REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jak ewidencjonować rozliczenia z tytułu ubezpieczeń społecznych i zdrowotnych

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Marianna Sobolewska
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

Rozrachunki z Zakładem Ubezpieczeń Społecznych (ZUS) z tytułu ubezpieczeń społecznych i zdrowotnych wchodzą w zakres rozrachunków publicznoprawnych - obok podatków, dotacji, ceł i innych świadczeń. Dlatego niezwykle ważna jest ich prawidłowa i staranna ewidencja.

Ewidencja księgowa rozrachunków z ZUS prowadzona jest na koncie 229 „Rozrachunki z ZUS”. W ewidencji analitycznej wyszczególnia się poszczególne tytuły zobowiązań lub należności publicznoprawnych.

REKLAMA

Autopromocja

W bilansie zobowiązania wobec ZUS z tytułu ubezpieczeń społecznych i zdrowotnych wykazuje się w pasywach - w pozycji B.III.2g (ewentualne nadpłaty zobowiązań ujmuje się w aktywach - w pozycji B.II.2b).

Ewidencja rozrachunków z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne, a także z tytułu innych rozrachunków z ZUS (Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych) powinna odzwierciedlać dane zawarte w listach płac, rachunkach do umów zlecenia, umów o dzieło oraz w deklaracjach rozliczeniowych ZUS DRA. Zobowiązania te są regulowane przy użyciu pisemnych lub elektronicznych dokumentów bankowych - określonych w załączniku nr 1 do rozporządzenia Ministra Finansów z 4 września 2003 r. w sprawie wzoru bankowego dokumentu płatniczego należności z tytułu składek, do których poboru zobowiązany jest Zakład Ubezpieczeń Społecznych - z podziałem na:

• ubezpieczenia społeczne:

83 1010102326 139 51

Dalszy ciąg materiału pod wideo

• ubezpieczenia zdrowotne:

78 1010102326 139 52

• FP i FGŚP: 73 1010102326 139 53

W związku z powyższym w ewidencji analitycznej konta 229 „Rozrachunki z ZUS” należy wyszczególnić:

• konto 229-51 „Ubezpieczenia społeczne”,

• konto 229-52 „Ubezpieczenie zdrowotne”,

• konto 229-53 „FP i FGŚP”.

Przyjęcie proponowanych rozwiązań umożliwia bieżące uzgadnianie sald konta 229 „Rozrachunki z ZUS” z danymi w deklaracji rozliczeniowej ZUS DRA, ponieważ na stronie Wn tego konta księguje się zapłaty zobowiązań wobec ZUS i wypłaty świadczeń finansowanych przez ZUS, a na stronie Ma - powstanie tych zobowiązań.

Tytuły zobowiązań i świadczeń pieniężnych podlegających rozliczeniu ze składek na ubezpieczenia społeczne

Ubezpieczeni to (zgodnie z art. 4 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych) osoby fizyczne podlegające chociaż jednemu z ubezpieczeń społecznych (ubezpieczenia emerytalne, rentowe, chorobowe, wypadkowe).

REKLAMA

Płatnikiem składek jest pracodawca - w stosunku do pracowników - oraz jednostka organizacyjna pozostająca z inną osobą fizyczną w stosunku prawnym uzasadniającym objęcie tej osoby ubezpieczeniem (w tym z tytułu przebywania na urlopie wychowawczym) albo uzasadniającym pobieranie zasiłku macierzyńskiego - z wyłączeniem osób, którym zasiłek wychowawczy lub macierzyński wypłaca ZUS (art. 4 ust. 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych).

Płatnicy składek sporządzają deklaracje ZUS DRA, w których podają należne składki oraz wypłacane świadczenia podlegające rozliczeniu w ciężar składek na ubezpieczenia społeczne.

1) Ubezpieczenia społeczne - podstawę prawną naliczenia składek stanowi ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych. Wysokość składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe i chorobowe wyrażona jest w formie stopy procentowej jednakowej dla wszystkich ubezpieczonych:

- ubezpieczenie emerytalne - stopa procentowa wynosi 19,52% podstawy wymiaru; sposób finansowania: płatnik 9,76%, ubezpieczony 9,76%,

- ubezpieczenie rentowe - stopa procentowa wynosi 6% podstawy wymiaru; sposób finansowania: płatnik 4,5%, ubezpieczony 1,5%,

- ubezpieczenie chorobowe - stopa procentowa to 2,45% podstawy wymiaru; sposób finansowania: ubezpieczony 2,45%,

- ubezpieczenie wypadkowe - stopa procentowa składek na ubezpieczenie wypadkowe jest zróżnicowana dla poszczególnych płatników składek i ustalona w zależności od poziomu zagrożeń zawodowych i skutków tych zagrożeń. Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 29 listopada 2002 r. określa sposób ustalania stopy procentowej składki na ubezpieczenie wypadkowe. Składka ta jest w całości finansowana przez płatnika.

UWAGA!

W zakładach zatrudniających mniej niż 25 osób w przeliczeniu na pełen etat - w stosunku do osób niepełnosprawnych zaliczonych do znacznego lub umiarkowanego stopnia niepełnosprawności - część wynagrodzenia odpowiadającą składce należnej od zatrudnionego na ubezpieczenie emerytalne finansuje PFRON. Natomiast część kosztów osobowych pracodawcy odpowiadającą należnej składce na ubezpieczenie emerytalne od pracodawcy finansuje budżet państwa.

 

REKLAMA

2) Ubezpieczenie zdrowotne - podstawa prawna to ustawa z 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych. Stopa procentowa składki wynosi 9% podstawy wymiaru i podlega odliczeniu od podatku dochodowego od osób fizycznych w wysokości 7,75% podstawy wymiaru (1,25% podstawy wymiaru potrąca się z wynagrodzeń pracownika).

3) Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych - podstawa prawna to ustawa z 13 lipca 2006 r. o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy. Składka na Fundusz obciąża koszty działalności pracodawcy i wynosi 0,10% podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe.

4) Fundusz Pracy - podstawę prawną stanowi ustawa z 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy. Obowiązkowe składki na Fundusz Pracy, ustalane w wysokości 2,45% od kwot stanowiących podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, opłacają pracodawcy.

Wypłacane świadczenia podlegające rozliczeniu w ciężar składek na ubezpieczenia społeczne:

• świadczenia z ubezpieczenia chorobowego - podstawa prawna to ustawa z 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa,

• wynagrodzenie należne płatnikowi z ubezpieczenia chorobowego - podstawę prawną stanowi art. 3 ust. 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 14 grudnia 1998 r. w sprawie wysokości i trybu wypłaty wynagrodzenia płatnikom składek z tytułu wykonywania zadań z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa,

• świadczenia z ubezpieczenia wypadkowego - podstawą prawną jest ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych.

Ewidencja składek finansowanych przez ubezpieczonych, wypłata świadczeń rozliczanych w ciężar składek na ubezpieczenia społeczne

Ewidencja składek na ubezpieczenia finansowane przez ubezpieczonych oraz ewidencja wypłat świadczeń rozliczonych w ciężar składek jest prowadzona na podstawie listy płac, rachunków do umów zlecenia lub o dzieło, na których są potrącone składki i są zaliczane należne świadczenia.

Przykład 1

Stowarzyszenie JEDNOŚĆ prowadzi ewidencję kosztów w zespole 4 „Koszty według rodzajów i ich rozliczenie”.

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Ewidencja składek ZUS finansowanych przez płatnika

Ewidencja składek ZUS finansowanych przez płatnika jest prowadzona na podstawie deklaracji rozliczeniowej ZUS DRA.

UWAGA

Od 1 stycznia 2009 r. zmieniają się zasady podatkowego rozliczania wynagrodzeń oraz składek na ZUS.

Przykład 2

Wypis z deklaracji rozliczeniowej ZUS DRA za październik 2008 r., sporządzonej na podstawie listy płac (z przykładu 1).

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Podstawy prawne:

• ustawa z 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnieniu osób niepełnosprawnych - Dz.U. Nr 123, poz.776; ost.zm. Dz.U. z 1997 r. Nr 247, poz. 1822

• ustawa z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych - j.t. Dz.U. z 2007 r. Nr 11, poz. 74; ost.zm. Dz.U. z 2008 r. Nr 171, poz. 1056

• ustawa z 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych - j.t. Dz.U. z 2008 r. Nr 164, poz. 1027

• ustawa z 13 lipca 2006 r. o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy - Dz.U. Nr 158, poz. 1121

• ustawa z 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy - j.t. Dz.U. z 2008 r. Nr 69, poz. 415; ost.zm. Dz.U. z 2008 r. Nr 171, poz. 1056

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Darowizna od brata ponad limit 36 120 zł. Jakie warunki muszą zostać spełnione, aby nie stracić prawa do zwolnienia podatkowego?

Co robić gdy darowizna przekazana przez brata przekracza limit kwoty wolnej w wysokości 36 120 zł? Czy podlegała zwolnieniu od podatku od spadków i darowizn, pomimo że jest dokonywana z majątku wspólnego brata i jego małżonki? Jakie warunki muszą zostać spełnione, żeby nie stracić prawa do zwolnienia?

KSeF wymusi zmiany. Rejestry VAT i wydatki pracownicze po nowemu od 2026 roku

Wdrożenie Krajowego Systemu e-Faktur to jeden z najważniejszych projektów cyfryzacyjnych polskiej administracji podatkowej ostatnich lat. Od 1 lutego lub od 1 kwietnia 2026 roku – w zależności od poziomu sprzedaży w 2024 roku – podatnicy VAT będą zobowiązani do wystawiania faktur wyłącznie w formie elektronicznej za pośrednictwem KSeF. To nie tylko zmiana technologiczna, ale także rewolucja organizacyjna, która wymusi dostosowanie systemów księgowych, procesów wewnętrznych i codziennej pracy działów finansowych.

Kredyt EKOlogiczny 2025 – bezzwrotna dotacja dla firm na modernizację energetyczną. Jakie warunki trzeba spełnić?

Już od października 2025 r. przedsiębiorcy będą mogli ubiegać się o dofinansowanie z Kredytu EKOlogicznego – dotacji realizowanej w ramach programu Fundusze Europejskie dla Nowoczesnej Gospodarki (FENG 3.01).

Obowiązkowy KSeF: kogo obejmie, jak fakturować w czasie awarii? Co czeka podatników VAT w 2026 roku?

Ponad pół rok dzieli przedsiębiorców od dnia, w którym elektroniczne fakturowanie stanie się w Polsce obowiązkowe. W zależności od poziomu sprzedaży w 2024 roku, firmy będą musiały dołączyć do Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF) od 1 lutego lub od 1 kwietnia 2026 roku. Od tego momentu korzystanie z KSeF stanie się obowiązkowe dla wszystkich podatników VAT czynnych. Firmy mają już niewiele czasu, by dostosować swoje systemy, procedury i zespoły do nowych wymogów.

REKLAMA

Ulga termomodernizacyjna i zwolnienie z podatku dochodowego (PIT) dla osób realizujących przedsięwzięcia termomodernizacyjne. Najnowsze objaśnienia Ministra Finansów z 2025 r.

W dniu 30 czerwca 2025 r. Minister Finansów wydał objaśnienia podatkowe odnośnie form wsparcia przedsięwzięcia termomodernizacyjnego w podatku dochodowym od osób fizycznych. Objaśnienie te dotyczą rozwiązań podatkowych (ulga termomodernizacyjna i zwolnienie podatkowe), które wspierają przedsięwzięcie termomodernizacyjne na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej „ustawa PIT”), oraz ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (dalej „ustawa o ryczałcie”). Objaśnienia zawierają ogólne wyjaśnienia przepisów prawa podatkowego oraz uwzględniają stan prawny obowiązujący na dzień 1 stycznia 2025 r. Objaśnienia podatkowe są wydawane przez ministra finansów na podstawie art. 14a § 1 pkt 2 ustawy – Ordynacja podatkowa z urzędu w celu zapewnienia jednolitego stosowania przepisów prawa podatkowego przez organy podatkowe. Warto w szczególności zwrócić uwagę na zmieniony wykaz wydatków uprawniających do odliczenia w ramach ulgi rehabilitacyjnej. Walorem tych objaśnień są także liczne przykłady wyjaśniające treść przepisów. Publikujemy poniżej pełną treść tych objaśnień.

Nowe tachografy nie aż tak inteligentne jak zakładano. Na jakie błędy muszą uważać kierowcy i firmy transportowe?

Od 19 sierpnia 2025 roku w przewozach międzynarodowych w UE wymagane będą już wyłącznie najnowsze tachografy inteligentne często oznaczane jako tachografy G2V2, czyli druga wersja tachografów inteligentnych. Obecnie w transporcie międzynarodowym stanowią one już większość tachografów. Choć nowe urządzenia rejestrujące miały za zadanie ułatwiać pracę firmom transportowym, to jednak są zawodne i mogą powodować wiele trudności przy rozliczaniu i kontroli czasu pracy kierowców. Na jakie błędy nowych smart tachografów trzeba uważać i jak skutecznie sobie z nimi radzić?

Patologiczna prywatyzacja majątku firm? Rada Przedsiębiorców wzywa rząd do pilnych zmian w prawie

Rada Przedsiębiorców alarmuje: niekontrolowane postępowania upadłościowe sprzyjają nadużyciom i grabieży majątku firm. W liście do premiera Donalda Tuska organizacja apeluje o zmiany legislacyjne, które mają zakończyć nieformalny system patologicznej prywatyzacji i chronić interes publiczny.

Jak korzystać w praktyce z procedury VAT OSS – rejestracja, rozliczenia, płatności, ewidencja

Procedura OSS (ang. One Stop Shop) obowiązuje w Polsce od 1 lipca 2021 r., jednak wciąż wiele firm nie zdaje sobie sprawy, jak bardzo może ona uprościć ich rozliczenia podatkowe w zakresie VAT. Choć na pierwszy rzut oka może wydawać się skomplikowana, przy wsparciu doświadczonego doradcy jej wdrożenie jest szybkie i efektywne, a korzyści z jej stosowania znaczące.

REKLAMA

Stawka VAT 0%: Jak poprawnie udokumentować dostawę wewnątrz UE, by nie stracić na podatku?

Wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów (WDT) może być opodatkowana stawką VAT 0%, ale tylko pod warunkiem spełnienia określonych wymogów formalnych. Sprawdź, czym dokładnie jest WDT, jakie dokumenty są niezbędne, by transakcja była zgodna z przepisami i jak uniknąć pułapek, które mogą skutkować dodatkowymi kosztami podatkowymi.

Urlop na samozatrudnieniu (kontrakt B2B) - komu przysługuje i co trzeba wiedzieć?

Zmęczenie i potrzeba oddechu od maili, telefonów i projektów to uczucia, które dobrze zna nie tylko pracownik etatowy. Coraz więcej samozatrudnionych prowadzących jednoosobowe działalności gospodarcze przyznaje wprost: chcieliby odpocząć, ale mają wątpliwości, co będzie się działo z ich firmą podczas dłuższej nieobecności. Często nie wiedzą nawet, jakie prawa do odpoczynku im przysługują. Wyjaśniamy, jakie mechanizmy prawne, podatkowe oraz organizacyjne mogą pomóc przedsiębiorcy złapać oddech.

REKLAMA