Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jak prawidłowo przeprowadzić likwidację środków trwałych

Jerzy Rybka
Jak prawidłowo przeprowadzić likwidację środków trwałych
Jak prawidłowo przeprowadzić likwidację środków trwałych
inforCMS
Środki trwałe używane są w każdym profilu działalności, ale największe znaczenie mają w jednostkach prowadzących działalność wytwórczą. Z biegiem czasu ulegają one zużyciu lub zniszczeniu. W związku z brakiem celowości dalszego używania jednostka powinna dokonać likwidacji środka trwałego.

Inwestycje w obcych środkach trwałych

Likwidacja środków trwałych może być spowodowana, poza naturalnym zużyciem, także:

• przypadkami losowymi - pożar, powódź, kradzież,

• decyzjami ekonomicznymi - np. mała opłacalność produkcji i potrzeba wymiany urządzeń,

• zmianą profilu działalności i budową nowych środków trwałych,

Dalszy ciąg materiału pod wideo

• zepsuciem i brakiem ekonomicznego uzasadnienia naprawy.

Praktyka gospodarcza wykształciła dwa etapy likwidacji. Wyróżnia się je, gdyż zaprzestanie używania środka trwałego nie musi oznaczać jego faktycznej likwidacji.

Etap 1 - likwidacja księgowa

Likwidacja księgowa oznacza wyksięgowanie danego środka trwałego z konta „Środki trwałe” oraz z konta „Umorzenie środków trwałych”.

Właściwym dokumentem księgowym powodującym postawienie środka trwałego w stan likwidacji jest LT - likwidacja środka trwałego. Dokument ten sporządza zazwyczaj komisja likwidacyjna lub dział zarządzający majątkiem, a następnie zatwierdza kierownik jednostki. Jest podstawą do usunięcia rzeczy z ewidencji oraz wyksięgowania jej wartości z kont księgowych i przeniesienia do ewidencji pozabilansowej. Środek trwały pozostaje w niej do momentu jego fizycznej likwidacji. Do ewidencji pozabilansowej służy konto „Środki trwałe w likwidacji”

Często zdarza się, że środki trwałe w momencie postawienia w stan likwidacji są już całkowicie umorzone, czyli ich wartość w bilansie jest równa 0. W przeciwnym wypadku, gdy wartość netto jest wyższa niż 0, należy zaprzestać dokonywania odpisów amortyzacyjnych od tych składników majątku trwałego. Ustawa o rachunkowości stanowi, że zakończenie amortyzacji następuje nie później niż z chwilą przeznaczenia środka trwałego do likwidacji. Oznacza to, że jednostka powinna zaksięgować ostatni odpis amortyzacyjny w miesiącu, w którym został wystawiony dokument LT.

Etap 2 - likwidacja fizyczna

Dopełnieniem procesu likwidacji jest fizyczna likwidacja (np. zezłomowanie, utylizacja) i sporządzenie stosownego protokołu. Protokół jest podstawą wyksięgowania z ewidencji pozabilansowej.

Wyksięgowanie zlikwidowanego fizycznie środka trwałego z ewidencji pozabilansowej oznacza jego usunięcie z ksiąg rachunkowych.

Polecamy: Ustawa o rachunkowości 2020 z komentarzem do zmian

Przykład 1

Jednostka X ma w ewidencji środków trwałych dwie maszyny produkcyjne A i B. Maszyna A, o wartości początkowej 250 000 zł, jest w znacznym stopniu zużyta i w pełni umorzona. Maszyna B, której wartość początkowa wynosi 200 000 zł, jest umorzona w wysokości 180 000 zł. W związku z modernizacją parku maszynowego obie maszyny zostały postawione w stan likwidacji. Dokonano także fizycznej likwidacji maszyn.

Ewidencja księgowa

1. Dokument LT - postawienie w stan likwidacji maszyny A:

Wn „Umorzenie środków trwałych” 250 000

Ma „Środki trwałe” 250 000

2. Ewidencja pozabilansowa maszyny A:

Wn „Środki trwałe w likwidacji” 250 000

3. Dokument LT - postawienie w stan likwidacji maszyny B, wyksięgowanie dotychczasowej amortyzacji:

Wn „Umorzenie środków trwałych” 180 000

Ma „Środki trwałe” 180 000

4. Dokument LT - postawienie w stan likwidacji maszyny B, wyksięgowanie nadwyżki wartości początkowej nad amortyzacją:

Wn „Pozostałe koszty operacyjne” 20 000

Ma „Środki trwałe” 20 000

5. Ewidencja pozabilansowa maszyny B:

Wn „Środki trwałe w likwidacji” 250 000

6. Protokół fizycznej likwidacji maszyny A:

Ma „Środki trwałe w likwidacji” 250 000

7. Protokół fizycznej likwidacji maszyny B:

Ma „Środki trwałe w likwidacji” 250 000

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Procesowi likwidacji mogą towarzyszyć koszty, które jednostka musi ponieść, aby doprowadzić go do końca. Koszty te są księgowane w poczet pozostałych kosztów operacyjnych. Natomiast wszelkie odzyski, czyli materiały, jakie uda się pozyskać np. w wyniku złomowania, jednostka może zaksięgować na konto magazynu, jeżeli odzyskane materiały podlegają składowaniu.

Inaczej wygląda sytuacja, gdy likwidacja ma związek z budową nowego środka trwałego. Wszelkie koszty i przychody związane z likwidacją będą korygowały wartość środków trwałych w budowie.

Przykład 2

Jednostka Y ma w swoich zasobach maszynę produkcyjną C i halę magazynową D. W związku ze zmianą profilu działalności oba środki trwałe postawiono w stan likwidacji.

Maszyna produkcyjna o wartości brutto 100 000 zł i dotychczasowym umorzeniu 95 000 zł została przekazana do złomowania specjalistycznej jednostce.

Faktura za usługę rozbiórki opiewała na kwotę 2000 zł.

Udało się odzyskać materiały o wartości 1000 zł, które sprzedano w skupie metali.

Hala magazynowa o wartości początkowej 500 000 zł i dotychczasowym umorzeniu 400 000 zł została rozebrana. Zamiast niej powstanie nowa hala produkcyjna.

Koszt rozbiórki wyniósł 10 000 zł. Materiały o wartości 15 000 zł, pozyskane w wyniku prac rozbiórkowych, sprzedano innej jednostce.

Ewidencja księgowa

1. Dokument LT - postawienie w stan likwidacji maszyny C, wyksięgowanie dotychczasowej amortyzacji:

Wn „Umorzenie środków trwałych” 95 000

Ma „Środki trwałe” 95 000

2. Dokument LT - postawienie w stan likwidacji maszyny C, wyksięgowanie nadwyżki wartości początkowej nad amortyzacją:

Wn „Pozostałe koszty operacyjne” 5 000

Ma „Środki trwałe” 5 000

3. Faktura obca za usługę rozbiórki:

Wn „Pozostałe koszty operacyjne” 2 000

Ma „Rozrachunki z dostawcami” 2 000

4. Sprzedaż złomu za gotówkę:

Wn „Kasa” 1 000

Ma „Pozostałe przychody operacyjne” 1 000

5. Dokument LT - postawienie w stan likwidacji hali magazynowej D, wyksięgowanie dotychczasowej amortyzacji:

Wn „Umorzenie środków trwałych” 400 000

Ma „Środki trwałe” 400 000

6. Dokument LT - postawienie w stan likwidacji hali magazynowej D, wyksięgowanie nadwyżki wartości początkowej nad amortyzacją:

Wn „Środki trwałe w budowie” 100 000

Ma „Środki trwałe” 100 000

7. Faktura obca za usługę rozbiórki:

Wn „Środki trwałe w budowie” 10 000

Ma „Rozrachunki z dostawcami” 10 000

8. Sprzedaż pozyskanych materiałów:

Wn „Rozrachunki z odbiorcami” 15 000

Ma „Środki trwałe w budowie” 15 000

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

UWAGA

Wynik likwidacji środków trwałych jest wykazywany w rachunku zysków i strat łącznie. Jeżeli jednostka osiągnie zysk, wykaże go w pozycji „Zysk ze zbycia niefinansowych aktywów trwałych”, jeśli natomiast poniesie stratę, pozycją właściwą do jej wykazania będzie „Strata ze zbycia niefinansowych aktywów trwałych”.

W sytuacji z przykładu 2 jednostka Y poniosła stratę w wyniku likwidacji maszyny C w wysokości 6000 zł (5000 zł + 2000 zł - 1000 zł) i taka też kwota pojawi się w rachunku zysków i strat.

Specyficzną sytuacją są wszelkie zdarzenia losowe związane z majątkiem. Środki trwałe zlikwidowane w wyniku przypadków losowych wpływają na wynik zdarzeń nadzwyczajnych.

Jeśli majątek nie podlegał ubezpieczeniom, kwota nieumorzona trafia na konto strat nadzwyczajnych. Wszelkie kwoty uzyskane od ubezpieczyciela korygują wynik zdarzeń nadzwyczajnych.

Przykład 3

Jednostka Z ma w ewidencji samochód osobowy o wartości początkowej 50 000 zł i dotychczasowym umorzeniu 30 000 zł.

Samochód został skradziony, a fakt ten jednostka zgłosiła firmie ubezpieczeniowej. Ubezpieczyciel wypłacił odszkodowanie w kwocie 15 000 zł.

Ewidencja księgowa

1. Dokument LT - postawienie w stan likwidacji samochodu, wyksięgowanie dotychczasowej amortyzacji:

Wn „Umorzenie środków trwałych” 30 000

Ma „Środki trwałe” 30 000

2. Dokument LT - postawienie w stan likwidacji samochodu, wyksięgowanie nadwyżki wartości początkowej nad amortyzacją:

Wn „Pozostałe rozrachunki” 20 000

Ma „Środki trwałe” 20 000

3. Wyciąg bankowy potwierdzający wpływ odszkodowania:

Wn „Rachunek bankowy” 15 000

Ma „Pozostałe rozrachunki” 15 000

4. Zaksięgowanie różnicy między wysokością odszkodowania a poniesioną stratą:

Wn „Straty nadzwyczajne” 5 000

Ma „Pozostałe rozrachunki” 5 000

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Podatek dochodowy

Przepisy ustawy o podatku dochodowym także odnoszą się do kwestii likwidacji. Ustawa nie zabrania uznania strat powstałych w wyniku likwidacji nie w pełni umorzonych środków trwałych za koszty uzyskania przychodów. Wyjątek od tej zasady dotyczy sytuacji, gdy likwidowane środki utraciły przydatność gospodarczą na skutek zmiany rodzaju działalności. Ta sama zasada dotyczy likwidowanych inwestycji w obcych środkach trwałych. Jeżeli jednostka poniesie nakłady na adaptację wynajmowanych pomieszczeń, może je amortyzować i uznawać odpisy za koszty uzyskania przychodów. Jeśli jednak jednostka zdecyduje się zaniechać działalności w wynajmowanym pomieszczeniu, np. poprzez rozwiązanie umowy najmu, wartość nieumorzona nie będzie stanowiła kosztu uzyskania przychodu. Analogicznie wszelkie kwoty zwrócone przez właściciela z tytułu podniesienia wartości lokalu nie będą stanowiły przychodów podatkowych.

• art. 32 ust. 1 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości - j.t. Dz.U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694; ost.zm. Dz.U. z 2008 r. Nr 171, poz. 1056

• art. 16 ust. 1 pkt 6 ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych - j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654; ost.zm. Dz.U. z 2008 r. Nr 141, poz. 888

Jerzy Rybka, główny księgowy z licencją MF

Reklama
Zaktualizuj swoją wiedzę z naszymi publikacjami i szkoleniami
Źródło: Biuletyn Rachunkowości
Czy ten artykuł był przydatny?
tak
nie
Dziękujemy za powiadomienie - zapraszamy do subskrybcji naszego newslettera
Jeśli nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania w tym artykule, powiedz jak możemy to poprawić.
UWAGA: Ten formularz nie służy wysyłaniu zgłoszeń . Wykorzystamy go aby poprawić artykuł.
Jeśli masz dodatkowe pytania prosimy o kontakt

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code
    Podatek PIT - część 2
    certificate
    Jak zdobyć Certyfikat:
    • Czytaj artykuły
    • Rozwiązuj testy
    • Zdobądź certyfikat
    1/10
    Zeznanie PIT-37 za 2022 r. można złożyć w terminie do:
    30 kwietnia 2023 r. (niedziela)
    2 maja 2023 r. (wtorek)
    4 maja 2023 r. (czwartek)
    29 kwietnia 2023 r. (sobota)
    Następne
    Księgowość
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Informacje z urzędu skarbowego przez telefon lub e-Urząd Skarbowy. Co się zmieni od 15 czerwca 2023 r.?

    Od 15 czerwca 2023 r. podatnicy i płatnicy podatków będą mogli uzyskać od każdego z naczelników urzędów skarbowych (niezależnie od terytorialnej właściwości działania tych organów) dane i informacje o swojej indywidualnej sytuacji podatkowo-prawnej (w tym objęte tajemnicą skarbową) telefonicznie lub za pośrednictwem konta w e-Urzędzie Skarbowym.

    Trybunał każe ścigać oszustów i pozorantów VAT na podstawie przepisów unijnych, a nie krajowych

    Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) wydał 25 maja 2023 r. wyrok w polskiej sprawie (C-114/22) dotyczącej kwestionowania prawa do odliczenia VAT na podstawie pozorności czynności. Sprawa dotyczyła transakcji sprzedaży znaków towarowych i odliczenia podatku naliczonego w tym zakresie. 

    Aktualny rachunek bankowy trzeba zgłosić do urzędu skarbowego. Termin mija 30 czerwca 2023 r.

    Ministerstwo Finansów przypomina, że organizacje pożytku publicznego (OPP), które chcą otrzymać 1,5% podatku PIT, powinny do 30 czerwca 2023 r. zgłosić do urzędu skarbowego aktualny rachunek bankowy. Zgłoszenie nie jest konieczne jeżeli rachunek został zgłoszony w ubiegłych latach i jest nadal aktualny.

    Nabywca zwraca zakupiony towar. Jak i kiedy rozliczyć VAT?

    Jak prawidłowo rozliczyć VAT w przypadku zwrotu zakupionych towarów przez nabywcę? Wyjaśniamy na poniższym przykładzie. 

    Inwestycja w SAFE – co musisz wiedzieć, żeby nie stracić

    Inwestycje amerykańskich spółek na polskim rynku widoczne są na każdym kroku. Wbrew pozorom, ruch kapitału odbywa się jednak również w przeciwnym kierunku. Polscy inwestorzy co raz częściej lokują kapitał w zagraniczne start-up’y, w tym w innowacyjne projekty z Ameryki Północnej. Jedną z możliwości prowadzenia tego typu działań są umowy SAFE.

    Samochód wycofany z działalności rolniczej. Czy jego sprzedaż podlega VAT?

    Rolnik ryczałtowy sprzedaje samochód, który wykorzystywał w działalności rolniczej. Samochód ten został przed sprzedażą wycofany z działalności rolniczej, co zostało potwierdzone sporządzonym na tę okoliczność protokołem. Czy sprzedaż taka podlega opodatkowaniu VAT? Czy byłoby inaczej, gdyby przed sprzedażą samochód nie został wycofany z działalności rolniczej?

    Wycofanie nieruchomości z działalności gospodarczej i wynajem prywatny. Czy trzeba korygować odliczony VAT?

    Prowadzę działalność gospodarczą w zakresie usług architektonicznych. Zamierzam wycofać z działalności gospodarczej do majątku prywatnego nieruchomość - dom, w którym dotychczas mieściła się siedziba mojej firmy. Nieruchomość stanowi środek trwały, od nabycia którego odliczyłem VAT. Po wycofaniu z działalności do majątku prywatnego dom będzie wynajmowany innej firmie, w której będzie ona prowadziła działalność gospodarczą. Zatem najem będzie podlegał opodatkowaniu stawką 23%. Czy powinienem dokonać korekty podatku odliczonego w związku z wycofaniem nieruchomości do majątku prywatnego w celu jej dalszego wynajmu?

    Rola odbiorców energii w transformacji energetycznej. Bezpłatne webinarium 15 czerwca

    Już 15 czerwca 2023 r. odbędzie się bezpłatne webinarium „Rola odbiorców energii w transformacji energetycznej”. Zapraszamy!

    Sprzedaż praw do projektu farmy (elektrowni) fotowoltaicznej - stawka VAT

    Sprzedaż praw do projektu elektrowni (farmy) fotowoltaicznej to świadczenie kompleksowe, dla którego właściwą stawką VAT jest 23 proc. Tak wynika z wyroku WSA w Olsztynie z lutego 2023 r.

    Open banking ułatwi obsługę KSeF?

    Jeszcze w tym roku Komisja Europejska ma przedstawić projekt trzeciej wersji dyrektywy PSD (Payment Service Directive). Nowe przepisy dotyczące otwartej bankowości mogą ułatwić m.in. płatność zobowiązań podatkowych oraz obsługę państwowych systemów faktur elektronicznych - m.in. powstającego w Polsce KSeF.

    MF: szerokie zmiany w egzekucji podatków

    Planowane zmiany w egzekucji administracyjnej poruszono podczas konferencji „Egzekucja administracyjna należności podatkowych” zorganizowanej przez Centrum Dokumentacji i Studiów Podatkowych Uniwersytetu Łódzkiego. Zmiany mają dotyczyć sposobu negocjacji pomiędzy dłużnikiem a organem egzekucyjnym.

    Oszustwo na "zdalny pulpit" (aplikacja AnyDesk). Na czym polega? Jak uniknąć wyłudzenia danych i pieniędzy?

    Co to jest oszustwo na "zdalny pulpit"? Dlaczego oprogramowanie AnyDesk jest groźne? uniknąć wyłudzenia danych i straty pieniędzy?

    Oprocentowanie lokat bankowych i kont oszczędnościowych 2023 - koniec maja, początek czerwca. Tabela

    Jakie oprocentowanie lokat terminowych i kont oszczędnościowych oferują banki pod koniec maja 2023 r.?

    Abonament rtv 2024 - stawki takie same jak w 2023 roku

    W 2024 roku będą obowiązywać takie same stawki abonamentu rtv jak w 2023 roku. Tak wynika z rozporządzenia Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji z 10 maja 2023 r. w sprawie wysokości opłat abonamentowych za używanie odbiorników radiofonicznych i telewizyjnych oraz zniżek za ich uiszczanie z góry za okres dłuższy niż jeden miesiąc w 2024 r., opublikowanego w Dzienniku Ustaw z 18 maja 2023 r., poz. 943. Rozporządzenie to wejdzie w życie 2 czerwca 2023 r.

    Obowiązkowy KSeF od lipca 2024 roku - projekt ustawy skierowany do Komisji Finansów Publicznych

    W dniu 26 maja 2023 r. odbyło się pierwsze czytanie projektu nowelizacji ustawy o VAT, której celem jest wprowadzenie obowiązkowego e-fakturowania przy użyciu Krajowego Systemu e-Faktur. Sejm opowiedział się za przesłaniem projektu do dalszych prac w Komisji Finansów Publicznych.

    Diety przedsiębiorcy w transporcie międzynarodowym mogą być kosztem

    Dyrektor KIS potwierdził, że zmiana przepisów dotyczących czasu pracy kierowców nie wpłynęła na możliwość odliczania diety przez kierowców prowadzących działalność gospodarczą. Diety te mogą być zaliczone do kosztów uzyskania przychodów w części nieprzekraczającej wysokości określonej przez ministra pracy, zarówno w przypadku krajowych, jak i zagranicznych podróży służbowych.

    Co zrobić, gdy źle przelejesz pieniądze?

    Nieprawidłowe dane w przelewie to nie powód do paniki. Pieniądze wciąż można odzyskać. Jeżeli zdarzy się pomyłka, nie należy czekać. Natychmiast skontaktuj się ze swoim bankiem i dowiedz się, co powinieneś zrobić.

    Szansa na obniżkę stóp procentowych w czwartym kwartale tego roku

    Jeżeli nie zajdą jakieś absolutnie nadzwyczajne okoliczności, jak kolejny wielki kryzys energetyczny, to inflacja będzie spadała do końca roku i jest nadzieja na obniżkę stóp procentowych jeszcze w czwartym kwartale tego roku - powiedział premier

    Czy wynagrodzenie za funkcje kierownicze i nadzorcze w pracach B+R stanowi koszt kwalifikowany?

    Ulga badawczo-rozwojowa jest coraz częściej wykorzystywaną przez przedsiębiorców preferencją podatkową. Wskazuje na to nie tylko liczba wydawanych interpretacji podatkowych w tym zakresie, która podawana jest już w tysiącach, lecz także dane ministerstwa finansów - kwoty odliczeń mierzone są w miliardach złotych. 

    Kwota zwrotów podatkowych za 2022 - ok. 24 mld zł

    Zwroty podatkowe za rok 2022 to kwota ok. 24 mld złotych, a najwyższy zwrot podatku wyniósł 8,6 tys. zł – poinformował w czwartek wiceminister finansów Artur Soboń. Dla 239,5 tys. podatników korzystne okazało się rozliczenie na warunkach sprzed 1 lipca 2022 r. - dodał.

    Ponad milion złotych! Tyle wyniosła dopłata do składki zdrowotnej pewnego przedsiębiorcy

    22 maja upłynął termin rozliczania się przedsiębiorców z rocznej składki zdrowotnej za 2022 rok. Według danych ZUS-u rekordzista musiał dopłacić z tego tytułu aż 1,06 mln złotych. Z kolei najwyższa kwota zwrotu, o którą wnioskował podatnik, wyniosła 4,41 mln złotych.

    Bank ogłasza upadłość. Na co mogą liczyć jego klienci? Co gwarantuje BFG?

    Pensje, emerytury, renty czy stypendia spływają zwykle na nasze rachunki w bankach, gdzie przechowujemy także oszczędności na lokatach lub kontach. Czy w razie upadłości banku pieniądze przepadają bezpowrotnie? Na szczęście nie. Nad pokrzywdzonymi czuwa bowiem Bankowy Fundusz Gwarancyjny (BFG).

    Półprofesjonalny przywóz wyrobów akcyzowych z UE – e-SAD - zmiany w 2023 roku. Dokumentacja, obowiązek podatkowy i inne nowości

    Jakie zmiany przepisów weszły w życie w 2023 roku w zakresie półprofesjonalnego przywozu wyrobów akcyzowych do Polski z innych państw Unii Europejskiej? Co wynika z tych zmian dla praktyki obrotu towarowego? Wyjaśnia Mirosław Siwiński, radca prawny i doradca podatkowy, partner w Advicero Nexia.

    Gdzie najchętniej korzystamy z płatności odroczonych?

    Według Juniper Research, aktualna liczba ponad 360 milionów użytkowników płatności odroczonych na świecie, wzrośnie do ponad 900 milionów do 2027 roku. Płatności odroczone, które kojarzą się z zakupami w sieci, coraz mocniej zdobywają także offline, zwłaszcza na rynku usług zdrowotnych. 

    Webinarium „Krajowy System e-Faktur (KSeF) – jak się przygotować do wersji obowiązkowej?” + certyfikat gwarantowany

    Zapraszamy na praktyczne webinarium „Krajowy System e-Faktur (KSeF) – jak się przygotować do wersji obowiązkowej?” z gwarantowanym imiennym certyfikatem, które odbędzie się 15 czerwca 2023 roku. Polecamy!