REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jak ewidencjonować rozliczenia z tytułu ubezpieczeń społecznych i zdrowotnych

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Marianna Sobolewska
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

Rozrachunki z Zakładem Ubezpieczeń Społecznych (ZUS) z tytułu ubezpieczeń społecznych i zdrowotnych wchodzą w zakres rozrachunków publicznoprawnych - obok podatków, dotacji, ceł i innych świadczeń. Dlatego niezwykle ważna jest ich prawidłowa i staranna ewidencja.

Ewidencja księgowa rozrachunków z ZUS prowadzona jest na koncie 229 „Rozrachunki z ZUS”. W ewidencji analitycznej wyszczególnia się poszczególne tytuły zobowiązań lub należności publicznoprawnych.

REKLAMA

REKLAMA

Autopromocja

W bilansie zobowiązania wobec ZUS z tytułu ubezpieczeń społecznych i zdrowotnych wykazuje się w pasywach - w pozycji B.III.2g (ewentualne nadpłaty zobowiązań ujmuje się w aktywach - w pozycji B.II.2b).

Ewidencja rozrachunków z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne, a także z tytułu innych rozrachunków z ZUS (Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych) powinna odzwierciedlać dane zawarte w listach płac, rachunkach do umów zlecenia, umów o dzieło oraz w deklaracjach rozliczeniowych ZUS DRA. Zobowiązania te są regulowane przy użyciu pisemnych lub elektronicznych dokumentów bankowych - określonych w załączniku nr 1 do rozporządzenia Ministra Finansów z 4 września 2003 r. w sprawie wzoru bankowego dokumentu płatniczego należności z tytułu składek, do których poboru zobowiązany jest Zakład Ubezpieczeń Społecznych - z podziałem na:

• ubezpieczenia społeczne:

REKLAMA

83 1010102326 139 51

Dalszy ciąg materiału pod wideo

• ubezpieczenia zdrowotne:

78 1010102326 139 52

• FP i FGŚP: 73 1010102326 139 53

W związku z powyższym w ewidencji analitycznej konta 229 „Rozrachunki z ZUS” należy wyszczególnić:

• konto 229-51 „Ubezpieczenia społeczne”,

• konto 229-52 „Ubezpieczenie zdrowotne”,

• konto 229-53 „FP i FGŚP”.

Przyjęcie proponowanych rozwiązań umożliwia bieżące uzgadnianie sald konta 229 „Rozrachunki z ZUS” z danymi w deklaracji rozliczeniowej ZUS DRA, ponieważ na stronie Wn tego konta księguje się zapłaty zobowiązań wobec ZUS i wypłaty świadczeń finansowanych przez ZUS, a na stronie Ma - powstanie tych zobowiązań.

Tytuły zobowiązań i świadczeń pieniężnych podlegających rozliczeniu ze składek na ubezpieczenia społeczne

Ubezpieczeni to (zgodnie z art. 4 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych) osoby fizyczne podlegające chociaż jednemu z ubezpieczeń społecznych (ubezpieczenia emerytalne, rentowe, chorobowe, wypadkowe).

Płatnikiem składek jest pracodawca - w stosunku do pracowników - oraz jednostka organizacyjna pozostająca z inną osobą fizyczną w stosunku prawnym uzasadniającym objęcie tej osoby ubezpieczeniem (w tym z tytułu przebywania na urlopie wychowawczym) albo uzasadniającym pobieranie zasiłku macierzyńskiego - z wyłączeniem osób, którym zasiłek wychowawczy lub macierzyński wypłaca ZUS (art. 4 ust. 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych).

Płatnicy składek sporządzają deklaracje ZUS DRA, w których podają należne składki oraz wypłacane świadczenia podlegające rozliczeniu w ciężar składek na ubezpieczenia społeczne.

1) Ubezpieczenia społeczne - podstawę prawną naliczenia składek stanowi ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych. Wysokość składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe i chorobowe wyrażona jest w formie stopy procentowej jednakowej dla wszystkich ubezpieczonych:

- ubezpieczenie emerytalne - stopa procentowa wynosi 19,52% podstawy wymiaru; sposób finansowania: płatnik 9,76%, ubezpieczony 9,76%,

- ubezpieczenie rentowe - stopa procentowa wynosi 6% podstawy wymiaru; sposób finansowania: płatnik 4,5%, ubezpieczony 1,5%,

- ubezpieczenie chorobowe - stopa procentowa to 2,45% podstawy wymiaru; sposób finansowania: ubezpieczony 2,45%,

- ubezpieczenie wypadkowe - stopa procentowa składek na ubezpieczenie wypadkowe jest zróżnicowana dla poszczególnych płatników składek i ustalona w zależności od poziomu zagrożeń zawodowych i skutków tych zagrożeń. Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 29 listopada 2002 r. określa sposób ustalania stopy procentowej składki na ubezpieczenie wypadkowe. Składka ta jest w całości finansowana przez płatnika.

UWAGA!

W zakładach zatrudniających mniej niż 25 osób w przeliczeniu na pełen etat - w stosunku do osób niepełnosprawnych zaliczonych do znacznego lub umiarkowanego stopnia niepełnosprawności - część wynagrodzenia odpowiadającą składce należnej od zatrudnionego na ubezpieczenie emerytalne finansuje PFRON. Natomiast część kosztów osobowych pracodawcy odpowiadającą należnej składce na ubezpieczenie emerytalne od pracodawcy finansuje budżet państwa.

 

2) Ubezpieczenie zdrowotne - podstawa prawna to ustawa z 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych. Stopa procentowa składki wynosi 9% podstawy wymiaru i podlega odliczeniu od podatku dochodowego od osób fizycznych w wysokości 7,75% podstawy wymiaru (1,25% podstawy wymiaru potrąca się z wynagrodzeń pracownika).

3) Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych - podstawa prawna to ustawa z 13 lipca 2006 r. o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy. Składka na Fundusz obciąża koszty działalności pracodawcy i wynosi 0,10% podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe.

4) Fundusz Pracy - podstawę prawną stanowi ustawa z 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy. Obowiązkowe składki na Fundusz Pracy, ustalane w wysokości 2,45% od kwot stanowiących podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, opłacają pracodawcy.

Wypłacane świadczenia podlegające rozliczeniu w ciężar składek na ubezpieczenia społeczne:

• świadczenia z ubezpieczenia chorobowego - podstawa prawna to ustawa z 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa,

• wynagrodzenie należne płatnikowi z ubezpieczenia chorobowego - podstawę prawną stanowi art. 3 ust. 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 14 grudnia 1998 r. w sprawie wysokości i trybu wypłaty wynagrodzenia płatnikom składek z tytułu wykonywania zadań z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa,

• świadczenia z ubezpieczenia wypadkowego - podstawą prawną jest ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych.

Ewidencja składek finansowanych przez ubezpieczonych, wypłata świadczeń rozliczanych w ciężar składek na ubezpieczenia społeczne

Ewidencja składek na ubezpieczenia finansowane przez ubezpieczonych oraz ewidencja wypłat świadczeń rozliczonych w ciężar składek jest prowadzona na podstawie listy płac, rachunków do umów zlecenia lub o dzieło, na których są potrącone składki i są zaliczane należne świadczenia.

Przykład 1

Stowarzyszenie JEDNOŚĆ prowadzi ewidencję kosztów w zespole 4 „Koszty według rodzajów i ich rozliczenie”.

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Ewidencja składek ZUS finansowanych przez płatnika

Ewidencja składek ZUS finansowanych przez płatnika jest prowadzona na podstawie deklaracji rozliczeniowej ZUS DRA.

UWAGA

Od 1 stycznia 2009 r. zmieniają się zasady podatkowego rozliczania wynagrodzeń oraz składek na ZUS.

Przykład 2

Wypis z deklaracji rozliczeniowej ZUS DRA za październik 2008 r., sporządzonej na podstawie listy płac (z przykładu 1).

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Podstawy prawne:

• ustawa z 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnieniu osób niepełnosprawnych - Dz.U. Nr 123, poz.776; ost.zm. Dz.U. z 1997 r. Nr 247, poz. 1822

• ustawa z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych - j.t. Dz.U. z 2007 r. Nr 11, poz. 74; ost.zm. Dz.U. z 2008 r. Nr 171, poz. 1056

• ustawa z 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych - j.t. Dz.U. z 2008 r. Nr 164, poz. 1027

• ustawa z 13 lipca 2006 r. o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy - Dz.U. Nr 158, poz. 1121

• ustawa z 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy - j.t. Dz.U. z 2008 r. Nr 69, poz. 415; ost.zm. Dz.U. z 2008 r. Nr 171, poz. 1056

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
KSeF 2026 - Jeszcze można uniknąć katastrofy. Prof. Modzelewski polemizuje z Ministerstwem Finansów

Niniejsza publikacja jest polemiką prof. Witolda Modzelewskiego z tezami i argumentacją resortu finansów zaprezentowanymi w artykule: „Wystawianie faktur w KSeF w 2026 roku. Wyjaśnienia Ministerstwa Finansów”. Śródtytuły pochodzą od redakcji portalu infor.pl.

Rolnicy i rybacy muszą szykować się na zmiany – nowe przepisy o pomocy de minimis już w drodze!

Rolnicy i rybacy w całej Polsce powinni przygotować się na nadchodzące zmiany w systemie wsparcia publicznego. Rządowy projekt rozporządzenia wprowadza nowe obowiązki dotyczące informacji, które trzeba będzie składać, ubiegając się o pomoc de minimis. Nowe przepisy mają ujednolicić formularze, zwiększyć przejrzystość oraz zapewnić pełną kontrolę nad dotychczas otrzymanym wsparciem.

Wystawienie faktury VAT (ustrukturyzowanej) w KSeF może naruszać tajemnicę handlową lub zawodową

Czy wystawienie faktury ustrukturyzowanej może naruszać tajemnicę handlową lub zawodową? Na to pytanie odpowiada na prof. dr hab. Witold Modzelewski.

TSUE: Sąd ma ocenić, czy klauzula WIBOR szkodzi konsumentowi ale nie może oceniać samego wskaźnika

Sąd krajowy ma obowiązek dokonania oceny, czy warunek umowny dotyczący zmiennej stopy oprocentowania opartej o WIBOR, powoduje znaczącą nierównowagę ze szkodą dla konsumenta - oceniła Rzeczniczka Generalna TSUE w opinii opublikowanej 11 września 2025 r. (sprawa C‑471/24 - J.J. przeciwko PKO BP S.A.) Dodała, że ocena ta nie może jednak odnosić się do wskaźnika WIBOR jako takiego ani do metody jego ustalania.

REKLAMA

Kiedy ZUS może przejąć wypłatę świadczeń od przedsiębiorcy? Konieczny wniosek od płatnika lub ubezpieczonego

Brak płynności finansowej płatnika składek, zatrudniającego powyżej 20 osób, może utrudniać mu regulowanie świadczeń na rzecz pracowników, takich jak zasiłek chorobowy, zasiłek macierzyński czy świadczenie rehabilitacyjne. ZUS może pomóc w takiej sytuacji i przejąć wypłatę świadczeń. Potrzebny jest jednak wniosek płatnika lub ubezpieczonego.

W 2026 roku 2,8 mln firm musi zmienić sposób fakturowania. Im szybciej się przygotują, tym większą przewagę zyskają nad konkurencją

W 2026 roku ponad 2,8 mln przedsiębiorstw w Polsce zostanie objętych obowiązkiem korzystania z Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF). Dla wielu z nich będzie to największa zmiana technologiczna od czasu cyfryzacji JPK. Choć Ministerstwo Finansów zapowiada tę transformację jako krok ku nowoczesności, dla MŚP może oznaczać konieczność głębokiej reorganizacji sposobu działania. Eksperci radzą przedsiębiorcom: czas wdrożenia KSeF potraktujcie jako inwestycję.

Środowisko testowe KSeF 2.0 (dot. API) od 30 września, Moduł Certyfikatów i Uprawnień do KSeF 2.0 od 1 listopada 2025 r. MF: API KSeF 1.0 nie jest kompatybilne z API KSeF 2.0

Ministerstwo Finansów poinformowało w komunikacie z 10 września 2025 r., że wprowadzone zostały nowe funkcjonalności wcześniej niedostępne w API KSeF1.0 (m.in. FA(3) z węzłem Zalacznik, tryby offline24 czy certyfikaty KSeF). W związku z wprowadzonymi zmianami konieczna jest integracja ze środowiskiem testowym KSeF 2.0., które zostanie udostępnione 30 września.

KSeF 2.0 już nadchodzi: Wszystko, co musisz wiedzieć o rewolucji w e-fakturowaniu

Już od 1 lutego 2026 r. w Polsce zacznie obowiązywać nowy, obligatoryjny KSeF 2.0. Ministerstwo Finansów ogłosiło, że wersja produkcyjna KSeF 1.0 zostaje „zamrożona” i nie będzie dalej rozwijana, a przedsiębiorcy muszą przygotować się do pełnej migracji. Ważne terminy nadchodzą szybko – środowisko testowe wystartuje 30 września 2025 r., a od 1 listopada ruszy Moduł Certyfikatów i Uprawnień. To oznacza prawdziwą rewolucję w e-fakturowaniu, której nie można przespać.

REKLAMA

Te czynności w księgowości można wykonać automatycznie. Czy księgowi powinni się bać utraty pracy?

Automatyzacja procesów księgowych to kolejny krok w rozwoju tej branży. Dzięki możliwościom systemów, księgowi mogą pracować szybciej i wydajniej. Era ręcznego wprowadzania danych dobiega końca, a digitalizacja pracy biur rachunkowych i konieczność dostosowania oferty do potrzeb XXI wieku to konsekwencje cyfrowej rewolucji, której jesteśmy świadkami. Czy zmiany te niosą wyłącznie korzyści, czy również pewne zagrożenia?

4 mln zł zaległego podatku. Skarbówka wykryła nieprawidłowości: spółka zawyżyła koszty uzyskania przychodów o 186 mln zł

Firma musi zapłacić aż 4 mln zł zaległego podatku CIT. Funkcjonariusze podlaskiej skarbówki wykryli nieprawidłowości w stosowaniu cen transferowych przez jedną ze spółek.

REKLAMA