REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Księgi rachunkowe w spółce jawnej – czy są obowiązkowe?

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Kancelaria Mentzen
Doradztwo podatkowe, prawne oraz księgowość
spółka jawna księgi rachunkowe
spółka jawna księgi rachunkowe
shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Jedną z podstawowych kwestii do rozważenia w ramach działalności gospodarczej jest forma w jakiej będzie prowadzona księgowość firmy. Spółka jawna, co do zasady nie jest podatnikiem CIT, więc nie ma obowiązku prowadzenia ksiąg rachunkowych, ale czy na pewno?

Spółka jawna jest jedną z możliwych form prowadzenia działalności gospodarczej w Polsce. Na tę opcję decydują się w większości przedsiębiorcy, których działalność nie wiąże się z dużym ryzykiem i nie jest prowadzona na dużą skalę. Mimo to niektóre spółki jawne prowadzą księgowość w formie ksiąg rachunkowych. Czy jest to ich wybór, czy jednak obowiązek?

REKLAMA

REKLAMA

Spółka jawna – jaka forma księgowości?

 Kiedy znajdzie się już pomysł na biznes oraz osoby, które będą chciały razem z nami w nim uczestniczyć, podpisując umowę spółki jawnej, należy zdecydować, jak wspólnicy chcą być opodatkowani, a co za tym idzie jaką formę prowadzenia księgowości wybrać. Należy pamiętać, że co do zasady spółka jawna sama w sobie nie jest podatnikiem, ale jest nim każdy wspólnik z osobna, w odniesieniu do przysługującego mu udziału w zysku spółki.

W przypadku spółki jawnej istnieją trzy możliwości ewidencjonowania operacji gospodarczych:

  • ewidencja przychodów – możliwa wyłącznie w sytuacji, gdy wszyscy wspólnicy rozliczają się z fiskusem za pomocą ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych;
  • Podatkowa Księga Przychodów i Rozchodów, czyli popularna KPiR-ka;
  • Księgi rachunkowe, czyli coś, czego mniejsi podatnicy wystrzegają się jak ognia.

Pełna księgowość – dlaczego budzi obawy?

 Zachętą z całą pewnością nie jest koszt takiej formy, który przy takiej samej ilości dokumentów stanowi kilkakrotność ceny księgowości uproszczonej. Prowadząc księgi rachunkowe, spółka otrzymuje również w pakiecie większą transparentność finansową, ponieważ zapisy na kontach obejmują zmiany w całym majątku firmy, a nie tylko przychody i wydatki.

REKLAMA

W jakich przypadkach spółka jawna musi mieć księgi rachunkowe?

Tak naprawdę każda spółka jawna może robić to od samego początku swojej działalności, a także rozpocząć w dowolnym kolejnym roku obrotowym. Jednak czy warto z tego korzystać pozostaje już w ocenie wspólników. Pełna księgowość daje szerszy obraz na sytuację finansową przedsiębiorstwa. Kiedy od samego początku zakłada się, że spółka będzie osiągała bardzo wysokie przychody warto zdecydować się na księgi rachunkowe. Po osiągnięciu pewnego ich poziomu, od kolejnego roku obrotowego może się to okazać obligatoryjne. Należy również liczyć się z tym, że sam proces zmiany z księgowości uproszczonej na pełną niesie za sobą szereg formalności.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Księgi rachunkowe - Kiedy obowiązkowe?

Istnieją jednak przypadki, kiedy to nie wspólnicy spółki decydują o prowadzeniu ksiąg rachunkowych, ale robi to za nich prawo. Pierwszą z nich jest przekroczenie w jednym roku obrotowym limitu 2.000.000 € przychodów, przeliczonego według kursu średniego NBP ogłoszonego na pierwszy dzień roboczy października w danym roku. W tej sytuacji spółka zobowiązana jest do ewidencjonowania operacji gospodarczych w formie pełnych ksiąg od 1 stycznia kolejnego roku obrotowego, a więc jeśli przekroczyłaby ona limit we wrześniu 2022 roku, to od początku 2023 zobligowana byłaby do otwarcia ksiąg.

Na uwadze należy mieć również sytuacje, w których co najmniej jeden ze wspólników nie jest osobą fizyczną. Zgodnie z art. 1 ust. 3 pkt 1a ust. o CIT przepisy ustawy dotyczą również spółek jawnych mających siedzibę lub zarząd na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, jeżeli wspólnikami spółki jawnej nie są wyłącznie osoby fizyczne oraz spółka ta nie złoży właściwych informacji do urzędu skarbowego. W tej sytuacji spółka jawna jest zobowiązana do opłacania CIT-u, a tym samym prowadzenia księgowości w formie ksiąg rachunkowych.

Jakie deklaracje i kiedy trzeba złożyć?

Spółka jawna, aby nie zostać opodatkowana podatkiem CIT, zobowiązana jest złożyć przed pierwszą czynnością gospodarczą informacji, według ustalonego wzoru, czyli formularza CIT-15J: „Informacja o podatnikach podatku dochodowego posiadających, bezpośrednio lub za pośrednictwem podmiotów niebędących podatnikami podatku dochodowego, prawa do udziału w zysku spółki jawnej” oraz załącznika CIT/JW „Załącznik o danych podatnika podatku dochodowego, który osiąga dochody ze spółki jawnej”. Należy także pamiętać o obowiązku aktualizacji informacji w terminie 14 dni od dnia powstania zmian w składzie wspólników. Spółka jawna, która w wymaganym terminie złoży wspomniane wyżej dokumenty nie staje się podatnikiem podatku CIT, jednak nie zwalnia to jej z obowiązku prowadzenia ksiąg rachunkowych.

Rozważając założenie spółki jawnej mało kto bierze pod uwagę prowadzenie ksiąg rachunkowych, w końcu inne formy są dużo prostsze i tańsze. Trzeba jednak pamiętać, że nie zawsze wybór należy do podatnika, a za nieprowadzenie ksiąg rachunkowych, w sytuacjach przewidzianych przez prawo, grożą kary.

Sara Piotrzkowska, Kancelaria Mentzen

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Źródło zewnętrzne

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Tryby wystawiania faktur w KSeF – jak i kiedy z nich korzystać?

Od 2026 roku KSeF stanie się obowiązkowy dla wszystkich przedsiębiorców, a sposób wystawiania faktur zmieni się na zawsze. System przewiduje różne tryby – online, offline24, awaryjny – aby zapewnić firmom ciągłość działania w każdych warunkach. Dzięki temu nawet brak internetu czy awaria serwerów nie zatrzyma procesu fakturowania.

Nowe limity podatkowe na 2026 rok - co musisz wiedzieć już dziś? Wyliczenia i konsekwencje

Rok 2026 przyniesie przedsiębiorcom realne zmiany – limity podatkowe zostaną obniżone w wyniku przeliczenia według niższego kursu euro. Granica przychodów dla małego podatnika spadnie do 8 517 000 zł, a limit jednorazowej amortyzacji do 212 930 zł. To pozornie drobna korekta, która w praktyce może zdecydować o utracie ulg, uproszczeń i korzystnych form rozliczeń.

Samofakturowanie w KSeF – jakie warunki trzeba spełnić i jak przebiega cały proces?

Samofakturowanie pozwala nabywcy wystawiać faktury w imieniu sprzedawcy, zgodnie z obowiązującymi przepisami. Dowiedz się, jakie warunki trzeba spełnić i jak przebiega cały proces w systemie KSeF.

SmartKSeF – jak bezpiecznie wystawiać e-faktury

Wdrożenie Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF) zmienia sposób dokumentowania transakcji w Polsce. Od 2026 r. e-faktura stanie się obowiązkowa, a przedsiębiorcy muszą przygotować się na różne scenariusze działania systemu. W praktyce oznacza to, że kluczowe staje się korzystanie z rozwiązań, które automatyzują proces i minimalizują ryzyka. Jednym z nich jest SmartKSeF – narzędzie wspierające firmy w bezpiecznym i zgodnym z prawem wystawianiu faktur ustrukturyzowanych.

REKLAMA

Integracja KSeF z PEF, czyli faktury w zamówieniach publicznych. Wyjaśnienia MF

Od 1 lutego 2026 r. wchodzi w życie pełna integracja Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF) z Platformą Elektronicznego Fakturowania (PEF). Zmiany te obejmą m.in. zamówienia publiczne, a także relacje B2G (Business-to-Government). Oznacza to, że przedsiębiorcy realizujący kontrakty z administracją publiczną będą zobowiązani do wystawiania faktur ustrukturyzowanych w KSeF. Ministerstwo Finansów w Podręczniku KSeF 2.0 wyjaśnia, jakie zasady będą obowiązywać i jakie rodzaje faktur z PEF będą przyjmowane w KSeF.

Testy otwarte API KSeF 2.0 właśnie ruszyły – sprawdź, co zmienia się w systemie e-Faktur, dlaczego integracja jest konieczna i jakie etapy czekają podatników w najbliższych miesiącach

30 września Ministerstwo Finansów uruchomiło testy otwarte API KSeF 2.0, które pozwalają sprawdzić, jak systemy finansowo-księgowe współpracują z nową wersją Krajowego Systemu e-Faktur. To kluczowy etap przygotowań do obowiązkowego wdrożenia KSeF 2.0, który już od lutego 2025 roku stanie się codziennością przedsiębiorców i księgowych.

Miliony do odzyskania! Spółki Skarbu Państwa mogą uniknąć podatku PCC dzięki zasadzie stand-still

Wyrok WSA w Gdańsku otwiera drogę spółkom pośrednio kontrolowanym przez Skarb Państwa do zwolnienia z podatku od czynności cywilnoprawnych przy strategicznych operacjach kapitałowych. Choć decyzja nie jest jeszcze prawomocna, firmy mogą liczyć na milionowe oszczędności i odzyskanie wcześniej pobranych podatków.

Rezerwa na zaległe urlopy pracowników - koszt, który może zaskoczyć na zamknięciu roku

Zaległe dni urlopowe stanowią realne i narastające ryzyko finansowe dla firm — szczególnie w sektorze MŚP. W mniejszych przedsiębiorstwach, gdzie często brakuje dedykowanych działów HR czy zespołów płacowych, łatwiej o kumulację niewykorzystanych dni. Z mojego doświadczenia jako CFO na godziny wynika, że problem jest niedoszacowany. Firmy często nie uświadamiają sobie skali zobowiązania. - tłumaczy Marta Kobińska, CEO Create the Flow, dyrektor finansowa, CFO na godziny.

REKLAMA

Tryb awaryjny w KSeF – jak działa i kiedy z niego skorzystać?

Obowiązkowy KSeF od 2026 r. budzi emocje, a jedną z najczęściej zadawanych obaw jest: co stanie się, gdy system po prostu przestanie działać?Odpowiedzią ustawodawcy jest tryb awaryjny. Jest to rozwiązanie, które ma zabezpieczyć przedsiębiorców przed paraliżem działalności w razie oficjalnie ogłoszonej awarii KSeF.

Ruszyły masowe kontrole kart lunchowych. Co szczególnie sprawdza ZUS? Czy masz prawo do zwolnienia ze składek?

Karty lunchowe od kilku lat są jednym z najczęściej wybieranych pozapłacowych benefitów pracowniczych. Do września 2023 r. karty mogły być wykorzystywane wyłącznie w restauracjach i innych punktach gastronomicznych. Od tego momentu ich popularność dodatkowo wzrosła – z uwagi na możliwość korzystania z nich również w sklepach spożywczych i supermarketach. Ta zmiana, choć dla pracowników korzystna, wywołała lawinę kontroli Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, który coraz uważniej przygląda się temu, w jaki sposób firmy stosują zwolnienie ze składek.

REKLAMA