Weryfikacja poprawności stosowanych okresów i stawek amortyzacji

Ustawa o rachunkowości w art. 32 ust. 1 podaje zasady ustalania odpisów amortyzacyjnych. Odpisów amortyzacyjnych lub umorzeniowych od środka trwałego dokonuje się drogą systematycznego, planowego rozłożenia jego wartości początkowej na ustalony okres amortyzacji.

Przy ustalaniu okresu amortyzacji i rocznej stawki amortyzacyjnej uwzględnia się okres ekonomicznej użyteczności środka trwałego, na którego określenie wpływają w szczególności:

1) liczba zmian, na których pracuje środek trwały;

2) tempo postępu techniczno-ekonomicznego;

3) wydajność środka trwałego mierzona liczbą godzin jego pracy lub liczbą wytworzonych produktów albo innym właściwym miernikiem;

4) prawne lub inne ograniczenia czasu używania środka trwałego;

5) przewidywana przy likwidacji cena sprzedaży netto istotnej pozostałości środka trwałego.

Jednorazowa amortyzacja motocykla: Minister Finansów po raz kolejny zmienił zdanie

Poprawność stosowanych okresów i stawek amortyzacji środków trwałych powinna być przez jednostkę okresowo weryfikowana, powodując odpowiednią korektę dokonywanych w następnych latach obrotowych odpisów amortyzacyjnych.

Z pytania wynika, że możemy zastosować prawne ograniczenie użytkowania środka trwałego i odpisów amortyzacyjnych dla celów bilansowych dokonywać przez 8 lat. Ustawa o CIT w art. 16i ust. 4 pozwala podatnikowi ustalić indywidualnie stawki amortyzacyjne dla przyjętych do używania inwestycji w obcych środkach trwałych, z tym że dla inwestycji w obcych budynkach (lokalach) lub budowlach okres amortyzacji nie może być krótszy niż 10 lat.

Jeżeli jednocześnie firma podana w pytaniu zgodnie z art. 37 ust. 1 i 10 przekroczyła dwie z podanych trzech wielkości:

1) 17 000 000 zł – w przypadku sumy aktywów bilansu na koniec roku obrotowego,

2) 34 000 000 zł – w przypadku przychodów netto ze sprzedaży towarów i produktów za rok obrotowy,

3) 50 osób – w przypadku średniorocznego zatrudnienia w przeliczeniu na pełne etaty,

to obowiązkowo trzeba będzie ustalić aktywa lub rezerwę z tytułu odroczonego podatku dochodowego.

Pokażemy to obok na przykładzie. ⒸⓅ

Polecamy: Poradnik Gazety Prawnej - Środki trwałe wycena, amortyzacja i likwidacja

PRZYKŁAD

Umowa użyczenia

Spółka otrzymała w użyczenie budynek, który wymagał całkowitego remontu związanego z wymianą dachu, okien, drzwi, tynkowaniem ścian i innych prac niezbędnych do użytkowania obiektu. Umowa użyczenia została zawarta na 8 lat. Po upływie tego okresu zostaną ustalone zasady rozliczenia z użytkującym. Nakłady poniesione na prace remontowe wyniosły razem 480 000 zł. Spółka zgodnie z przepisami podatkowymi i księgowymi wykazała nakład w ewidencji środków trwałych. Dla celów podatkowych stosuje stawkę amortyzacji wynoszącą 10 proc. Dla celów bilansowych stawka amortyzacji wynosi 12,5 proc. Spółka zakończyła prace i ujęła je w ewidencji środków trwałych w lipcu 2016 r.

Operacje gospodarcze:

1. Przeksięgowanie poniesionych nakładów na ulepszenie obcego budynku – 480 000 zł.

2. Naliczenie amortyzacji od sierpnia do grudnia 2016 r.

Amortyzacja bilansowa za 2016 r. = (480 000 zł x 12,5 proc. : 12 miesięcy) x 5 miesięcy = 25 000 zł

Amortyzacja podatkowa za 2016 r. = (480 000 zł x 10 proc. : 12 miesięcy) x 5 miesięcy = 20 000 zł

Różnica wynosi 5000 zł – jest to amortyzacja niestanowiąca kosztu uzyskania przychodu.

3. Ustalenie podatku odroczonego

Ustalenie podatku odroczonego (aktywów z tytułu odroczonego podatku) = 5000 zł x 19 proc. = 950 zł.

Amortyzacja części ukończonej inwestycji

Księgowanie:

Gabriela Borek

specjalistka z zakresu rachunkowości

Podstawa prawna

Art. 32, art. 37 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 1047).

Art. 16i ust. 4 ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 851 ze zm.).

Krajowy Standard Rachunkowości nr 2 „Podatek dochodowy”.