REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Fiskus chce poznać wydatki osobiste podatników

Subskrybuj nas na Youtube

REKLAMA

Podczas kontroli nieujawnionych źródeł dochodów podatnicy muszą wypełniać specjalne ankiety. Trzeba w nich podawać m.in. szczegółowe wydatki, jakie poniesiono na konsumpcję i dobra trwałego użytku. Zdaniem ekspertów, ankiety opracowane przez fiskusa są nieuczciwe, a ich zgodność z prawem - wątpliwa.

 

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

 

Ostatnio nasiliły się kontrole podatkowe nieujawnionych źródeł dochodów. Praktycznie co dzień otrzymujemy telefony od czytelników z pytaniami, jak powinni się zachować podczas tych kontroli. Pytania dotyczą przede wszystkim specjalnej ankiety opracowanej przez organy podatkowe, którą urzędnicy każą wypełniać podatnikom.

Ta ankieta nazwana została informacją w sprawie poniesionych wydatków i źródeł dochodu za konkretny rok. Dokument ten nie dziwiłby nikogo, gdyby nie to, że sporą jego część zajmuje pozycja poświęcona wydatkom konsumpcyjnym i nabytkom majątkowym podatnika. Trzeba w niej podać np. wydatki na telefon, gaz, środki czystości, odzież, meble, dywany, na leczenie, usługi turystyczne, zakup dzieł sztuki, wyrobów ze złota i srebra itp. Biorąc pod uwagę fakt, że kontrole takie dotyczą zazwyczaj zdarzeń odległych w czasie, trudno spodziewać się, aby podatnicy pamiętali, ile wydali w danym roku na płyn do naczyń czy ubrania. Tym bardziej trudno o jakiekolwiek rachunki potwier- dzające wysokość poniesionych wydatków.

- Urząd prowadzi wobec mnie kontrolę w zakresie nieujawnionych dochodów. Zdaniem urzędu nie miałem wystarczających środków, jakie wykazywałem w rocznych zeznaniach, aby za gotówkę kupić mieszkanie. Mam jednak potwierdzenia z banków, że posiadałem wystarczające oszczędności, aby mieszkanie kupić. Czy mając takie dowody muszę wypełniać ankietę urzędu - pytał nas jeden z czytelników. Odpowiedź na to pytanie brzmi - nie. Mając dowody potwierdzające posiadanie wystarczających środków, np. na kupno mieszkania, ankiety wypełniać nie trzeba. Takiego zdania są eksperci.


Podatnik w ślepym zaułku


Wypełnianie przez podatników szczegółowych ankiet na pewno ułatwia pracę fiskusowi. Nie jest jednak uzasadnione. Taką opinię wyraża dr Tomasz Nowak, ekspert z departamentu prawa podatkowego kancelarii Grynhoff, Woźny i Wspólnicy.

- Jeśli urząd uważa, że podatnik nie ujawnił dochodów, to powinien przedstawić na to dowody. W przypadku postępowania w sprawie dochodów nieujawnionych, są to dowody na wydatki, jakie poniósł podatnik, np. na kupno domu, samochodu. Ciężar dowodu spoczywa tu na organie podatkowym - argumentował dr Tomasz Nowak.

Według niego fiskus może wezwać podatnika do wyjaśnienia źródeł finansowania jego wydatków, ale tylko tych, na których poniesienie przedstawił podatnikowi dowody.

- Jeżeli podatnik wykaże m.in., że miał oszczędności z lat poprzednich, to postępowanie powinno się zakończyć. W takiej sytuacji urząd nie powinien żądać od podatnika wypełniania specjalnej ankiety, w której podatnik miałby wskazywać inne wydatki, jakie poniósł w badanym okresie - uważa nasz rozmówca.

Jednocześnie dodaje, że wzywanie podatnika do wypełniania omawianych ankiet jest nieuczciwe. Sprawy o nieujawnione dochody mogą dotyczyć spraw odległych w czasie. Podatnicy zwykle nie pamiętają, jakie wydatki ponieśli na wyżywienie czy koszty wyposażenia mieszkania. Rzadko kto trzyma dokumenty potwierdzające takie wydatki. Podatnik nie ma zatem możliwości rzetelnego wypełnienia takiej ankiety.

 


Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

 

Jeżeli podatnicy wskażą źródła dochodów, którymi pokryli kwestionowane wydatki, nie muszą wypełniać tej części ankiety


Organ musi obalić dowody...


Kontrola w zakresie nieujawnionych źródeł dochodów ma charakter kompleksowy - organ ustala wysokość przychodu na podstawie wszelkich znamion zewnętrznych.

Temu służy - jak wyjaśniła Katarzyna Bieńkowska, doradca podatkowy z Kancelarii White & Case - m.in. drobiazgowe weryfikowanie wydatków, przychodów i oszczędności, wskazanych w ankietach poprzez porównywanie wysokości wydatków z uzyskanymi przychodami (opodatkowanymi i zwolnionymi) oraz analiza zgromadzonych zasobów finansowych. W przypadku ustalenia, że poniesione wydatki przekraczają źródła przychodów oraz zgromadzone wcześniej oszczędności, organ może przyjąć, że różnica stanowi przychód pochodzący ze źródeł nieujawnionych lub nieznajdujący pokrycia.

- Problemem nie jest zakres żądanej informacji, ale zapewnienie ochrony danych (organy są uprawione do ujawniania danych z kontroli, gdy np. leży to w interesie społecznym) oraz faktycznie całkowite przerzucanie ciężaru dowodu na podatnika. Jeżeli strona wskaże lub chociażby uprawdopodobni źródło przychodów, np. z oszczędności, z którego pokrywane były wydatki, to na organie podatkowym powinien ciążyć obowiązek obalenia takiego dowodu. Tymczasem z praktyki wynika, że organy dążą do określenia jak najwyższej kwoty zobowiązania, a aktywny udział podatnika w kontroli tylko osłabia jego argumentację na dalszych etapach postępowania - podkreśliła Katarzyna Bieńkowska.

Jej zdaniem, ujawnienie zastrzeżeń powoduje, że kontrolujący po prostu naprawią błędy, nie zmieniając jednak swoich zamiarów. Co gorsza, aż do wydania decyzji przez urząd, podatnik nie zna argumentów będących podstawą rozstrzygnięcia. Dopiero więc w postępowaniu odwoławczym będzie mógł skutecznie kwestionować ustalenia kontroli.


...ma też prawo żądać danych


W postępowaniu dotyczącym opodatkowania dochodów nieujawnionych organy podatkowe wymagają od podatników dwóch rodzajów oświadczeń: deklaracji majątkowej oraz oświadczenia majątkowego.

Tomasz Hatylak, doradca podatkowy w Kancelarii Prawnej GLN, wyjaśnił, że deklaracja jest formą wyjaśnień podatnika, natomiast oświadczenie majątkowe jest składane pod rygorem odpowiedzialności za składanie fałszywych zeznań, co oznacza, że podatnik może w deklaracji majątkowej podawać informacje w pewnym przybliżeniu, natomiast oświadczenie majątkowe musi zawierać precyzyjne dane.

- Informacje dotyczące wydatków osobistych podatnika (konsumpcja) mają wpływ na wysokość podatku z tytułu dochodów nieujawnionych. Podatnicy powinni wykazywać wszelkie dane, które są w stanie udokumentować lub uwiarygodnić - radził Tomasz Hatylak.

Jak podkreślił, należy pamiętać o tym, że organy podatkowe mogą weryfikować prawdziwość podawanych informacji również poprzez kontrolowanie dochodów osób wskazanych jako darczyńcy lub członków rodziny podatnika.

Zatajenie przed fiskusem dochodów jest niezgodne z prawem i jeśli podatnicy nie wykazują wszystkich dochodów do opodatkowania, powinni być ukarani. Tego kwestionować nie można. Jednak fiskus powinien wierzyć podatnikowi i traktować go podczas kontroli - nawet jeśli jest to kontrola w zakresie nieujawnionych źródeł dochodów - jak równego partnera. Powinien wymagać, ale także dawać wiarę dowodom przedstawianym przez podatnika, a nie zmuszać go do wypełniania specjalnych ankiet. Nie można z góry zakładać, że każdy podatnik to oszust.


POSTULUJEMY
Organy podatkowe, które od lat próbują poprawić relacje z podatnikami, powinny przy kontrolach dotyczących nieujawnionych źródeł dochodów prosić o dokumenty potwierdzające uzyskane dochody, a nie nakazywać wypełniania podatnikom specjalnych ankiet.

75 proc. wynosi stawka podatku od dochodu z nieujawnionych źródeł lub nieznajdujących pokrycia w ujawnionych źródłach


Ewa Matyszewska

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: GP

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Pracujesz na zleceniu - a może to faktyczna umowa o pracę? Jak ustalić i wykazać istnienie stosunku pracy

Osoby wykonujące umowy zlecenia, czy inne umowy cywilnoprawne, mają czasem wątpliwości, czy nie jest to de facto umowa o pracę. Każdy przedsiębiorca słyszał o możliwych kontrolach, podważeniu zatrudnienia, konieczności uzasadniania dlaczego taki a nie inny typ umowy został konkretnej osobie zaproponowany. A co ze swobodą zawierania umów? Czy forma umowy na którą zgadzamy się wspólnie z nowozatrudnioną osobą nie powinna być wystarczająca dla inspekcji pracy skoro zgodnie obie strony złożyły na niej swój podpis? Na te i wiele innych pytań odpowie Czytelnikom ten artykuł.

Zmiany w podatkach od 2026 r. - wyższy limit zwolnienia z VAT, korekty deklaracji, 6 m-cy vacatio legis

Ministerstwo Finansów poinformowało, że 6 maja 2025r. Rada Ministrów przyjęła pakiet projektów ustaw dot. podatków w ramach procesu deregulacji. Nowe przepisy mają na celu m.in. ochronę podatników przed nagłymi zmianami przepisów ustaw podatkowych oraz doprecyzowanie wątpliwości interpretacyjnych zgłaszanych przez przedsiębiorców w zakresie deklaracji składanej w trakcie lub po zakończeniu kontroli celno-skarbowej. Projekty dotyczą również podwyższenia limitu zwolnienia podmiotowego w VAT oraz likwidacji obowiązku przygotowywania i publikacji informacji o realizowanej strategii podatkowej.

Czego najczęściej dotyczą kontrole z urzędu skarbowego i ZUS-u?

Przedsiębiorcy mają szereg obowiązków wobec państwa - jako podatnicy muszą przestrzegać przepisów podatkowych, a jako płatnicy stosować normy z zakresu ubezpieczeń społecznych. W obu tych sferach często dochodzi do uchybień. Dlatego upoważnione organy sprawdzają, czy firmy przestrzegają obowiązujących przepisów. W naszym artykule przedstawiamy najczęstsze obszary, które podlegają kontroli organów podatkowych lub Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.

Pozwani przez PFR – jak program pomocy dla firm stał się przyczyną tysięcy pozwów? Sprawdź, jak się bronić

Ponad 16 tysięcy firm już otrzymało pozew z Polskiego Funduszu Rozwoju [i]. Kolejne są w drodze. Choć Tarcza Finansowa miała być tarczą – dla wielu stała się źródłem wieloletnich problemów prawnych.

REKLAMA

Kawa z INFORLEX. Nowy plan wdrożenia KSeF

Spotkania odbywają się w formule „na żywo” o godzinie 9.00. Przy porannej kawie poruszamy najbardziej aktualne tematy, które stanowią także zasób kompleksowej bazy wiedzy INFORLEX. Rozmawiamy o podatkach, księgowości, rachunkowości, kadrach, płacach oraz HR. 15 maja br. tematem spotkania będzie nowy plan wdrożenia KSeF.

Zatrudnianie osób z niepełnosprawnościami w 2025 r. Jak i ile można zaoszczędzić na wpłatach do PFRON? Case study i obliczenia dla pracodawcy

Dlaczego 5 maja to ważna data w kontekście integracji i równości? Co powstrzymuje pracodawców przed zatrudnianiem osób z niepełnosprawnościami? Jakie są obowiązki pracodawcy wobec PFRON? Wyjaśniają eksperci z HRQ Ability Sp. z o.o. Sp. k. I pokazują na przykładzie ile może zaoszczędzić firma na zatrudnieniu osób z niepełnosprawnościami.

Koszty NKUP w księgach rachunkowych - klasyfikacja i księgowanie

– W praktyce rachunkowej i podatkowej przedsiębiorcy często napotykają na wydatki, które - mimo że wpływają na wynik finansowy jednostki - to jednak nie mogą zostać zaliczone do kosztów uzyskania przychodów (tzw. NKUP) – zauważa Beata Tęgowska, ekspertka ds. księgowości i płac z Systim.pl i wyjaśnia jak je prawidłowo klasyfikować i księgować?

Zmiany w podatku od spadków darowizn w 2025 r. Likwidacja obowiązku uzyskiwania zaświadczenia z urzędu skarbowego i określenie wartości nieodpłatnej renty [projekt]

W dniu 28 kwietnia 2025 r. w Wykazie prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów opublikowano założenia nowelizacji ustawy o zmianie ustawy o podatku od spadków i darowizn. Ta nowelizacja ma dwa cele. Likwidację obowiązku uzyskiwania zaświadczenia naczelnika urzędu skarbowego potwierdzającego zwolnienie z podatku od spadków i darowizn

na celu ograniczenie formalności i zmniejszenie barier administracyjnych wynikających ze stosowania ustawy o podatku od spadków i darowizn, związanych z dokonywaniem obrotu majątkiem nabytym tytułem spadku lub inny nieodpłatny sposób objęty zakresem ustawy o podatku od spadków i darowizn, od osób z kręgu najbliższej rodziny, a także uproszczenie rozliczania podatku z tytułu nabycia nieodpłatnej renty.

REKLAMA

Co zmieni unijne rozporządzenie w sprawie maszyn od 2027 roku. Nowe wymogi prawne cyberbezpieczeństwa przemysłu w UE

Szybko zachodząca cyfrowa transformacja, automatyzacja, integracja środowisk IT i OT oraz Przemysł 4.0 na nowo definiują krajobraz branży przemysłowej, przynosząc nowe wyzwania i możliwości. Odpowiedzią na ten fakt jest m.in. przygotowane przez Komisję Europejską Rozporządzenie 2023/1230 w sprawie maszyn. Firmy działające na terenie UE muszą dołożyć starań, aby sprostać nowym, wynikającym z tego dokumentu standardom przed 14 stycznia 2027 roku.

Skarbówka kontra przedsiębiorcy. Firmy odzyskują miliardy, walcząc z niesprawiedliwymi decyzjami

Tysiące polskich firm zostało oskarżonych o udział w karuzelach VAT - często niesłusznie. Ale coraz więcej z nich mówi "dość" i wygrywa w sądach. Tylko w ostatnich latach odzyskali aż 2,8 miliarda złotych! Sprawdź, dlaczego warto walczyć i jak nie dać się wciągnąć w urzędniczy absurd.

REKLAMA