Pomoc Ukrainie

W dniu 17 kwietnia 2023 r. Komisja Europejska zwolniła z VAT i ceł towary przeznaczone dla uchodźców wojennych z Ukrainy i dla osób dotkniętych tą wojną. Te zwolnienia obowiązują w całym 2023 roku w 10 państwach UE, także w Polsce. Kto może skorzystać z tych zwolnień? Jakie kody, których dokumentów trzeba stosować w zgłoszeniach celnych składanych do systemu AIS/IMPORT przy sprowadzaniu z zagranicy tych towarów? Wyjaśnia Departament Ceł Ministerstwa Finansów.

Nie każda pomoc świadczona obywatelom Ukrainy może być kosztem podatkowym firmy. Przekonała się o tym pewna spółka, która wystąpiła o indywidualną interpretację podatkową.

Obowiązująca od 24 lutego 2022 r. stawka 0% VAT dla nieodpłatnych dostaw towarów oraz nieodpłatnego świadczenia usług na cele związane z pomocą ofiarom skutków działań wojennych na terytorium Ukrainy będzie stosowana do 31 grudnia 2022 r. Gotowy jest już projekt rozporządzenia Ministra Finansów w tej sprawie.

Czy firma będąca podatnikiem VAT może liczyć na jakieś preferencje w tym podatku, jeśli oddaje w ramach pomocy humanitarnej dla Ukrainy wcześniej zaimportowane odzież i produkty spożywcze oraz te nabyte w kraju od rodzimych producentów?

W związku z wojną na terenie Ukrainy, Ministerstwo Finansów zapowiada korzystne zmiany w prawie podatkowym dla darczyńców i obdarowanych. To bardzo dobra inicjatywa. Warto przy tym rozważyć wprowadzenie ulgi w podatku dochodowym dla przekazujących darowizny na wzór tej, która dotyczyła darowizn na rzecz walki z COVID-19.

Preferencje podatkowe czekają na tych przedsiębiorców, którzy zdecydują się na pomoc obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa. Co ważne, nowe przepisy weszły w życie z chwilą ich ogłoszenia i obowiązują z mocą wsteczną, czyli od 24 lutego 2022 roku.

19 marca 2022 r. weszło w życie rozporządzenia Ministra Finansów o zaniechaniu poboru ryczałtu od dochodów firm (tzw. estońskiego CIT) przekazujących pomoc humanitarną dla obywateli Ukrainy. Ta preferencja podatkowa obowiązuje od 24 lutego do 31 grudnia 2022 r.

Czy uchodźcy wojenni z Ukrainy mogą prowadzić działalność gospodarczą w Polsce? Obowiązująca już specustawa z 12 marca 2022 r. o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa przewiduje możliwość podejmowania i prowadzenia działalności gospodarczej w Polsce przez osoby uciekające przed wojną na Ukrainie o ile mają obywatelstwo ukraińskie i uzyskają w Polsce nr PESEL.

NBP wraz z bankiem PKO BP, ukraińskim bankiem centralnym i bankami komercyjnymi dążą do rozwiązania problemu wymiany hrywien w Polsce - zapewnił 9 marca 2022 r. prezes NBP Adam Glapiński. Dodał, że ta wymiana może się odbywać za pośrednictwem banków komercyjnych.

Przekazywana od 24 lutego 2022 r. pomoc humanitarna na rzecz m.in. organizacji pożytku publicznego, samorządów, Rządowej Agencji Rezerw Strategicznych w związku z wojną na Ukrainie jest uznana za koszt uzyskania przychodu w podatkach dochodowych PIT i CIT - wynika ze specustawy z 12 marca 2022 r. o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa projektu ustawy. Ponadto zwolnione z podatku dochodowego są pomoc humanitarna i świadczenia dla osób zapewniających zakwaterowanie uchodźcom z Ukrainy.

Rozporządzenie Ministra Finansów z 3 marca 2022 r. wprowadziło stawkę 0% VAT dla nieodpłatnych dostaw towarów lub świadczenia usług na cele związane z pomocą ofiarom działań wojennych w Ukrainie. Stawka 0% VAT dotyczy wszelkiego rodzaju świadczeń, które mogą się okazać niezbędne do wsparcia pokrzywdzonych w tym konflikcie. Preferencja dotyczy świadczeń oferowanych na rzecz podmiotów, które stanowią istotne ogniwo w organizowaniu i dystrybucji pomocy dla osób poszkodowanych. Stawka 0% VAT ma zastosowanie dla świadczeń dokonanych od 24 lutego 2022 r., czyli od momentu rozpoczęcia zbrojnej agresji przez Rosję na Ukrainę. Stawka ta będzie mogła być stosowana do 30 czerwca 2022 r. z możliwością przedłużenia tego okresu.

Ministerstwo Finansów poinformowało 2 marca 2022 r. o możliwości stosowania zwolnienia z cła i podatku VAT towarów importowanych do Polski spoza Unii Europejskiej (UE) w ramach pomocy humanitarnej przeznaczonej dla uchodźców z Ukrainy. Zwolnieniu podlegają towary importowane przez organizacje państwowe i społeczne lub uprawnione organizacje charytatywne i dobroczynne.

Od momentu rosyjskiej napaści Narodowy Bank Ukrainy zbiera pieniądze na wsparcie odpierającej atak armii. W niedzielę poinformował, że do tej pory wypłacił 450 mln hrywien, które zostaną przeznaczone m.in. na dostawy broni i innego wyposażenia wojskowego oraz leków. To bezprecedensowa zbiórka wśród społeczności międzynarodowej, w którą każdy może się zaangażować. Teraz wsparcie obrony Ukrainy przez Polaków będzie jeszcze łatwiejsze – Bank Gospodarstwa Krajowego we współpracy z NBU uruchomił specjalny rachunek do wpłat. Pieniądze wpłacane na ten rachunek trafią bezpośrednio do Narodowego Banku Ukrainy, który przeznaczy je na potrzebne działania.

W celu zapewnienia sprawnej obsługi planowanych transportów z pomocą humanitarną w każdej izbie administracji skarbowej wyznaczeni zostali koordynatorzy ds. pomocy humanitarnej dla Ukrainy – podało Ministerstwo Finansów w komunikacie.