Waloryzacja zasiłku pogrzebowego od 2024 roku – projekt ustawy. Ile wyniesie zwaloryzowany zasiłek?

Waloryzacja zasiłku pogrzebowego od 1 stycznia 2024 roku – projekt ustawy

18 kwietnia 2023 r. Komisja do Spraw Petycji Sejmu RP wniosła do Sejmu projekt ustawy o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Projekt ten przewiduje wprowadzenie waloryzacji zasiłku pogrzebowego na takich zasadach, na jakich są waloryzowane emerytury i renty. 

Ustawa ta jest reakcją na petycję nr BKSP-145-IX-79/20 złożoną do Sejmu RP 21 lutego 2020 r., którą Komisja do Spraw Petycji uznała po ponad 3 latach za zasadną. 

19 kwietnia 2023 r. projekt ten został skierowany do zaopiniowania przez Biuro Legislacyjne oraz Biuro Analiz Sejmowych pod kątem zgodności projektu ustaw z prawem Unii Europejskiej oraz formalnych elementów uzasadnienia. 

20 kwietnia 2023 r. projekt został skierowany do konsultacji do następujących instytucji: Sąd Najwyższy, Prokurator Generalny, Naczelna Rada Adwokacja, Krajowa Rada Radców Prawnych, Prokuratoria Generalna RP, Niezależny Samorządny Związek Zawodowy Policjantów, Niezależny Samorządny Związek Zawodowy Funkcjonariuszy Straży Granicznej, NSZZ Funkcjonariuszy i Pracowników Więziennictwa, ZUS, Rada Nadzorcza ZUS i Rada Dialogu Społecznego.

Ten projekt nowelizacji ustawy o emeryturach i rentach z FUS jest wyjątkowo krótki. Przewiduje wprowadzenie zasady waloryzacji zasiłku pogrzebowego na tych samych zasadach (art. 88 i art. 89 ww. ustawy), co waloryzacja emerytur i rent.

Nowelizacja ma wejść w życie 1 stycznia 2024 r.

Autopromocja

Ile wyniesie zwaloryzowany zasiłek pogrzebowy?

W uzasadnieniu omawianego projektu wskazuje się, że zwaloryzowana kwota zasiłku pogrzebowego na proponowanych w projekcie zasadach nie przekroczyłaby 1,5-krotności przeciętnej emerytury. 

Aktualnie od 1 marca 2023 roku przeciętna emerytura wypłacana przez ZUS z FUS wynosi 2918,16 zł. A zatem jej 1,5-krotność wynosi obecnie 4377,24 zł. 

Nie będzie więc to istotna waloryzacja kwoty zasiłku pogrzebowego, biorąc pod uwagę jej „zamrożenie” przez w sumie 13 lat, inflację i wzrost cen pogrzebów.

Zasiłek pogrzebowy – aktualna kwota i stan prawny

Aktualnie, zgodnie z art. 80 ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, zasiłek pogrzebowy przysługuje osobie, która pokryła koszty pogrzebu w stałej kwocie 4000 zł. Przepisy obecnie nie określają żadnego mechanizmu waloryzacji tej kwoty. 

Obecna treść tego przepisu (jak również kwota zasiłku) została ustalona przez art. 12 ustawy z 26 listopada 2010 r. o zmianie niektórych ustaw związanych z realizacją ustawy budżetowej (Dz.U. Nr 238, poz. 1578), która weszła w życie 1 stycznia 2011 roku. A zatem kwota zasiłku pogrzebowego nie zmieniła się od ponad 12 lat.

Jak wskazuje się w uzasadnieniu omawianego projektu, realna wartość tych 4000 zł zasiłku  pogrzebowego – zwłaszcza w porównaniu do faktycznuych, rynkowych kosztów pogrzebów, znacznie zmalała przez te 12 lat. Zdaniem Komisji, obecna kwota zasiłku pogrzebowego nie zapewnia możliwości sfinansowania godnego pochówku – przez co nie jest realizowany cel tego zasiłku. Jak wskazuje Komisja do Spraw Petycji Sejmu RP - bardzo często rodziny zmarłych muszą się zapożyczać, aby zorganizować nawet skromny pogrzeb.

oprac. Paweł Huczko