Jak ująć w księgach samochód zarejestrowany za granicą

RADA

Autopromocja

Uznanie samochodu za środek trwały nie jest warunkowane miejscem jego rejestracji. Istotne jest, czy spełnia on ustawową definicję uznania go za środek trwały zawartą w art. 3 ust. 1 pkt 15 uor.

UZASADNIENIE

Zarówno ustawy podatkowe, jak i ustawa o rachunkowości nie definiują, z jakiego kraju ma pochodzić środek trwały podlegający amortyzacji. Istotna jest kwalifikacja środka trwałego, ustalenie prawa do zaliczenia do środków trwałych oraz to, czy amortyzacja będzie stanowić koszt uzyskania przychodu.

Autopromocja

Webinar: VAT 2025

Sprawdź

Ponieważ ustawa o rachunkowości nie uzależnia uznania samochodu za środek trwały i jego amortyzacji od miejsca rejestracji, więc problem musi być rozpatrzony pod kątem tego, kiedy środek trwały może być zaliczony do rzeczowych aktywów trwałych. Zgodnie z art. 3 ust. 1 pkt 15 uor za środki trwałe należy uznać rzeczowe aktywa trwałe i zrównane z nimi, o przewidywanym okresie ekonomicznej użyteczności dłuższym niż rok, kompletne, zdatne do użytku i przeznaczone na potrzeby jednostki.

Fakt rejestracji samochodu poza granicami kraju sugeruje, że jednostka używa środka transportu na podstawie umowy dzierżawy (najmu) lub leasingu. Środki trwałe oddane do używania na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub innej umowy o podobnym charakterze należy zaliczyć do aktywów trwałych korzystającego, jeżeli umowa spełnia co najmniej jeden z warunków określonych w art. 3 ust. 4 uor (leasing finansowy). W takim przypadku korzystający ma prawo uznać go za środek trwały i dokonywać odpisów amortyzacyjnych bez względu na to, gdzie samochód jest zarejestrowany.

Przy wprowadzaniu środka trwałego będącego przedmiotem leasingu do ewidencji bilansowej należy ustalić jego wartość początkową. Stosownie do pkt VI. 2 KSR nr 5 (analogiczne rozwiązanie przewiduje MSR 17) wartość początkową przedmiotu leasingu finansowego, stanowiącą odpowiednik ceny jego zakupu, należy ustalać jako niższą spośród:

Autopromocja

Webinar: VAT 2025

Sprawdź

• wartości rynkowej przedmiotu leasingu, ustalonej w momencie rozpoczęcia leasingu (w większości przypadków wartość rynkowa przedmiotu leasingu odpowiada wartości wskazanej w umowie), lub

• wartości bieżącej opłat leasingowych, ustalonej za pomocą stopy procentowej leasingu lub stopy procentowej korzystającego.

Autopromocja

Kasowy PIT 2025 – webinar.
Nowe przepisy

Sprawdź

Ustalając amortyzację przedmiotu leasingu, należy uwzględnić okres ekonomicznej użyteczności środka trwałego, na określenie którego wpływają w szczególności:

• liczba zmian, na których pracuje środek trwały,

• tempo postępu techniczno-ekonomicznego,

• wydajność środka trwałego mierzona liczbą godzin jego pracy lub liczbą wytworzonych produktów albo innym właściwym miernikiem,

• prawne lub inne ograniczenia czasu używania środka trwałego,

• przewidywana przy likwidacji cena sprzedaży netto istotnej pozostałości środka trwałego.

Jeśli umowa nie przewiduje, że korzystający uzyska w momencie zakończenia leasingu tytuł własności przedmiotu umowy (bez dodatkowej opłaty lub za opłatę końcową), to dany składnik aktywów powinien zostać w całości zamortyzowany przez okres leasingu lub okres użytkowania, jeżeli byłby on krótszy. Jeśli natomiast umowa przewiduje, że korzystający uzyska tytuł własności przedmiotu leasingu (bez dodatkowej opłaty lub za opłatę końcową), to składnik aktywów należy amortyzować się przez okres jego ekonomicznej użyteczności, zgodnie z zasadami amortyzacji (metoda, stawka) stosowanymi przez korzystającego do podobnych własnych składników aktywów (por. pkt VI. 3 KSR nr 5, analogiczne rozwiązanie przewiduje MSR 17).

• pkt VI. 2, pkt VI. 3 Krajowego Standardu Rachunkowości nr 5 Leasing, najem i dzierżawa

• art. 3 ust. 1 pkt 15, art. 3 ust. 4, 5 i 6 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości - j.t. Dz.U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694; ost.zm. Dz.U. z 2009 r. Nr 42, poz. 341

Anna Mach-Mockałło

główny ekonomista