REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jakie operacje gospodarcze należy księgować na kapitale z aktualizacji wyceny

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Joanna Gawrońska
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

Do księgowania jakich operacji służy konto „Kapitał z aktualizacji wyceny”? Czy jeśli konto to wykazuje saldo, to z końcem roku należy je rozliczyć, np. przekazać do podziału?

RADA

REKLAMA

REKLAMA

Kapitał z aktualizacji wyceny obejmuje skutki aktualizacji wyceny środków trwałych i innych składników majątku, nierozliczanej wynikowo. Nie może być on przeznaczony do podziału ani na zasilenie innych kapitałów (funduszy) aż do chwili, gdy zostaną spełnione warunki określone w ustawie o rachunkowości, uzasadniające odpisanie części lub całości tego kapitału.

UZASADNIENIE

Kapitał z aktualizacji wyceny jest tworzony i wykorzystywany na zasadach określonych w ustawie o rachunkowości. Służy on do ewidencji zmian na skutek aktualizacji głównie środków trwałych oraz inwestycji długoterminowych.

REKLAMA

Tabela 1. Ewidencja na koncie „Kapitał (fundusz) z aktualizacji wyceny”

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Ewidencja analityczna do konta „Kapitał (fundusz) z aktualizacji wyceny” powinna być prowadzona w taki sposób, aby możliwe było ustalenie:

• stanu kapitału (funduszu) na początek i koniec danego okresu sprawozdawczego,

• rodzaju składników aktywów objętych aktualizacją wyceny,

• tytułów zmian wartości składników aktywów objętych aktualizacją wyceny.

W jednostce kontynuującej działalność konto „Kapitał (fundusz) z aktualizacji wyceny” wykazuje wyłącznie saldo kredytowe. Kapitał z aktualizacji wyceny nie może być przeznaczony do podziału ani na zasilenie innych kapitałów (funduszy) aż do chwili, gdy zostaną spełnione warunki określone w ustawie o rachunkowości, uzasadniające odpisanie części lub całości tego kapitału.

Tabela 2. Przykładowe zdarzenia powodujące wyksięgowanie wcześniej zaewidencjonowanych kwot na koncie „Kapitał (fundusz) z aktualizacji wyceny”

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Konto „Kapitał z aktualizacji wyceny” wykorzystywane jest również do prezentacji różnic z przeliczenia powstałych na skutek sporządzania łącznych sprawozdań finansowych. W przypadku sporządzenia sprawozdania łącznego, obejmującego dane ze sprawozdań finansowych oddziałów (zakładów) znajdujących się poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i tam sporządzających sprawozdania finansowe, powstaje różnica traktowana jako składnik kapitału (funduszu) z aktualizacji wyceny, którą należy wykazać w pozycji „Różnice kursowe z przeliczenia”.

Różnica ta wynika z ujęcia odpowiednich danych wynikających z:

• bilansów tych oddziałów (zakładów) - wyrażonych w walutach obcych, przeliczonych na walutę polską po obowiązującym na dzień bilansowy średnim kursie ogłoszonym dla danej waluty przez Narodowy Bank Polski,

• rachunku zysków i strat - wyrażonych w walutach obcych, przeliczonych na walutę polską po kursie stanowiącym średnią arytmetyczną średnich kursów na dzień kończący każdy miesiąc roku obrotowego, a w uzasadnionych przypadkach - po kursie będącym średnią arytmetyczną średnich kursów na dzień kończący poprzedni rok obrotowy i dzień kończący bieżący rok obrotowy, ogłoszonych dla danej waluty przez Narodowy Bank Polski.

Szczególnym przypadkiem, powodującym według niektórych interpretacji powstanie kapitału z aktualizacji wyceny, jest wniesienie aportu (wkładu rzeczowego innego niż przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część) w zamian za objęcie udziałów, którego wartość księgowa odbiega od wartości rynkowej ustalonej w umowie (statucie) spółki. Ma to na celu zapewnienie zasady ostrożności.

Przykład

Założenia

Spółka „Alfa” aktem notarialnym wniosła do spółki „Beta” nieruchomość zabudowaną w zamian za objęcie udziałów. Wartość księgowa nieruchomości stanowiącej środek trwały wynosi 2 000 000 zł. Wartość początkowa nieruchomości to 7 000 000 zł, umorzenie - 5 000 000 zł.

Zgodnie z zapisami w akcie notarialny spółka „Alfa” objęła udziały w spółce „Beta” o łącznej wartości 6 000 000 zł, która odpowiada rynkowej wartości nieruchomości.

Dla celów podatkowych przychód należy ustalić w wartości rynkowej wnoszonego udziału. Będzie on pomniejszony o koszt, który w tym przypadku należy ustalić w wysokości wartości początkowej przedmiotu wkładu (nieruchomości), zaktualizowanej zgodnie z odrębnymi przepisami, pomniejszonej o dokonaną przed wniesieniem tego wkładu sumę odpisów amortyzacyjnych. Dochód z tytułu objęcia udziałów w zamian za wkład rzeczowy inny niż przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część należy ustalić pod datą ich objęcia, a nie sprzedaży, jak ma to miejsce dla celów bilansowych.

Ewidencja księgowa

1. Wartość udziałów uzyskanych w zamian za wkład niepieniężny w wartości rynkowej wniesionego wkładu:

Wn „Długoterminowe aktywa finansowe” 6 000 000

Ma „Pozostałe przychody operacyjne” 6 000 000

2. Wyksięgowanie środka trwałego wniesionego jako wkład niepieniężny:

Wn „Pozostałe koszty operacyjne” 2 000 000

Wn „Umorzenie środków trwałych” 5 000 000

Ma „Środki trwałe” 7 000 000

Wykazanie w umowie spółki wartości udziałów w cenie rynkowej - zgodnie z opinią wyrażoną w lieraturze przedmiotu - uzasadnia potraktowanie różnicy między ceną rynkową a wartością księgową nieruchomości jako aktualizacji jej wartości rozliczanej zgodnie z art. 35 ust. 4 uor. Dlatego spółka wnosząca wkład powinna przeprowadzić zapis uzupełniający polegający na przeniesieniu różnicy między ceną nabycia udziałów, którą jest wartość księgowa wniesionych wkładów rzeczowych, a wyższą od nich wartością rynkową określoną w umowie spółki na kapitał z aktualizacji wyceny.

 

3. Różnica między wartością rynkową wniesionego wkładu a niższą jego wartością bilansową: 6 000 000 zł - 2 000 000 zł = 4 000 000 zł. Utworzony odpis aktualizujący nie stanowi kosztu dla celów podatkowych.

Wn „Pozostałe koszty operacyjne” 4 000 000

Ma „Odpisy aktualizujące długoterminowe aktywa finansowe” 4 000 000

4. Przeniesienie kapitału z aktualizacji wyceny na odpisy aktualizujące:

Wn „Kapitał z aktualizacji wyceny” 4 000 000

Ma „Odpisy aktualizujące długoterminowe aktywa finansowe” 4 000 000

5. Naliczenie podatku dochodowego: (6 000 000 zł - 2 000 000 zł) × 19% = 760 000 zł

Wn „Podatek dochodowy” 760 000

Ma „Rozrachunki publicznoprawne” 760 000

6. Zapłata podatku z rachunku bankowego:

Wn „Rozrachunki publicznoprawne” 760 000

Ma „Rachunek bankowy” 760 000

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

• art. 5 ust. 2, art. 28 ust. 1 pkt 3, art. 29, art. 31 ust. 3-4, art. 32 ust. 5, art. 35 ust. 4-6, art. 36 ust. 3, art. 51 ust. 2 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości - j.t. Dz.U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694; ost.zm. Dz.U. z 2008 r. Nr 223, poz. 1466

Joanna Gawrońska

biegły rewident

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Biuletyn Rachunkowości

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Nowa opłata cukrowa uderzy w małe firmy? Minister ostrzega przed katastrofą dla MŚP

Minister Agnieszka Majewska, Rzecznik MŚP, ostrzega przed skutkami nowelizacji „podatku cukrowego”. Zwraca uwagę, że projekt zmian w ustawie o zdrowiu publicznym przygotowany przez Ministerstwo Finansów może nadmiernie obciążyć najmniejsze firmy. Nowe przepisy dotyczące opłaty cukrowej mają – wbrew intencjom resortu – rozszerzyć obowiązki sprawozdawcze i podatkowe także na mikro i małych przedsiębiorców.

Najważniejsze zmiany przepisów dla firm 2025/2026. Jakie nowe obowiązki i wyzwania dla biznesu?

Trzeci kwartał 2025 roku przyniósł przedsiębiorcom aż 13 istotnych zmian regulacyjnych. Powszechne oburzenie przedsiębiorców wzbudza jednak krótsze od obiecywanego 6-miesięcznego vacatio legis. Z jednej strony postępuje cyfryzacja i deregulacja procesów, z drugiej – rosną obciążenia fiskalne i kontrolne. Z najnowszego Barometru TMF Group obejmującego trzeci kwartał 2025 roku wynika, że równowaga między ułatwieniami a restrykcjami została zachwiana kosztem zmian wymagających dla prowadzenia biznesu.

Jak uwierzytelnić się w KSeF? Pieczęć elektroniczna to jedna z metod - zgłoszenie w ZAW-FA, API KSeF 2.0 lub przy użyciu Aplikacji Podatnika KSeF

Aby korzystać z Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF), nie trzeba zakładać konta, ale konieczne jest potwierdzenie tożsamości i uprawnień. Jednym z bezpiecznych sposobów uwierzytelnienia – szczególnie dla spółek i innych podmiotów niebędących osobami fizycznymi – jest kwalifikowana pieczęć elektroniczna. Sprawdź, jak działa i jak jej użyć w KSeF.

Faktury korygujące w KSeF w 2026 r. Jak powinny być wystawiane?

Pytanie dotyczy zawartości pliku xml, za pomocą którego będzie wczytywana do KSeF faktura korygująca. Czy w związku ze zmianą struktury logicznej FA(3) w przypadku faktur korygujących podstawę opodatkowania i podatek będzie niezbędne zawarcie w pliku xml wartości „przed korektą” i „po korekcie”? Jeżeli będzie możliwy import na podstawie samej różnicy faktury korygującej (co wynikałoby z zamieszczonego na stronie MF pliku FA_3_Przykład_3 (Przykładowe pliki dla struktury logicznej e-Faktury FA(3)), to czy ta możliwość obejmuje fakturę korygującą do faktury pierwotnej już wcześniej skorygowanej (ponowną korektę)?

REKLAMA

Rezygnacja członka zarządu w spółce z o.o. – jak to zrobić prawidłowo (zasady, dokumentacja, odpowiedzialność)

W realiach obrotu gospodarczego zdarzają się sytuacje, w których członek zarządu spółki z ograniczoną odpowiedzialnością decyduje się na złożenie rezygnacji z pełnionej funkcji. Powody mogą być różne – osobiste, zdrowotne, biznesowe czy organizacyjne – ale decyzja ta zawsze powinna być świadoma i przemyślana, zwłaszcza z perspektywy konsekwencji prawnych i finansowych.

Nieujawnione operacje gospodarcze – jak uniknąć sankcyjnego opodatkowania CIT

Od kilku lat coraz więcej spółek korzysta z możliwości opodatkowania tzw. ryczałtem od dochodów spółek. To sposób opodatkowania dochodów spółki, który może przynieść realne korzyści podatkowe. Jednak korzystanie z estońskiego CIT-u wiąże się również z określonymi obowiązkami – szczególnie w zakresie prawidłowego ujmowania operacji gospodarczych w księgach rachunkowych. W tym artykule wyjaśnimy, czym są nieujawnione operacje gospodarcze i kiedy mogą prowadzić do powstania dodatkowego zobowiązania podatkowego.

Zmiany w stażu pracy od 2026 r. Potrzebne zaświadczenia z ZUS – wnioski będzie można składać już od stycznia

Od 1 stycznia 2026 roku wchodzą w życie zmiany w Kodeksie pracy. Nowe przepisy rozszerzą katalog okresów wliczanych do stażu pracy dla celów nabywania prawa do świadczeń i uprawnień pracowniczych. Obejmą one m.in. umowy zlecenia, prowadzenie działalności gospodarczej czy pracę zarobkową za granicą. Potwierdzeniem tych okresów będą zaświadczenia z ZUS, wydawane od nowego roku na podstawie wniosku składanego w PUE/eZUS.

JPK VAT dostosowany do KSeF – co w praktyce oznaczają nowe oznaczenia i obowiązek korekty?

Ministerstwo Finansów opublikowało projekt rozporządzenia dostosowującego przepisy w zakresie JPK_VAT do zmian wynikających z wprowadzenia Krajowego Systemu e-Faktur. Nowe regulacje mają na celu ujednolicenie sposobu raportowania faktur, w tym tych wystawianych poza KSeF – zarówno w trybie awaryjnym, jak i offline24. Projekt określa również zasady rozliczeń VAT od pobranej i niezwróconej kaucji za opakowania objęte systemem kaucyjnym.

REKLAMA

KSeF 2.0 a obieg dokumentów. Rewolucja w księgowości i przedsiębiorstwach już niedługo

Od chwili wejścia w życie obowiązkowego KSeF jedyną prawnie skuteczną formą faktury będzie dokument ustrukturyzowany przesłany do systemu Ministerstwa Finansów, a jej wystawienie poza KSeF nie będzie uznane za fakturę w rozumieniu przepisów prawa. Oznacza to, że dla milionów firm zmieni się sposób dokumentowania sprzedaży i zakupu – a wraz z tym całe procesy księgowe.

Czy przed 2026 r. można wystawiać część faktur w KSeF, a część poza tym systemem?

Spółka (podatnik VAT) chciałaby od października lub listopada 2025 r. pilotażowo wystawiać niektórym swoim odbiorcom faktury przy użyciu KSeF. Czy jest to możliwe, tj. czy w okresie przejściowym można wystawiać część faktur przy użyciu KSeF, część zaś w tradycyjny sposób? Czy w okresie tym spółka może niekiedy wystawiać „zwykłe” faktury nabywcom, którzy wyrazili zgodę na otrzymywanie faktur przy użyciu KSeF?

REKLAMA