REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jakie operacje gospodarcze należy księgować na kapitale z aktualizacji wyceny

Joanna Gawrońska
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

Do księgowania jakich operacji służy konto „Kapitał z aktualizacji wyceny”? Czy jeśli konto to wykazuje saldo, to z końcem roku należy je rozliczyć, np. przekazać do podziału?

RADA

REKLAMA

Autopromocja

Kapitał z aktualizacji wyceny obejmuje skutki aktualizacji wyceny środków trwałych i innych składników majątku, nierozliczanej wynikowo. Nie może być on przeznaczony do podziału ani na zasilenie innych kapitałów (funduszy) aż do chwili, gdy zostaną spełnione warunki określone w ustawie o rachunkowości, uzasadniające odpisanie części lub całości tego kapitału.

UZASADNIENIE

Kapitał z aktualizacji wyceny jest tworzony i wykorzystywany na zasadach określonych w ustawie o rachunkowości. Służy on do ewidencji zmian na skutek aktualizacji głównie środków trwałych oraz inwestycji długoterminowych.

Tabela 1. Ewidencja na koncie „Kapitał (fundusz) z aktualizacji wyceny”

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Ewidencja analityczna do konta „Kapitał (fundusz) z aktualizacji wyceny” powinna być prowadzona w taki sposób, aby możliwe było ustalenie:

• stanu kapitału (funduszu) na początek i koniec danego okresu sprawozdawczego,

• rodzaju składników aktywów objętych aktualizacją wyceny,

• tytułów zmian wartości składników aktywów objętych aktualizacją wyceny.

W jednostce kontynuującej działalność konto „Kapitał (fundusz) z aktualizacji wyceny” wykazuje wyłącznie saldo kredytowe. Kapitał z aktualizacji wyceny nie może być przeznaczony do podziału ani na zasilenie innych kapitałów (funduszy) aż do chwili, gdy zostaną spełnione warunki określone w ustawie o rachunkowości, uzasadniające odpisanie części lub całości tego kapitału.

Tabela 2. Przykładowe zdarzenia powodujące wyksięgowanie wcześniej zaewidencjonowanych kwot na koncie „Kapitał (fundusz) z aktualizacji wyceny”

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Konto „Kapitał z aktualizacji wyceny” wykorzystywane jest również do prezentacji różnic z przeliczenia powstałych na skutek sporządzania łącznych sprawozdań finansowych. W przypadku sporządzenia sprawozdania łącznego, obejmującego dane ze sprawozdań finansowych oddziałów (zakładów) znajdujących się poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i tam sporządzających sprawozdania finansowe, powstaje różnica traktowana jako składnik kapitału (funduszu) z aktualizacji wyceny, którą należy wykazać w pozycji „Różnice kursowe z przeliczenia”.

Różnica ta wynika z ujęcia odpowiednich danych wynikających z:

• bilansów tych oddziałów (zakładów) - wyrażonych w walutach obcych, przeliczonych na walutę polską po obowiązującym na dzień bilansowy średnim kursie ogłoszonym dla danej waluty przez Narodowy Bank Polski,

• rachunku zysków i strat - wyrażonych w walutach obcych, przeliczonych na walutę polską po kursie stanowiącym średnią arytmetyczną średnich kursów na dzień kończący każdy miesiąc roku obrotowego, a w uzasadnionych przypadkach - po kursie będącym średnią arytmetyczną średnich kursów na dzień kończący poprzedni rok obrotowy i dzień kończący bieżący rok obrotowy, ogłoszonych dla danej waluty przez Narodowy Bank Polski.

Szczególnym przypadkiem, powodującym według niektórych interpretacji powstanie kapitału z aktualizacji wyceny, jest wniesienie aportu (wkładu rzeczowego innego niż przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część) w zamian za objęcie udziałów, którego wartość księgowa odbiega od wartości rynkowej ustalonej w umowie (statucie) spółki. Ma to na celu zapewnienie zasady ostrożności.

Przykład

Założenia

Spółka „Alfa” aktem notarialnym wniosła do spółki „Beta” nieruchomość zabudowaną w zamian za objęcie udziałów. Wartość księgowa nieruchomości stanowiącej środek trwały wynosi 2 000 000 zł. Wartość początkowa nieruchomości to 7 000 000 zł, umorzenie - 5 000 000 zł.

Zgodnie z zapisami w akcie notarialny spółka „Alfa” objęła udziały w spółce „Beta” o łącznej wartości 6 000 000 zł, która odpowiada rynkowej wartości nieruchomości.

Dla celów podatkowych przychód należy ustalić w wartości rynkowej wnoszonego udziału. Będzie on pomniejszony o koszt, który w tym przypadku należy ustalić w wysokości wartości początkowej przedmiotu wkładu (nieruchomości), zaktualizowanej zgodnie z odrębnymi przepisami, pomniejszonej o dokonaną przed wniesieniem tego wkładu sumę odpisów amortyzacyjnych. Dochód z tytułu objęcia udziałów w zamian za wkład rzeczowy inny niż przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część należy ustalić pod datą ich objęcia, a nie sprzedaży, jak ma to miejsce dla celów bilansowych.

Ewidencja księgowa

1. Wartość udziałów uzyskanych w zamian za wkład niepieniężny w wartości rynkowej wniesionego wkładu:

Wn „Długoterminowe aktywa finansowe” 6 000 000

Ma „Pozostałe przychody operacyjne” 6 000 000

2. Wyksięgowanie środka trwałego wniesionego jako wkład niepieniężny:

Wn „Pozostałe koszty operacyjne” 2 000 000

Wn „Umorzenie środków trwałych” 5 000 000

Ma „Środki trwałe” 7 000 000

Wykazanie w umowie spółki wartości udziałów w cenie rynkowej - zgodnie z opinią wyrażoną w lieraturze przedmiotu - uzasadnia potraktowanie różnicy między ceną rynkową a wartością księgową nieruchomości jako aktualizacji jej wartości rozliczanej zgodnie z art. 35 ust. 4 uor. Dlatego spółka wnosząca wkład powinna przeprowadzić zapis uzupełniający polegający na przeniesieniu różnicy między ceną nabycia udziałów, którą jest wartość księgowa wniesionych wkładów rzeczowych, a wyższą od nich wartością rynkową określoną w umowie spółki na kapitał z aktualizacji wyceny.

 

3. Różnica między wartością rynkową wniesionego wkładu a niższą jego wartością bilansową: 6 000 000 zł - 2 000 000 zł = 4 000 000 zł. Utworzony odpis aktualizujący nie stanowi kosztu dla celów podatkowych.

Wn „Pozostałe koszty operacyjne” 4 000 000

Ma „Odpisy aktualizujące długoterminowe aktywa finansowe” 4 000 000

4. Przeniesienie kapitału z aktualizacji wyceny na odpisy aktualizujące:

Wn „Kapitał z aktualizacji wyceny” 4 000 000

Ma „Odpisy aktualizujące długoterminowe aktywa finansowe” 4 000 000

5. Naliczenie podatku dochodowego: (6 000 000 zł - 2 000 000 zł) × 19% = 760 000 zł

Wn „Podatek dochodowy” 760 000

Ma „Rozrachunki publicznoprawne” 760 000

6. Zapłata podatku z rachunku bankowego:

Wn „Rozrachunki publicznoprawne” 760 000

Ma „Rachunek bankowy” 760 000

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

• art. 5 ust. 2, art. 28 ust. 1 pkt 3, art. 29, art. 31 ust. 3-4, art. 32 ust. 5, art. 35 ust. 4-6, art. 36 ust. 3, art. 51 ust. 2 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości - j.t. Dz.U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694; ost.zm. Dz.U. z 2008 r. Nr 223, poz. 1466

Joanna Gawrońska

biegły rewident

Źródło: Biuletyn Rachunkowości

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Obowiązkowe e-Doręczenia od 1 kwietnia 2025 r. dla firm zarejestrowanych w KRS. Jak założyć skrzynkę i aktywować Adres do Doręczeń Elektronicznych (ADE)

W komunikacie z 27 marca 2025 r. Poczta Polska przypomina o nadchodzącym terminie: 1 kwietnia 2025 r., kiedy to obowiązek korzystania z systemu e-Doręczeń zostanie rozszerzony na przedsiębiorstwa zarejestrowane w Krajowym Rejestrze Sądowym przed początkiem bieżącego roku.

Ekologiczne opakowania w e-handlu - ogromne wyzwanie dla logistyki

Europejski klient e-commerce ma sprzeczne oczekiwania wobec opakowań, w których dostarczane są jego zamówienia. Domaga się ekologicznych rozwiązań, ale rzadko zrezygnuje z zakupu, jeśli nie otrzyma alternatywy zrównoważonej klimatycznie. Nie chce też płacić za spełnienie postulatów środowiskowych, a długa lista rozbieżności generuje ogromne wyzwania po stronie sprzedawców i logistyki. Ekologiczna rewolucja nie jest tania, dodatkowo nowe unijne przepisy wymuszają daleko idące zmiany w procesie realizacji zamówień.

Praca w KAS - rekrutacja 2025. Gdzie szukać ogłoszeń?

Praca w KAS a rekrutacja w 2025 roku. Jakie zadania ma Krajowa Administracja Państwowa? Kto może pracować w KAS? Gdzie szukać ogłoszeń? Jakie są wymagania są w trakcie rekrutacji w 2025 roku?

Roczne zeznanie podatkowe CIT tylko do 31 marca. Jak złożyć CIT-8

Ministerstwo Finansów i Krajowa Administracja Skarbowa przypominają, że 31 marca 2025 r. upływa termin złożenia zeznania CIT-8 za 2024 rok dla tych podatników, których rok podatkowy pokrywa się z rokiem kalendarzowym. CIT-8 można złożyć także elektronicznie w serwisie e-Urząd Skarbowy bez konieczności posiadania podpisu kwalifikowanego.

REKLAMA

PKPiR 2026: będzie 15 poważnych zmian i nowe rozporządzenie od 1 stycznia. Terminy wpisów, dodatkowe kolumny do KSeF, dowody księgowe i inne nowości

Minister Finansów przygotował projekt nowego rozporządzenia w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów (pkpir). Nowe przepisy zaczną obowiązywać od 1 stycznia 2026 r. Sprawdziliśmy co się zmieni w zasadach prowadzenia pkpir w porównaniu do obecnego stanu prawnego.

Odpisy amortyzacyjne spółek nieruchomościowych

Najnowsze orzeczenia Naczelnego Sądu Administracyjnego (NSA) przynoszą istotne zmiany dla spółek nieruchomościowych w zakresie możliwości rozpoznawania odpisów amortyzacyjnych w kosztach podatkowych. W styczniu tego roku NSA w kilku wyrokach (sygn. II FSK 788/23, II FSK 789/23, II FSK 987/23, II FSK 1086/23, II FSK 1652/23) potwierdził korzystne dla podatników stanowisko wojewódzkich sądów administracyjnych (WSA).

CIT estoński a optymalizacja podatkowa. Czy to się opłaca?

Przedsiębiorcy coraz częściej poszukują skutecznych sposobów na obniżenie obciążeń podatkowych. Jednym z rozwiązań, które zyskuje na popularności, jest estoński CIT. Czy rzeczywiście ta forma opodatkowania przynosi realne korzyści? Przyjrzyjmy się, na czym polega ten model, kto może z niego skorzystać i jakie są jego zalety oraz wady dla polskich przedsiębiorstw.

Składka zdrowotna w 2026 roku – będzie ewolucja czy rewolucja?

Planowane na 2026 rok zmiany w składce zdrowotnej dla przedsiębiorców stanowią jeden z najbardziej dyskutowanych tematów w sferze podatkowej, mimo iż sama składka podatkiem nie jest. Tak jak każda kwestia dotycząca finansów osobistych a równocześnie publicznych, wywołuje liczne pytania zarówno wśród prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą, jak i wśród polityków, gdzie widoczne są wyraźne podziały.

REKLAMA

Podatnik już nie będzie karany za przypadkowe błędy, nie będzie udowadniał niewinności

Szef rządu Donald Tusk poinformował, że za niecelowe, przypadkowe błędy nie będzie się już karać podatnika. Teraz to urząd skarbowy będzie musiał udowadniać jak jest.

Będą zmiany w L4, pracy na chorobowym i pensjach na zwolnieniach lekarskich. Przedsiębiorcy: Jesteśmy zwolennikami deregulacji i elastyczności, ale też jasnych zasad

Zasiłek chorobowy powinien być wypłacany pracownikowi już od pierwszego dnia absencji – Północna Izba Gospodarcza w Szczecinie popiera projekt przygotowany przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, apelując jednocześnie o to, by ustawa w tej sprawie była przyjęta możliwie szybko. Przedsiębiorcy jednocześnie oczekują dalszego dialogu z Ministerstwem na temat np. „Zmian w L4”, które w opinii niektórych przedsiębiorców mogą budzić kontrowersje. – Jesteśmy zwolennikami tego, by pracownicy i pracodawcy mogli regulować swoje relacje w możliwie elastyczny sposób. Z jednej strony więc jesteśmy zwolennikami tego, by zwolnienie lekarskie nie blokowało w stu procentach możliwości wykonywania innych zobowiązań jeżeli to jest możliwe, ale z drugiej widzimy przestrzeń, gdzie zwolnienie lekarskie może być wykorzystywane do nadrabiania obowiązków w jednej pracy, przy jednoczesnym spowolnianiu działania w drugiej firmie – mówi Hanna Mojsiuk, prezes Północnej Izby Gospodarczej w Szczecinie.

REKLAMA