REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jak ewidencjonować rozliczenia z tytułu ubezpieczeń społecznych i zdrowotnych

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Marianna Sobolewska
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

Rozrachunki z Zakładem Ubezpieczeń Społecznych (ZUS) z tytułu ubezpieczeń społecznych i zdrowotnych wchodzą w zakres rozrachunków publicznoprawnych - obok podatków, dotacji, ceł i innych świadczeń. Dlatego niezwykle ważna jest ich prawidłowa i staranna ewidencja.

Ewidencja księgowa rozrachunków z ZUS prowadzona jest na koncie 229 „Rozrachunki z ZUS”. W ewidencji analitycznej wyszczególnia się poszczególne tytuły zobowiązań lub należności publicznoprawnych.

REKLAMA

Autopromocja

W bilansie zobowiązania wobec ZUS z tytułu ubezpieczeń społecznych i zdrowotnych wykazuje się w pasywach - w pozycji B.III.2g (ewentualne nadpłaty zobowiązań ujmuje się w aktywach - w pozycji B.II.2b).

Ewidencja rozrachunków z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne, a także z tytułu innych rozrachunków z ZUS (Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych) powinna odzwierciedlać dane zawarte w listach płac, rachunkach do umów zlecenia, umów o dzieło oraz w deklaracjach rozliczeniowych ZUS DRA. Zobowiązania te są regulowane przy użyciu pisemnych lub elektronicznych dokumentów bankowych - określonych w załączniku nr 1 do rozporządzenia Ministra Finansów z 4 września 2003 r. w sprawie wzoru bankowego dokumentu płatniczego należności z tytułu składek, do których poboru zobowiązany jest Zakład Ubezpieczeń Społecznych - z podziałem na:

• ubezpieczenia społeczne:

83 1010102326 139 51

Dalszy ciąg materiału pod wideo

• ubezpieczenia zdrowotne:

78 1010102326 139 52

• FP i FGŚP: 73 1010102326 139 53

W związku z powyższym w ewidencji analitycznej konta 229 „Rozrachunki z ZUS” należy wyszczególnić:

• konto 229-51 „Ubezpieczenia społeczne”,

• konto 229-52 „Ubezpieczenie zdrowotne”,

• konto 229-53 „FP i FGŚP”.

Przyjęcie proponowanych rozwiązań umożliwia bieżące uzgadnianie sald konta 229 „Rozrachunki z ZUS” z danymi w deklaracji rozliczeniowej ZUS DRA, ponieważ na stronie Wn tego konta księguje się zapłaty zobowiązań wobec ZUS i wypłaty świadczeń finansowanych przez ZUS, a na stronie Ma - powstanie tych zobowiązań.

Tytuły zobowiązań i świadczeń pieniężnych podlegających rozliczeniu ze składek na ubezpieczenia społeczne

Ubezpieczeni to (zgodnie z art. 4 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych) osoby fizyczne podlegające chociaż jednemu z ubezpieczeń społecznych (ubezpieczenia emerytalne, rentowe, chorobowe, wypadkowe).

Płatnikiem składek jest pracodawca - w stosunku do pracowników - oraz jednostka organizacyjna pozostająca z inną osobą fizyczną w stosunku prawnym uzasadniającym objęcie tej osoby ubezpieczeniem (w tym z tytułu przebywania na urlopie wychowawczym) albo uzasadniającym pobieranie zasiłku macierzyńskiego - z wyłączeniem osób, którym zasiłek wychowawczy lub macierzyński wypłaca ZUS (art. 4 ust. 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych).

Płatnicy składek sporządzają deklaracje ZUS DRA, w których podają należne składki oraz wypłacane świadczenia podlegające rozliczeniu w ciężar składek na ubezpieczenia społeczne.

1) Ubezpieczenia społeczne - podstawę prawną naliczenia składek stanowi ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych. Wysokość składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe i chorobowe wyrażona jest w formie stopy procentowej jednakowej dla wszystkich ubezpieczonych:

- ubezpieczenie emerytalne - stopa procentowa wynosi 19,52% podstawy wymiaru; sposób finansowania: płatnik 9,76%, ubezpieczony 9,76%,

- ubezpieczenie rentowe - stopa procentowa wynosi 6% podstawy wymiaru; sposób finansowania: płatnik 4,5%, ubezpieczony 1,5%,

- ubezpieczenie chorobowe - stopa procentowa to 2,45% podstawy wymiaru; sposób finansowania: ubezpieczony 2,45%,

- ubezpieczenie wypadkowe - stopa procentowa składek na ubezpieczenie wypadkowe jest zróżnicowana dla poszczególnych płatników składek i ustalona w zależności od poziomu zagrożeń zawodowych i skutków tych zagrożeń. Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 29 listopada 2002 r. określa sposób ustalania stopy procentowej składki na ubezpieczenie wypadkowe. Składka ta jest w całości finansowana przez płatnika.

UWAGA!

W zakładach zatrudniających mniej niż 25 osób w przeliczeniu na pełen etat - w stosunku do osób niepełnosprawnych zaliczonych do znacznego lub umiarkowanego stopnia niepełnosprawności - część wynagrodzenia odpowiadającą składce należnej od zatrudnionego na ubezpieczenie emerytalne finansuje PFRON. Natomiast część kosztów osobowych pracodawcy odpowiadającą należnej składce na ubezpieczenie emerytalne od pracodawcy finansuje budżet państwa.

 

2) Ubezpieczenie zdrowotne - podstawa prawna to ustawa z 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych. Stopa procentowa składki wynosi 9% podstawy wymiaru i podlega odliczeniu od podatku dochodowego od osób fizycznych w wysokości 7,75% podstawy wymiaru (1,25% podstawy wymiaru potrąca się z wynagrodzeń pracownika).

3) Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych - podstawa prawna to ustawa z 13 lipca 2006 r. o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy. Składka na Fundusz obciąża koszty działalności pracodawcy i wynosi 0,10% podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe.

4) Fundusz Pracy - podstawę prawną stanowi ustawa z 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy. Obowiązkowe składki na Fundusz Pracy, ustalane w wysokości 2,45% od kwot stanowiących podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, opłacają pracodawcy.

Wypłacane świadczenia podlegające rozliczeniu w ciężar składek na ubezpieczenia społeczne:

• świadczenia z ubezpieczenia chorobowego - podstawa prawna to ustawa z 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa,

• wynagrodzenie należne płatnikowi z ubezpieczenia chorobowego - podstawę prawną stanowi art. 3 ust. 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 14 grudnia 1998 r. w sprawie wysokości i trybu wypłaty wynagrodzenia płatnikom składek z tytułu wykonywania zadań z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa,

• świadczenia z ubezpieczenia wypadkowego - podstawą prawną jest ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych.

Ewidencja składek finansowanych przez ubezpieczonych, wypłata świadczeń rozliczanych w ciężar składek na ubezpieczenia społeczne

Ewidencja składek na ubezpieczenia finansowane przez ubezpieczonych oraz ewidencja wypłat świadczeń rozliczonych w ciężar składek jest prowadzona na podstawie listy płac, rachunków do umów zlecenia lub o dzieło, na których są potrącone składki i są zaliczane należne świadczenia.

Przykład 1

Stowarzyszenie JEDNOŚĆ prowadzi ewidencję kosztów w zespole 4 „Koszty według rodzajów i ich rozliczenie”.

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Ewidencja składek ZUS finansowanych przez płatnika

Ewidencja składek ZUS finansowanych przez płatnika jest prowadzona na podstawie deklaracji rozliczeniowej ZUS DRA.

UWAGA

Od 1 stycznia 2009 r. zmieniają się zasady podatkowego rozliczania wynagrodzeń oraz składek na ZUS.

Przykład 2

Wypis z deklaracji rozliczeniowej ZUS DRA za październik 2008 r., sporządzonej na podstawie listy płac (z przykładu 1).

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Podstawy prawne:

• ustawa z 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnieniu osób niepełnosprawnych - Dz.U. Nr 123, poz.776; ost.zm. Dz.U. z 1997 r. Nr 247, poz. 1822

• ustawa z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych - j.t. Dz.U. z 2007 r. Nr 11, poz. 74; ost.zm. Dz.U. z 2008 r. Nr 171, poz. 1056

• ustawa z 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych - j.t. Dz.U. z 2008 r. Nr 164, poz. 1027

• ustawa z 13 lipca 2006 r. o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy - Dz.U. Nr 158, poz. 1121

• ustawa z 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy - j.t. Dz.U. z 2008 r. Nr 69, poz. 415; ost.zm. Dz.U. z 2008 r. Nr 171, poz. 1056

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Rozliczenie składki zdrowotnej w 2025 roku. Księgowa wyjaśnia jak to zrobić

Termin złożenia w ZUS deklaracji zawierającej rozliczenie wpłaconych składek zdrowotnych za 2024 rok upływa 20 maja 2025 r. Obowiązek ten dotyczy większości przedsiębiorców prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą. Jedynie ci rozliczający się na karcie podatkowej są z niego zwolnieni. W pozostałych przypadkach wysokość należnych składek wylicza się na podstawie przychodów bądź dochodów osiągniętych w poprzednim roku. Na co zwrócić uwagę przygotowując roczne rozliczenie składek? Wyjaśnia to Paulina Chwil, Księgowa Prowadząca oraz Ekspert ds. ZUS i Prawa Pracy w CashDirector S.A.

Trump 2.0. Rewolucja chorego rozsądku. Prof. Kołodko recenzuje politykę (nie tylko gospodarczą) obecnego prezydenta USA

W kwietniu 2025 r. nakładem Wydawnictwa Naukowego PWN ukazała się najnowsza książka prof. Grzegorza W. Kołodki zatytułowana „Trump 2.0. Rewolucja chorego rozsądku”. Grzegorz W. Kołodko, wybitny ekonomista i były wicepremier, w swoim bezkompromisowym stylu analizuje trumponomikę i trumpizm, populizm, nowy nacjonalizm, publiczne kłamstwa i brutalną grę interesów. Profesor poświęca szczególną uwagę kwestiom manipulacji opinią publiczną, polityce sojuszy, a także wpływowi wojny w Ukrainie na kształt geopolityki. Zastanawia się również, jakie zagrożenia dla NATO i Unii Europejskiej niesie ze sobą „America First” – i co to wszystko oznacza dla współczesnego świata.

Zmiany w rachunkowości w 2025 r. Sprawozdawczość ESG przesunięta o 2 lata

Minister Finansów przygotował 5 maja 2025 r. projekt nowelizacji ustawy wdrażającej dyrektywę CRSD do ustawy o rachunkowości, a także ustawy o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym oraz niektórych innych ustaw. Ta nowelizacja ma na celu wdrożenie unijnej dyrektywy 2025/794, przesuwającej wdrożenie obowiązku sprawozdawczości ESG o 2 lata.

Prof. Modzelewski: Większość podatników VAT może uniknąć w 2026 r. obowiązku wystawiania faktur ustrukturyzowanych w KSeF. Jak?

Zdaniem profesora Witolda Modzelewskiego, gdyby uchwalono projekt przepisów wprowadzających obowiązkowy KSeF w przedłożonym niedawno kształcie, to większość podatników VAT nie będzie musiała wystawiać faktur ustrukturyzowanych w 2026 r.

REKLAMA

Stopy procentowe NBP 2025: w maju obniżka o 0,5 pkt proc.

Rada Polityki Pieniężnej na posiedzeniu w dniach 6-7 maja 2025 r. postanowiła obniżyć wszystkie stopy procentowe NBP o 0,5 punktu procentowego. Stopa referencyjna wynosi od 8 maja 2025 r. 5,25 proc. - poinformował w komunikacie Narodowy Bank Polski. Decyzja RPP była zgodna z oczekiwaniami większości analityków finansowych i ekonomistów. Stopy NBP zmieniły się pierwszy raz od 3 października 2023 r.

Przekształcenie JDG a status podatnika rozpoczynającego działalność w estońskim CIT

W świetle marcowego wyroku NSA (sygn. II FSK 1412/24) zmienia się podejście do kwalifikacji podatkowej spółek powstałych z przekształcenia jednoosobowych działalności gospodarczych. Wyrok ten przesądził, że takie podmioty mogą korzystać z przywilejów "podatnika rozpoczynającego działalność" na gruncie przepisów o estońskim CIT.

Pracujesz na zleceniu - a może to faktyczna umowa o pracę? Jak ustalić i wykazać istnienie stosunku pracy

Osoby wykonujące umowy zlecenia, czy inne umowy cywilnoprawne, mają czasem wątpliwości, czy nie jest to de facto umowa o pracę. Każdy przedsiębiorca słyszał o możliwych kontrolach, podważeniu zatrudnienia, konieczności uzasadniania dlaczego taki a nie inny typ umowy został konkretnej osobie zaproponowany. A co ze swobodą zawierania umów? Czy forma umowy na którą zgadzamy się wspólnie z nowozatrudnioną osobą nie powinna być wystarczająca dla inspekcji pracy skoro zgodnie obie strony złożyły na niej swój podpis? Na te i wiele innych pytań odpowie Czytelnikom ten artykuł.

Zmiany w podatkach od 2026 r. - wyższy limit zwolnienia z VAT, korekty deklaracji, 6 m-cy vacatio legis

Ministerstwo Finansów poinformowało, że 6 maja 2025r. Rada Ministrów przyjęła pakiet projektów ustaw dot. podatków w ramach procesu deregulacji. Nowe przepisy mają na celu m.in. ochronę podatników przed nagłymi zmianami przepisów ustaw podatkowych oraz doprecyzowanie wątpliwości interpretacyjnych zgłaszanych przez przedsiębiorców w zakresie deklaracji składanej w trakcie lub po zakończeniu kontroli celno-skarbowej. Projekty dotyczą również podwyższenia limitu zwolnienia podmiotowego w VAT oraz likwidacji obowiązku przygotowywania i publikacji informacji o realizowanej strategii podatkowej.

REKLAMA

Czego najczęściej dotyczą kontrole z urzędu skarbowego i ZUS-u?

Przedsiębiorcy mają szereg obowiązków wobec państwa - jako podatnicy muszą przestrzegać przepisów podatkowych, a jako płatnicy stosować normy z zakresu ubezpieczeń społecznych. W obu tych sferach często dochodzi do uchybień. Dlatego upoważnione organy sprawdzają, czy firmy przestrzegają obowiązujących przepisów. W naszym artykule przedstawiamy najczęstsze obszary, które podlegają kontroli organów podatkowych lub Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.

Pozwani przez PFR – jak program pomocy dla firm stał się przyczyną tysięcy pozwów? Sprawdź, jak się bronić

Ponad 16 tysięcy firm już otrzymało pozew z Polskiego Funduszu Rozwoju [i]. Kolejne są w drodze. Choć Tarcza Finansowa miała być tarczą – dla wielu stała się źródłem wieloletnich problemów prawnych.

REKLAMA