Dokumenty tradycyjne a elektroniczne podczas procesu inwentaryzacji

Środki trwałe i wyposażenie są oznaczane numerem inwentarzowym, najczęściej markerem lub etykietą papierową. Inwentaryzacja rozliczana jest w postaci papierowej dokumentacji (ewentualnie wyniki są wprowadzane do programu komputerowego). Przy tradycyjnej dokumentacji najczęściej pojawiającymi problemami jest pomijanie poszczególnych składników w trakcie sporządzania spisu z natury, nieczytelne numery inwentarzowe, czy niewłaściwy opis składników majątku. Największą niedogodnością pozostaje jednak czasochłonność tego procesu, a także liczba osób, które muszą być zaangażowane w przeprowadzenie inwentaryzacji.

Pod pojęciem „elektroniczny” rozumie się przeprowadzenie procesu inwentaryzacji towarów i materiałów za pomocą technologii automatycznej identyfikacji, przy wykorzystaniu czytników kodów kreskowych. Polega to na: znakowaniu środków etykietami lub tabliczkami zawierającymi kody kreskowe, sporządzeniu spisu z natury za pomocą czytników kodu, a także następnie – elektroniczne porównanie z ewidencją i rozliczenie wyników spisu.

Sposób inwentaryzacji wartości niematerialnych i prawnych

Niezależnie od sposobu w jaki przeprowadzana jest inwentaryzacja, czy za pomocą dokumentacji tradycyjnej czy elektronicznej musi ona spełniać wymogi ustawowe, a także wybrana metoda powinna być zawarta w instrukcji inwentaryzacyjnej, która jest ogłoszona przez kierownika jednostki. Arkusz spisu z natury powinien spełniać wymogi ustawowe, które wynikają z art. 21 ust. 2 ustawy o rachunkowości. Musi zawierać: numer arkusza, nazwę firmy i pole spisowe, skład komisji inwentaryzacyjnej (osób odpowiedzialnych materialnie), datę rozpoczęcia i zakończenia spisu, dane przypadającą na termin spisu, dane, które dotyczą spisywanych składników, podsumowanie arkusza. Dodatkowo każda strona musi być ponumerowana, a także zawierać datę oraz podpisy osób odpowiedzialnych.

Arkusz spisu z natury może być gotowym formularzem lub też zostać wygenerowany z systemu komputerowego. Komputerowy arkusz spisu z natury może posiadać numery inwentarzowe i nazwy składników, które mają podlegać inwentaryzacji, ale niedopuszczalne jest ujęcie ilości składników majątkowych.

Tak więc jeśli wymogi ustawowe są spełnione, arkusz spisu z natury nie zawiera ilości składników, które podlegają spisowi, a także, jeżeli dopuści się to w instrukcji, można zastosować spis z natury jako wydruk z systemu komputerowego.

Dokumentacja przy inwentaryzacji

W przypadku podpisania przez komisję komputerowego wydruku ewidencji magazynowej (ewidencji ilościowo-wartościowej) nie można jej uznać za spis z natury. Wynika to faktu, iż komputerowy druk ewidencji magazynowej nie posiada wszystkich elementów, które pozwalają uznać go za protokół inwentaryzacyjny, w dalszej kolejności jest to niedopełnienie założeń inwentaryzacji, która umożliwia potwierdzenie ewidencji mając na uwadze stan faktyczny i możliwość wykazania różnic. Inwentaryzacja jest przeprowadzana poprzez spis z natury, który ma na celu pomiar składników, a w dalszej kolejności wpisanie otrzymanych wyników do protokołu inwentaryzacyjnego.

W przypadku aktywów, które nie posiadają postaci materialnej należy przeprowadzić inwentaryzację drogą potwierdzenia sald. Umożliwia to wykrycie nieprawidłowości w trakcie weryfikacji gospodarki finansowej. Ustawa o rachunkowości nie określa w jakiej formie (za pomocą dokumentów tradycyjnych, czy elektronicznych) można uzyskiwać potwierdzenia sald. Tak więc każda jednostka powinna wziąć pod uwagę przede wszystkim to, by były one maksymalnie wiarygodne. Możliwe jest wysłanie potwierdzenia sald za pomocą maila ponieważ art. 26 ust. 1 pkt 2 ustawy o rachunkowości (t.j. Dz.U. z 2009 r. nr 152, poz. 1223 z późn. zm.) nie określa jaką formę powinno to przybrać. Tożsama sytuacja występuje w przypadku podpisu elektronicznego, nie jest on potrzebny podczas przeprowadzania inwentaryzacji należności za pomocą techniki elektronicznej.  

W odniesieniu do wszystkich dokumentów, tradycyjnych i elektronicznych, stanowią one dowód księgowy (i na ich podstawie można dokonywać zapisów księgowych), jeśli zawierają elementy ściśle opisane w art. 21 ust. 1 ustawy o rachunkowości.

Źródło: SmartMedia

Podyskutuj o tym na naszym FORUM