REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jak ewidencjonować przychody z funduszy unijnych - metoda kapitałowa

Subskrybuj nas na Youtube

REKLAMA

Podmioty otrzymujące dotacje z funduszy unijnych działają w bardzo zróżnicowanych formach prawnych oraz na podstawie różnych przepisów systemowych regulujących działalność tych jednostek. W zależności od tych właśnie przepisów podmioty gospodarcze powinny otrzymane przychody z tytułu dotacji ewidencjonować metodą kapitałową lub metodą wynikową.
Poniżej omówimy metodę kapitałową. Metoda wynikowa zostanie omówiona w kolejnej części cyklu.
Metoda kapitałowa, zwana również metodą funduszową, polega na tym, że środki otrzymane z funduszy unijnych księguje się na zwiększenie kapitału (funduszu) własnego jednostki otrzymującej dotację. Metodę kapitałową w praktyce najczęściej stosują:
1. Zakłady opieki zdrowotnej
W zakładach opieki zdrowotnej fundusz założycielski zwiększają (art. 57 ustawy z 30 sierpnia 1991 r. o zakładach opieki zdrowotnej):
• przekazane z budżetu państwa dotacje na inwestycje i zakup wysoko specjalistycznego sprzętu i aparatury,
• dotacje z budżetów jednostek samorządu terytorialnego na cele rozwojowe zakładu,
• dary mające charakter majątku trwałego lub przeznaczone na cele rozwojowe zakładu.
Pozostałe dotacje budżetowe również ewidencjonowane są jako zwiększenie funduszu zakładu, który stanowi wartość majątku ZOZ po odliczeniu funduszu założycielskiego. W przypadku tych jednostek ewidencja środków pieniężnych otrzymanych z funduszy unijnych na cele inwestycyjne (zakup środków trwałych) może przebiegać następująco:
a) środki pieniężne otrzymane z funduszy unijnych
Wn konto 131 „Bieżący rachunek bankowy” (w analityce np. 131-1 „Rachunek dotacji …”),
Ma konto 800 „Fundusz założycielski” (w analityce „Środki otrzymane z funduszy unijnych”).
WAŻNE!
Dla celów rozliczania dotacji jednostka ma obowiązek założyć odrębne konto bankowe.
b) zakup środka trwałego sfinansowany ze środków funduszy unijnych
Wn konto 010
„Środki trwałe”,
Ma konto 300 „Rozliczenie zakupu” lub konto 240 „Pozostałe rozrachunki”, lub konto 131 „Bieżący rachunek bankowy” (w analityce 131-1 „Rachunek dotacji …”).
Jednostka może również otrzymać pomoc rzeczową w formie środków trwałych sfinansowanych ze środków funduszy unijnych. W takiej sytuacji zapisy księgowe będą przebiegały następująco:
Wn konto 010 „Środki trwałe”,
Ma konto 800 „Fundusz założycielski” (w analityce „Środki otrzymane z funduszy unijnych”).
2. Instytucje kultury
Instytucje kultury działają na podstawie ustawy z 25 października 1991 r. o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej. Przepisy te wskazują, że otrzymane dotacje budżetowe na finansowanie rozwoju kultury powinny być odnoszone na zwiększenie funduszu instytucji kultury (art. 29). Również nieodpłatnie otrzymane środki trwałe oraz wartości niematerialne i prawne zwiększają fundusz instytucji kultury, który odzwierciedla wartość jej majątku.
W przypadku instytucji kultury objętych przepisami ww. ustawy zapisy księgowe związane z otrzymaniem środków z funduszy unijnych zarówno na cele rozwoju kultury, jak i w formie środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych sfinansowanych ze środków UE będą przebiegały tak samo jak w zakładach opieki zdrowotnej. Odnoszone będą jednak na zwiększenie „Funduszu instytucji kultury”, tj.:
Wn konto 131 „Bieżący rachunek bankowy” (w analityce np. 131-1 „Rachunek dotacji …”) lub konto 010 „Środki trwałe”, lub konto 020 „Wartości niematerialne i prawne”,
Ma konto 800 „Fundusz instytucji kultury” (w analityce „Środki otrzymane z funduszy unijnych”).
3. Uczelnie wyższe
Zasady gospodarki finansowej uczelni wyższych regulują przepisy rozporządzenia Rady Ministrów z 27 sierpnia 1991 r. w sprawie zasad gospodarki finansowej uczelni. Zgodnie z nimi (§ 18 ust. 4 pkt 1 rozporządzenia) dotacje przyznane na inwestycje zwiększają fundusz zasadniczy uczelni stanowiący odzwierciedlenie wartości jej majątku.
W przypadku uczelni wyższych objętych ww. przepisami zapisy księgowe związane z otrzymaniem środków z funduszy unijnych będą przebiegały analogicznie jak w dwóch powyższych przypadkach, z tym że przychody będą odnoszone na zwiększenie konta „Fundusz zasadniczy”.
4. Spółdzielnie mieszkaniowe
Spółdzielnie mieszkaniowe funkcjonują zgodnie z ustawą z 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych. Na podstawie tych przepisów budowa budynków mieszkalnych oraz innych obiektów związanych z obsługą budynków mieszkalnych finansowana jest bezpośrednio z funduszu wkładów mieszkaniowych lub budowlanych.
Otrzymaną pomoc finansową w postaci dotacji, przeznaczoną na sfinansowanie budynków mieszkalnych lub obiektów infrastruktury służących obsłudze budynków mieszkalnych, odnosi się na zwiększenie funduszu zasobów mieszkaniowych lub funduszu zasobowego spółdzielni mieszkaniowej.
W tym przypadku zapisy księgowe związane z otrzymaniem środków z funduszy unijnych będą przebiegały analogicznie jak w przypadku wyżej opisanych jednostek, z tym że będą odnoszone na zwiększenie konta „Fundusz zasobów mieszkaniowych” lub konta „Fundusz zasobowy”.
PRZYKŁAD
Zakład opieki zdrowotnej otrzymał od dysponenta środków unijnych dotację w kwocie 500 000 zł. Dotacja ma być przeznaczona na zakup specjalistycznego sprzętu diagnostycznego. Ewidencja operacji gospodarczych będzie przebiegała następująco:
1) wpływ na rachunek bankowy środków pieniężnych otrzymanych z funduszy unijnych
Wn konto 131 „Bieżący rachunek bankowy” 500 000 zł
(w analityce np. 131-1 „Rachunek dotacji …”)
Ma konto 800 „Fundusz założycielski” 500 000 zł
(w analityce „Środki otrzymane z funduszy unijnych”)
2) zakup aparatury diagnostycznej sfinansowany ze środków funduszy unijnych
Wn konto 010 „Środki trwałe” 500 000 zł
Ma konto 300 „Rozliczenie zakupu” 500 000 zł

• art. 57 ustawy z 30 sierpnia 1991 r. o zakładach opieki zdrowotnej – Dz.U. Nr 91, poz. 408; ost.zm. Dz.U. z 2006 r. Nr 75, poz. 518
• art. 29 ustawy z 25 października 1991 r. o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej – j.t. Dz.U. z 2001 r. Nr 13, poz. 123; ost.zm. Dz.U. z 2005 r. Nr 132, poz. 1111
• § 18 ust. 4 pkt 1 rozporządzenia Rady Ministrów z 27 sierpnia 1991 r. w sprawie zasad gospodarki finansowej uczelni – Dz.U. Nr 84, poz. 380; ost.zm. Dz.U. z 2005 r. Nr 101, poz. 842
• ustawa z 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych uczelni – j.t. Dz.U. z 2003 r. Nr 119, poz. 1116; ost.zm. Dz.U. z 2005 r. Nr 260, poz. 2184

Anna Kędziora
księgowa, konsultant podatkowy

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Monitor Księgowego

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Leasing w 2026 roku – jak odzyskać koszty podatkowe ponad nowe limity ustawowe? Klucz tkwi w odsetkach!

Od stycznia 2026 roku przedsiębiorców leasingujących samochody czeka przykra niespodzianka podatkowa. Nowe limity odliczenia kosztów związanych z nabyciem pojazdów, uzależnione od emisji CO2, drastycznie ograniczą możliwości optymalizacji podatkowej. Kontrowersje budzi zwłaszcza fakt, że zmiany dotkną umów już zawartych. Jednak jest nadzieja – część odsetkowa raty leasingowej pozostaje w pełni odliczalna, co może uratować budżety wielu firm. Czy Twoja księgowość wykorzystuje tę możliwość?

Już od stycznia 2026 r. wchodzi nowy 15% podatek, realizujący dyrektywę unijną. Kogo dotyczy i na czym polega?

Rozpoczyna się rewolucja w opodatkowaniu, a polskie przedsiębiorstwa, będące częścią dużych międzynarodowych grup, stoją u progu nowych, złożonych obowiązków. Wprowadzenie globalnego podatku minimalnego, znanego jako GloBE, stanowi fundamentalną zmianę w architekturze systemu podatkowego. Celem tej transformacji jest zapewnienie, że największe globalne koncerny będą płacić sprawiedliwą daninę, z efektywną stawką podatkową na poziomie co najmniej 15%, niezależnie od jurysdykcji, w której generują swoje zyski. To koniec z cypryjskimi spółkami?

Brak budżetu firmowego to zarządzanie "na oko" - nawet jeśli przedsiębiorca dziś zarabia. Jak stworzyć prosty budżet dla swojej firmy?

Wielu właścicieli małych i średnich firm podejmuje decyzje finansowe intuicyjnie. Zakup nowego sprzętu? „Przyda się, więc bierzemy.” Rekrutacja kolejnej osoby? „Zespół nie wyrabia, trzeba kogoś dołożyć.” Kolejny wydatek? „Jakoś się to pokryje.” Tak wygląda codzienność tysięcy przedsiębiorstw, w których budżet jest pojęciem abstrakcyjnym, a zarządzanie finansami odbywa się „na oko”.

Podatek od samozbiorów? Skarbówka bierze się nawet za darmowe warzywa

W polskim rolnictwie zawrzało. Okazuje się, że nawet samozbiory i darmowe rozdanie warzyw zostaną objęte podatkiem VAT. Dla wielu gospodarzy, którzy po tragicznym sezonie próbowali ratować plony, to kolejny cios ze strony państwa.

REKLAMA

Granica między urządzeniem technicznym a budowlą – najnowsze orzecznictwo w sprawie opodatkowania silosów i zbiorników

Czy zbiorniki i silosy wykorzystywane w procesach produkcyjnych mogą być traktowane jako budowle podlegające opodatkowaniu, czy jedynie jako urządzenia techniczne? Najnowsze orzecznictwo, w tym wyrok NSA z 7 października 2025 r. (sygn. III FSK 738/24), wskazuje, że nawet, gdy obiekty te służą procesom technologicznym, ich podstawowa funkcja i konstrukcja kwalifikują je jako budowle, co przekłada się na konieczność opodatkowania ich podatkiem od nieruchomości.

Tylko do 30 listopada przedsiębiorcy mogą złożyć ten wniosek i zaoszczędzić średnio ok. 1200 zł. Następna taka szansa w przyszłym roku. Kto ma do tego prawo?

Tylko do 30 listopada przedsiębiorcy mogą złożyć wniosek o wakacje składkowe ZUS i tym samym skorzystać ze zwolnienia z opłacania składek w jednym wybranym miesiącu roku. Jak wynika z najnowszych danych Ministerstwa Finansów, aż 40% uprawnionych firm nie złożyło jeszcze wniosku. Eksperci przypominają, że to ostatni moment, by skorzystać z preferencji – a gra jest warta świeczki, bo średnia wartość zwolnienia wynosi około 1200 zł.

Jak wdrożenie systemu HRM, e-Teczek i wyprowadzenie zaległości porządkuje procesy kadrowo-płacowe i księgowe

Cyfryzacja procesów kadrowych, płacowych i księgowych wchodzi dziś na zupełnie nowy poziom. Coraz więcej firm – od średnich przedsiębiorstw po duże organizacje – dostrzega, że prawdziwa efektywność finansowo-administracyjna nie wynika już tylko z automatyzacji pojedynczych zadań, lecz z całościowego uporządkowania procesów. Kluczowym elementem tego podejścia staje się współpraca z partnerem BPO, który potrafi jednocześnie wdrożyć nowoczesne narzędzia (takie jak system HRM czy e-teczki) i wyprowadzić zaległości narosłe w kadrach, płacach i księgowości.

Jak obliczyć koszt wytworzenia środka trwałego we własnym zakresie? Które wydatki można uwzględnić w wartości początkowej?

W praktyce gospodarczej coraz częściej zdarza się, że przedsiębiorstwa decydują się na wytworzenie środka trwałego we własnym zakresie - czy to budynku, linii technologicznej, czy też innego składnika majątku. Pojawia się wówczas pytanie: jakie koszty należy zaliczyć do jego wartości początkowej?

REKLAMA

183 dni w Polsce i dalej nie jesteś rezydentem? Eksperci ujawniają, jak naprawdę działa polska rezydencja podatkowa

Przepisy wydają się jasne – 183 dni w Polsce i stajesz się rezydentem podatkowym. Tymczasem orzecznictwo i praktyka pokazują coś zupełnie innego. Możesz być rezydentem tylko przez część roku, a Twoje podatki zależą od… jednego dnia i miejsca, gdzie naprawdę toczy się Twoje życie. Sprawdź, jak działa „łamana rezydencja podatkowa” i dlaczego to klucz do uniknięcia błędów przy rozliczeniach.

Prof. Modzelewski: Nikt nie unieważnił faktur VAT wystawionych w tradycyjnej postaci (poza KSeF). W 2026 r. nie będzie za to kar

Niedotrzymanie wymogów co do postaci faktury nie powoduje jej nieważności. Brak jest również kar podatkowych za ten czyn w 2026 r. – pisze profesor Witold Modzelewski. Może tak się zdarzyć, że po 1 lutego 2026 r. otrzymamy papierową fakturę VAT a do KSeF zostanie wystawiona faktura ustrukturyzowana? Czyli będą dwie faktury. Która będzie ważna? Ta, którą wystawiono jako pierwszą – drugą trzeba skorygować (anulować), ale w KSeF jest to niemożliwe – odpowiada profesor Witold Modzelewski.

REKLAMA