży w firmie

W przyszłym roku w Polsce zostanie uruchomiony obowiązkowy system fakturowania za pomocą Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF). Obowiązek ten wejdzie w życie na początku 2026 roku i wynika z procedowanego w Parlamencie projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług. Aktualny postęp prac legislacyjnych nad projektem, oznaczonym numerem druku 1407, można śledzić na stronach Sejmu.

Składki ZUS dla małych firm w 2025 roku - preferencje: ulga na start, mały ZUS plus i wakacje składkowe

Ulga na start, preferencyjne składki, czy „Mały ZUS plus”, a także wakacje składkowe – to propozycje wsparcia dla małych przedsiębiorców. Korzyści to możliwość opłacania niższych składek lub ich brak. Warto też zwrócić uwagę na konsekwencje z tym związane. ZUS tłumaczy kto i z jakich ulg może skorzystać oraz jakie są zagrożenia z tym związane.

REKLAMA

Zwracasz pracownikom wydatki na taksówki – czy musisz pobrać zaliczkę na podatek PIT? Najnowsze wyjaśnienia fiskusa (taksówki w podróży służbowej i w czasie wyjścia służbowego)

Pracodawcy mają wątpliwości, czy w przypadku zwracania pracownikom wydatków na taksówki (kiedy to pracownicy wykonują obowiązki służbowe – zarówno w podróży służbowej jak i w czasie tzw. wyjścia służbowego), trzeba od tych kwot pobierać zaliczki na podatek dochodowy? Pod koniec czerwca 2025 r. wyjaśnił to dokładnie Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej. Kilka miesięcy wcześniej odpowiedzi na to pytanie udzielił Minister Finansów.

Minister Majewska chce uproszczenia ZUS dla firm – konkretne propozycje zmian już na stole

Minister Agnieszka Majewska zaproponowała szereg zmian w przepisach dotyczących ubezpieczeń społecznych, które mają ułatwić życie mikro, małym i średnim przedsiębiorcom. Wśród postulatów znalazły się m.in. podniesienie limitu Małego ZUS Plus, likwidacja składki rentowej dla emerytów-przedsiębiorców, uproszczenia przy wakacjach składkowych oraz ułatwienia dla łączących biznes z rodzicielstwem.

REKLAMA