REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Fiskus chce poznać wydatki osobiste podatników

Subskrybuj nas na Youtube

REKLAMA

Podczas kontroli nieujawnionych źródeł dochodów podatnicy muszą wypełniać specjalne ankiety. Trzeba w nich podawać m.in. szczegółowe wydatki, jakie poniesiono na konsumpcję i dobra trwałego użytku. Zdaniem ekspertów, ankiety opracowane przez fiskusa są nieuczciwe, a ich zgodność z prawem - wątpliwa.

 

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

 

Ostatnio nasiliły się kontrole podatkowe nieujawnionych źródeł dochodów. Praktycznie co dzień otrzymujemy telefony od czytelników z pytaniami, jak powinni się zachować podczas tych kontroli. Pytania dotyczą przede wszystkim specjalnej ankiety opracowanej przez organy podatkowe, którą urzędnicy każą wypełniać podatnikom.

Ta ankieta nazwana została informacją w sprawie poniesionych wydatków i źródeł dochodu za konkretny rok. Dokument ten nie dziwiłby nikogo, gdyby nie to, że sporą jego część zajmuje pozycja poświęcona wydatkom konsumpcyjnym i nabytkom majątkowym podatnika. Trzeba w niej podać np. wydatki na telefon, gaz, środki czystości, odzież, meble, dywany, na leczenie, usługi turystyczne, zakup dzieł sztuki, wyrobów ze złota i srebra itp. Biorąc pod uwagę fakt, że kontrole takie dotyczą zazwyczaj zdarzeń odległych w czasie, trudno spodziewać się, aby podatnicy pamiętali, ile wydali w danym roku na płyn do naczyń czy ubrania. Tym bardziej trudno o jakiekolwiek rachunki potwier- dzające wysokość poniesionych wydatków.

- Urząd prowadzi wobec mnie kontrolę w zakresie nieujawnionych dochodów. Zdaniem urzędu nie miałem wystarczających środków, jakie wykazywałem w rocznych zeznaniach, aby za gotówkę kupić mieszkanie. Mam jednak potwierdzenia z banków, że posiadałem wystarczające oszczędności, aby mieszkanie kupić. Czy mając takie dowody muszę wypełniać ankietę urzędu - pytał nas jeden z czytelników. Odpowiedź na to pytanie brzmi - nie. Mając dowody potwierdzające posiadanie wystarczających środków, np. na kupno mieszkania, ankiety wypełniać nie trzeba. Takiego zdania są eksperci.


Podatnik w ślepym zaułku


Wypełnianie przez podatników szczegółowych ankiet na pewno ułatwia pracę fiskusowi. Nie jest jednak uzasadnione. Taką opinię wyraża dr Tomasz Nowak, ekspert z departamentu prawa podatkowego kancelarii Grynhoff, Woźny i Wspólnicy.

- Jeśli urząd uważa, że podatnik nie ujawnił dochodów, to powinien przedstawić na to dowody. W przypadku postępowania w sprawie dochodów nieujawnionych, są to dowody na wydatki, jakie poniósł podatnik, np. na kupno domu, samochodu. Ciężar dowodu spoczywa tu na organie podatkowym - argumentował dr Tomasz Nowak.

Według niego fiskus może wezwać podatnika do wyjaśnienia źródeł finansowania jego wydatków, ale tylko tych, na których poniesienie przedstawił podatnikowi dowody.

- Jeżeli podatnik wykaże m.in., że miał oszczędności z lat poprzednich, to postępowanie powinno się zakończyć. W takiej sytuacji urząd nie powinien żądać od podatnika wypełniania specjalnej ankiety, w której podatnik miałby wskazywać inne wydatki, jakie poniósł w badanym okresie - uważa nasz rozmówca.

Jednocześnie dodaje, że wzywanie podatnika do wypełniania omawianych ankiet jest nieuczciwe. Sprawy o nieujawnione dochody mogą dotyczyć spraw odległych w czasie. Podatnicy zwykle nie pamiętają, jakie wydatki ponieśli na wyżywienie czy koszty wyposażenia mieszkania. Rzadko kto trzyma dokumenty potwierdzające takie wydatki. Podatnik nie ma zatem możliwości rzetelnego wypełnienia takiej ankiety.

 


Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

 

Jeżeli podatnicy wskażą źródła dochodów, którymi pokryli kwestionowane wydatki, nie muszą wypełniać tej części ankiety


Organ musi obalić dowody...


Kontrola w zakresie nieujawnionych źródeł dochodów ma charakter kompleksowy - organ ustala wysokość przychodu na podstawie wszelkich znamion zewnętrznych.

Temu służy - jak wyjaśniła Katarzyna Bieńkowska, doradca podatkowy z Kancelarii White & Case - m.in. drobiazgowe weryfikowanie wydatków, przychodów i oszczędności, wskazanych w ankietach poprzez porównywanie wysokości wydatków z uzyskanymi przychodami (opodatkowanymi i zwolnionymi) oraz analiza zgromadzonych zasobów finansowych. W przypadku ustalenia, że poniesione wydatki przekraczają źródła przychodów oraz zgromadzone wcześniej oszczędności, organ może przyjąć, że różnica stanowi przychód pochodzący ze źródeł nieujawnionych lub nieznajdujący pokrycia.

- Problemem nie jest zakres żądanej informacji, ale zapewnienie ochrony danych (organy są uprawione do ujawniania danych z kontroli, gdy np. leży to w interesie społecznym) oraz faktycznie całkowite przerzucanie ciężaru dowodu na podatnika. Jeżeli strona wskaże lub chociażby uprawdopodobni źródło przychodów, np. z oszczędności, z którego pokrywane były wydatki, to na organie podatkowym powinien ciążyć obowiązek obalenia takiego dowodu. Tymczasem z praktyki wynika, że organy dążą do określenia jak najwyższej kwoty zobowiązania, a aktywny udział podatnika w kontroli tylko osłabia jego argumentację na dalszych etapach postępowania - podkreśliła Katarzyna Bieńkowska.

Jej zdaniem, ujawnienie zastrzeżeń powoduje, że kontrolujący po prostu naprawią błędy, nie zmieniając jednak swoich zamiarów. Co gorsza, aż do wydania decyzji przez urząd, podatnik nie zna argumentów będących podstawą rozstrzygnięcia. Dopiero więc w postępowaniu odwoławczym będzie mógł skutecznie kwestionować ustalenia kontroli.


...ma też prawo żądać danych


W postępowaniu dotyczącym opodatkowania dochodów nieujawnionych organy podatkowe wymagają od podatników dwóch rodzajów oświadczeń: deklaracji majątkowej oraz oświadczenia majątkowego.

Tomasz Hatylak, doradca podatkowy w Kancelarii Prawnej GLN, wyjaśnił, że deklaracja jest formą wyjaśnień podatnika, natomiast oświadczenie majątkowe jest składane pod rygorem odpowiedzialności za składanie fałszywych zeznań, co oznacza, że podatnik może w deklaracji majątkowej podawać informacje w pewnym przybliżeniu, natomiast oświadczenie majątkowe musi zawierać precyzyjne dane.

- Informacje dotyczące wydatków osobistych podatnika (konsumpcja) mają wpływ na wysokość podatku z tytułu dochodów nieujawnionych. Podatnicy powinni wykazywać wszelkie dane, które są w stanie udokumentować lub uwiarygodnić - radził Tomasz Hatylak.

Jak podkreślił, należy pamiętać o tym, że organy podatkowe mogą weryfikować prawdziwość podawanych informacji również poprzez kontrolowanie dochodów osób wskazanych jako darczyńcy lub członków rodziny podatnika.

Zatajenie przed fiskusem dochodów jest niezgodne z prawem i jeśli podatnicy nie wykazują wszystkich dochodów do opodatkowania, powinni być ukarani. Tego kwestionować nie można. Jednak fiskus powinien wierzyć podatnikowi i traktować go podczas kontroli - nawet jeśli jest to kontrola w zakresie nieujawnionych źródeł dochodów - jak równego partnera. Powinien wymagać, ale także dawać wiarę dowodom przedstawianym przez podatnika, a nie zmuszać go do wypełniania specjalnych ankiet. Nie można z góry zakładać, że każdy podatnik to oszust.


POSTULUJEMY
Organy podatkowe, które od lat próbują poprawić relacje z podatnikami, powinny przy kontrolach dotyczących nieujawnionych źródeł dochodów prosić o dokumenty potwierdzające uzyskane dochody, a nie nakazywać wypełniania podatnikom specjalnych ankiet.

75 proc. wynosi stawka podatku od dochodu z nieujawnionych źródeł lub nieznajdujących pokrycia w ujawnionych źródłach


Ewa Matyszewska

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: GP

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
KSeF wymusi zmiany. Rejestry VAT i wydatki pracownicze po nowemu od 2026 roku

Wdrożenie Krajowego Systemu e-Faktur to jeden z najważniejszych projektów cyfryzacyjnych polskiej administracji podatkowej ostatnich lat. Od 1 lutego lub od 1 kwietnia 2026 roku – w zależności od poziomu sprzedaży w 2024 roku – podatnicy VAT będą zobowiązani do wystawiania faktur wyłącznie w formie elektronicznej za pośrednictwem KSeF. To nie tylko zmiana technologiczna, ale także rewolucja organizacyjna, która wymusi dostosowanie systemów księgowych, procesów wewnętrznych i codziennej pracy działów finansowych.

Kredyt EKOlogiczny 2025 – bezzwrotna dotacja dla firm na modernizację energetyczną. Jakie warunki trzeba spełnić?

Już od października 2025 r. przedsiębiorcy będą mogli ubiegać się o dofinansowanie z Kredytu EKOlogicznego – dotacji realizowanej w ramach programu Fundusze Europejskie dla Nowoczesnej Gospodarki (FENG 3.01).

Obowiązkowy KSeF: kogo obejmie, jak fakturować w czasie awarii? Co czeka podatników VAT w 2026 roku?

Ponad pół rok dzieli przedsiębiorców od dnia, w którym elektroniczne fakturowanie stanie się w Polsce obowiązkowe. W zależności od poziomu sprzedaży w 2024 roku, firmy będą musiały dołączyć do Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF) od 1 lutego lub od 1 kwietnia 2026 roku. Od tego momentu korzystanie z KSeF stanie się obowiązkowe dla wszystkich podatników VAT czynnych. Firmy mają już niewiele czasu, by dostosować swoje systemy, procedury i zespoły do nowych wymogów.

Ulga termomodernizacyjna i zwolnienie z podatku dochodowego (PIT) dla osób realizujących przedsięwzięcia termomodernizacyjne. Najnowsze objaśnienia Ministra Finansów z 2025 r.

W dniu 30 czerwca 2025 r. Minister Finansów wydał objaśnienia podatkowe odnośnie form wsparcia przedsięwzięcia termomodernizacyjnego w podatku dochodowym od osób fizycznych. Objaśnienie te dotyczą rozwiązań podatkowych (ulga termomodernizacyjna i zwolnienie podatkowe), które wspierają przedsięwzięcie termomodernizacyjne na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej „ustawa PIT”), oraz ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (dalej „ustawa o ryczałcie”). Objaśnienia zawierają ogólne wyjaśnienia przepisów prawa podatkowego oraz uwzględniają stan prawny obowiązujący na dzień 1 stycznia 2025 r. Objaśnienia podatkowe są wydawane przez ministra finansów na podstawie art. 14a § 1 pkt 2 ustawy – Ordynacja podatkowa z urzędu w celu zapewnienia jednolitego stosowania przepisów prawa podatkowego przez organy podatkowe. Warto w szczególności zwrócić uwagę na zmieniony wykaz wydatków uprawniających do odliczenia w ramach ulgi rehabilitacyjnej. Walorem tych objaśnień są także liczne przykłady wyjaśniające treść przepisów. Publikujemy poniżej pełną treść tych objaśnień.

REKLAMA

Nowe tachografy nie aż tak inteligentne jak zakładano. Na jakie błędy muszą uważać kierowcy i firmy transportowe?

Od 19 sierpnia 2025 roku w przewozach międzynarodowych w UE wymagane będą już wyłącznie najnowsze tachografy inteligentne często oznaczane jako tachografy G2V2, czyli druga wersja tachografów inteligentnych. Obecnie w transporcie międzynarodowym stanowią one już większość tachografów. Choć nowe urządzenia rejestrujące miały za zadanie ułatwiać pracę firmom transportowym, to jednak są zawodne i mogą powodować wiele trudności przy rozliczaniu i kontroli czasu pracy kierowców. Na jakie błędy nowych smart tachografów trzeba uważać i jak skutecznie sobie z nimi radzić?

Patologiczna prywatyzacja majątku firm? Rada Przedsiębiorców wzywa rząd do pilnych zmian w prawie

Rada Przedsiębiorców alarmuje: niekontrolowane postępowania upadłościowe sprzyjają nadużyciom i grabieży majątku firm. W liście do premiera Donalda Tuska organizacja apeluje o zmiany legislacyjne, które mają zakończyć nieformalny system patologicznej prywatyzacji i chronić interes publiczny.

Jak korzystać w praktyce z procedury VAT OSS – rejestracja, rozliczenia, płatności, ewidencja

Procedura OSS (ang. One Stop Shop) obowiązuje w Polsce od 1 lipca 2021 r., jednak wciąż wiele firm nie zdaje sobie sprawy, jak bardzo może ona uprościć ich rozliczenia podatkowe w zakresie VAT. Choć na pierwszy rzut oka może wydawać się skomplikowana, przy wsparciu doświadczonego doradcy jej wdrożenie jest szybkie i efektywne, a korzyści z jej stosowania znaczące.

Stawka VAT 0%: Jak poprawnie udokumentować dostawę wewnątrz UE, by nie stracić na podatku?

Wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów (WDT) może być opodatkowana stawką VAT 0%, ale tylko pod warunkiem spełnienia określonych wymogów formalnych. Sprawdź, czym dokładnie jest WDT, jakie dokumenty są niezbędne, by transakcja była zgodna z przepisami i jak uniknąć pułapek, które mogą skutkować dodatkowymi kosztami podatkowymi.

REKLAMA

Urlop na samozatrudnieniu (kontrakt B2B) - komu przysługuje i co trzeba wiedzieć?

Zmęczenie i potrzeba oddechu od maili, telefonów i projektów to uczucia, które dobrze zna nie tylko pracownik etatowy. Coraz więcej samozatrudnionych prowadzących jednoosobowe działalności gospodarcze przyznaje wprost: chcieliby odpocząć, ale mają wątpliwości, co będzie się działo z ich firmą podczas dłuższej nieobecności. Często nie wiedzą nawet, jakie prawa do odpoczynku im przysługują. Wyjaśniamy, jakie mechanizmy prawne, podatkowe oraz organizacyjne mogą pomóc przedsiębiorcy złapać oddech.

Limit 30-krotność ZUS 2025 - ile wynosi? Kogo dotyczy przekroczenie składek ZUS? Co zrobić jeśli nastąpi przekroczenie rocznej podstawy wymiaru składek ZUS?

W 2025 roku limit składek ZUS na ubezpieczenia emerytalne i rentowe został już ustalony. Po jego przekroczeniu składki nie są już naliczane – ale uwaga: za błędy w rozliczeniach może odpowiadać pracownik. Sprawdź, co oznacza 30-krotność ZUS, jak się liczy limit, kto go pilnuje i co zrobić, gdy opłaciłeś składki ponad próg.

REKLAMA