REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Niedobory ujawnione podczas inwentaryzacji w kosztach uzyskania przychodów

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Ujawnione w trakcie inwentaryzacji niedobory w kosztach uzyskania przychodów /shutterstock.com
Ujawnione w trakcie inwentaryzacji niedobory w kosztach uzyskania przychodów /shutterstock.com
www.shutterstock.com

REKLAMA

REKLAMA

Do kosztów uzyskania przychodów można zaliczyć wartości ujawnionych w trakcie inwentaryzacji niedoborów, ale jedynie w tej wysokości w jakiej niedobory te uznane zostały za niezawinione i są normalnym następstwem prowadzonej działalności gospodarczej. Nie jest natomiast możliwe uznanie niedoborów za koszty, gdy powstają one w wyniku świadomych działań podatnika.

REKLAMA

Niedobory ujawnione a trakcie inwentaryzacji

W wielu przedsiębiorstwach, szczególnie tych, których specyfika zakłada obrót dużą ilością towarów handlowych o bardzo podobnym wyglądzie, opakowaniu, parametrach, nie do uniknięcia są różnice inwentaryzacyjne w postaci niedoborów lub nadwyżek. Różnice te bardzo często wynikają z niezawinionych działań spowodowanych pomyłkami przy wprowadzaniu towarów do magazynów lub pomyłkami przy wydawaniu towarów.

Jeżeli chodzi o niedobór, to występuje wówczas, gdy stan rzeczywisty ustalony w drodze inwentaryzacji jest niższy od stanu wynikającego z ksiąg rachunkowych, natomiast nadwyżka występuje, gdy stan rzeczywisty ustalony w drodze inwentaryzacji jest wyższy od stanu wynikającego z ksiąg rachunkowych.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Rozróżniamy dwa następujące rodzaje niedoborów, tzn.:

- niedobory zawinione, które powstają w wyniku świadomych działań, bądź też zaniedbań ze strony osób odpowiedzialnych za powierzone im składniki aktywów i mogą stać się roszczeniem wobec osoby odpowiedzialnej,

- niedobory niezawinione, które powstają z przyczyn niezależnych takich jak: zdarzenia losowe (kradzież, pożar itp.) lub też ubytki w granicach tzw. normy, czyli niedobory (ubytki) naturalne związane ze specyfiką danego towaru lub specyfiką działalności oraz niedobry (ubytki) pozorne oddane np. w najem lub użyczone.

Wobec czego różnica inwentaryzacyjna w postaci niedoboru składnika majątku objętego inwentaryzacją, może być uznana za niedobór zawiniony lub niezawiniony.

Koszty uzyskania przychodów

Analizując kwestię powstających niedoborów w przedsiębiorstwie, które zostają ujawnione w toku przeprowadzonej inwentaryzacji, powstaje pytanie, czy ich wartość może zostać zaliczona do kosztów uzyskania przychodów.

Kwestie dotyczące kosztów uzyskania przychodów na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych reguluje art. 15 ust. 1 tej ustawy, zgodnie z którym kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 ustawy.

Z przepisu tego wynika, że nie wszystkie wydatki poniesione przez podatnika są kosztami podatkowymi. Kosztami uzyskania przychodów są bowiem, po wyłączeniu kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 ustawy, wszelkie racjonalne i gospodarczo uzasadnione wydatki związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, których celem jest osiągnięcie, zabezpieczenie lub zachowanie źródła przychodów.

Polecamy: INFORLEX Księgowość i Kadry

Oznacza to, że ponoszone koszty należy oceniać pod kątem ich celowości, a więc dążenia do uzyskania przychodów. Aby określony wydatek można było uznać za koszt uzyskania przychodu, między tym wydatkiem, a osiągnięciem przychodu musi zachodzić związek przyczynowy tego typu, że poniesienie wydatku ma wpływ na powstanie lub zwiększenie tego przychodu, albo zabezpieczenie źródła przychodów.

Ustawodawca nie wymaga jednak wykazania, że konkretny przychód jest skutkiem poniesienia określonego kosztu. Co oznacza, że jako koszty uzyskania przychodów mogą być rozpatrywane zarówno koszty bezpośrednio, jak i pośrednio związane z uzyskiwanymi przychodami. Te pierwsze dają się powiązać z konkretnie określonym przychodem, jaki osiągnął podatnik, natomiast te drugie wiążą się z całokształtem działalności prowadzonej przez podatnika i ogólnie określonymi przychodami osiąganymi z tytułu prowadzenia tej działalności. A to z kolei ma przełożenie na interpretowanie niedoborów jako kosztów.


Niedobory w kosztach uzyskania przychodów

W przepisach o podatku dochodowego od osób prawnych nie znajdziemy unormowań dotyczących limitowania ubytków (niedoborów), czy też odrębnych zasad zaliczania ich do kosztów podatkowych. Nie przewidują także możliwości szacunkowego ustalania wielkości strat, przy zastosowaniu np. norm, ryczałtów, czy innych metod.

Poza tym wśród wymienionych w tzw. „negatywnym katalogu” kosztów ujętym w art. 16 ust. 1 ustawy, nie wymieniono strat w środkach obrotowych. Ustawodawca zastrzegł jedynie, że nie uważa się za koszty uzyskania przychodów strat powstałych w wyniku nieobjętych zwolnieniem od podatku akcyzowego ubytków wyrobów akcyzowych oraz podatku akcyzowego od tych ubytków.

Mam zatem do czynienia z sytuacją, gdzie występuje także brak wyłączenia strat w środkach obrotowych z kosztów podatkowych. W związku z czym należy uznać, że, co do zasady, straty te, jako związane z prowadzoną działalnością, mogą być uznane za koszty uzyskania przychodów. Trudno jednak dosłownie mówić o stratach jako kosztach poniesionych w celu uzyskania przychodów. Tak więc, jak uznał NSA w wyroku z 28 listopada 2013 r. sygn. akt II FSK 106/12: „(…) nie samo ponoszenie strat należy traktować jako środek zmierzający w celu osiągnięcia przychodów, bo byłoby to nieracjonalne, lecz wszelkie starania, działania i zabiegi dokonywane w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, a straty tylko jako często nieunikniony i nieodłączny, aczkolwiek niechciany element tych działań”.

Zaliczenie strat w środkach obrotowych do kosztów uzyskania przychodów powinno być oceniane z uwzględnieniem: całokształtu prowadzonej przez podatnika działalności, okoliczności, które spowodowały powstanie straty, formy udokumentowania straty oraz podjętych przez podatnika działań zabezpieczających.

Przy czym strata powinna być zdarzeniem losowym, niezależnym od woli podatnika, bowiem dla celów podatkowych przyjmuje się, że tylko stratę powstałą na skutek zdarzeń nieprzewidywalnych, nie do uniknięcia przez racjonalnie działający podmiot można uznać za zdarzenie, które uzasadnia zaliczenie powstałej straty w ciężar kosztów uzyskania przychodów.

Polecamy: Pakiet żółtych książek - Podatki 2018

W związku z tym do kosztów uzyskania przychodów można zaliczyć wartości ujawnionych w trakcie inwentaryzacji niedoborów, ale jedynie w tej wysokości w jakiej niedobory te jednoznacznie uznane zostały za niezawinione i są normalnym, chociaż niezamierzonym następstwem działania w prowadzonej działalności gospodarczej, a ich wystąpienie, pomimo dołożenia należytej staranności, było nieuniknione. Nie jest natomiast możliwe uznanie niedoborów za koszty uzyskania przychodów, jeżeli istniały przesłanki świadczące o braku odpowiednich zabezpieczeń.

Wobec czego tylko niedobory niezawinione może ująć w kosztach uzyskania przychodów, natomiast niedobory zawinione, nawet w sytuacji gdy nie jest możliwa do ustalenia odpowiedzialność osobista poszczególnych pracowników nie mogą stanowić kosztu uzyskania przychodu. Takie stanowisko potwierdzają liczne interpretacje podatkowe, m.in. interpretacja z 15 listopada 2016 r. Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy, 0461.ITPB3.4510.552.2016.1.MJ, w której czytamy, że „stwierdzone niedobory (straty) mogą zostać zaliczone w ciężar kosztów uzyskania przychodów, jeżeli powstały niezależnie od woli podatnika, a ustalone i stosowane zasady uniemożliwiają ich powstanie w toku bieżącej działalności gospodarczej. Kosztem uzyskania przychodów mogą być tylko straty w towarach, w tej części, w jakiej zostały uznane za niezawinione i których okoliczności powstania oraz przyczyny zostały wyczerpująco udokumentowane. Nie stanowią bowiem kosztu uzyskania przychodów straty będące wynikiem braku staranności bądź nieracjonalnego działania podatnika, nawet jeśli mieszczą się w normach ustalonych przez daną jednostkę gospodarczą. (…) stwierdzić należy, że niedobory zawinione, nawet w sytuacji gdy nie jest możliwa do ustalenia odpowiedzialność osobista poszczególnych pracowników nie może stanowić kosztu uzyskania przychodu”.

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Uproszczenia w podatku od spadków i darowizn. Nowe przepisy coraz bliżej wejścia w życie

Senat przyjął nowelizację ustawy o podatku od spadków i darowizn. Nowe przepisy mają uprościć formalności przy sprzedaży majątku otrzymanego od najbliższej rodziny oraz zlikwidować comiesięczne deklaracje podatkowe przy rentach prywatnych. Ustawa wraca teraz do Sejmu.

Zaczynasz działalność gospodarczą? Tak można obniżyć składki ZUS na początku działania firmy [komunikat ZUS]

Rozpoczęcie własnej działalności gospodarczej wiąże się z kosztami, szczególnie na starcie. Dlatego początkujący przedsiębiorcy mogą skorzystać z ulg, które pozwalają płacić niższe składki na ubezpieczenia społeczne albo nie płacić ich wcale. Do najważniejszych form wsparcia należą: ulga na start, preferencyjne składki, „Mały ZUS Plus” czy wakacje składkowe.

Darowizna dla córki z konta firmowego taty: Czy taki przelew korzysta ze zwolnienia podatkowego? KIS wyjaśnia

Skarbówka potwierdził, że przekazanie środków pieniężnych bezpośrednio z konta firmowego spółki, której darczyńca jest wspólnikiem, na konto obdarowanego – przy spełnieniu ustawowych formalności – może korzystać ze zwolnienia z podatku od darowizn. To jest dobra wiadomość dla podatników.

Ulga dla spadkobierców i przejrzystość dla podatników. Nowości w ustawie podatku od spadków i darowizn już wkrótce

Jest projekt nowelizacji ustawy o podatku od spadków i darowizn, który umożliwi przywrócenie terminu zgłoszenia spadku w wyjątkowych przypadkach oraz doprecyzuje moment powstania obowiązku podatkowego. Zmiany mają uprościć procedury, zwiększyć przejrzystość i wspierać sukcesję firm rodzinnych.

REKLAMA

KSeF 2.0: firmy będą miały tylko 4 miesiące na testy. Co warto zrobić już teraz?

W czerwcu 2025 r. – zgodnie z harmonogramem – Ministerstwo Finansów udostępniło dokumentację interfejsu API KSeF 2.0. Jest to jednak materiał dla integratorów systemów i dostawców oprogramowania. Firmy wciąż czekają na udostępnienie środowiska testowego, które zaplanowano na koniec września. Konkretne testy będą więc mogły zacząć się dopiero w październiku. Tymczasem obowiązek korzystania z Krajowego Systemu e-Faktur dla części firm wchodzi już w lutym – oznacza to niewiele czasu na przygotowanie.

Projekt ustawy wdrażającej obowiązkowy KSeF po pierwszym czytaniu w Sejmie. Co się zmienia? [komentarz eksperta]

W dniu 9 lipca 2025 r., Sejm przeprowadził pierwsze czytanie i skierował do prac w komisji finansów projekt ustawy zakładającej wdrożenie obowiązkowego Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF). Wszystkie kluby i koła poselskie zapowiedziały dalsze prace nad projektem. Prace legislacyjne wchodzą w końcową fazę. Z coraz większą pewnością możemy więc stwierdzić, że obowiązkowy KSeF będzie wdrażany w dwóch etapach - od 1 lutego 2026 i od 1 kwietnia 2026 r.

Podatek u źródła 2025: Objaśnienia podatkowe ministra finansów dot. statusu rzeczywistego właściciela. Praktyczne szanse i nieoczywiste zagrożenia

Po latach oczekiwań i licznych postulatach ze strony środowisk doradczych oraz biznesowych, Ministerstwo Finansów opublikowało długo zapowiadane objaśnienia dotyczące statusu rzeczywistego właściciela w kontekście podatku u źródła (WHT). Teraz nadszedł czas, by bardziej szczegółowo przyjrzeć się poszczególnym zagadnieniom. Dokument z 3 lipca 2025 r., opublikowany na stronie MF 9 lipca, ma na celu rozwianie wieloletnich wątpliwości dotyczących stosowania klauzuli „beneficial owner”. Choć sam fakt publikacji należy ocenić jako krok w stronę większej przejrzystości i przewidywalności, nie wszystkie zapisy spełniły oczekiwania.

Polski podatek cyfrowy jeszcze w tym roku? Rząd nie ogląda się na Brukselę

Choć Komisja Europejska wycofała się z planów nałożenia podatku cyfrowego, Polska idzie własną drogą. Minister cyfryzacji Krzysztof Gawkowski zapowiada, że projekt ustawy będzie gotowy do końca roku.

REKLAMA

KSeF 2026: koniec z papierowymi fakturami, zmiany w obiegu dokumentów i obsłudze procesu sprzedaży w firmie

W przyszłym roku w Polsce zostanie uruchomiony obowiązkowy system fakturowania za pomocą Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF). Obowiązek ten wejdzie w życie na początku 2026 roku i wynika z procedowanego w Parlamencie projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług. Aktualny postęp prac legislacyjnych nad projektem, oznaczonym numerem druku 1407, można śledzić na stronach Sejmu.

Składki ZUS dla małych firm w 2025 roku - preferencje: ulga na start, mały ZUS plus i wakacje składkowe

Ulga na start, preferencyjne składki, czy „Mały ZUS plus”, a także wakacje składkowe – to propozycje wsparcia dla małych przedsiębiorców. Korzyści to możliwość opłacania niższych składek lub ich brak. Warto też zwrócić uwagę na konsekwencje z tym związane. ZUS tłumaczy kto i z jakich ulg może skorzystać oraz jakie są zagrożenia z tym związane.

REKLAMA