REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

E-kontrola łowi nieuczciwych podatników

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Ewa Matyszewska
Ewa Matyszewska

REKLAMA

- Duże urzędy skarbowe coraz częściej przeprowadzają elektroniczne kontrole u podatników.
- Pozwalają one w krótszym czasie wykryć więcej nieprawidłowości w rozliczeniach przedsiębiorców.
- Przed e-kontrolą podatnicy powinni opracować strategię działania podczas wizyty urzędników.

E-kontrola to coraz częściej stosowane narzędzie przez fiskusa do sprawdzania prawidłowości rozliczeń podatników. Z narzędzi elektronicznych najczęściej korzystają urzędy skarbowe obsługujące dużych podatników. Tendencja ta będzie się utrzymywać. Kontrole elektroniczne mogą nawet wyprzeć kontrole przeprowadzane tradycyjnie. Dlaczego? Czynności elektroniczne pozwalają szybciej wykryć więcej nieprawidłowości.

Procedury obowiązujące w trakcie e-kontroli są tożsame z procedurami stosowanymi w trakcie kontroli tradycyjnej. Dodatkowe elementy to - udokumentowane pobranie danych od podatnika w formie elektronicznej oraz przetwarzanie ich przez pracowników prowadzących kontrolę.

- Kontrole elektroniczne to po prostu typowe kontrole, tylko operujące o wiele lepszymi narzędziami analitycznymi. Dzięki wykorzystaniu programów do analizy danych sprawdzenie niektórych rozliczeń podatnika, np. za ostatnie pięć lat, nie stanowi (pod warunkiem dostępności danych) większego problemu - wyjaśnił Tomasz Kassel, doradca podatkowy w PricewaterhouseCoopers.

Trzeba podkreślić, że Ministerstwo Finansów wyposażyło tylko wybrane urzędy w nowoczesne narzędzia analityczne wspomagające proces kontroli. Pozwalają one prowadzić właśnie e-kontrole.

Większa skuteczność

E-kontrola to kontrola podatkowa prowadzona na podstawie Ordynacji podatkowej, w trakcie której kontrolerzy wykorzystują aplikacje komputerowe do analizy danych pobranych od podatnika w formie elektronicznej.

- Kontrole elektroniczne nie są same w sobie żadną nową, odrębną instytucją w stosunku do istniejących i opisanych w przepisach kontroli podatkowych i skarbowych. Tym, co je odróżnia od typowych kontroli, jest metodologia. Przeprowadzając kontrolę elektroniczną, kontrolujący w pierwszej kolejności ściągają z systemów komputerowych podatnika różnego rodzaju dane (warto odnotować fakt, że nie muszą to być tylko informacje z systemów finansowo-księgowych), a następnie przy pomocy różnego rodzaju oprogramowania do analizy danych przeprowadzają testy na pobranych informacjach - tłumaczył Tomasz Kassel.

Jednocześnie dodał, że wspomniane testy mogą polegać na bardzo prostym sprawdzeniu poprawności logicznej pobranych danych (np. sprawdzenie, czy nie ma powtarzających się faktur o tych samych numerach), poprzez zweryfikowanie przykładowo ważności i poprawności NIP kontrahentów (korzystając z bazy danych NIP-ów), aż po zaawansowane testy mające na celu sprawdzenie poprawności rozliczania tzw. kilometrówki dla pracowników.

Urząd ma prawo

Kontrola elektroniczna jest dozwolona przez prawo. Co więcej, daje urzędnikom spory katalog uprawnień. Wojciech Śliż, doradca podatkowy w PricewaterhouseCoopers, stwierdził, że przy określaniu zarówno uprawnień, jak i obowiązków stron omawianego postępowania ciągle występuje wiele niejasności. Na początku warto odnieść się do mitu pokutującego wśród części podatników.

- Po pierwsze, należy stwierdzić, że kontrolujący mają prawo pobrać dane w formie elektronicznej. Podstawę w tym zakresie stanowi wprowadzana przez ustawę o swobodzie działalności gospodarczej nowelizacja Ordynacji podatkowej, która umożliwia kontrolującym udokumentowane pobieranie danych w formie elektronicznej - podkreślił Wojciech Śliż.

Jego zdaniem, fakt ten jest o tyle ważny, że w momencie uchwalania ustawy o swobodzie działalności gospodarczej niewiele osób miało świadomość, że wprowadza ona jakiekolwiek zmiany zwiększające uprawnienia organów i potencjalnie pogarszające sytuację firm.

- Po drugie, podatnik nie może odmówić kontrolującym pobierania danych w formie elektronicznej. Po wprowadzeniu nowych uprawnień dla kontrolujących obowiązek ten można wyprowadzić bezpośrednio z brzmienia przepisów Ordynacji podatkowej - argumentował nasz ekspert.

Wskazał też na mit pokutujący wśród urzędników.

- Nie jest jednoznaczne, że to podatnik zobowiązany jest do dostarczenia kontrolującym danych w formie elektronicznej i to w dodatku w formacie wymaganym przez kontrolujących, który w założeniu ma im umożliwić proste przeprowadzenie testów kontrolnych. W istniejącym stanie prawnym kontrolujący muszą zaakceptować fakt, że to po ich stronie może leżeć przeprowadzenie odpowiednio udokumentowanego pobrania danych w formie elektronicznej - argumentował Wojciech Śliż.

Ważna strategia

Przepisy e-kontroli przyznają uprawnienia nie tylko urzędnikom. Mają je także podatnicy. Co więcej, podatnicy powinni w odpowiedni sposób przygotować się do czynności kontrolnych przeprowadzanych w sposób elektroniczny. Na ten aspekt zwrócił uwagę Marcin Chomiuk, doradca podatkowy w PricewaterhouseCoopers, który podkreślił, że w przypadku kontroli podatkowych kwestią zasadniczą jest odpowiednie przygotowanie się podatnika do uczestnictwa w niej, gdyż może to być sprawą kluczową z punktu widzenia rezultatów kontroli.

- W praktyce sprawą niezwykle istotną jest odpowiednia strategia uczestnictwa podatnika w kontroli. Przykładowo, istotne jest, aby wyjaśnień udzielała ta osoba, która ma odpowiednią wiedzę na temat biznesu podatnika oraz jego rozliczeń podatkowych. Udzielanie informacji przez pracowników, którzy nie znają stanu faktycznego lub nie mają pełnej wiedzy o działaniach firmy, może prowadzić do nieścisłości w zeznaniach. To zaś może wywołać po stronie kontrolujących wrażenie, że podatnik stara się coś ukryć lub nie ma pełnej kontroli nad tym, co dzieje się w jego przedsiębiorstwie. Podobne wrażenie może powstać w sytuacji, w której podatnik zasypuje kontrolujących dokumentami, a więc przekazuje im znacznie większy zakres dokumentów niż ten, o który prosili - radził Marcin Chomiuk.

Dodał, że jest to istotne w przypadku udostępnienia danych w formie elektronicznej.

- Siłą rzeczy dane takie będą przekazywali kontrolującym najczęściej informatycy zatrudnieni w firmie. Ważne jest zatem, aby udostępnili urzędnikom odpowiednie dane i aby rozumieli, jaka jest ich rola w ramach kontroli - podsumował nasz rozmówca.

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Jak przebiega e-kontrola

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

E-kontrole

EWA MATYSZEWSKA

ewa.matyszewska@infor.pl

OPINIE EKSPERTÓW PRICEWATERHOUSECOOPERS

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Tomasz Kassel, doradca podatkowy

TOMASZ KASSEL

doradca podatkowy

E-kontrola to przede wszystkim duże ułatwienie dla urzędników. O ile trudno sobie wyobrazić tradycyjne badanie (np. poprzez przeglądanie dokumentów) rozliczeń podatnika za pięcioletni okres, o tyle z wykorzystaniem narzędzi elektronicznych takie działanie kontrolujących nie jest skazane na niepowodzenie. Co więcej - kontrolujący są w stanie przeprowadzić takie badanie w stosunkowo krótkim czasie, co pozwala na zmieszczenie się w ustawowych terminach przewidzianych na przeprowadzenie kontroli.

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Wojciech Śliż, doradca podatkowy

WOJCIECH ŚLIŻ

doradca podatkowy

Kontrolujący muszą zrozumieć, jakie konsekwencje dla funkcjonowania systemów informatycznych kontrolowanych firm mogą mieć ewentualne błędy popełnione przez nich przy pobieraniu danych, oraz zaakceptować ewentualną odpowiedzialność odszkodowawczą za swoje działania: odpowiedzialność, która będzie musiała uwzględniać wartość pobieranych poufnych danych, wartość samych systemów informatycznych oraz ich znaczenie dla funkcjonowania przedsiębiorstwa kontrolowanego podatnika.

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Marcin Chomiuk, doradca podatkowy

MARCIN CHOMIUK

doradca podatkowy

Kontrolujący w trakcie e-kontroli dążą do ustalenia, czy podatnik wywiązywał się ze swoich obowiązków. Aby to ustalić, muszą dokonać weryfikacji dokumentacji dotyczącej firmy podatnika będącej w jego posiadaniu, a w szczególności ksiąg. Podatnik w trakcie kontroli jest zobowiązany m.in. do udostępnienia takich danych oraz udzielania wyjaśnień, które są niezbędne kontrolującym do ustalenia stanu faktycznego, oraz wyjaśnienia sprawy. Podatnik nie ma obowiązku udostępniać tych danych, które nie mają wpływu na wynik kontroli.

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: GP

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Paradoks: Rentowność obligacji skarbowych spadała w minionym tygodniu, a ich ceny rosły. Co będzie dalej?

Rentowność obligacji skarbowych spadała w minionym tygodniu, a ich ceny rosły, na przekór narracji płynącej z rynku złota i innych metali szlachetnych, których rajd miałby być wyrazem spadającego zaufania do dolara, obligacji i całego systemu fiducjarnego. Czy można pogodzić dwa trendy o przeciwnym charakterze? Na to pytanie, w cotygodniowym komentarzu Catalyst odpowiada Emil Szweda (Obligacje.pl).

Skarbówka wchodzi na nasze konta i sprawdza transakcje bez nakazu jak się fiskusowi tylko podoba: STIR, DAC7 – warto wiedzieć, co to jest i jak działa

Fiskus ma prawo do prowadzenia kontroli kont bankowych. Dotyczy to osób prywatnych oraz przedsiębiorców i firm. Dla sprawdzenia historii transakcji na koncie bankowym nie musi być prowadzone przeciwko nam żadne postępowanie ani wszczęta kontrola. Skarbówce wystarczy samo podejrzenie popełnienia wykroczenia lub przestępstwa skarbowego, aby sięgnąć do banku po informacje o dokonywanych przez nas transakcjach. Poza tym zautomatyzowane systemy same badają na bieżąco historię bankową naszych kont i wyłapują transakcje podejrzane.

Firmowe to firmowe. Dlaczego warto oddzielić finanse prywatne od firmowych. Cztery konta, które dają przedsiębiorcy spokój

Właściciele małych firm często powtarzają: „to przecież wszystko moje pieniądze”. I rzeczywiście – formalnie tak jest. Ale kiedy pieniądze są wspólne, problemy finansowe też robią się wspólne. Dopóki na koncie jest płynność, granica między finansami firmowymi a prywatnymi wydaje się niewidoczna. Ale wystarczy większy wydatek, spadek sprzedaży albo poślizg w płatnościach od klientów – i zaczyna się chaos. Nie w dokumentach – w codziennym zarządzaniu.

Dwie ważne nowości w podatku od spadków i darowizn. Przywrócenie terminu do zwolnienia i zmiana przepisów dot. obowiązku podatkowego i złożenia zeznania

W dniu 14 października 2025 r. Rada Ministrów przyjęła i przesłała do Sejmu RP projekt nowelizacji ustawy o podatku od spadków i darowizn, który przewiduje w szczególności ochronę spadkobierców przed utratą zwolnień podatkowych. Jak wyjaśnia Ministerstwo Finansów, nowe przepisy przewidują możliwość przywrócenia terminu, który będzie miał zastosowanie do wszystkich tytułów nabycia majątku podlegającego podatkowi od spadków i darowizn. Ponadto przywrócenie terminu dotyczyć będzie poza zwolnieniem dla najbliższej rodziny, także zwolnienia nabycia przedsiębiorstw zmarłej osoby fizycznej, gdzie warunkiem zwolnienia jest również konieczność terminowego złożenia zgłoszenia. Dodatkowo nowe przepisy doprecyzują moment powstania obowiązku podatkowego przy nabyciu spadku i obowiązku złożenia zeznania podatkowego. Jest możliwe, że zmiany przepisów wejdą w życie jeszcze w 2025 roku.

REKLAMA

API KSeF 2.0 - Ministerstwo Finansów udostępniło demo interfejsu programistycznego

W dniu 15 października 2025 r. Ministerstwo Finansów udostępniło środowisko przedprodukcyjne (Demo) interfejsu programistycznego API KSeF 2.0.Środowisko daje możliwość sprawdzenia systemów finansowo-księgowych z wykorzystaniem rzeczywistych metod uwierzytelniania. Resort finansów zapewnia wsparcie techniczne dla użytkowników środowiska przedprodukcyjnego (Demo) pod adresem: podatki.gov.pl/formularz. Ministerstwo Finansów wyjaśnia, że integracja ze środowiskiem API KSeF 2.0 jest konieczna, aby zapewnić kompatybilność systemów finansowo-księgowych z obligatoryjną wersją systemu KSeF 2.0.

Od 2026 r. zmiany w księgowości podatników PIT. Nowe pliki JPK i rozporządzenia Ministra Finansów i Gospodarki

Ministerstwo Finansów poinformowało w komunikacie z 16 października 2025 r., że od 2026 r. wchodzą w życie nowe obowiązki dla przedsiębiorców prowadzących działalność gospodarczą i rozliczających się w ramach podatku PIT. Podmioty prowadzące działalność gospodarczą podlegające podatkowi PIT, które co miesiąc przekazują ewidencję JPK_V7M, będą zobowiązane do prowadzenia przy użyciu programów komputerowych ksiąg rachunkowych, podatkowej księgi przychodów i rozchodów lub ewidencji przychodów. Ministerstwo Finansów udostępni bezpłatne narzędzia pozwalające na realizację obowiązków w zakresie przesyłania nowych obligatoryjnych plików JPK.

Rachunki nie będą trafiały do KSeF. Czy to oznacza, że wrócą do łask?

Już od 2026 roku podatnicy będą zobowiązani do wystawiania faktur w Krajowym Systemie e-Faktur (KSeF). System obejmie faktury ustrukturyzowane, natomiast nie dotyczy innych dokumentów, takich jak rachunki. Oznacza to, że przedsiębiorcy dokumentujący sprzedaż zwolnioną z VAT mogą wystawiać rachunki poza KSeF.

Darowizna samochodu żonie po wycofaniu z firmy. Czy to na pewno bezpieczne podatkowo? Skarbówka rozwiewa wątpliwości

Czy przekazanie żonie samochodu wycofanego z działalności gospodarczej może sprowadzić na przedsiębiorcę problemy z fiskusem? Najnowsza interpretacja skarbówki rozwiewa te wątpliwości. Urząd jasno wskazał, że darowizna auta po wycofaniu z firmy nie powoduje powstania przychodu w PIT, o ile spełnione są określone warunki. To ważna wiadomość dla przedsiębiorców, którzy zastanawiają się, jak bezpiecznie przekazać majątek firmowy do majątku prywatnego.

REKLAMA

Opodatkowanie donejtów dla twórców internetowych (PIT, VAT). Czy to naprawdę darowizna?

Przez lata środowisko twórców internetowych – streamerów, youtuberów czy użytkowników Patronite – żyło w przekonaniu, że donate’y (czyli dobrowolne wpłaty od widzów) to darowizny, a więc – do określonego limitu – nieopodatkowane. Takie podejście miało swoje źródło w języku – słowo „donate” pochodzi przecież od angielskiego „donation”, czyli darowizna.

KSeF 2.0. Co ważniejsze – prawo podatkowe, czy podręczniki Ministerstwa Finansów? Faktura ustrukturyzowana istnieje tylko wirtualnie

Opublikowany przez resort finansów, liczący kilkaset stron (!) dokument pod nazwą „Podręcznik KSeF 2.0.” (w 4. częściach), jest w wielu miejscach nie tylko sprzeczny z projektowanymi przepisami, lecz również z uchwaloną już nowelizacją ustawy o VAT – pisze prof. dr hab. Witold Modzelewski.

REKLAMA