Przywięzienne zakłady nie będą musiały wpłacać do urzędów skarbowych należności VAT. Ministerstwo Sprawiedliwości przygotowało projekt zmian ustawy o zatrudnieniu osób pozbawionych wolności. Proponowane zmiany przewidują m.in. rozszerzenie katalogu podmiotów mogących ubiegać się o przyznanie statusu przywięziennego zakładu pracy.
Aktualnie ustawa o zatrudnianiu osób pozbawionych wolności zawiera pewnego rodzaju preferencje dla przywięziennych zakładów pracy, czyli podmiotów, które statutowo spełniają dwie funkcje: prowadzą działalność gospodarczą i zatrudniają skazanych. W zależności od ilości skazanych zatrudnionych ogółem przysługują określone ulgi. Główną ideą przedstawionych zmian jest zwiększenie zatrudnienia osób pozbawionych wolności.
Przywięzienne zakłady
Wojciech Kaliński, kierownik Zespołu do Spraw Zatrudnienia i Produkcji w Centralnym Zarządzie Służby Więziennej podkreśla, że jednym z podstawowych zamierzeń tego projektu było zwiększenie możliwości nabycia statusu przywięziennego zakładu pracy również innym przedsiębiorcom prowadzącym działalność gospodarczą. Byłoby to możliwe po spełnieniu pewnych warunków. Podstawowym byłby stan zatrudnienia osób pozbawionych wolności (co najmniej 20 osób w przeliczeniu na pełne etaty), przy czym udział zatrudnionych więźniów w zatrudnieniu ogółem nie może być niższy niż 35 proc. Te limity mają w założeniu zapobiec nadużyciom w korzystaniu z ulg przewidzianych dla przywięziennych zakładów pracy. Status przywięziennego zakładu pracy będzie wydawany przez ministra sprawiedliwości na wniosek przedsiębiorcy.
Trudne zwolnienia
Jednym z podstawowych założeń projektu jest przywrócenie utraconych zwolnień z wpłat należności z tytułu VAT. Podatnikom przysługiwałoby zwolnienie z wpłat do urzędu skarbowego należności z VAT w części stanowiącej różnicę pomiędzy podatkiem należnym a naliczonym. Urzędników nie zraża fakt, że z przywróceniem tej ulgi mogą mieć spore trudności. – Zdajemy sobie sprawę z tego, że propozycja ta może mieć pewne trudności z uzyskaniem akceptacji Komisji Europejskiej – mówi Wojciech Kaliński. Komisja może to zakwestionować z powodu niezgodności z VI dyrektywą VAT Rady UE (77/388/EEC), tym bardziej że przepisy w tym zakresie, które zezwalają na zwolnienie z VAT zawierają jednocześnie zastrzeżenie, że zwolnienie takie nie może naruszać konkurencji na rynku unijnym. Zwolnienie z wpłat należnego VAT dla jednego rodzaju podatników naraża się na zarzuty pozostałych, że łamane są warunki konkurencji. Dyrektywa nie zawiera żadnych regulacji dotyczących zwolnienia z wpłat nadwyżki VAT. Dyskusyjne jest też, czy zwolnienie będzie można uznać za środek specjalny, stanowiący wyjątek od przepisów tej dyrektywy.
Ulga i zatrudnienie
Uprawnienia do wszystkich zwolnień przysługiwałyby, tak jak obecnie, w przypadku co najmniej 50 proc. udziału osób pozbawionych wolności w zatrudnieniu ogółem. Chodzi tu m.in. o zwolnienia w podatku dochodowym od osób prawnych, opłat z tytułu użytkowania lub użytkowania wieczystego gruntów stanowiących własność Skarbu Państwa czy wpłat na PFRON. W przypadku, gdy średnioroczne zatrudnienie osób pozbawionych wolności w przeliczeniu na pełne etaty byłoby mniejsze niż 50 proc. ogółu zatrudnionych, zwolnienie z podatku dochodowego nie przysługiwałoby, a pozostałe zwolnienia wyniosłyby 50 proc. Zwolnienia nie przysługiwałyby w ogóle, jeśli zatrudnienie osadzonych w przeliczeniu na pełne etaty wyniosłoby mniej niż 35 proc. ogółu zatrudnionych. Projekt został przekazany do uzgodnień międzyresortowych. Przewiduje się, że skutek finansowy dla budżetu państwa z tytułu przywrócenia ulgi w VAT w skali roku będzie wynosił ok. 10 mln złotych.
