REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Rozliczenie kosztów działalności, wydatków i nakładów w organizacji non profit

Marianna Sobolewska
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

Poniżej przedstawiamy zasady rozliczenia wydatków środków pieniężnych oraz nakładów, a także zagadnienia związane z kosztami podatkowymi.

REKLAMA

Autopromocja

Wydatki środków pieniężnych

Wydatki można podzielić na dwie grupy:

• wydatki niestanowiące kosztów, związane z operacjami pokrywania zobowiązań, których źródłem były relacje prawne (np. regulacja zobowiązań podatkowych) albo relacje czysto finansowe i kredytowe (wszelki zwrot pieniężnych pożyczek i kredytów),

Dalszy ciąg materiału pod wideo

• wydatki stanowiące koszty, polegające na pokrywaniu zobowiązań, które powstały na drodze nabywania środków do produkcji dóbr i usług, a które w wyniku zużycia stanowią koszt.

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Wydatki środków pieniężnych niestanowiące kosztów jednostki nie spełniają warunków uznania ich za koszty, wymienionych w art. 3 ust. 1 pkt 31 ustawy o rachunkowości. Te warunki to uprawdopodobnienie zmniejszenia w okresie sprawozdawczym korzyści ekonomicznych, o wiarygodnie określonej wartości, w formie zmniejszenia wartości aktywów albo zwiększenia wartości zobowiązań i rezerw, które doprowadzą do zmniejszenia kapitału własnego lub zwiększenia jego niedoboru w inny sposób niż wycofanie środków przez udziałowców.

Wydatki niestanowiące kosztów powodują zmniejszenie wartości aktywów, ale także zmniejszają wartość zobowiązań i rezerw (nie prowadzą do zmniejszenia kapitału własnego).

Wydatki środków pieniężnych stanowiące koszty jednostki, ze względu na czas powstania kosztu, dzielą się na trzy grupy:

• wydatki następujące w tym samym okresie co koszt (np. zapłata odsetek od otrzymanego kredytu),

• wydatki następujące wcześniej niż poniesienie kosztu (np. przedpłata na zakup materiałów, które zostaną zużyte w okresie późniejszym),

• wydatki następujące w okresie późniejszym niż poniesienie kosztu (np. zapłata za już wykonaną usługę transportową).

W rachunku przepływów pieniężnych, wchodzącym w skład sprawozdania finansowego sporządzanego według ustawy o rachunkowości (por. załącznik nr 1 do ustawy), mamy wymienione następujące rodzaje wydatków:

wydatki środków pieniężnych z działalności operacyjnej:

- dostawy i usługi,

- wynagrodzenia netto,

- ubezpieczenia społeczne i zdrowotne oraz inne świadczenia,

- podatki i opłaty o charakterze publicznoprawnym,

- inne wydatki operacyjne;

wydatki środków pieniężnych z działalności inwestycyjnej:

- nabycie wartości niematerialnych i prawnych oraz rzeczowych aktywów trwałych,

- inwestycje w nieruchomości oraz wartości niematerialne i prawne,

- nabycie aktywów finansowych,

- udzielone pożyczki długoterminowe,

- inne wydatki inwestycyjne;

wydatki środków pieniężnych z działalności finansowej:

- spłaty kredytów i pożyczek,

- wykup dłużnych papierów wartościowych,

- z tytułu innych zobowiązań finansowych,

- płatności zobowiązań z tytułu umów leasingu finansowego,

- odsetki,

- inne wydatki finansowe.

Nakłady na niefinansowe aktywa trwałe oraz pozostałe nakłady

Nakłady to wydatkowane w procesie produkcji kapitały (stanowiące koszty własne produkcji) przeznaczone na zakup niezbędnych środków i przedmiotów pracy (infrastruktura, surowce, materiały, narzędzia, energia, robocizna)1.

Nakłady można podzielić na:

nakłady bieżące - zużywane są w przyjętej jednostce czasu (np. 1 cykl produkcji, 1 rok).

nakłady inwestycyjne - zużywają się i przynoszą efekty produkcyjne po upływie dłuższego czasu (np. środki trwałe, wartości niematerialne i prawne).

W dodatkowych informacjach i objaśnieniach, w pkt 2.8 wykazuje się poniesione w ostatnim roku i planowane na rok następny nakłady na niefinansowe aktywa trwałe (wartości niematerialne i prawne, środki trwałe, środki trwałe w budowie); odrębnie podaje się poniesione i planowane nakłady na ochronę środowiska.

Nakłady wydatkowane w procesie produkcji oznaczają wydatki środków pieniężnych oraz koszty działalności jednostki. Nakłady, wydatki środków pieniężnych oraz koszty dotyczące zakupu danego środka produkcji lub usługi mogą odbywać się w różnych odstępach czasowych.

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Koszty podatkowe

Ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych (updop) reguluje m.in. zasady ustalania kosztów podatkowych oraz wyszczególnia koszty niestanowiące kosztów uzyskania przychodów opodatkowanych podatkiem dochodowym. Kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych jako wydatki niestanowiące kosztów uzyskania przychodów (art. 15 ust. 1 updop).

Koszty poniesione w walutach obcych przelicza się na złote według kursu średniego ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień poniesienia kosztu.

Jeżeli koszty wyrażone są w walutach obcych, a między dniem ich zarachowania i dniem zapłaty występują różne kursy walut, koszty te odpowiednio podwyższa się lub obniża o różnice wynikające z zastosowania kursu sprzedaży walut z dnia zapłaty, ustalonego przez bank, z którego usług korzysta jednostka.

W ewidencji księgowej kosztów działalności jednostki należy wyróżnić koszty, które nie są uznawane za koszty uzyskania przychodów przez ustawę o podatku dochodowym.

Jednostki non profit (jako podatnicy podatku dochodowego) są obowiązane do prowadzenia ewidencji rachunkowej (zgodnie z odrębnymi przepisami) w sposób zapewniający określenie wysokości dochodu (nadwyżki sumy przychodów nad kosztami ich uzyskania) lub straty (jeżeli koszty uzyskania przychodów przekraczają sumę przychodów), podstawy opodatkowania i wysokości należnego podatku za rok podatkowy, a także do uwzględnienia w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych informacji niezbędnych do obliczenia wysokości odpisów amortyzacyjnych (por. art. 9 ust. 1 updop).

Jak wiadomo, dochody jednostek non profit w znacznej mierze są wolne od podatku, głównie dochody tych jednostek, których celem statutowym jest działalność:

• naukowa,

• naukowo-techniczna,

• oświatowa, w tym również polegająca na kształceniu studentów,

• kulturalna, w zakresie kultury fizycznej i sportu,

• ochrony środowiska,

• wspierania inicjatyw społecznych na rzecz budowy dróg i sieci telekomunikacyjnej na wsi oraz zaopatrzenia wsi w wodę,

• dobroczynności,

• ochrony zdrowia i pomocy społecznej,

• rehabilitacji zawodowej i społecznej inwalidów oraz

• kultu religijnego

- w części przeznaczonej na te cele (por. art. 17 ust. 1 pkt 4 updop).

Należy jednak podkreślić, że mimo że dochody te są zwolnione od podatku, to jednostki muszą poprawnie ustalać przychody opodatkowane oraz koszty uzyskania przychodów.

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Koszty niestanowiące kosztów uzyskania przychodów

Każda jednostka non profit dokonuje wydatków związanych z prowadzoną działalnością. Jednak prawo podatkowe ogranicza w wielu przypadkach możliwość pomniejszenia o te wydatki podstawy opodatkowania.

Przepisy art. 16 updop zawierają wyliczenie szeregu wydatków (około 60 pozycji) niezaliczonych przez ustawodawcę do kosztów uzyskania przychodu.

Koszty, których nie można zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów opodatkowanych, można podzielić na dwie zasadnicze grupy:

• koszty, których w pełnej wysokości nie można zaliczyć do kosztów podatkowych,

• koszty, które za koszty podatkowe uznać można, ale tylko do pewnych granic.

Koszty bezpośrednie i pośrednie

Zasady zaliczania kosztów podatkowych do poszczególnych okresów rozliczeniowych są zależne od charakteru wydatku.

Aby można było prawidłowo zaliczyć dany koszt podatkowy do odpowiedniego okresu, niezbędne jest rozróżnienie:

• kosztów bezpośrednich, które można bezpośrednio powiązać z określonymi przychodami, w dacie uzyskania przychodu (np. wydatek na zakup towarów będzie kosztem uzyskania przychodu w dacie sprzedaży towaru),

REKLAMA

• kosztów pośrednich, związanych ogólnie z całą działalnością jednostki, których nie można bezpośrednio powiązać z określonymi przychodami, w dacie poniesienia wydatku (np. wydatek na zakup usług telekomunikacyjnych jest związany z ogółem przychodów jednostki, jest to po prostu ogólny koszt funkcjonowania firmy).

Koszty uzyskania przychodów bezpośrednio związane z przychodami, poniesione w latach poprzedzających rok podatkowy oraz w roku podatkowym, są potrącalne w tym roku podatkowym, w którym osiągnięte zostały odpowiadające im przychody (art. 15 ust. 4 updop).

Koszty takie, odnoszące się do przychodów danego roku podatkowego, a poniesione po zakończeniu tego roku podatkowego do dnia:

• sporządzenia sprawozdania finansowego, zgodnie z odrębnymi przepisami, nie później jednak niż do upływu terminu określonego do złożenia zeznania, jeżeli podatnicy są obowiązani do sporządzania takiego sprawozdania, albo

• złożenia zeznania, nie później jednak niż do upływu terminu określonego do złożenia tego zeznania, jeżeli podatnicy, zgodnie z odrębnymi przepisami, nie są obowiązani do sporządzania sprawozdania finansowego,

są potrącalne w roku podatkowym, w którym osiągnięte zostały odpowiadające im przychody.

Koszty uzyskania przychodów bezpośrednio związane z przychodami, odnoszące się do przychodów danego roku podatkowego, a poniesione po dniu sporządzenia sprawozdania finansowego lub złożenia zeznania podatkowego, są potrącalne w roku podatkowym następującym po roku, za który sporządzane jest sprawozdanie finansowe lub składane zeznanie.

Poniższa tabela przedstawia zasady potrącania kosztów uzyskania przychodów opodatkowanych, bezpośrednio związanych z tymi przychodami.

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Koszty uzyskania przychodów pośrednio związane z przychodami są potrącalne w dacie ich poniesienia. Jeżeli koszty te dotyczą okresu przekraczającego rok podatkowy, a nie jest możliwe określenie, jaka ich część dotyczy danego roku podatkowego, w takim przypadku stanowią koszty uzyskania przychodów proporcjonalnie do długości okresu, którego dotyczą (art. 15 ust. 4d updop).

Zgodnie z art. 15 ust. 4d updop za dzień poniesienia kosztu uzyskania przychodów uważa się dzień:

• zaksięgowania kosztu w księgach rachunkowych na podstawie otrzymanej faktury albo rachunku,

• ujęcia kosztu w księgach rachunkowych na podstawie innego dowodu niż faktura lub rachunek, z wyjątkiem przypadków, gdy dotyczyłoby to ujętych jako koszty rezerw albo biernych rozliczeń międzyokresowych kosztów.

Podstawy prawne:

• ustawa z 29 września 1994 r. o rachunkowości - j.t. Dz.U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694; ost.zm. Dz.U. z 2006 r. Nr 208, poz. 1540

• ustawa z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych - Dz.U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654; ost.zm. Dz.U. z 2007 r. Nr 171, poz. 1208

• rozporządzenie Ministra Finansów z 15 listopada 2001 r. w sprawie szczególnych zasad rachunkowości dla niektórych jednostek niebędących spółkami handlowymi, nieprowadzących działalności gospodarczej - Dz.U. Nr 137, poz. 1539; ost.zm. Dz.U. z 2003 r. Nr 11, poz. 117

1 http://pl.wikipedia.org/wiki/Nakłady

1 http://pl.wikipedia.org/wiki/Nakłady

2 Koszty stanowiące koszty uzyskania przychodów opodatkowanych podatkiem dochodowym będą zarachowane w maju 2007 r. - dowód: zapłata składek; przelew bankowy z dnia 15.05.2007 r.

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Zaniechanie poboru podatku od subwencji i wsparcia finansowego z tarcz PFR do końca 2026 roku

Ministerstwo Finansów chce wydłużyć do końca 2026 r. okres zaniechania poboru podatku od subwencji finansowych oraz finansowania preferencyjnego udzielonych przez PFR w ramach tarcz – wynika z projektu rozporządzenia, opublikowanego 14 lutego 2025 r. na stronach Rządowego Centrum Legislacji.

Twój e-PIT 2025: jakie ulgi podatkowe trzeba wypełnić samemu? Jak złożyć zeznanie podatkowe za 2024 rok?

Od 15 lutego do 30 kwietnia 2025 r. można składać roczne zeznania podatkowe PIT i rozliczyć dochody (przychody) uzyskane w 2024 roku. Ministerstwo Finansów zachęca do korzystania z e-usług Krajowej Administracji Skarbowej i rozliczania podatków drogą elektroniczną. W 2025 r. kolejny raz z usługi Twój e-PIT będą mogły skorzystać również osoby prowadzące działalność gospodarczą oraz działy specjalne produkcji rolnej. Pierwszy raz usługa Twój e-PIT będzie dostępna także w aplikacji mobilnej e-Urząd Skarbowy (e-US). MF i KAS zachęcają także do aktywowania usługi e-korespondencji przy okazji logowania do e-US w związku z rozliczeniem podatku.

Składka zdrowotna 2025: kwoty, podstawy wymiaru, zmiany i korzyści dla firm. Kiedy pierwsze płatności na nowych zasadach?

Od 1 stycznia 2025 r. zmieniły się zasady obliczania składki zdrowotnej dla przedsiębiorców. Zakład Ubezpieczeń Społecznych informuje, kto skorzysta z nowych przepisów i kiedy pierwsze płatności „na nowych zasadach”. Ile wynoszą składki zdrowotne i podstawy wymiaru poszczególnych przedsiębiorców w zależności od ich formy opodatkowania?

PFRON 2025: Obowiązki pracodawcy. Składki, terminy, deklaracje. Jak obliczyć stan i wskaźnik zatrudnienia oraz wysokość wpłaty?

Jakie obowiązki wobec PFRON ma pracodawca? Jak obliczyć wysokość wpłaty na ten fundusz? Jak ustalić stan zatrudnienia i wskaźnik zatrudnienia? Kto może być zwolniony z obowiązku dokonywania wpłat do PFRON?

REKLAMA

Zwrot kosztów przejazdów pracowniczych bez podatku? Interpelacja poselska w sprawie przychodu pracownika

W odpowiedzi z 23 grudnia 2024 r. na interpelację poselską nr 6759 Wiceminister Finansów Jarosław Neneman wskazał rozstrzygnięcie w zakresie zwrotu kosztów taksówek ponoszonych przez pracowników sprzeczne z ostatnim wyrokiem NSA z 19 listopada 2024 r. Zdaniem Wiceministra zwrot takich kosztów nie będzie stanowił przychodu w sytuacji, w której kwota jaką otrzymują pracownicy równa jest tej, którą ponieśli i wyjdą oni dzięki temu „na zero”.

Mandat lub grzywna nałożone za granicą. Kiedy warto się odwołać, a kiedy lepiej zapłacić od razu?

Każdego roku tysiące polskich firm transportowych i przewoźników, realizujących przewozy międzynarodowe, otrzymują mandaty lub grzywny, które mogą sięgać dziesiątek, a nawet setek tysięcy złotych. Czy zawsze warto się od nich odwoływać? W wielu przypadkach tak – ale trzeba wiedzieć, kiedy walczyć, a kiedy zapłacić i uniknąć dalszych problemów. A wszystko oczywiście zależy od okoliczności oraz rodzaju nałożonej kary.

260-280 zł za badanie techniczne samochodu (postulat diagnostów). Już w 2025 r. będzie drożej? Wyższe też opłaty karne za spóźniony przegląd i zmiana terminów

Ministerstwo Infrastruktury podjęło intensywne prace nad reformą systemu badań technicznych pojazdów (w tym samochodów i motocykli). To nie tylko konieczność wynikająca z dostosowania przepisów do unijnej dyrektywy, ale również odpowiedź na realia gospodarcze, które przez lata diametralnie się zmieniły. Jak informuje resort, w grudniu 2024 roku złożono wniosek o wpisanie projektu ustawy do wykazu prac legislacyjnych Rady Ministrów. Czy stawki za badania techniczne pojazdów zmienią się w 2025 roku? Co jeszcze się zmieni oprócz cen?

Bułgaria i Rumunia w strefie Schengen od 2025 r. – co to oznacza dla branży transportowej?

1 stycznia 2025 roku Rumunia i Bułgaria zyskały pełen dostęp do strefy Schengen, o który zabiegały od chwili akcesji niemal 20 lat temu. Mniej granic na kontynencie to świetna wiadomość dla europejskiego sektora transportu – planowanie tras biegnących przez oba kraje stanie się łatwiejsze i wolne od wielogodzinnych kontroli. Wejście do Schengen to ogromna szansa zwłaszcza dla intensywnie rozwijającej się Rumunii. Jej pozycja na kontynencie w ostatnich latach umocniła się, a transport jest kluczowym sektorem rumuńskiej gospodarki.

REKLAMA

Twój e-PIT 2025: przedsiębiorcy. Wstępnie wypełnione zeznanie trzeba sprawdzić, ew. uzupełnić i zaakceptować

Ministerstwo Finansów informuje, że z usługi Twój e-PIT mogą w 2025 roku korzystać osoby prowadzące działalność gospodarczą oraz działy specjalne produkcji rolnej. Przedsiębiorcy znajdą na swoich kontach częściowo uzupełnione formularze PIT-36, PIT-36L, PIT-28. Z tej usługi mogą skorzystać także przedsiębiorcy z zawieszoną działalnością gospodarczą.

Odszkodowanie od pracodawcy za nierówne traktowanie (dyskryminację). Ile można uzyskać? Trzeba zapłacić podatek, czy jest zwolnienie?

Z Kodeksu pracy wynika, że osoba, wobec której pracodawca naruszył zasadę równego traktowania w zatrudnieniu, ma prawo do odszkodowania w wysokości nie niższej niż minimalne wynagrodzenie za pracę. W indywidualnych interpretacjach podatkowych z dnia 11 lipca 2024 r. i 7 listopada 2024 r. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej wyjaśnia, jakie są zasady opodatkowania takiego odszkodowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

REKLAMA