Nieodpłatne świadczenie a koszty podatkowe

Nieodpłatne świadczenia to nie tylko korzyść wynikająca z tego, że otrzymaliśmy coś za darmo, ale to również konkretne następstwa podatkowe. W wielu przypadkach (chociaż nie zawsze) wraz z nieodpłatnym świadczeniem podatnik uzyskuje przychód podatkowy. Co ważne, przedsiębiorcy uzyskujący taki przychód muszą go samodzielnie rozliczyć, nie oczekując na dodatkowe informacje od przekazującego.

W niektórych przypadkach rozliczenie podatkowe otrzymanego nieodpłatnego świadczenia nie musi zakończyć się tylko na rozpoznaniu przychodu i rzeczywistym obciążeniu podatkowym. Niekiedy z otrzymaniem przychodu z nieodpłatnych świadczeń są związane także koszty podatkowe. W publikacji opisujemy koszty uzyskania przychodów związane z otrzymywanymi nieodpłatnymi świadczeniami.

W orzecznictwie sądów administracyjnych wyraźnie prezentowany jest pogląd, że otrzymane nieodpłatne świadczenie, z którym powiązana jest ekonomiczna korzyść, generuje po stronie otrzymującego przychód podatkowy (np. wyrok NSA z 16 czerwca 2011 r., sygn. akt. II FSK 1007/11). Podstawą prawną tego twierdzenia jest treść art. 12 ust. 1 pkt 2 updop, zgodnie z którym:

przychodem jest m.in. wartość otrzymanych nieodpłatnie lub częściowo odpłatnie rzeczy lub praw, a także wartość innych nieodpłatnych lub częściowo odpłatnych świadczeń (...).

Oczywiście, aby nieodpłatne świadczenie wygenerowało przychód podatkowy u otrzymującego je, konieczne jest, aby wystąpiło po jego stronie przysporzenie majątkowe. Najprościej rzecz ujmując: jeżeli podatnik dostał za darmo coś, za co w normalnych warunkach musiałby zapłacić, to wraz z takim świadczeniem uzyskuje przychód podatkowy.

Kierując się tzw. zdrowym rozsądkiem, moglibyśmy stwierdzić, że jeżeli dostaliśmy coś za darmo i nawet wykazaliśmy z tego tytułu przychód podatkowy, to już z całą pewnością nie rozpoznamy kosztów. Otóż - nie zawsze.

Więcej na ten temat znajdziesz w Internetowym Serwisie Księgowego w artykule  Czy do kosztów podatkowych można zaliczyć wartość nieodpłatnych świadczeń

Radosław Kowalski

doradca podatkowy