REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Programy księgowo-rachunkowe - jak wykazać w księgach rachunkowych

Programy księgowo-rachunkowe - jak wykazać w księgach rachunkowych
Programy księgowo-rachunkowe - jak wykazać w księgach rachunkowych

REKLAMA

REKLAMA

Spółki prowadzące księgi rachunkowe za pomocą komputera mogą korzystać z programów dostępnych na rynku lub wytworzyć program finansowo-księgowy we własnym zakresie.

W zależności od tego, czy spółka program kupiła na krótki bądź na długi okres użytkowania, czy też wytworzyła go we własnym zakresie - program podlega innej kwalifikacji księgowej.
W rozumieniu ustawy o rachunkowości do składników wartości materialnych i prawnych zalicza się tylko nabyte autorskie prawa majątkowe. Oznacza to, że spółki wytwarzanego we własnym zakresie oprogramowania komputerowego nie mogą zaliczać do składników wartości niematerialnych i prawnych.

Autopromocja

Oprogramowanie komputerowe nabyte

Oprogramowanie finansowo-księgowe spółki mogą nabyć zewnątrz w drodze:
- zakupu,
- darowizny, lub
- aportu.

Program komputerowy nabywa się na podstawie licencji albo umowy o przeniesienie praw autorskich.

Licencja jest umową uprawniającą do korzystania z programu komputerowego, nie przenosi na nabywcę praw autorskich do programu. Uprawnia ona do korzystania z programu przez określony czas.

Umowa o przeniesienie praw autorskich przenosi na nabywcę prawo do wyłącznego korzystania z danego programu.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Sposób ewidencji nabytego programu komputerowego zależy od tego, czy:
- przewidywany okres używania jest dłuższy niż rok,
- wykorzystywany jest na potrzeby prowadzonej działalności,
- jest oddany i zdatny do używania.

Jeżeli warunki te zostaną spełnione, oprogramowanie zaliczamy do wartości niematerialnych i prawnych. Oprogramowanie, zgodnie z ustawą o rachunkowości, jak i z ustawami podatkowymi, jako składnik wartości niematerialnych i prawnych, podlega amortyzacji.

Przykład 1

Spółka nabyła licencję o wartości 4000 zł. Ponieważ licencję zakupiono na 2 lata zakwalifikowano ją do wartości niematerialnych i prawnych. Odpisy amortyzacyjne ustalono w wysokości 50% rocznie.

(4000 zł × 50%) : 12 m-cy = 166,66 zł/m-c


Ewidencja księgowa

1. Zakup oprogramowania:

Wn "Wartości niematerialne i prawne" 4 000

Ma "Rozrachunki z dostawcami" 4 000

2. Miesięczny odpis amortyzacyjny:

Autopromocja

Wn "Amortyzacja" 166,66

Ma "Umorzenie" 166,66


Spółki często nabywają licencję tylko na kilka miesięcy. W przypadku gdy licencja jest nabyta na okres krótszy niż 12 miesięcy, nie spełnia ona warunków zakwalifikowania do wartości niematerialnych i prawnych, dlatego należy jej wartość ująć jednorazowo w koszty.

Autopromocja


Przykład 2

Spółka zakupiła licencję o wartości 3000 zł. Licencja ta będzie wykorzystywana przez rok. Ponieważ okres ekonomicznej użyteczności wynosi 12 miesięcy, wartość licencji ujęto bezpośrednio w koszty.


Ewidencja księgowa

Wn "Zużycie materiałów i energii" 3 000

Ma "Rozrachunki z dostawcami" 3 000


Jednostka w swojej polityce rachunkowości może ustalić, że od niskocennych środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych dokonuje jednorazowego odpisu amortyzacyjnego. W tym celu można wykorzystać przepisy podatkowe, które wartość niskocennych środków trwałych określają na poziomie 3500 zł.


Przykład 3

Spółka zakupiła licencję o wartości 3400 zł. Licencja będzie wykorzystywana przez spółkę przez 18 miesięcy. Z punktu widzenia ustawy o rachunkowości licencję należy zakwalifikować do wartości niematerialnych i prawnych, którą jako niskocenną można zamortyzować jednorazowo. Natomiast według ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych podatnik może dokonywać odpisów amortyzacyjnych lub wydatek poniesiony na nabycie licencji ująć bezpośrednio w koszty (bez konieczności ewidencjonowania na koncie "Wartości niematerialne i prawne") w miesiącu oddania oprogramowania do używania.


Ewidencja księgowa

1. Zakup oprogramowania:

Wn "Wartości niematerialne i prawne" 3 400

Ma "Rozrachunki z dostawcami" 3 400

2. Jednorazowy odpis amortyzacyjny:

Wn "Amortyzacja" 3 400

Ma "Umorzenie" 3 400


Spółki mogą nabywać programy komputerowe nie tylko odpłatnie, mogą je uzyskać również w formie darowizny. W księgach rachunkowych program otrzymany nieodpłatnie ujmuje się według ceny rynkowej, którą stanowi - jeżeli nie została ona ustalona inaczej - cena sprzedaży podobnego lub takiego samego programu. Ewidencja księgowa następuje na takich samych zasadach, jak w przypadku otrzymania nieodpłatnie np. środka trwałego.


Przykład 4

Spółka otrzymała od innej spółki oprogramowanie komputerowe do prowadzenia obrotu magazynowego. Wartość rynkowa programu została określona w umowie o przeniesieniu praw autorskich i wynosi 12 000 zł. Okres amortyzacji ustalono na 5 lat.


Ewidencja księgowa

1. Otrzymanie programu:

Wn "Wartości niematerialne i prawne" 12 000

Ma "Przychody przyszłych okresów" 12 000

2. Roczne odpisy amortyzacyjne:

Wn "Amortyzacja" 2 400

Ma "Umorzenie" 2 400

3. Zapis równoległy do odpisów amortyzacyjnych:

Wn "Przychody przyszłych okresów" 2 400

Ma "Pozostałe przychody operacyjne" 2 400


Programy komputerowe mogą być wniesione do spółki w formie wkładu niepieniężnego. Oprogramowanie otrzymane w formie aportu w księgach rachunkowych ujmuje się według wartości określonej w umowie spółki.

Uwaga!

Wartość aportu określa się w umowie spółki. Wartość ta nie może odbiegać od wartości rynkowej takiego samego lub podobnego przedmiotu.


Przykład 5

Kapitał zakładowy spółki został podwyższony. Nowe udziały zostały pokryte w formie wkładu niepieniężnego. Aportem jest oprogramowanie komputerowe. W umowie ustalono przeniesienie praw autorskich do programu. Wartość programu 10 000 zł.


Ewidencja księgowa

1. Umowa o podwyższenie kapitału:

Wn "Rozliczenie wniesienia aportu" 10 000

Ma "Rozrachunki z udziałowcami" 10 000

2. Wniesienie aportu:

Wn "Wartości niematerialne i prawne" 10 000

Ma "Rozliczenie wniesienia aportu" 10 000

3. Wpis do rejestru:

Wn "Rozrachunki z udziałowcami" 10 000

Ma "Kapitał zakładowy" 10 000


Programy komputerowe wytwarzane we własnym zakresie


W niektórych przedsiębiorstwach, ze względu na specyfikę działalności i różnorodność zapotrzebowań informacyjnych, program finansowo-księgowy wytwarza się we własnym zakresie. Zaletą takiego programu jest dokładne dostosowanie do potrzeb i specyfiki przedsiębiorstwa.


W rozumieniu ustawy o rachunkowości do wartości niematerialnych i prawnych zalicza się tylko te programy komputerowe, które zostały nabyte zewnątrz. Wytworzenie programu przez pracowników firmy, którzy zadanie wykonują w ramach swoich obowiązków wynikających ze stosunku pracy, sprawia, że prawo majątkowe do programu należy do spółki. Spółka jednak nie może go wykazać w wartościach niematerialnych i prawnych.


Jeżeli program komputerowy jednostka wytwarza we własnym zakresie, wydatki poniesione na jego wytworzenie obciążają koszty okresu, w którym zostały one poniesione.


Przykład 6

Spółka prowadząca specyficzną działalność produkcyjno-handlową podjęła decyzję o wytworzeniu własnego programu komputerowego. Informatycy spółki, w ramach swoich obowiązków, wytworzyli program finansowo-księgowy dokładnie dostosowany do potrzeb informacyjnych poszczególnych komórek organizacyjnych. Praca nad programem trwała 10 miesięcy.

Wynagrodzenie pracownika wraz z narzutami: 1800 zł miesięcznie.

Wykorzystane materiały i inne koszty poniesione w związku z wytworzeniem programu: 2500 zł. Wartość programu komputerowego:

(1800 zł × 10) + 2500 zł = 20 500 zł.

Wn konta zespołu 4 20 500

Ma "Rozrachunki z pracownikami" 20 500


Gdy pracownicy firmy wytwarzają program na podstawie dodatkowego zlecenia, spółka staje się właścicielem prawa majątkowego tylko wtedy, jeżeli zgodnie z umową między pracownikami a pracodawcą, prawo to będzie przeniesione na pracodawcę. W takim przypadku program uznaje się za nabyty i spółka może go zaliczyć do wartości niematerialnych i prawnych.


Przykład 7

Pracownicy spółki na zlecenie pracodawcy wytworzyli program komputerowy. Umowa zlecenia zawiera zapis o przeniesieniu praw autorskich na spółkę. Pracownicy po wykonaniu zlecenia wystawili fakturę na kwotę 13 000 zł.


Ewidencja księgowa

1. Faktura od pracowników:

Wn "Rozlicznie zakupu" 13 000

Ma "Rozrachunki z dostawcami" 13 000

2. Przyjęcie programu:

Wn "Wartości niematerialne i prawne" 13 000

Ma "Rozliczenie zakupu" 13 000


Aktualizacja programów komputerowych


Programy finansowo-księgowe z powodu zmian w przepisach lub w wyniku rozszerzenia działalności jednostki często muszą być aktualizowane. Zarówno przepisy podatkowe, jak i ustawa o rachunkowości nie przewidują ulepszenia wartości niematerialnych i prawnych. W związku z tym wydatki poniesione na modernizację programu komputerowego powinny być bezpośrednio zaliczone do kosztów uzyskania przychodów w dniu ich poniesienia.


Uwaga!

Jeśli w wyniku modernizacji oprogramowania powstanie nowy składnik wartości niematerialnych i prawnych, należy zaliczyć go do aktywów trwałych i amortyzować.


Przykład 8

Spółka zakupiła nową wersję posiadanego oprogramowania w cenie 3800 zł. Poprzednia wersja była używana w przedsiębiorstwie przez kilka lat i została już w 100% zamortyzowana. Dlatego uznano, że nowa wersja oprogramowania zalicza się do wartości niematerialnych i prawnych, jako odrębny składnik. Uzasadnia to również fakt, że wydatek przekracza kwotę 3500 zł, ustaloną dla niskocennych środków trwałych.


Ewidencja księgowa

1. Zakup nowej wersji oprogramowania:

Wn "Wartości niematerialne i prawne" 3 800

Ma "Rozrachunki z dostawcami" 3 800

Ustalenie odpisu amortyzacyjnego w wysokości 50% rocznie

(3800 zł × 50%) : 12 = 158,33 zł/m-c

2. Miesięczny odpis amortyzacyjny:

Wn "Amortyzacja" 158,33

Ma "Umorzenie" 158,33


Uwaga!

Okres dokonywania odpisów amortyzacyjnych dla programów komputerowych wedlug zasad podatkowych nie może być krótszy niż 24 miesiące.


Przykład 9

Jednostka zakupiła aktualizację programu komputerowego o wartości 1000 zł. Wydatek zakwalifikowano bezpośrednio do kosztów.

Wn "Zużycie materiałów i energii" 1 000

Ma "Rozrachunki z dostawcami" 1 000

Wioletta Chaczykowska, księgowa z licencją MF

Gyöngyvér Takáts, ekspert ds. rachunkowości, pracownik redakcji

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: Biuletyn Rachunkowości
Czy ten artykuł był przydatny?
tak
nie
Dziękujemy za powiadomienie - zapraszamy do subskrybcji naszego newslettera
Jeśli nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania w tym artykule, powiedz jak możemy to poprawić.
UWAGA: Ten formularz nie służy wysyłaniu zgłoszeń . Wykorzystamy go aby poprawić artykuł.
Jeśli masz dodatkowe pytania prosimy o kontakt

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code
    Podatek PIT - część 2
    certificate
    Jak zdobyć Certyfikat:
    • Czytaj artykuły
    • Rozwiązuj testy
    • Zdobądź certyfikat
    1/10
    Zeznanie PIT-37 za 2022 r. można złożyć w terminie do:
    30 kwietnia 2023 r. (niedziela)
    2 maja 2023 r. (wtorek)
    4 maja 2023 r. (czwartek)
    29 kwietnia 2023 r. (sobota)
    Następne
    Księgowość
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Progi statystyczne w systemie INTRASTAT na 2024 rok

    Prezes Głównego Urzędu Statystycznego zaakceptował wysokości progów statystycznych na 2024 r. w systemie INTRASTAT. Progi te (zarówno podstawowe i szczegółowe) wzrosły w porównaniu do obowiązujących w 2023 roku.

    Egzamin na doradcę podatkowego - zmiany od 2024 roku

    Ministerstwo Finansów poinformowało, że 1 stycznia 2024 r. wejdzie w życie rozporządzenie Ministra Finansów zmieniające rozporządzenie w sprawie Państwowej Komisji Egzaminacyjnej do Spraw Doradztwa Podatkowego i przeprowadzania egzaminu na doradcę podatkowego. Jak wskazuje MF, głównym celem nowelizacji jest usprawnienie procesu egzaminacyjnego.

    Tabela kursów średnich NBP z 6 grudnia 2023 roku - nr 236/A/NBP/2023

    Tabela kursów średnich NBP waluty krajowej w stosunku do walut obcych ogłoszona 6 grudnia 2023 roku - nr 236/A/NBP/2023. Kurs euro w tym dniu to 4,3382 zł.

    Komentarz do posiedzenia RPP z 5-6 grudnia 2023 roku

    Komentarz do posiedzenia RPP z 5-6 grudnia 2023 roku. "Wszystko wskazuje na to, iż mamy obecnie do czynienia ze stabilizacją stóp procentowych na bieżącym poziomie przez najbliższe kilka miesięcy, najprawdopodobniej do następnej projekcji inflacyjnej, która zostanie opublikowana przez Narodowy Bank Polski w marcu 2024 r."

    Stopy procentowe NBP bez zmian od 6 grudnia 2023 r.

    Rada Polityki Pieniężnej na posiedzeniu w dniach 5-6 grudnia 2023 r. postanowiła pozostawić wszystkie stopy procentowe NBP na niezmienionym poziomie. Stopa referencyjna wynosi nadal 5,75 proc. - podał w komunikacie Narodowy Bank Polski. Decyzja była zgodna z oczekiwaniami rynku.

    Co dostaniemy zamiast podwyżki w 2024 roku? Firmy szukają oszczędności. Ale pracownicy mogą na tym zyskać!

    Widmo wysokich kosztów firmowych skłania pracodawców do szukania rozwiązań, które pozwolą optymalizować wydatki. Jednym z nich jest wdrożenie strategii pozapłacowej bazującej na benefitach żywieniowych, która zapewnia oszczędności zarówno firmie, jak i zatrudnionym. Aby przyciągnąć i zatrzymać talenty, firmy coraz częściej już na etapie rekrutacji informują o wartości finansowej benefitów, ponieważ kandydaci nie mają świadomości, z czego składa się całkowity pakiet wynagrodzeń. 

    Pracownik wystawił pustą fakturę. Kto za to odpowiada? Pracodawca (podatnik VAT)?

    W codziennej praktyce biznesowej wielokrotnie powstaje pytanie, czy za pustą fakturę zawsze odpowiada podatnik (firma), gdy to pracownik, bez wiedzy i zgody pracodawcy, wystawiał fikcyjne faktury, umożliwiając innym podmiotom odliczenie VAT. Jedna z takich spraw trafiła do sądu, a w wyniku zadanego pytania prejudycjalnego – do TSUE. Poznaliśmy właśnie opinię Rzecznika Generalnego TSUE, który uznał, że co do zasady administracja skarbowa nie powinna egzekwować VAT od przedsiębiorcy. Zobaczymy, czy Trybunał weźmie pod uwagę tę opinię (bo z reguły tak robi), wydając wyrok, na który trzeba jeszcze trochę poczekać.

    Jaki dochód do ulgi rehabilitacyjnej?

    Kwota limitu dochodu osoby niepełnosprawnej, która uprawnia jej opiekuna do skorzystania z ulgi rehabilitacyjnej do własnych dochodów, wynosi obecnie 19 061,28 zł. Kwota ta będzie miała zastosowanie w rozliczeniu rocznym PIT w 2024 roku (dokonywanym za rok 2023).

    Czy faktury dla konsumentów będą wystawiane w KSeF?

    Faktury w systemie KSeF. Czy faktury dla osób fizycznych (konsumentów) będą mogły być dobrowolnie wystawiane w KSeF?

    Zerowy VAT na żywność 2024. "Większość sejmowa nie chce tego rozwiązania"

    Projekt ustawy o zerowym VAT na żywność w pierwszym półroczu 2024 roku jest gotowy, ale nowa większość sejmowa ma problem z jego przyjęciem, bo jest autorstwa naszego rządu; za ich podejście, niestety, zapłacą Polacy - powiedział dzisiaj premier Mateusz Morawiecki.

    REKLAMA