Oddałeś krew - skorzystaj z ulgi

Czy honorowo znaczy bezpłatnie

Czy tylko osoba, która bezpłatnie oddała krew, może skorzystać z ulgi podatkowej?

Tak

Podatnicy od 2007 roku mogą odliczyć od swojego dochodu wartość przekazanej honorowo krwi. Od 1 stycznia 2007 r. przepisy w ustawie o PIT dają honorowym dawcom krwi prawo odliczenia od dochodu wartości krwi, którą przekazali. Honorowy dawca krwi to osoba, która oddała bezpłatnie krew i została zarejestrowana w jednostce organizacyjnej publicznej służby krwi (stacja krwiodawstwa).

Aby z ulgi skorzystać, podatnik oprócz oddania krwi w danym roku musi osiągnąć dochód (przychód w przypadku podatników opłacających ryczałt od przychodów ewidencjonowanych), oddać bezpłatnie krew i posiadać zaświadczenie ze stacji krwiodawstwa, że krew oddał.

Osoby, które otrzymały zapłatę za oddaną krew, nie mogą skorzystać z ulgi podatkowej.

Podstawa prawna

• Art. 26 ust. 1 pkt 9 lit. c) ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 14, poz. 176 z późn. zm.).

Czy ważna jest zapłata za krew

Podatnik oddaje regularnie krew w stacji krwiodawstwa. Czasem robi to bezpłatnie. Czasem otrzymuje wynagrodzenie za oddaną krew. Czy ważna jest zapłata za krew?

Tak

Zapłata za krew jest bardzo istotnym elementem oddawania krwi. Od tego bowiem zależy, czy podatnik z ulgi na krew w ogóle może skorzystać. Honorowe oznacza bezpłatne. Otrzymanie wynagrodzenia za oddaną krew pozbawia podatnika możliwości skorzystania z ulgi podatkowej. Zatem podatnik za tę część krwi, za którą otrzymuje wynagrodzenie ze stacji krwiodawstwa, nie będzie mógł skorzystać z ulgi podatkowej.

Podstawa prawna

• Art. 26 ust. 1 pkt 9 lit. c) ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 14, poz. 176 z późn. zm.).

Czy odlicza się różne ekwiwalenty

Brat podatniczki w 2008 roku oddawał honorowo zarówno krew, jak i osocze. Przepisy określają różne ekwiwalenty za krew i za osocze. Czy również odliczeniu od dochodu podlegają różne ekwiwalenty?

Nie

Mimo że przepisy określają różne ekwiwalenty, w rocznym zeznaniu PIT uwzględnia się jeden ekwiwalent - za krew.

Jak już wiemy, jeśli podatnik oddał honorowo krew, ma prawo skorzystać z ulgi podatkowej. W ramach tego zwolnienia od dochodu (przychodu) odlicza się wysokość ekwiwalentu za oddaną krew lub osocze. Przepisy określają inny ekwiwalent za krew - 130 zł za litr, a inny za osocze - 170 zł za litr. W rozliczeniu PIT dokonuje się odliczenia tylko w wysokości ekwiwalentu za krew. Wszyscy podatnicy, którzy do tej pory w swoich zeznaniach odliczyli ekwiwalent za osocze równy 170 zł, muszą złożyć korekty zeznań i wpłacić zaległość podatkową wraz z należnymi odsetkami.

Podstawa prawna

• Art. 26 ust. 1 pkt 9 lit. c) ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 14, poz. 176 z późn. zm.).

• Rozporządzenie ministra zdrowia z 7 grudnia 2004 r. w sprawie określenia rzadkich grup krwi, rodzajów osocza i surowic diagnostycznych wymagających przed pobraniem krwi zabiegu uodpornienia dawcy lub innych zabiegów oraz wysokości ekwiwalentu pieniężnego za pobraną krew i związane z tym zabiegi (Dz.U. nr 263, poz. 2625 z późn. zm.).

Czy można oddać krew ze wskazaniem

Podatnik ma chorą matkę, która wymaga transfuzji krwi. Regularnie oddaje honorowo krew ze wskazaniem przekazania jej na rzecz matki. Czy takie oddanie krwi pozwala na skorzystanie z ulgi podatkowej?

Tak

W takim przypadku będzie przysługiwać ulga na krew. Podatnik musi postarać się tylko o zaświadczenie ze stacji krwiodawstwa o ilości oddanej krwi i oświadczenie o przyjęciu darowizny przez stację. Dokumenty te są podstawą do skorzystania z ulgi podatkowej.

Podstawa prawna

• Art. 26 ust. 1 pkt 9 lit. c) ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 14, poz. 176 z późn. zm.).

Czy ulga na krew jest limitowana

Podatnik w 2008 roku oddał honorowo dwa litry krwi. Chciałby skorzystać z ulgi podatkowej z tego tytułu. Czy jest to odliczenie limitowane?

Tak

Jest to ulga limitowana, i to w sposób podwójny. Z jednej strony, odliczenia od dochodu dokonuje się w wysokości ekwiwalentu za oddaną krew. Za każdy oddany litr krwi przysługuje 130 zł ekwiwalentu, który można odliczyć od dochodu. Wystarczy więc pomnożyć ilość oddanej krwi przez wysokość przysługującego za nią ekwiwalentu. Z drugiej strony, ulga na krew jest odliczeniem dokonywanym w ramach przekazywanej darowizny i odliczenie podatkowe z tego tytułu może wynieść nie więcej niż kwota stanowiąca 6 proc. dochodu. W konsekwencji, jeśli kwota stanowiąca 6 proc. dochodu podatnika jest niższa od przysługującego ekwiwalentu za krew, podatnik w zeznaniu nie będzie mógł odliczyć więcej niż właśnie tę kwotę odpowiadającą 6 proc. dochodu.

Warto pamiętać, że przy pomniejszeniu swojego dochodu w związku z oddaniem krwi, jednocześnie zmniejsza się podstawa opodatkowania. W konsekwencji niższej podstawy opodatkowania honorowy dawca krwi zmniejszy swój podatek w rozliczeniu rocznym.

Podstawa prawna

• Art. 26 ust. 1 pkt 9 lit. c) ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 14, poz. 176 z późn. zm.).

• Rozporządzenie ministra zdrowia z 7 grudnia 2004 r. w sprawie określenia rzadkich grup krwi, rodzajów osocza i surowic diagnostycznych wymagających przed pobraniem krwi zabiegu uodpornienia dawcy lub innych zabiegów oraz wysokości ekwiwalentu pieniężnego za pobraną krew i związane z tym zabiegi (Dz.U. nr 263, poz. 2625 z późn. zm.).

Czy odliczenia dokonuje podatnik

Czy podatnik, który oddaje honorowo krew i chce skorzystać z ulgi podatkowej w rocznym PIT, w związku z przekazaniem takiej darowizny musi samodzielnie obliczyć wartość przysługującego odliczenia?

Tak

Podatnik sam musi dokonać obliczenia wysokości przysługującego odliczenia z tytułu oddania krwi. Warto tu wyjaśnić, że dorosły człowiek posiada ok. 5-6 litrów krwi. Jednorazowo można oddać 450 ml krwi. Mężczyźni mogą oddawać krew nie częściej niż co osiem tygodni. Kobiety nie częściej niż co 12 tygodni. W konsekwencji mężczyzna rocznie może oddać sześć razy krew, a kobieta cztery.

Osoba oddająca krew może odliczyć od dochodu 130 zł za litr oddanej krwi. W konsekwencji, mężczyźni za oddaną krew będą mogli w zeznaniu PIT odliczyć od dochodu 351 zł (możliwość sześciu donacji rocznie po 450 ml; 2,7 litra x 130 zł = 351 zł), a kobiety 234 zł (możliwość czterech donacji rocznie po 450 ml; 1,8 litra x 130 zł = 234 zł).

Inne kwoty wyjdą w sytuacji oddawania osocza, mimo że wysokość ekwiwalentu jest identyczna jak przy oddawaniu krwi. Będzie tak dlatego, że osocza w trakcie roku można oddać nawet 15 litrów (możliwość donacji co dwa tygodnie). Oznacza to, że odliczenie z tytułu oddania 15 litrów osocza wyniosłoby nawet 1950 zł.

Podstawa prawna

• Art. 26 ust. 1 pkt 9 lit. c) ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 14, poz. 176 z późn. zm.).

Czy potrzebny będzie załącznik

Wysokość odliczenia z tytułu ulgi na krew podatnik wykazuje w rocznym PIT. Czy do zeznania trzeba dołączyć załącznik?

Tak

Korzystając z ulg podatkowych - czy to polegających na odliczeniach od podatku, czy od dochodu (przychodu) - zawsze do głównego zeznania trzeba dołączać odpowiednie załączniki. Ich rodzaj zależy od ulgi, z jakiej podatnik korzysta.

Odliczenia z tytułu oddania krwi dokonuje się po zakończeniu roku podatkowego. Specjalne rubryki do wpisania odliczenia z tego tytułu znajdują się w zeznaniach PIT-37 lub PIT-36 (składanych do 30 kwietnia roku następującego po roku, którego zeznanie dotyczy) oraz PIT-28 (składanego do 31 stycznia roku następującego po roku, którego zeznanie dotyczy). Trzeba tu podkreślić, że w PIT-28 ulga na krew będzie odliczana od przychodu podatnika rozliczającego się na zasadach ryczałtu ewidencjonowanego (przy ryczałcie podstawą opodatkowania jest przychód; podatnik nie uwzględnia kosztów uzyskania przychodów). Korzystając z ulgi na krew, do zeznania trzeba dołączyć załącznik PIT/O. Załącznik ten jest niezbędny do wykazania kwoty odliczanej w ramach ulgi na krew. Trzeba w nim też podać dane obdarowanego. W przypadku ulgi na krew będzie to stacja krwiodawstwa, w której podatnik odda krew.

Podstawa prawna

• Art. 26 ust. 1 pkt 9 lit. c) ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 14, poz. 176 z późn. zm.).

Czy potrzebne są dokumenty

Czy podatnik, który oddał honorowo krew i chce skorzystać z ulgi podatkowej, musi posiadać jakieś dokumenty, na podstawie których dokona pomniejszenia swojego dochodu?

Tak

Aby pomniejszyć swój dochód o ekwiwalent za oddaną honorowo krew, podatnik musi postarać się o dokument, który potwierdzi wartość przekazanej darowizny w postaci krwi. W stacji krwiodawstwa należy więc pobrać zaświadczenie o ilości oddanej krwi lub osocza oraz oświadczenie stacji o przyjęciu darowizny. W wydanym zaświadczeniu nie może być uwzględniona wartość krwi, za którą podatnik otrzymał wynagrodzenie. Taka darowizna nie podlega odliczeniu od dochodu. Co istotne, otrzymanego zaświadczenia nie trzeba dołączać do zeznania rocznego. Jednak trzeba je przechowywać przez pięć lat, licząc od końca roku, w którym upłynął termin płatności podatku na wypadek kontroli z urzędu skarbowego, która ma prawo sprawdzić, czy podatnik rzeczywiście oddał krew, w jakiej ilości i czy nie pobrał z tego tytułu wynagrodzenia.

Podstawa prawna

• Art. 26 ust. 1 pkt 9 lit. c) ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 14, poz. 176 z późn. zm.).

Czy fiskus może skontrolować ulgę

W rozliczeniu za 2007 rok podatnik skorzystał z ulgi na krew. Czy urząd skarbowy może skontrolować, czy podatnik prawidłowo skorzystał z tego odliczenia?

Tak

Urząd skarbowy może skontrolować poprawność wykorzystanej ulgi z tytułu honorowego oddania krwi. Ma na to prawie sześć lat, bo do momentu upływu przedawnienia zobowiązania podatkowego (zobowiązanie podatkowe przedawnia się z upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym upłynął termin płatności podatku). Urząd skarbowy w trakcie kontroli rozliczeń podatnika ma prawo poprosić go np. o przedstawienie zaświadczenia ze stacji krwiodawstwa po to, aby sprawdzić, czy podatnik rzeczywiście oddał krew, w jakiej ilości i czy nie pobrał z tego tytułu wynagrodzenia.

Warto pamiętać, że do zeznania PIT nie musi dołączać zaświadczenia o przekazanej krwi. W zeznaniu podaje się tylko wysokość odliczenia.

Podstawa prawna

• Art. 26 ust. 1 pkt 9 lit. c) ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 14, poz. 176 z późn. zm.).

EWA MATYSZEWSKA