Błędna stawka VAT na fakturze. Co teraz?

INFORFK: Branże, dla których w 2014 r. zmienił się termin ustalania obowiązku podatkowego

Kto odpowiada za poprawność faktury?

O ile biura rachunkowe wyręczają przedsiębiorców w rozliczaniu podatków i składaniu deklaracji, o tyle samą czynność fakturowania przedsiębiorcy wykonują samodzielnie. Jej częścią jest m.in. określenie prawidłowej stawki VAT. To wystawca faktury odpowiada za jej poprawność.

Stawka podstawowa wynosi 23%, jednak jest szereg towarów i usług, które opodatkowano stawkami obniżonymi w wysokości 8%, 5% lub 0%. Oprócz tego są także transakcje zwolnione z podatku oraz nie podlegające VAT w Polsce. Jak łatwo się domyślić, przedsiębiorcy mogą mieć kłopoty, by odnaleźć się w dość zawiłych przepisach, zwłaszcza, gdy oferują towar lub usługę, które nie jest łatwo sklasyfikować.

Odliczenie VAT od samochodów i paliw 2014 - projekt ustawy

Przyczyny błędnego wyboru stawki VAT

Co za tym idzie, wybór błędnej stawki VAT wynika najczęściej z niewłaściwego zakwalifikowania danej usługi lub towaru, a także błędów związanych z rozliczaniem eksportu. Oczywiście, zdarzają się również bardziej trywialne powody, jak zwykła pomyłka, np. przy edytowaniu faktury w programie do fakturowania. Z drugiej strony, przedsiębiorca może oferować bardzo innowacyjny produkt, który trudno jest odpowiednio sklasyfikować i może się okazać, że nie robi tego prawidłowo. Przykładem mogą być e-booki lub czasopisma w formie elektronicznej, które zgodnie z prawem unijnym traktowane są jak usługa i wymagają stosowania stawki 23%.

W przypadku wątpliwości co do stawki podatku, jakiej należy użyć na fakturze, najlepiej poradzić się w biurze rachunkowym, a także zapytać w urzędzie skarbowym lub skorzystać z infolinii Krajowej Informacji Podatkowej.

VAT 2014. Sprzedaż towarów użytkowanych

Skutki zastosowania niewłaściwych stawek - różne dla sprzedawców i dla nabywców

Błędna stawka podatku VAT na fakturze ma inne konsekwencje dla sprzedawcy i nabywcy w zależności od rodzaju pomyłki. W przypadku sprzedawcy, skutki są następujące:

- Jeśli stawka jest zawyżona, wówczas sprzedawca wykazuje (i odprowadza do fiskusa) więcej VAT-u. W zasadzie nie ma to znaczenia, gdyż podatnik ma obowiązek odprowadzenia podatku należnego w wysokości wynikającej z faktury (art. 108 ust. 2 ustawy o VAT). Przedsiębiorca ma jednak możliwość odzyskania zawyżonego VAT-u, jeśli skoryguje fakturę (na zasadach opisanych poniżej).

- Jeśli nieprawidłowość polega na zaniżeniu stawki, w wyniku może dojść do zaniżenia zobowiązania podatkowego z tytułu VAT, czyli powstania zaległości podatkowej. Po jej stwierdzeniu należy możliwie szybko poprawić rozliczenia zapłacić brakujący podatek, ewentualnie wraz z odsetkami za zwłokę.

Zmiany 2014 - Podatki, Księgowość, Kadry, Firma, Praw

- Jeśli natomiast sprzedawca błędnie używa stawki 0% dla sprzedaży zwolnionej z VAT („zw”), w kontekście danej transakcji nie powoduje to zaległości w VAT (bo kwota VAT na fakturze w obu przypadkach nie występuje). Ma to jednak znaczenie dla prawidłowości rozliczeń naliczonego podatku VAT, gdyż sprzedaż zwolniona nie daje prawa odliczania VAT od zakupów, w przeciwieństwie do sprzedaży 0%. Innymi słowy, konsekwencje złej stawki na fakturze sprzedażowej mogą w tym przypadku dotyczyć błędnego rozliczania VAT-u z faktur zakupowych.

A jak to wygląda od strony nabywcy? Konsekwencje są nieco inne, ze względu na inne prawa i obowiązki nabywcy:

- Jeśli stawka jest zawyżona, nabywca ma prawo do odliczenia VAT w wysokości wynikającej z faktury, czyli wyższą kwotę, niż gdyby stawka była prawidłowa. Jednak po otrzymaniu od sprzedającego faktury korygującej musi zmniejszyć podatek naliczony za okres, w którym otrzymał korektę.

- Jeśli na fakturze stawka VAT jest zaniżona przez sprzedającego, nabywca odliczył w praktyce mniej VAT-u niż mógł (czyli zapłacił więcej podatku). Jednak i tym razem, gdy otrzyma korektę z właściwą stawką może poprawić rozliczenia, czego skutkiem jest wyższa kwota VAT do odliczenia.

- Jeśli natomiast zastosowana jest stawka 0% zamiast „stawki zw”, dla nabywcy nie ma to znaczenia. Ani z faktury 0%, ani „zw” VAT-u odliczyć nie można, ponieważ kwota VAT na obu tych dokumentach nie występuje.

- Jeśli nabywca otrzymał fakturę z VAT np. 23%, a transakcja była w rzeczywistości zwolniona z VAT, to nabywca nie ma prawa odliczyć z niej VAT (pomimo tego, że ma wykazaną kwotę VAT na fakturze).

Zapraszamy do dyskusji na forum o podatkach

Nowe zasady fakturowania od początku 2014 r.

Stawkę VAT na fakturze poprawia tylko sprzedawca

W przypadku pomyłki dotyczącej stawki VAT, a co za tym idzie - kwoty VAT na fakturze (a także w rejestrze VAT i w deklaracji VAT), jedyną drogą do naprawienia błędu jest wystawienie przez sprzedającego faktury korygującej. Nabywca takiego dokumentu wystawić nie może. Jeśli stwierdzi błąd w stawce VAT, musi zwrócić się do sprzedawcy z prośbą o wystawienie korekty.

Taki dokument musi zawierać informacje o wszystkich zmianach zapisów faktury pierwotnej, także tych dotyczących błędnej ceny, stawki czy kwoty VAT. Niezbędnymi elementami faktury korygującej są: numer kolejny i data wystawienia, dane kontrahentów, daty z faktury pierwotnej oraz dane po korekcie. Faktury korygujące nie wymagają podpisów stron, a obowiązek ich dostarczenia do nabywcy ciąży na sprzedającym.

Następstwa wystawienia faktury korygującej

Następstwa wystawienia korekty zależą od tego czy stawka jest zawyżona, czy też zaniżona. Wyższa stawka VAT nie powoduje zaległości w podatkach dla żadnej ze stron transakcji (także dla nabywcy, który odliczył więcej VAT-u niż mógłby, gdyby stawka była prawidłowa - o ile  nie odliczył VAT-u od transakcji, która była zwolniona). A zatem wystawienie faktury korygującej jest możliwe, ale nie obowiązkowe. Jeśli zaś stawka VAT jest niższa, niż być powinna, wystawienie korekty jest konieczne.

Przepisy przejściowe w zakresie VAT na przełomie 2013 i 2014 r.

W przypadku, gdy korekta obniża VAT do zapłaty (błędna stawka VAT była wyższa, niż być powinna) obniżenia VAT sprzedawca może dokonać dopiero w okresie, w którym otrzyma potwierdzenie odbioru korekty przez nabywcę. Jeśli więc nabywca otrzymał korektę 10 września 2013 roku, a potwierdzenie dla sprzedawcy wystawił i przekazał sprzedającemu 15 października 2013 r., wówczas sprzedający może dokonać korekty deklaracji obejmującej fakturę z zawyżoną stawką VAT dopiero w deklaracji za październik. Od początku 2014 r. w określonych przypadkach możliwe jest zmniejszenie VAT bez otrzymania potwierdzenia odbioru korekty przez nabywcę.

Inaczej wygląda to w przypadku, gdy na fakturze pojawiła się niższa stawka VAT, niż być powinna. Wówczas sprzedający także sporządza korektę, ale nie czeka na potwierdzenie jej odbioru przez nabywcę, tylko niezwłocznie poprawia rozliczenie VAT. Taka sytuacja oznacza powstanie zaległości podatkowej, więc kwotę zaległego podatku trzeba wpłacić do urzędu skarbowego wraz odsetkami, o ile przekraczają one kwotę 6,60 zł.

Prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego w 2014 r.

Faktura z błędną stawką VAT zwykle nie przekreśla prawa nabywcy do odliczenia

Nawet jeśli na fakturze wykazana została stawka zbyt wysoka, nabywca zazwyczaj może odliczyć VAT w kwocie z faktury. Oczywiście, o ile zakup jest związany z działalnością opodatkowaną VAT-em. Taką możliwość potwierdzają indywidualne interpretacje podatkowe, np. interpretacja z dnia 13 września 2011 r.  wydana przez Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu (ILPP1/443-854/11-2/AW). Wyjątkiem od tej zasady jest opisany powyżej błąd polegający na zastosowaniu stawki VAT dla sprzedaży zwolnionej.

Moment powstania obowiązku podatkowego w 2014 r.

Zapraszamy do dyskusji na forum o podatkach

Sebastian Bobrowski

Dyrektor Finansowy inFakt