REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Kiedy podatnik, a kiedy fiskus muszą naliczyć i wpłacić odsetki

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Ewa Matyszewska
Ewa Matyszewska
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

Podatnik, który ma zaległość podatkową, poza nią będzie musiał wpłacić do urzędu skarbowego także odsetki. Fiskus natomiast odsetki będzie musiał wypłacić podatnikowi, gdy spóźni się z oddaniem mu nadpłaty podatku.

Odsetki podatkowe mogą w praktyce wystąpić w dwóch przypadkach. Po pierwsze, przy wypłacie nadpłaty podatku po terminie. W takiej sytuacji odsetki będzie wypłacał urząd skarbowy. Po drugie, przy powstaniu zaległości podatkowej. Od długu wobec fiskusa odsetki musi obliczyć i wpłacić sam podatnik.

REKLAMA

Naliczanie odsetek

Od zaległości podatkowych naliczane są odsetki za zwłokę. Jak wyjaśnił NSA w wyroku z 17 stycznia 2006 r. (sygn. akt II FSK 208/05; niepublikowany) obowiązek zapłaty odsetek za zwłokę powstaje z mocy prawa i wynika z samego faktu wystąpienia zaległości podatkowej.

PRZYKŁAD: DZIEŃ ZWROTU NADPŁATY

Podatnik 3 kwietnia 2008 r. złożył zeznanie PIT-36, w którym wykazał 100 zł nadpłaty podatku za 2007 rok. Niestety, nie otrzymał jeszcze zwrotu z urzędu skarbowego. Kiedy wypłata powinna nastąpić?

REKLAMA

Jeżeli roczne zeznanie podatkowe PIT, z którego wynika nadpłata, zostało złożone 3 kwietnia 2008 r., a nadpłata nie została zwrócona w terminie trzech miesięcy, tj. do 3 lipca 2008 r. włącznie, to podatnikowi przysługują odsetki, które musi wypłacić urząd skarbowy. Oprocentowanie powinno być liczone od 3 kwietnia 2008 r. do dnia zwrotu nadpłaty.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Trzeba też podkreślić, że dniem zwrotu nadpłaty jest dzień obciążenia rachunku bankowego organu podatkowego, złożenia przekazu pocztowego lub otrzymania zwrotu w kasie urzędu skarbowego. Wysokość oprocentowania jest taka sama, jak wysokość odsetek za zwłokę i wynosi obecnie 15 proc. w stosunku rocznym. Stawka ta jest stawką zmienną, więc przy obliczaniu kwoty oprocentowania zastosowanie do danego okresu znajdzie stawka odsetek obowiązująca właśnie w tym okresie.

Odsetki nalicza się również od nadpłat podatków oraz od nieuregulowanych w terminie zaliczek na podatek, w części przekraczającej wysokość podatku należnego za rok podatkowy.

Odsetki za zwłokę nalicza podatnik, płatnik, inkasent, następca prawny lub osoba trzecia odpowiadająca za zaległości podatkowe. Naliczane są od dnia następującego po dniu upływu terminu płatności podatku lub terminu, w którym płatnik lub inkasent był zobowiązany dokonać wpłaty podatku na rachunek organu podatkowego.

PRZYKŁAD: KWOTA NADPŁATY DO ZWROTU

Podatnik 3 kwietnia 2008 r. złożył zeznanie PIT-36, w którym wykazał 2 tys. zł nadpłaty podatku za 2007 rok. Nadpłata została wypłacona 5 sierpnia 2008 r. Jaką kwotę wraz z oprocentowaniem powinien otrzymać z urzędu skarbowego?

REKLAMA

Nadpłata byłaby oprocentowana stawką 14,5-proc. w okresie od dnia jej powstania, tj. 3 kwietnia 2008 r., do 25 czerwca 2008 r., a stawką 15-proc. w okresie od 26 czerwca 2008 r. do dnia zwrotu nadpłaty, chyba że w tym okresie nastąpiłaby kolejna zmiana stawki odsetek.

W przypadku gdy otrzymany zwrot nie pokrywa kwoty nadpłaty wraz z oprocentowaniem, podlega on zaliczeniu proporcjonalnie na poczet nadpłaty i oprocentowania w takim stosunku, w jakim w dniu zwrotu pozostaje kwota nadpłaty do kwoty oprocentowania.

Należne podatnikowi oprocentowanie powinno wynieść 100 zł. Jeśli urząd zwrócił 2050 zł, to kwotę tę należy zaliczyć na poczet nadpłaty i oprocentowania w stosunku 2000 : 100. Oznacza to, że na poczet nadpłaty należy zaliczyć 1952,40 zł, a na poczet oprocentowania - 97,60 zł.

Do zwrotu pozostanie 47,60 zł tytułem nadpłaty, od której wciąż naliczane jest oprocentowanie i kwota odsetek obliczona jako suma 2,40 zł i kwoty odsetek narosłych do dnia zwrotu od brakującej części nadpłaty.

Jeśli chodzi o odsetki od nadpłat podatków, to te nalicza właściwy urząd skarbowy. W tym przypadku odsetki naliczane są odpowiednio do dnia zwrotu nadpłaty, zwrotu podatku, zwrotu oprocentowania lub zaliczenia na poczet zaległości podatkowych lub na poczet bieżących lub przyszłych zobowiązań podatkowych.

Wątpliwości urzędu

Nie w każdej sytuacji wystąpienia zaległości podatkowej odsetki naliczy sam podatnik. Może się bowiem zdarzyć, że urząd skarbowy w postępowaniu podatkowym wykaże, że podatnik niewłaściwie rozliczał należności podatkowe. Co wtedy? Gdy po zakończeniu roku podatkowego lub innego okresu rozliczeniowego organ podatkowy stwierdzi, że podatnik mimo ciążącego na nim obowiązku nie złożył deklaracji, wysokość zaliczek jest inna niż wykazana w deklaracji lub zaliczki nie zostały zapłacone w całości lub w części, organ ten wyda decyzję, w której określi wysokość odsetek za zwłokę na dzień złożenia zeznania podatkowego za rok podatkowy lub inny okres rozliczeniowy, a w przypadku niezłożenia zeznania w terminie - odsetki na ostatni dzień terminu złożenia zeznania, przyjmując prawidłową wysokość zaliczek na podatek.

Jak wyjaśnił WSA w Gdańsku w wyroku z 8 stycznia 2008 r. (sygn. akt I SA/Gd 944/07; niepublikowany) odsetki określone w opisanym trybie nie stanowią samoistnej należności budżetu państwa kwalifikowanej jako niepodatkowa należność budżetu państwa. Odsetki te są odsetkami za zwłokę.

 

Wpłata należności

Stawka odsetek za zwłokę wynosi 200 proc. podstawowej stopy oprocentowania kredytu lombardowego, ogłaszanego przez NBP. Stawka odsetek za zwłokę ulega obniżeniu lub podwyższeniu w stopniu odpowiadającym obniżeniu lub podwyższeniu podstawowej stopy kredytu lombardowego, poczynając od dnia, w którym stopa ta uległa zmianie.

Odsetki za zwłokę są naliczane m.in. do dnia, włącznie z tym dniem: zapłaty podatku; wpłacenia podatku osobie uprawnionej do pobierania podatków; potrącenia; wpłacenia przez podatnika równowartości nienależnie otrzymanej kwoty nadpłaty lub kwoty zwrotu podatku oraz otrzymanego oprocentowania; zaliczenia nadpłaty wraz z jej oprocentowaniem lub zwrotu podatku na poczet zaległości podatkowej; złożenia zeznania podatkowego za rok podatkowy lub inny okres rozliczeniowy, a w przypadku niezłożenia zeznania w terminie, na ostatni dzień terminu złożenia zeznania - od nieuregulowanych w terminie płatności w całości lub w części zaliczek na podatek dochodowy.

Co ważne, do zapłaty odsetek nikt nie wezwie podatnika. Przepisy przewidują, że odsetki za zwłokę wpłacane są bez wezwania organu podatkowego.

Jeżeli dokonana wpłata nie pokrywa kwoty zaległości podatkowej wraz z odsetkami za zwłokę, wpłatę tę zalicza się proporcjonalnie na poczet kwoty zaległości podatkowej oraz kwoty odsetek za zwłokę w stosunku, w jakim, w dniu wpłaty, pozostaje kwota zaległości podatkowej do kwoty odsetek za zwłokę.

Opłata prolongacyjna

Odsetki podatkowe to nie wszystko.

W decyzji organu podatkowego przyznającej podatnikowi odroczenie terminu płatności podatku (zaległości podatkowej) lub rozłożenie jej na raty, dotyczącej podatków stanowiących dochód budżetu państwa, organ podatkowy ustala opła- tę prolongacyjną od kwoty podatku lub zaległości podatkowej. Stawka opłaty prolongacyjnej wynosi 50 proc. ogłaszanej stawki odsetek za zwłokę (obecnie 7,5 proc.). Wysokość opłaty prolongacyjnej oblicza się przy zastosowaniu stawki opłaty prolongacyjnej obowiązującej w dniu wydania decyzji przyznającej ulgę w zapłacie należności podatkowych. Opłata prolongacyjna wpłacana jest w terminach płatności określonych w decyzji.

PRZYKŁAD: ZALICZENIE NADPŁATY NA POCZET ZALEGŁOŚCI

W zeznaniu PIT za 2007 rok podatnik wykazał 1200 zł nadpłaty podatku. Jednak urząd skarbowy nie zwrócił jej podatnikowi. Czy nadpłatę urząd może zaliczyć na poczet innego długu podatkowego?

Nadpłaty wraz z ich oprocentowaniem podlegają zaliczeniu z urzędu na poczet zaległości podatkowych wraz z odsetkami za zwłokę oraz bieżących zobowiązań podatkowych, chyba że podatnik złoży wniosek o zaliczenie nadpłaty w całości lub w części na poczet przyszłych zobowiązań podatkowych.

Nadpłaty, których wysokość nie przekracza wysokości kosztów upomnienia w postępowaniu egzekucyjnym, podlegają z urzędu zaliczeniu na poczet zaległości podatkowych wraz z odsetkami za zwłokę oraz bieżących zobowiązań podatkowych, a w razie ich braku - na poczet przyszłych zobowiązań podatkowych, chyba że podatnik wystąpi o ich zwrot.

Warto dodać, że nie w każdym przypadku otrzymania ulgi w spłacie podatków wystąpi konieczność uiszczenia opłaty prolongacyjnej. Nie ustala się tej opłaty, gdy przyczyną wydania decyzji z przyznanymi ulgami były klęska żywiołowa lub wypadek losowy.

Jak obliczyć odsetki za zwłokę

15 proc. wynosi stawka odsetek podatkowych w skali roku

Ewa Matyszewska

ewa.matyszewska@infor.pl

Podstawa prawna

• Ustawa z 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2005 r. nr 8, poz. 60 z późn. zm.).

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Uproszczenia w podatku od spadków i darowizn. Nowe przepisy coraz bliżej wejścia w życie

Senat przyjął nowelizację ustawy o podatku od spadków i darowizn. Nowe przepisy mają uprościć formalności przy sprzedaży majątku otrzymanego od najbliższej rodziny oraz zlikwidować comiesięczne deklaracje podatkowe przy rentach prywatnych. Ustawa wraca teraz do Sejmu.

Zaczynasz działalność gospodarczą? Tak można obniżyć składki ZUS na początku działania firmy [komunikat ZUS]

Rozpoczęcie własnej działalności gospodarczej wiąże się z kosztami, szczególnie na starcie. Dlatego początkujący przedsiębiorcy mogą skorzystać z ulg, które pozwalają płacić niższe składki na ubezpieczenia społeczne albo nie płacić ich wcale. Do najważniejszych form wsparcia należą: ulga na start, preferencyjne składki, „Mały ZUS Plus” czy wakacje składkowe.

Darowizna dla córki z konta firmowego taty: Czy taki przelew korzysta ze zwolnienia podatkowego? KIS wyjaśnia

Skarbówka potwierdził, że przekazanie środków pieniężnych bezpośrednio z konta firmowego spółki, której darczyńca jest wspólnikiem, na konto obdarowanego – przy spełnieniu ustawowych formalności – może korzystać ze zwolnienia z podatku od darowizn. To jest dobra wiadomość dla podatników.

Ulga dla spadkobierców i przejrzystość dla podatników. Nowości w ustawie podatku od spadków i darowizn już wkrótce

Jest projekt nowelizacji ustawy o podatku od spadków i darowizn, który umożliwi przywrócenie terminu zgłoszenia spadku w wyjątkowych przypadkach oraz doprecyzuje moment powstania obowiązku podatkowego. Zmiany mają uprościć procedury, zwiększyć przejrzystość i wspierać sukcesję firm rodzinnych.

REKLAMA

KSeF 2.0: firmy będą miały tylko 4 miesiące na testy. Co warto zrobić już teraz?

W czerwcu 2025 r. – zgodnie z harmonogramem – Ministerstwo Finansów udostępniło dokumentację interfejsu API KSeF 2.0. Jest to jednak materiał dla integratorów systemów i dostawców oprogramowania. Firmy wciąż czekają na udostępnienie środowiska testowego, które zaplanowano na koniec września. Konkretne testy będą więc mogły zacząć się dopiero w październiku. Tymczasem obowiązek korzystania z Krajowego Systemu e-Faktur dla części firm wchodzi już w lutym – oznacza to niewiele czasu na przygotowanie.

Projekt ustawy wdrażającej obowiązkowy KSeF po pierwszym czytaniu w Sejmie. Co się zmienia? [komentarz eksperta]

W dniu 9 lipca 2025 r., Sejm przeprowadził pierwsze czytanie i skierował do prac w komisji finansów projekt ustawy zakładającej wdrożenie obowiązkowego Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF). Wszystkie kluby i koła poselskie zapowiedziały dalsze prace nad projektem. Prace legislacyjne wchodzą w końcową fazę. Z coraz większą pewnością możemy więc stwierdzić, że obowiązkowy KSeF będzie wdrażany w dwóch etapach - od 1 lutego 2026 i od 1 kwietnia 2026 r.

Podatek u źródła 2025: Objaśnienia podatkowe ministra finansów dot. statusu rzeczywistego właściciela. Praktyczne szanse i nieoczywiste zagrożenia

Po latach oczekiwań i licznych postulatach ze strony środowisk doradczych oraz biznesowych, Ministerstwo Finansów opublikowało długo zapowiadane objaśnienia dotyczące statusu rzeczywistego właściciela w kontekście podatku u źródła (WHT). Teraz nadszedł czas, by bardziej szczegółowo przyjrzeć się poszczególnym zagadnieniom. Dokument z 3 lipca 2025 r., opublikowany na stronie MF 9 lipca, ma na celu rozwianie wieloletnich wątpliwości dotyczących stosowania klauzuli „beneficial owner”. Choć sam fakt publikacji należy ocenić jako krok w stronę większej przejrzystości i przewidywalności, nie wszystkie zapisy spełniły oczekiwania.

Polski podatek cyfrowy jeszcze w tym roku? Rząd nie ogląda się na Brukselę

Choć Komisja Europejska wycofała się z planów nałożenia podatku cyfrowego, Polska idzie własną drogą. Minister cyfryzacji Krzysztof Gawkowski zapowiada, że projekt ustawy będzie gotowy do końca roku.

REKLAMA

KSeF 2026: koniec z papierowymi fakturami, zmiany w obiegu dokumentów i obsłudze procesu sprzedaży w firmie

W przyszłym roku w Polsce zostanie uruchomiony obowiązkowy system fakturowania za pomocą Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF). Obowiązek ten wejdzie w życie na początku 2026 roku i wynika z procedowanego w Parlamencie projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług. Aktualny postęp prac legislacyjnych nad projektem, oznaczonym numerem druku 1407, można śledzić na stronach Sejmu.

Składki ZUS dla małych firm w 2025 roku - preferencje: ulga na start, mały ZUS plus i wakacje składkowe

Ulga na start, preferencyjne składki, czy „Mały ZUS plus”, a także wakacje składkowe – to propozycje wsparcia dla małych przedsiębiorców. Korzyści to możliwość opłacania niższych składek lub ich brak. Warto też zwrócić uwagę na konsekwencje z tym związane. ZUS tłumaczy kto i z jakich ulg może skorzystać oraz jakie są zagrożenia z tym związane.

REKLAMA