REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Księgi rachunkowe w spółce jawnej – czy są obowiązkowe?

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Kancelaria Mentzen
Doradztwo podatkowe, prawne oraz księgowość
spółka jawna księgi rachunkowe
spółka jawna księgi rachunkowe
shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Jedną z podstawowych kwestii do rozważenia w ramach działalności gospodarczej jest forma w jakiej będzie prowadzona księgowość firmy. Spółka jawna, co do zasady nie jest podatnikiem CIT, więc nie ma obowiązku prowadzenia ksiąg rachunkowych, ale czy na pewno?

Spółka jawna jest jedną z możliwych form prowadzenia działalności gospodarczej w Polsce. Na tę opcję decydują się w większości przedsiębiorcy, których działalność nie wiąże się z dużym ryzykiem i nie jest prowadzona na dużą skalę. Mimo to niektóre spółki jawne prowadzą księgowość w formie ksiąg rachunkowych. Czy jest to ich wybór, czy jednak obowiązek?

REKLAMA

REKLAMA

Spółka jawna – jaka forma księgowości?

 Kiedy znajdzie się już pomysł na biznes oraz osoby, które będą chciały razem z nami w nim uczestniczyć, podpisując umowę spółki jawnej, należy zdecydować, jak wspólnicy chcą być opodatkowani, a co za tym idzie jaką formę prowadzenia księgowości wybrać. Należy pamiętać, że co do zasady spółka jawna sama w sobie nie jest podatnikiem, ale jest nim każdy wspólnik z osobna, w odniesieniu do przysługującego mu udziału w zysku spółki.

W przypadku spółki jawnej istnieją trzy możliwości ewidencjonowania operacji gospodarczych:

  • ewidencja przychodów – możliwa wyłącznie w sytuacji, gdy wszyscy wspólnicy rozliczają się z fiskusem za pomocą ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych;
  • Podatkowa Księga Przychodów i Rozchodów, czyli popularna KPiR-ka;
  • Księgi rachunkowe, czyli coś, czego mniejsi podatnicy wystrzegają się jak ognia.

Pełna księgowość – dlaczego budzi obawy?

 Zachętą z całą pewnością nie jest koszt takiej formy, który przy takiej samej ilości dokumentów stanowi kilkakrotność ceny księgowości uproszczonej. Prowadząc księgi rachunkowe, spółka otrzymuje również w pakiecie większą transparentność finansową, ponieważ zapisy na kontach obejmują zmiany w całym majątku firmy, a nie tylko przychody i wydatki.

REKLAMA

W jakich przypadkach spółka jawna musi mieć księgi rachunkowe?

Tak naprawdę każda spółka jawna może robić to od samego początku swojej działalności, a także rozpocząć w dowolnym kolejnym roku obrotowym. Jednak czy warto z tego korzystać pozostaje już w ocenie wspólników. Pełna księgowość daje szerszy obraz na sytuację finansową przedsiębiorstwa. Kiedy od samego początku zakłada się, że spółka będzie osiągała bardzo wysokie przychody warto zdecydować się na księgi rachunkowe. Po osiągnięciu pewnego ich poziomu, od kolejnego roku obrotowego może się to okazać obligatoryjne. Należy również liczyć się z tym, że sam proces zmiany z księgowości uproszczonej na pełną niesie za sobą szereg formalności.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Księgi rachunkowe - Kiedy obowiązkowe?

Istnieją jednak przypadki, kiedy to nie wspólnicy spółki decydują o prowadzeniu ksiąg rachunkowych, ale robi to za nich prawo. Pierwszą z nich jest przekroczenie w jednym roku obrotowym limitu 2.000.000 € przychodów, przeliczonego według kursu średniego NBP ogłoszonego na pierwszy dzień roboczy października w danym roku. W tej sytuacji spółka zobowiązana jest do ewidencjonowania operacji gospodarczych w formie pełnych ksiąg od 1 stycznia kolejnego roku obrotowego, a więc jeśli przekroczyłaby ona limit we wrześniu 2022 roku, to od początku 2023 zobligowana byłaby do otwarcia ksiąg.

Na uwadze należy mieć również sytuacje, w których co najmniej jeden ze wspólników nie jest osobą fizyczną. Zgodnie z art. 1 ust. 3 pkt 1a ust. o CIT przepisy ustawy dotyczą również spółek jawnych mających siedzibę lub zarząd na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, jeżeli wspólnikami spółki jawnej nie są wyłącznie osoby fizyczne oraz spółka ta nie złoży właściwych informacji do urzędu skarbowego. W tej sytuacji spółka jawna jest zobowiązana do opłacania CIT-u, a tym samym prowadzenia księgowości w formie ksiąg rachunkowych.

Jakie deklaracje i kiedy trzeba złożyć?

Spółka jawna, aby nie zostać opodatkowana podatkiem CIT, zobowiązana jest złożyć przed pierwszą czynnością gospodarczą informacji, według ustalonego wzoru, czyli formularza CIT-15J: „Informacja o podatnikach podatku dochodowego posiadających, bezpośrednio lub za pośrednictwem podmiotów niebędących podatnikami podatku dochodowego, prawa do udziału w zysku spółki jawnej” oraz załącznika CIT/JW „Załącznik o danych podatnika podatku dochodowego, który osiąga dochody ze spółki jawnej”. Należy także pamiętać o obowiązku aktualizacji informacji w terminie 14 dni od dnia powstania zmian w składzie wspólników. Spółka jawna, która w wymaganym terminie złoży wspomniane wyżej dokumenty nie staje się podatnikiem podatku CIT, jednak nie zwalnia to jej z obowiązku prowadzenia ksiąg rachunkowych.

Rozważając założenie spółki jawnej mało kto bierze pod uwagę prowadzenie ksiąg rachunkowych, w końcu inne formy są dużo prostsze i tańsze. Trzeba jednak pamiętać, że nie zawsze wybór należy do podatnika, a za nieprowadzenie ksiąg rachunkowych, w sytuacjach przewidzianych przez prawo, grożą kary.

Sara Piotrzkowska, Kancelaria Mentzen

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Źródło zewnętrzne

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
KSeF dla rolników – rewolucja, która zapuka do gospodarstw w 2026 roku

Cyfrowa rewolucja wkracza na wieś! Już w 2026 roku także rolnik będzie musiał zmierzyć się z KSeF – Krajowym Systemem e-Faktur. Czy jesteś gotowy na koniec papierowych faktur, łatwiejsze rozliczenia i nowe wyzwania technologiczne? Sprawdź, co dokładnie się zmienia i jak przygotować swoje gospodarstwo, żeby nie zostać w tyle.

KSeF już za rogiem: 5 pułapek, które mogą sparaliżować Twoją firmę – jak się przed nimi uchronić?

Do obowiązkowego KSeF zostało już niewiele czasu. Choć większość firm twierdzi, że jest gotowa, praktyka pokazuje coś zupełnie innego. Niespodziewane błędy w testach, odrzucane faktury czy awarie mogą sparaliżować sprzedaż. Sprawdź pięć najczęstszych pułapek i dowiedz się, jak ich uniknąć.

Mały ZUS 2026: Podwyżka może niewielka, ale składka zdrowotna znów boli

Zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z dna 11 września 2025 r. w sprawie wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz wysokość minimalnej stawki godzinowej w 2026 r., minimalne wynagrodzenie w 2026 roku wyniesie 4806 zł, a minimalna stawka godzinowa 31,40 zł. Minimalne wynagrodzenie wpłynie również na wysokość preferencyjnych składek ZUS, tzw. mały ZUS oraz limit dla działalności nierejestrowanej. Znaczny wzrost też nastąpi w składce zdrowotnej.

KSeF 2026 - Jeszcze można uniknąć katastrofy. Prof. Modzelewski polemizuje z Ministerstwem Finansów

Niniejsza publikacja jest polemiką prof. Witolda Modzelewskiego z tezami i argumentacją resortu finansów zaprezentowanymi w artykule: „Wystawianie faktur w KSeF w 2026 roku. Wyjaśnienia Ministerstwa Finansów”. Śródtytuły pochodzą od redakcji portalu infor.pl.

REKLAMA

Rolnicy i rybacy muszą szykować się na zmiany – nowe przepisy o pomocy de minimis już w drodze!

Rolnicy i rybacy w całej Polsce powinni przygotować się na nadchodzące zmiany w systemie wsparcia publicznego. Rządowy projekt rozporządzenia wprowadza nowe obowiązki dotyczące informacji, które trzeba będzie składać, ubiegając się o pomoc de minimis. Nowe przepisy mają ujednolicić formularze, zwiększyć przejrzystość oraz zapewnić pełną kontrolę nad dotychczas otrzymanym wsparciem.

Wystawienie faktury VAT (ustrukturyzowanej) w KSeF może naruszać tajemnicę handlową lub zawodową

Czy wystawienie faktury ustrukturyzowanej może naruszać tajemnicę handlową lub zawodową? Na to pytanie odpowiada na prof. dr hab. Witold Modzelewski.

TSUE: Sąd ma ocenić, czy klauzula WIBOR szkodzi konsumentowi ale nie może oceniać samego wskaźnika

Sąd krajowy ma obowiązek dokonania oceny, czy warunek umowny dotyczący zmiennej stopy oprocentowania opartej o WIBOR, powoduje znaczącą nierównowagę ze szkodą dla konsumenta - oceniła Rzeczniczka Generalna TSUE w opinii opublikowanej 11 września 2025 r. (sprawa C‑471/24 - J.J. przeciwko PKO BP S.A.) Dodała, że ocena ta nie może jednak odnosić się do wskaźnika WIBOR jako takiego ani do metody jego ustalania.

Kiedy ZUS może przejąć wypłatę świadczeń od przedsiębiorcy? Konieczny wniosek od płatnika lub ubezpieczonego

Brak płynności finansowej płatnika składek, zatrudniającego powyżej 20 osób, może utrudniać mu regulowanie świadczeń na rzecz pracowników, takich jak zasiłek chorobowy, zasiłek macierzyński czy świadczenie rehabilitacyjne. ZUS może pomóc w takiej sytuacji i przejąć wypłatę świadczeń. Potrzebny jest jednak wniosek płatnika lub ubezpieczonego.

REKLAMA

W 2026 roku 2,8 mln firm musi zmienić sposób fakturowania. Im szybciej się przygotują, tym większą przewagę zyskają nad konkurencją

W 2026 roku ponad 2,8 mln przedsiębiorstw w Polsce zostanie objętych obowiązkiem korzystania z Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF). Dla wielu z nich będzie to największa zmiana technologiczna od czasu cyfryzacji JPK. Choć Ministerstwo Finansów zapowiada tę transformację jako krok ku nowoczesności, dla MŚP może oznaczać konieczność głębokiej reorganizacji sposobu działania. Eksperci radzą przedsiębiorcom: czas wdrożenia KSeF potraktujcie jako inwestycję.

Środowisko testowe KSeF 2.0 (dot. API) od 30 września, Moduł Certyfikatów i Uprawnień do KSeF 2.0 od 1 listopada 2025 r. MF: API KSeF 1.0 nie jest kompatybilne z API KSeF 2.0

Ministerstwo Finansów poinformowało w komunikacie z 10 września 2025 r., że wprowadzone zostały nowe funkcjonalności wcześniej niedostępne w API KSeF1.0 (m.in. FA(3) z węzłem Zalacznik, tryby offline24 czy certyfikaty KSeF). W związku z wprowadzonymi zmianami konieczna jest integracja ze środowiskiem testowym KSeF 2.0., które zostanie udostępnione 30 września.

REKLAMA