REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

JAK PRAWIDŁOWO WYPEŁNIĆ PIT-5

REKLAMA

JAK PRAWIDŁOWO WYPEŁNIĆ PIT-5
Osoby osiągające dochody z niektórych źródeł przychodów, m.in. z działalności gospodarczej, najmu lub dzierżawy, z działalności wykonywanej osobiście, są obowiązane bez wezwania wpłacać w ciągu roku podatkowego zaliczki na podatek dochodowy oraz składać deklarację według ustalonego wzoru. Tą deklaracją jest PIT-5. Warto więc przyjrzeć się, kiedy powstaje obowiązek złożenia pierwszej deklaracji, kiedy taki obowiązek istnieje, a kiedy nie, jak sporządzić taką deklarację i jakie wątpliwości mogą pojawić się przy jej wypełnieniu. Trzeba bowiem podkreślić, że obowiązek złożenia pierwszej deklaracji dla osób, które uzyskały przychody z określonych źródeł w styczniu br., istnieje do 20 lutego br.
Dochody z działalności wykonywanej osobiście
Zacznijmy w takim razie od wskazania poszczególnych źródeł przychodów, z którymi wiąże się obowiązek składania deklaracji PIT-5. Przyjrzyjmy się przychodom z działalności wykonywanej osobiście. Zgodnie z art. 13 pkt 6 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 14, poz. 176 z późn. zm.) za przychody z działalności wykonywanej osobiście, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 2, uważa się przychody osób, którym organ władzy lub administracji państwowej albo samorządowej, sąd lub prokurator, na podstawie właściwych przepisów, zlecił wykonanie określonych czynności (..). Podatnicy osiągający dochody z ww. działalności są obowiązani bez wezwania wpłacać w ciągu roku podatkowego zaliczki na podatek dochodowy, według zasad określonych w art. 44 ust. 1a i 3a ww. ustawy.
Przepis art. 44 ust. 3a ustawy stanowi, iż podatnicy uzyskujący dochody, o których mowa w ust. 1a, są obowiązani wpłacać zaliczki miesięczne w wysokości 19 proc. dochodu za miesiące, w których uzyskali ten dochód, w terminie do dnia 20 następnego miesiąca za miesiąc poprzedni, a za grudzień – w terminie złożenia zeznania podatkowego. W terminach płatności zaliczek podatnicy są obowiązani składać urzędom skarbowym, którymi kierują naczelnicy urzędów skarbowych właściwi według miejsca zamieszkania podatników, deklaracje, według ustalonego wzoru (PIT-5). Za dochód, o którym mowa w zdaniu pierwszym, uważa się uzyskane w ciągu miesiąca przychody po odliczeniu kosztów uzyskania w wysokości określonej w art. 22 ust. 2 lub 9 oraz po odliczeniu składek na ubezpieczenie społeczne, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2, opłaconych w danym miesiącu. Podatnik przy obliczaniu zaliczki może stosować zamiast stawki 19 proc. odpowiednio stawkę 30 , 40 lub 50 proc.
Zaliczkę obliczoną w sposób określony w ust. 3a zmniejsza się, z zastrzeżeniem art. 27b ust. 1 pkt 1 i ust. 2 ustawy, o kwotę składki na ubezpieczenie zdrowotne, opłaconej w danym miesiącu zgodnie z przepisami o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych.
Najem a PIT-5
Osoby, które osiągają przychody z najmu, mogą skorzystać z opodatkowania w formie zryczałtowanej lub też opłacać podatek na zasadach ogólnych. Możliwość opłacania ryczałtu zawierają uregulowania zawarte w art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz.U. nr 144, poz. 930 z późn. zm.). W myśl tego uregulowania, ryczałt od przychodów ewidencjonowanych wynosi 8,5 proc. przychodów z tytułu umowy najmu, podnajmu, dzierżawy, poddzierżawy lub innych umów o podobnym charakterze, jeżeli wysokość przychodów w roku podatkowym nie przekracza kwoty stanowiącej równowartość 4000 euro. Od nadwyżki ponad tę kwotę ryczałt wynosi 20 proc. przychodów. Limit 4000 euro jest przeliczany na złote. Oznacza to, że gdy w ciągu roku przychód z najmu przekroczy wspomniany limit, to od nadwyżki ponad tę kwotę trzeba już zapłacić podatek wynoszący 20 proc. przychodów. Osoby, które z pewnych względów nie chcą lub też nie mogą być opodatkowane ryczałtem, bo nie spełniają określonych przepisami wymogów, muszą opłacać podatek według skali podatkowej na zasadach ogólnych. Mają wówczas obowiązek składać deklarację miesięczną PIT-5.
Zasady i sposób rozliczania przychodów uzyskanych ze źródła przychodów „najem–dzierżawa” regulują odpowiednio przepisy zawarte w art. 44 ust. 1 pkt 2, ust. 3 i 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
W myśl wspomnianego art. 44 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wszyscy, którzy osiągają dochody z najmu lub dzierżawy, są obowiązani bez wezwania wpłacać w ciągu roku podatkowego zaliczki na podatek dochodowy według zasad określonych w ust. 3, z zastrzeżeniem ust. 3f ustawy. W ust. 3 tego przepisu określono, że wspomniani podatnicy, czyli m.in. uzyskujący dochody z najmu lub dzierżawy, są obowiązani wpłacać zaliczki miesięczne. Wysokość zaliczek za miesiące od stycznia do listopada roku podatkowego ustala się w określony w tym przepisie sposób, mianowicie:
• obowiązek wpłacania zaliczki powstaje, poczynając od miesiąca, w którym dochody te przekroczyły kwotę powodującą obowiązek zapłaty podatku,
• zaliczkę za ten miesiąc stanowi podatek obliczony od tego dochodu według zasad ogólnych, określonych w art. 26, 27 i 27b,
• zaliczkę za dalsze miesiące ustala się w wysokości różnicy pomiędzy podatkiem należnym od dochodu osiągniętego od początku roku a sumą zaliczek za miesiące poprzedzające.
Wspomniany ust. 3f dotyczy podatników, osiągających przychody z działalności gospodarczej, opodatkowanych na zasadach określonych w art. 30c przedmiotowej ustawy, a więc liniową 19-proc. stawką podatku. W terminach płatności zaliczek, podatnicy zobowiązani są składać deklarację PIT-5 o wysokości osiągniętego od początku roku dochodu.
RADZIMY
Zaliczki miesięczne za okres od stycznia do grudnia uiszcza się w terminie do dnia 20 każdego miesiąca za miesiąc poprzedni. Zaliczkę za grudzień, w wysokości należnej za listopad, uiszcza się w terminie do dnia 20 grudnia. W terminach płatności zaliczek za miesiące od stycznia do listopada podatnicy są obowiązani składać urzędom skarbowym deklaracje według ustalonego wzoru, a więc deklaracje PIT-5, wykazując wysokość dochodu osiągniętego od początku roku.
Wybierasz ryczałt – nie składasz PIT-5
Podatnicy, którzy wybiorą opodatkowanie najmu w formie ryczałtu, muszą o tym poinformować w odpowiednim terminie urząd skarbowy. Pisemne oświadczenie o wyborze opodatkowania w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych za dany rok podatkowy podatnik składa naczelnikowi urzędu skarbowego, właściwemu według miejsca zamieszkania podatnika nie później niż do dnia 20 stycznia roku podatkowego. Tak więc termin ten już minął, ale ryczałt może jeszcze wybrać podatnik rozpoczynający działalność gospodarczą w trakcie roku podatkowego. O wyborze ryczałtu musi on powiadomić do dnia poprzedzającego dzień rozpoczęcia działalności, nie później jednak niż w dniu uzyskania pierwszego przychodu.
Również podatnik rozpoczynający najem w trakcie roku podatkowego składa takie oświadczenie do dnia poprzedzającego dzień rozpoczęcia najmu, nie później jednak niż w dniu uzyskania pierwszego przychodu.
PRZYKŁAD
Podatnik zawarł umowę najmu lokalu mieszkalnego 25 stycznia br. i zgodnie z jej treścią najem rozpocznie się 1 lutego, a pierwszą należność od lokatora otrzyma 10 lutego. Powinien w takim przypadku złożyć oświadczenie o wyborze najmu do końca stycznia br., ale nie utraci prawa do ryczałtu, jeśli tej czynności dokona nawet 10 lutego. Gdy jednak nie dotrzyma i tego terminu, musi płacić podatek od najmu na zasadach ogólnych.
Składnik majątku małżeńskiego
Jeżeli umowa najmu dotyczy składnika majątku małżeńskiego, możemy mieć do czynienia z dwoma przypadkami. Jeśli małżonkowie zdecydują, że jeden z nich rozlicza najem w całości, wówczas dodatkowo muszą złożyć oświadczenie w tej sprawie. W przypadku rozpoczęcia osiągania przychodów w trakcie roku podatkowego oświadczenie o wyborze opodatkowania małżonkowie składają wspólnie. Gdy jednak małżonkowie uznają, że chcą rozliczać najem po połowie, oświadczenie o wyborze ryczałtu jako formy opodatkowania (do dnia poprzedzającego dzień rozpoczęcia najmu, nie później jednak niż w dniu uzyskania pierwszego przychodu) powinien złożyć każdy z małżonków odrębnie. Wówczas nie składa się oczywiście drugiego z omawianych oświadczeń.
RADZIMY
Podatnik, który nie chce składać PIT-5, może wybrać opodatkowanie w formie zryczałtowanej. Musi o tym poinformować właściwy urząd skarbowy, składając do dnia poprzedzającego dzień rozpoczęcia najmu, nie później jednak niż w dniu uzyskania pierwszego przychodu, stosowne oświadczenie. Jeśli nie dotrzyma tego terminu, pozostaje mu wtedy opodatkowanie dochodów z najmu na zasadach ogólnych, a więc według obowiązującej skali podatkowej i obowiązek składania comiesięcznej deklaracji PIT-5.
Podatek według skali
Podatnik, który decyduje się płacić podatek od przychodów z najmu na zasadach ogólnych (z tabeli podatkowej), nie musi o tym zawiadamiać urzędu skarbowego. Jeżeli jednak, także przy tej formie podatku, przedmiotem najmu jest składnik wspólnego majątku małżonków, można skorzystać z prawa do rozliczania całości dochodu osiągniętego z tego źródła przez jednego z nich. Oświadczenie takie o opodatkowaniu całości dochodu osiągniętego z najmu przez jednego z małżonków należy złożyć właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego najpóźniej do 20 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym został otrzymany pierwszy w roku podatkowym przychód ze wspólnej własności, wspólnego posiadania lub wspólnego użytkowania rzeczy.
RADZIMY
Jeśli podatnik uzyskujący przychody z najmu ponosi wysokie koszty uzyskania tych przychodów, opodatkowanie na zasadach ogólnych, a więc według obowiązującej skali podatkowej może być dla niego korzystniejsze. Podatnik płaci wówczas podatek od przychodu pomniejszonego o koszty jego uzyskania. Natomiast w przypadku ryczałtu podatnik nie ma już możliwości odliczania poniesionych kosztów. Podatnik, który zdecyduje się płacić podatek od dochodów z najmu na zasadach ogólnych (z obowiązkiem składania PIT-5), nie musi o tym zawiadamiać urzędu skarbowego. Jeśli jednak przedmiotem najmu jest składnik wspólnego majątku małżonków, można skorzystać z prawa do rozliczania całości dochodu osiągniętego z tego źródła przez jednego z nich. Wówczas należy złożyć w urzędzie skarbowym stosowne oświadczenie.
Jak już wspomniałam, podatnicy osiągający dochody z najmu lub dzierżawy są obowiązani bez wezwania wpłacać w ciągu roku podatkowego miesięczne zaliczki na podatek dochodowy. Za grudzień płaci się zaliczkę wraz z zaliczką listopadową (do 20 grudnia), w wysokości takiej samej jak zaliczka listopadowa.
Ostateczne rozliczenie następuje, po zsumowaniu z innymi dochodami opodatkowanymi na zasadach ogólnych w rocznym zeznaniu, które trzeba złożyć do 30 kwietnia roku następnego.
Można płacić 19 proc.
Podatnik prowadzący działalność gospodarczą m.in. w zakresie świadczenia usług najmu może wybrać liniowy sposób opodatkowania dochodów w pozarolniczej działalności gospodarczej. Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych w art. 10 wymienia źródła przychodów. Pozarolnicza działalność gospodarcza wykazana jest w art. 10 ust. 1 pkt 3, natomiast najem podnajem, dzierżawa w art. 10 ust. 1 pkt 6 ustawy. Zatem są to przychody z dwóch różnych źródeł. Najem jednak nie stanowi odrębnego źródła przychodów w przypadku, gdy ma charakter działalności gospodarczej, tzn. gdy ma takie cechy jak stały, zawodowy charakter, powtarzalność działań, podporządkowanie zasadzie racjonalnego gospodarowania i uczestnictwo w obrocie towarowym. Dochód z pozarolniczej działalności gospodarczej może być, z pewnymi zastrzeżeniami, opodatkowany podatkiem dochodowym w wysokości 19 proc. podstawy obliczenia podatku. Wówczas podatnik, który prowadzi już działalność gospodarczą, obowiązany jest do złożenia właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego do 20 stycznia roku podatkowego pisemnego oświadczenia o wyborze tego sposobu opodatkowania. Jeśli więc podatnik prowadzi działalność gospodarczą m.in. w zakresie świadczenia usług najmu, to po spełnieniu warunków, o których mowa w art. 9a ustawy, może wybrać sposób opodatkowania dochodów z pozarolniczej działalności gospodarczej 19-proc. podatkiem liniowym.
Co jest podstawą opodatkowania
Podstawa do obliczania PIT od najmu obejmuje tylko to, co zostaje w kieszeni wynajmującego. Dodatkowe opłaty ponoszone przez najemcę, a także VAT od najmu, nie podwyższają podstawy opodatkowania. Według wyjaśnień ministra finansów (pismo nr PB 2/MK/RB-033-050-132/04 z 18 marca 2004 r.), przychody z najmu, podlegające podatkowi dochodowemu od osób fizycznych, dotyczą tylko rzeczywistego przysporzenia majątkowego, przypadającego wynajmującemu rzecz albo nieruchomość. Ministerstwo stwierdziło, że najem jest źródłem przychodów do opodatkowania, a podstawą generowania tych przychodów jest umowa określająca wysokość czynszu. Czynsz taki musi zostać „otrzymany lub postawiony do dyspozycji wynajmującego”, by podlegać opodatkowaniu. Wynika to z art. 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Jednak w praktyce najemcy, oprócz kwot wynikających z umowy czynszu, są często zobowiązani do ponoszenia dodatkowych opłat. W przypadku nieruchomości są to np. opłaty za czynsz do spółdzielni, a także opłaty za energię elektryczną, gaz, wodę itd. Ministerstwo wyjaśniło, że opłaty takie nie są przysporzeniem majątkowym na rzecz wynajmującego, jeśli z umowy najmu wynika, że to najemca jest zobowiązany do ich ponoszenia. Powołało się przy tym na orzecznictwo NSA, mówiące o powstaniu przychodu tylko wówczas, gdy ma miejsce przysporzenie majątkowe (np. wyrok z 26 marca 1993 r., III SA 2219/92 – onSA 1993 z. 3, poz. 83 lub wyrok z 8 czerwca 1994 r. SA/Kr 2139/93 – niepublikowany). W przypadkach gdy wynajmujący prowadzi działalność gospodarczą i jest zarejestrowanym podatnikiem VAT, podatek ten jest też ujęty w fakturach dokumentujących usługę najmu. Jednak zdaniem ministerstwa, w takim przypadku kwota podatku od towarów i usług nie powinna wchodzić do podstawy opodatkowania PIT. Naruszałoby to bowiem konstytucyjną zasadę, w myśl której nie nalicza się „podatku od podatku”. W przypadku umów najmu, dzierżawy itp. zawieranych w ramach prowadzonej przez podatnika działalności gospodarczej przychody określa się na podstawie art. 14 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zgodnie z którym za przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej uważa się kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. U podatników dokonujących sprzedaży towarów i usług, opodatkowanych podatkiem od towarów i usług, za przychód z tej sprzedaży uważa się przychód pomniejszony o należny podatek od towarów i usług. Natomiast ogólna definicja przychodu zawarta w obowiązującym aktualnie art. 6 ust. 1a ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne, czy też definicja przychodu wynikająca z treści art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, mające zastosowanie do przychodów uzyskiwanych z tytułu najmu przez osoby nieprowadzące działalności gospodarczej nie zawiera regulacji prawnej, wyłączającej z podstawy opodatkowania podatkiem dochodowym, podatku od towarów i usług, ani też regulacji przeciwstawnej, zabraniającej pomniejszenia podstawy opodatkowania o podatek od towarów i usług. Kwota podatku od towarów i usług nie jest jednak kwotą faktycznie otrzymaną, czy postawioną do dyspozycji podatnika. Podatek od towarów i usług jest bowiem ze swej istoty podatkiem pośrednim, którego ciężar ekonomiczny spoczywa na konsumentach. „Uwzględnienie kwoty podatku od towarów i usług w podstawie opodatkowania ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych, czy też podatkiem dochodowym od osób fizycznych (i to tylko w przypadku jednego źródła przychodów) byłoby de facto płaceniem podatku od podatku, co z kolei byłoby sprzeczne z regułami wykładni funkcjonalnej i systemowej” stwierdziło Ministerstwo Finansów we wspomnianym piśmie. Przychodem do opodatkowania jest zatem kwota czynszu netto, tj. pomniejszona o należny VAT.
PIT-5L – opodatkowanie liniowe
Zgodnie z brzmieniem art. 44 ust. 3f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych podatnicy osiągający dochody z działalności gospodarczej, o której mowa w art. 14, opodatkowani na zasadach określonych w art. 30c, czyli 19-proc. liniowym podatkiem, są obowiązani wpłacać na rachunek urzędu skarbowego, którym kieruje właściwy naczelnik urzędu skarbowego, zaliczki miesięczne w wysokości różnicy między podatkiem należnym od dochodu osiągniętego od początku roku, obliczonym zgodnie z art. 30c, a sumą należnych zaliczek za poprzednie miesiące, z uwzględnieniem art. 27b ustawy. W myśl art. 44 ust. 6 ustawy, zaliczki miesięczne za okres od stycznia do listopada uiszcza się w terminie do dnia 20 każdego miesiąca za miesiąc poprzedni. Zaliczkę za grudzień, w wysokości należnej za listopad, uiszcza się w terminie do dnia 20 grudnia. W terminach płatności zaliczek za miesiące od stycznia do listopada podatnicy są obowiązani składać urzędom skarbowym deklaracje według ustalonego wzoru o wysokości dochodu osiągniętego od początku roku.
Zgodnie z przepisem zawartym w art. 9a ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jeżeli podatnik prowadzi działalność gospodarczą samodzielnie i w formie spółki lub spółek niemających osobowości prawnej albo w formie spółki lub spółek niemających osobowości prawnej, wybór sposobu opodatkowania 19-proc. liniową stawką dotyczy wszystkich form prowadzenia działalności, do których mają zastosowanie przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
RADZIMY
Podatnik nie ma obowiązku składania deklaracji PIT-5L do momentu, gdy od początku roku nie osiągnie żadnych dochodów. Jeżeli jednak podatnik już raz uzyskał dochód, to obowiązany jest składać deklaracje PIT-5L także za następne miesiące, nawet wtedy, gdy w poszczególnych miesiącach roku poniesione koszty uzyskania przychodów przewyższałyby przychód.
Jeżeli więc podatnik w ramach samodzielnie prowadzonej działalności gospodarczej świadczy kilka rodzajów działalności, wybór sposobu opodatkowania na zasadach określonych w art. 30c (czyli 19-proc. liniowym podatkiem) dotyczy całej prowadzonej działalności. Wszystkie przychody oraz koszty uzyskania przychodów podlegają wykazaniu w jednej deklaracji PIT-5L.
Liniowo i w sposób uproszczony
Dokonując wyboru z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej opłacania zaliczek na podatek dochodowy w formie uproszczonej z uwzględnieniem opodatkowania 19-proc. podatkiem liniowym, podatnik nie jest zobowiązany do składania jakichkolwiek deklaracji miesięcznych (zarówno deklaracji PIT-5, jaki i PIT-5L). Zgodnie bowiem z art. 44 ust. 6b i 6h ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podatnicy osiągający dochody z działalności gospodarczej mogą bez obowiązku składania deklaracji miesięcznych wpłacać zaliczki miesięczne w danym roku podatkowym w uproszczonej formie w wysokości 1/12 kwoty podatku od dochodu wykazanego w zeznaniu złożonym w roku podatkowym poprzedzającym dany rok podatkowy albo w roku podatkowym poprzedzającym dany rok podatkowy o dwa lata (...). Podatnicy opodatkowani w danym roku na zasadach określonych w art. 30c, którzy wybrali uproszczoną formę wpłacania zaliczek, kwotę zaliczek obliczają, z zastrzeżeniem ust. 6i od dochodu, o którym mowa w ust. 6b ustawy, przy zastosowaniu stawki podatku w wysokości 19 proc.
Działy specjalne produkcji rolnej a PIT-5
Przyjrzyjmy się obowiązkom podatnika (w omawianym zakresie), który uzyskuje przychody z działów specjalnych produkcji rolnej. Może powstać wątpliwość, czy w związku z uzyskaniem przychodu z działów specjalnych produkcji rolnej podatnik jest zobowiązany do wpłacania w ciągu roku podatkowego zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych oraz składania deklaracji PIT-5. Czy istnieje obowiązek prowadzenia odrębnych ksiąg przychodów i rozchodów dla celów działalności gospodarczej i działów specjalnych produkcji rolnej?
Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych działy specjalne produkcji rolnej są odrębnym źródłem przychodów.
Zasady ustalania dochodu z działów specjalnych produkcji rolnej określa przepis art. 24 ust. 4 ww. ustawy. Z treści tego przepisu wynika, że dochód z działów specjalnych produkcji rolnej może być ustalany w dwojaki sposób: w oparciu o prowadzoną przez podatnika księgę przychodów i rozchodów, o której mowa w art. 15 ustawy, lub przy zastosowaniu norm szacunkowych dochodu. Wybór sposobu ustalania dochodu zależy od podatnika.
Jeżeli podatnik zamierza prowadzić księgę przychodów i rozchodów, to stosownie do treści art. 15, przychód z działów specjalnych produkcji rolnej ustala się według zasad określonych w art. 14 ustawy. Ponadto podatnik zobowiązany jest zawiadomić właściwego naczelnika urzędu skarbowego o zamiarze założenia księgi przed rozpoczęciem roku podatkowego albo przed rozpoczęciem prowadzenia działów specjalnych produkcji rolnej, jeżeli nastąpiło ono w ciągu roku.
Podatnik, który osiąga dochód z działów specjalnych produkcji rolnej, jest zobowiązany składać w terminie do 30 listopada roku poprzedzającego rok podatkowy właściwemu organowi podatkowemu pierwszej instancji deklarację według ustalonego wzoru o rodzajach i rozmiarach zamierzonej produkcji w roku następnym PIT-6. Jeżeli dochód z działów specjalnych produkcji rolnej ustalany jest na podstawie księgi, podatnik w ww. deklaracji zamieszcza ponadto informację o wysokości przewidywanego dochodu w roku następnym (art. 43 ust. 2 ustawy).
Natomiast jeżeli rozpoczęcie prowadzenia działów specjalnych następuje w ciągu roku podatkowego, podatnik jest zobowiązany do złożenia deklaracji o rodzajach i rozmiarach zamierzonej produkcji w tym roku PIT-6 – w terminie 7 dni od zaprowadzenia tych działów.
W oparciu o dane zawarte w złożonej deklaracji, naczelnik urzędu skarbowego decyzją ustala wysokość miesięcznych zaliczek na podatek dochodowy.
Miesięczne zaliczki na podatek dochodowy w wysokości ustalonej decyzją naczelnika urzędu skarbowego, obniżone o kwotę składki na ubezpieczenie zdrowotne opłaconej w tym miesiącu zgodnie z przepisami o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, podatnik zobowiązany jest wpłacać do kasy lub na rachunek urzędu skarbowego w terminach: za okres od stycznia do listopada – do dnia 20 każdego miesiąca za miesiąc poprzedni, a za grudzień – w wysokości należnej za listopad – do dnia 20 grudnia. Natomiast w świetle obowiązujących przepisów podatnik nie składa deklaracji PIT-5.
Ponadto, zgodnie z art. 43 ust. 5 ustawy, jeżeli podatnik poza dochodem z działów specjalnych produkcji rolnej osiąga inne dochody, od dochodów tych opłaca zaliczki na podatek dochodowy według zasad określonych w art. 44 ustawy, bez łączenia tych dochodów z dochodem z działów specjalnych produkcji rolnej.
Jeżeli zatem podatnik uzyskuje dochody z działalności gospodarczej opodatkowane na zasadach ogólnych oraz z działów specjalnych produkcji rolnej i wybrał sposób ustalania dochodu z działów specjalnych produkcji rolnej na podstawie księgi przychodów i rozchodów, to jest zobowiązany do ustalania wysokości dochodu z każdego z ww. źródeł oddzielnie, a co za tym idzie – do prowadzenia odrębnych ksiąg przychodów i rozchodów.
Wysokość osiągniętego w roku podatkowym dochodu z działów specjalnych produkcji rolnej, ustalonego na podstawie prowadzonej podatkowej księgi przychodów i rozchodów lub przy zastosowaniu norm szacunkowych, podatnik jest obowiązany wykazać i doliczyć do dochodów z innych źródeł w zeznaniu rocznym, składanym w urzędzie skarbowym w terminie do 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym. W tym samym terminie podatnik jest zobowiązany wpłacić należny podatek dochodowy wynikający z tego zeznania.
Ponadto w przypadku, gdy rolnik ryczałtowy dokonujący sprzedaży produktów rolnych, pochodzących z własnej działalności rolniczej zwolnionej od podatku VAT, prowadzi dla celów podatku dochodowego księgę wykazującą przychody i koszty z tej działalności, to otrzymane kwoty zryczałtowanego zwrotu podatku VAT w cenie sprzedaży produktów rolnych pochodzących z tej działalności stanowią przychód, który należy wykazać w księdze przychodów i rozchodów.
Wypełniamy PIT-5
Jak już wspomniałam, osoby osiągające dochody z działalności gospodarczej, najmu lub dzierżawy są obowiązane na podstawie art. 44 ust. 1, 3, 3a i 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, bez wezwania wpłacać w ciągu roku podatkowego zaliczki na podatek dochodowy. Kwota, o którą zmniejsza się podatek lub zaliczkę, wymieniona w pierwszym przedziale skali podatkowej wynosi 530,08 zł. Ze skali podatkowej wynika zatem, że obowiązek uiszczenia zaliczki na podatek dochodowy powstaje dopiero od momentu, gdy dochód uzyskany z tego tytułu przekroczy kwotę 2790,00 zł. Jeżeli dochód nie przekroczy tej kwoty w skali całego roku, podatnik nie ma obowiązku ani wpłacenia zaliczki na podatek, ani składania deklaracji PIT-5. W praktyce powinno to oznaczać, że obowiązek składania deklaracji powstaje z chwilą wystąpienia zaliczki na podatek, a więc podatek wyliczony będzie wg skali od dochodu pomniejszonego o składki na ubezpieczenia społeczne, a następnie pomniejszony o składkę na ubezpieczenie zdrowotne. Deklarację PIT-5 należy złożyć w miesiącu, w którym występuje zaliczka podatku do zapłaty. Jeżeli zaliczka nie wystąpi, nie ma obowiązku składania deklaracji. Jednak tu trzeba być ostrożnym, ponieważ niektóre urzędy skarbowe stoją na stanowisku, że stosować jednak trzeba wspomniane wcześniej kryterium dochodowe. Przepis art. 44 ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych mówi bowiem enigmatycznie, że obowiązek wpłacenia zaliczki powstaje, poczynając od miesiąca, w którym dochody przekroczyły kwotę, powodującą obowiązek zapłacenia podatku.
Zgodnie z treścią art. 45 ust. 1 ustawy, podatnicy są obowiązani składać w urzędzie skarbowym zeznanie, według ustalonego wzoru, o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) w roku podatkowym w terminie do dnia 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym.
W zeznaniu rocznym PIT-36 oblicza się łączny podatek od wszystkich dochodów opodatkowanych na zasadach ogólnych. Zgodnie z art. 9 ust. 1 i 1a ustawy w brzmieniu obowiązującym na 2004 r., opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52 i 52a oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku. Jeżeli podatnik uzyskuje dochody z więcej niż jednego źródła, przedmiotem opodatkowania w danym roku podatkowym jest (z zastrzeżeniem art. 24 ust. 3, art. 28–30, 30a–30c oraz art. 44 ust. 7e i 7f), suma dochodów ze wszystkich źródeł przychodów.
Sposób wypełnienia PIT-5 prześledźmy na przykładzie. Załóżmy, że podatnik uzyskał już przychody za dwa miesiące roku podatkowego.
PRZYKŁAD
Pan Krzysztof Janicki prowadzi pozarolniczą działalność gospodarczą, z której przychód za 2 miesiące wyniósł 108 250 zł. Koszty uzyskania tego przychodu wyniosły 72 600 zł. Zatem dochód po odliczeniu od przychodu kosztów jego uzyskania wyniósł 35 650 zł. Podatnik uzyskuje dodatkowo przychody z najmu lokalu mieszkalnego, który wynajmuje na cele mieszkalne. Za 2 miesiące br. przychód z tego źródła wyniósł 5250 zł. Koszty poniesione przez podatnika wyniosły 1250 zł, zatem dochód wynosi 4000 zł.
Dane identyfikacyjne
Zabierając się do wypełnienia deklaracji PIT-5, podatnik musi najpierw wpisać numer identyfikacji podatkowej, a następnie określić miesiąc, za jaki składana jest deklaracja. W naszym przykładzie jest to deklaracja za luty br. W części A deklaracji PIT-5 podatnik musi podać dane dotyczące urzędu skarbowego, do którego składana jest deklaracja podatkowa. W przykładzie jest to Urząd Skarbowy Warszawa-Bemowo przy ul. Białobrzeskiej 53A, 02-325 Warszawa. W części B podatnik podaje swoje dane identyfikacyjne: nazwisko, imię, datę urodzenia i adres zamieszkania.
Część C – ustalenie dochodu lub straty
Część C deklaracji PIT-5 przeznaczona jest do ustalenia dochodu/straty ze źródeł przychodów. W naszym przykładzie podatnik ustala dochód/stratę z dwóch źródeł przychodów: działalności gospodarczej oraz najmu. W poz. 19 deklaracji PIT-5 wpisujemy przychód uzyskany z pozarolniczej działalności gospodarczej, w naszym przykładzie jest to 108 250 zł. W poz. 20 wpisujemy wysokość kosztów uzyskania przychodu wykazanego w poz. 19, a więc z działalności gospodarczej. W przykładzie jest to kwota 72 600 zł. W poz. 21 wpisujemy dochód uzyskany z tego źródła przychodów, a więc z działalności gospodarczej. W przykładzie dochód ten wyniósł 35 650 zł (108 250 zł – 72 600 zł). Następnie w poz. 23 wpisujemy wysokość uzyskanego przychodu z najmu, podnajmu, dzierżawy lub innych umów o podobnym charakterze. W przykładzie podatnik uzyskał przychód z najmu w wysokości 5250 zł. Koszty uzyskania tego przychodu (związane z remontem tego lokalu) wyniosły 1250 zł i wpisujemy je w poz. 24. Pozycja 25 przeznaczona jest do wyliczenia dochodu uzyskanego z najmu. W przykładzie dochód ten wynosi 4000 zł (5250 zł – 1250 zł). Następnie wypełniamy poz. 27, w której wpisujemy łączną kwotę uzyskanego przez podatnika przychodu z obydwu źródeł. W przykładzie jest to kwota 113 500 zł. Analogicznie poz. 28 służy do wpisania łącznych kosztów uzyskania przychodu z obydwu źródeł. U nas koszty te wyniosły – 73 850 zł. Pozycja 29 przeznaczona jest do wpisania łącznej kwoty dochodu uzyskanego z obydwu źródeł przychodów: najmu i pozarolniczej działalności gospodarczej. U naszego podatnika dochód ten wyniósł 39650 zł.
Pozycje 22, 26 i 30 przeznaczone są do wpisania ewentualnych strat, uzyskanych przez podatnika. Gdyby okazało się, że koszty uzyskania przychodu przewyższyły uzyskane przychody, wówczas podatnik poniósłby stratę z danego źródła przychodów. W naszym przykładzie strata nie wystąpiła z żadnego źródła przychodów ani z działalności gospodarczej ani z najmu.
Warto dodać, że zgodnie z przepisami art. 9 ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych o wysokość straty ze źródła przychodów poniesionej w roku podatkowym można obniżyć dochód uzyskany z tego źródła w najbliższych, kolejno po sobie następujących pięciu latach podatkowych, z tym że wysokość obniżenia w którymkolwiek z tych lat nie może przekroczyć 50 proc. kwoty tej straty.
Część D – dochód zwolniony i straty
W tej części deklaracji PIT-5 ustalamy dochód po odliczeniu dochodu zwolnionego i strat. W poz. 31 wpisujemy dochód zwolniony od podatku na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 63a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zwolnienie to przysługuje z tytułu dochodów uzyskanych z działalności gospodarczej prowadzonej na terenie specjalnej strefy ekonomicznej. Z kolei w poz. 32 wpisujemy straty z lat ubiegłych zgodnie z art. 9 ust. 3 i 3a ustawy z uwzględnieniem art. 3 ustawy z dnia 11 sierpnia 2001 r. o szczególnych rozwiązaniach prawnych związanych z usuwaniem skutków powodzi z lipca i sierpnia 2001 r. oraz o zmianie niektórych ustaw (Dz.U. nr 84, poz. 907 z późn. zm.). W naszym przykładzie nie wystąpił ani dochód, ani też strata z tego tytułu. Zatem w poz. 33 deklaracji PIT-5 powtarzamy kwotę dochodu wykazanego w poz. 29 deklaracji. Wpisujemy więc kwotę 39 650 zł.
Część E – odliczenia od dochodu
W tej części wykazujemy odliczenia od dochodu na podstawie art. 26 ust. 1 pkt 2, 5-6a i 9 ustawy. W poz. 34 deklaracji wpisujemy zapłacone przez podatnika składki na ubezpieczenia społeczne na podstawie art. 26 ust. 1 pkt 2 lit. a), z zastrzeżeniem ust. 13a ustawy. Odliczenie nie dotyczy składek, których podstawę wymiaru stanowi dochód (przychód) wolny od podatku na podstawie art. 21, 52, 52a i 52c ustawy oraz składek, których podstawę wymiaru stanowi dochód, od którego na podstawie przepisów ustawy Ordynacja podatkowa zaniechano poboru podatku. Składki na ubezpieczenia wyniosły w naszym przykładzie 966,74 zł. Z kolei w poz. 35 wpisujemy odliczenia od dochodu na podstawie art. 26 ust. 1 pkt 5-6a i 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W pkt 5 tego przepisu mówi się o dokonanych w roku podatkowym zwrotach nienależnie pobranych świadczeń, które uprzednio zwiększyły dochód podlegający opodatkowaniu, w kwotach uwzględniających pobrany podatek dochodowy, jeżeli zwroty te nie zostały potrącone przez płatnika. Z kolei pkt 6 tego przepisu to odliczenia wydatków rehabilitacyjnych oraz wydatków związanych z ułatwieniem wykonywania czynności życiowych, poniesionych w roku podatkowym przez podatnika będącego osobą niepełnosprawną lub podatnika, na którego utrzymaniu są osoby niepełnosprawne. W naszym przykładzie podatnik nie poniósł takich wydatków. W tej części odliczymy też wydatki z tytułu nowo wprowadzonej ulgi do przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a mianowicie ulgi na internet. Nowo dodany pkt 6a w art. 26 ust. 1 ustawy stanowi bowiem, że podatnik może odliczyć wydatki ponoszone przez niego z tytułu użytkowania sieci internet w lokalu (budynku) będącym miejscem zamieszkania podatnika w wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 760 zł. Podatnik poniósł wydatki z tego tytułu w kwocie 160 zł i skorzystał z odliczenia. Jednak nie wpisuje tej kwoty bezpośrednio do PIT-5, ponieważ skorzystał również z możliwości odliczenia na podstawie pkt 9 przedmiotowego przepisu. Przepis ten mówi o odliczeniu darowizn przekazanych na cele:
• określone w art. 4 ustawy o działalności pożytku publicznego, organizacjom, o których mowa w art. 3 ust. 2 i 3 ustawy o działalności pożytku publicznego, prowadzącym działalność pożytku publicznego w sferze zadań publicznych określonych w tej ustawie, realizującym te cele,
• kultu religijnego,
• w wysokości dokonanej darowizny, nie więcej jednak niż kwoty stanowiącej 6 proc. dochodu. Uwaga, tu nastąpiła z dniem 1 stycznia 2005 r. zmiana. Odliczenie to było możliwe w roku ubiegłym w kwocie 350 zł, a z dniem 1 stycznia br. zostało określone procentowo. Podatnik przekazał 250 zł na cele kultu religijnego. Łącznie więc w poz. 35 wpisuje kwotę 410 zł (160 zł + 250 zł).
W części E. 2 wykazujemy odliczenia od dochodu wydatków mieszkaniowych. Wydatki wykazujemy w poz. 37, a w poz. 36 podajemy ich rodzaj. W naszym przykładzie podatnik nie poniósł takich wydatków.
W części E. 3 wpisujemy inne odliczenia, niewymienione we wcześniejszych częściach. Podajemy rodzaj przysługujących odliczeń i kwotę.
Część F – wydatki inwestycyjne
W tej części w poz. 40 wpisujemy ewentualnie przysługującą dodatkową obniżkę na podstawie rozporządzenia Rady Ministrów z 24 stycznia 1995 r. (Dz. U. nr 14, poz. 63 z późn. zm.). W naszym przykładzie podatnik nie ma prawa do przedmiotowych odliczeń.
Część G i H
W części G wykazujemy dochód zwolniony od podatku na podstawie przepisów wykonawczych do ustawy z dnia 20 października 1994 r. o specjalnych strefach ekonomicznych (Dz.U. nr 123, poz. 600 z późn. zm.). W poz. 41 wykazujemy dochód zwolniony od podatku, a w poz. 42 deklaracji PIT-5 wpisujemy kwotę dochodu po odliczeniu ulg i zwolnień. W naszym przykładzie od kwoty z poz. 33 wynoszącej 39 650 zł odejmujemy kwoty wykazane w poz. 34 i 35, czyli 966,74 zł i 410 zł. Dochód po odliczeniach wynosi więc 38 273,26 zł.
Część I – podstawa opodatkowania
Ustalenia podstawy opodatkowania dokonuje się w części I deklaracji. W poz. 43 należy wykazać kwoty zwiększające podstawę opodatkowania (zmniejszające stratę) z tytułu utraty prawa do: zwolnienia na podstawie przepisów wykonawczych do ustawy z dnia 20 października 1994 r. o specjalnych strefach ekonomicznych lub art. 21 ust. 5b i 5c ustawy oraz ulg inwestycyjnych na podstawie przepisów rozporządzenia Rady Ministrów z 24 stycznia 1995 r. (Dz.U. nr 14, poz. 63 z późn. zm.). Z kolei w poz. 44 wpisujemy już podstawę obliczenia podatku po zaokrągleniu do pełnych złotych. Wynosi ona 38 273 zł.
Część J – podatek należny
W części J. 1 w poz. 45 wpisujemy kwotę podatku wyliczoną od podstawy z poz. 44, według skali określonej w art. 27 ustawy. W naszym przykładzie kwota podatku wynosi: 6504 zł 48 gr + 30 proc. x (38 273 – 37 024) = 6879,18.
Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Część J – odliczenia od podatku
W tej części PIT-5 wykazujemy przede wszystkim składki na powszechne ubezpieczenie zdrowotne opłacone od początku roku bezpośrednio przez podatnika. Należy podkreślić, że odliczeniu podlegają tylko składki w wysokości 7,75 proc. podstawy wymiaru. W br. płacimy składki w wysokości 8,50 proc., natomiast odliczamy tylko 7,75 proc. W naszym przykładzie podatnik odlicza kwotę 282 zł 44 gr i wpisuje ją w poz. 46 deklaracji. Poz. 47 służy do wykazania przysługujących ulg inwestycyjnych przyznanych przed dniem 1 stycznia 1992 r. i niewykorzystanych w latach ubiegłych. Z kolei w poz. 48 wpisujemy kwotę ulgi przysługującej za wyszkolenie uczniów lub z tytułu zatrudnienia pracowników w celu przygotowania zawodowego przyznanej na podstawie decyzji organu podatkowego. W poz. 50 podajemy ewentualnie kwotę innych, nieuwzględnionych, a przysługujących odliczeń, a w poz. 59 ich rodzaj.
W części J. 3 ustalamy należną zaliczkę. W poz. 51 wpisujemy podatek po odliczeniach od początku roku. W naszym przykładzie wynosi on 6596 zł 74 gr. Następnie wpisujemy sumę należnych zaliczek za poprzednie miesiące, wynikającą z deklaracji za poprzedni miesiąc. U nas jest to kwota przykładowo 3000 zł. W poz. 53 wpisujemy kwotę należnej zaliczki za dany miesiąc. Jest to kwota 3596 zł 70 gr (po zaokrągleniu do pełnych dziesiątek groszy), a w poz. 54 sumę należnych zaliczek od początku roku, czyli ponownie kwotę 6596 zł 74 gr.
Część J. 4 przeznaczona jest do wpisania kwot wynikających z ograniczenia poboru zaliczek na podstawie przepisów wskazanych w deklaracji PIT-5, czyli art. 22 par. 2a ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. nr 137, poz. 926 z późn. zm.). Pola te możemy pozostawić puste lub wpisać zera.
W części J. 5 obliczamy zobowiązanie przypadające do zapłaty. Wpisujemy w poz. 60 zaliczkę po ograniczeniu. U nas jest to kwota powtórzona z poz. 53. Pozycję 61 wypełniamy tylko przy likwidacji działalności gospodarczej. Kwotę z poz. 60 wpisujemy ponownie w poz. 62 – kwota do zapłaty.
W tej części mamy jeszcze jedną pozycję, która dotyczy obowiązku wynikającego z art. 22e ust. 1 pkt 4 i ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Obowiązek ten dotyczy konieczności naliczenia kwoty odsetek od dnia zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków na nabycie lub wytworzenie we własnym zakresie składników majątku do dnia, w którym okres ich używania przekroczył rok, lub do dnia zaliczenia ich do środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych.
Część K – pozarolnicza działalność gospodarcza, i M – najem
Ta część nie wymaga specjalnego komentarza. Wpisujemy dane identyfikacyjne, dotyczące prowadzonej przez podatnika działalności gospodarczej. W części M z kolei wpisujemy dane identyfikacyjne dotyczące najmu, podnajmu, dzierżawy lub innych umów o podobnym charakterze.
Wątpliwości związane z opodatkowaniem przychodów z najmu na zasadach ogólnych, kosztach uzyskania związanych z najmem oraz ustalania wysokości podstawy opodatkowania można znaleźć w części „Ekspert radzi”. Odpowiedzi na pytania udzielono w oparciu o stanowiska organów skarbowych.
Wiesława Moczydłowska
Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

EKSPERT RADZI
Czy syndyk składa PIT-5?
Czy syndyk masy upadłości, działając w imieniu upadłego, składa deklarację PIT-5 i wykazuje w niej koszty i przychody narastająco?
– Zgodnie z art. 160 ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. Prawo upadłościowe i naprawcze (Dz.U. nr 60, poz. 535 z późn. zm.) syndyk dokonuje czynności dotyczących masy upadłości na rachunek upadłego, lecz w imieniu własnym. Masa upadłości bowiem, aż do jej likwidacji, stanowi własność upadłego, a jedynie z mocy prawa traci on zarząd oraz możliwość korzystania i rozporządzania majątkiem należącym do niego. Upadły nadal jednakże pozostaje podatnikiem. Syndyk w sprawach dotyczących masy upadłości działa więc jako zastępca pośredni. Dotyczy to wszystkich czynności prawnych, tak więc i dokonywania rozliczenia podatku dochodowego od osób fizycznych oraz składania deklaracji PIT-5. Natomiast zeznanie o wysokości osiągniętego dochodu PIT-36 powinien złożyć podatnik.
Koszty i przychody w PIT-5
Prowadzone jest postępowanie upadłościowe likwidacyjne, jednakże do czasu całkowitej likwidacji, działalność gospodarczą w imieniu upadłego polegającą na najmie powierzchni handlowych i biurowych od dnia ogłoszenia upadłości prowadzić będzie syndyk. Czy poprawne jest, po zgłoszeniu upadłości, zaliczenie do kosztów uzyskania przychodu amortyzacji z tytułu używania środków trwałych (nieruchomości), z których to w postępowaniu upadłościowym syndyk osiąga przychody z najmu?
– Zgodnie z wyjaśnieniami zawartymi wyżej upadły nadal pozostaje podatnikiem. Syndyk w sprawach dotyczących masy upadłości działa więc jako zastępca pośredni. Jednakże w zakresie prawno-podatkowym działanie syndyka należy potraktować jako działanie przez pełnomocnika z wszelkimi prawnymi tego stanu rzeczy konsekwencjami. Syndyk jako pełnomocnik po ogłoszeniu upadłości może zaliczać do kosztów uzyskania przychodów amortyzację z tytułu użytkowania środków trwałych w myśl art. 22 ust. 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zgodnie z art. 22f ust. 1 ww. ustawy tylko podatnicy, którzy ze względu na ogłoszoną upadłość obejmującą likwidację majątku nie prowadzą działalności gospodarczej, nie dokonują odpisów amortyzacyjnych od wartości początkowej środka trwałego i wartości niematerialnych i prawnych. Stanowisko takie zgodne jest z interpretacją organów skarbowych.
Oddzielnie czy razem w PIT-5?
Czy wszystkie bieżące przychody i koszty inwestycyjne związane z budową budynku mieszkalnego należy co miesiąc ujmować w PIT-5L, oddzielnie czy razem z wszystkich rodzajów działalności? Czy otrzymywane zaliczki od przyszłych właścicieli lokali mieszkalnych stanowią obecnie mój przychód i czy w wyniku powstałych chwilowych dochodów z tego tytułu muszę co miesiąc odprowadzać podatek dochodowy?
– Zgodnie z art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 14, poz. 176 z późn. zm.) za przychód z działalności, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3, uważa się kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. U podatników dokonujących sprzedaży towarów i usług opodatkowanych podatkiem od towarów i usług za przychód z tej sprzedaży uważa się przychód pomniejszony o należny podatek od towarów i usług.
Zasada wyrażona w art. 14 ust. 1 stanowi zasadę ogólną, natomiast ust. 1c precyzuje, z jaką datą przychód uzyskany przez podatnika staje się przychodem należnym.
Zgodnie z art. 14 ust. 1c ww. ustawy za datę powstania przychodu, z zastrzeżeniem ust. 1e-1g, uważa się dzień wystawienia faktury (rachunku), nie później jednak niż ostatni dzień miesiąca, w którym: wydano rzecz, zbyto prawo majątkowe lub wykonano usługę, w tym częściowo wykonano usługę, jeżeli jej częściowe wykonanie stanowi wynikający z umowy lub z odrębnych przepisów tytuł do zapłaty, lub otrzymano zapłatę za wykonane świadczenie w pozostałych przypadkach.
Tak więc za datę powstania przychodu uważa się m.in. datę wystawienia faktury również na częściowo wykonaną usługę, jeżeli jej częściowe wykonanie stanowi wynikający z umowy lub z odrębnych przepisów tytuł do zapłaty.
W praktyce oznacza to, że rozliczanie inwestycji etapami może być dokonywane wówczas, gdy z odrębnych przepisów lub z zapisów zawartych w umowach dotyczących realizacji inwestycji, harmonogramu prac, warunków odbioru wykonanych etapów inwestycji wynika, że rozliczenie danej inwestycji następuje etapami. W takim przypadku kwoty pobrane na poczet częściowo wykonanej usługi stanowią przychód w rozumieniu przepisów podatkowych i podlegają wykazaniu w podatkowej księdze przychodów i rozchodów po stronie przychodów.
Uprawnienia certyfikowanego księgowego
Czy osoba prowadząca biuro rachunkowe na podstawie wystawionego przez Ministerstwo Finansów świadectwa kwalifikacyjnego może podpisywać sporządzane na podstawie prowadzonych ksiąg deklaracje podatkowe, w tym również PIT-5 swoich klientów?
– Zgodnie z art. 136 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. nr 137, poz. 926 z późn. zm.) strona może działać przez pełnomocnika, chyba że charakter czynności wymaga jej osobistego działania.
W myśl art. 137 par. 1 ww. ustawy pełnomocnikiem strony może być osoba fizyczna mająca pełną zdolność do czynności prawnych. Pełnomocnictwo powinno być udzielone na piśmie lub zgłoszone ustnie do protokołu (art. 137 par. 2). Pełnomocnik dołącza do akt oryginał lub urzędowo poświadczony odpis pełnomocnictwa. Adwokat, radca prawny lub doradca podatkowy może sam uwierzytelnić odpis pełnomocnictwa. W zakresie nieuregulowanym w par. 1-3a stosuje się przepisy prawa cywilnego.
Z treści udzielonego pełnomocnictwa powinno wynikać upoważnienie do sporządzania i podpisywania deklaracji, w tym deklaracji PIT-5 w imieniu klientów biura rachunkowego. Jeżeli z treści udzielonego pełnomocnictwa będzie wynikało takie umocowanie i o tym fakcie zostanie pisemnie powiadomiony właściwy organ podatkowy, to nie ma przeszkód prawnych do podpisywania przez pełnomocników sporządzanych w imieniu i na rzecz podatników deklaracji podatkowych.
Uprawnienia doradcy podatkowego
Czy doradca podatkowy, składając deklaracje, w tym PIT-5, upoważniony jest do ich podpisywania zamiast podatnika (płatnika)?
– Zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 5 lipca 1996 r. o doradztwie podatkowym (t.j. Dz.U. z 2002 r. nr 9, poz. 86 z późn. zm.), czynności doradztwa podatkowego obejmują sporządzanie w imieniu i na rzecz podatników, płatników i inkasentów, zeznań i deklaracji podatkowych, przy czym doradca podatkowy jest obowiązany umieścić na wszystkich pismach sporządzonych w związku z wykonywaniem doradztwa podatkowego firmę (nazwę), pod jaką doradztwo to wykonuje, miejsce jego wykonywania, podpis i numer wpisu na listę doradców podatkowych (art. 40 ust. 1 i 2 ww. ustawy).
Jeżeli natomiast chodzi o deklarację na zaliczkę miesięczną na podatek dochodowy – formularz PIT-5, stwierdzić należy, że w części „Oświadczenie i podpis podatnika” tego formularza, wymagane jest złożenie oświadczenia o treści „Oświadczam, że są mi znane przepisy kodeksu karnego skarbowego o odpowiedzialności za podanie danych niezgodnie z rzeczywistością i przez to narażenie na uszczuplenie podatku” oraz podpisu podatnika. Oznacza to, że osoba podpisująca deklarację PIT-5 bierze pełną odpowiedzialność za zgodność zamieszczonych w niej danych ze stanem rzeczywistym. Przekracza to zakres odpowiedzialności doradcy podatkowego działającego wyłącznie w imieniu i na rzecz podatnika. Dlatego też mimo sporządzenia deklaracji PIT-5 przez doradcę podatkowego w pozycji 133 deklaracji PIT-5 powinien znaleźć się podpis podatnika. Nie wyklucza to jednakże złożenia przez doradcę sporządzającego deklarację podpisu obok podpisu podatnika.
W przypadku natomiast sporządzania deklaracji VAT-7, osobą właściwą do podpisywania tej deklaracji jest podatnik. Jednakże w sytuacji, gdy doradca podatkowy posiada stosowne pełnomocnictwo, jest on również upoważniony do podpisania deklaracji VAT-7.
Wiesława Moczydłowska


Autopromocja

REKLAMA

Źródło: GP

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

QR Code
Podatek PIT - część 2
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/9
Są kosztem uzyskania przychodu:
koszty reprezentacji, w szczególności poniesione na usługi gastronomiczne, zakup żywności oraz napojów, w tym alkoholowych
udzielone pożyczki, w tym stracone pożyczki
wydatki na wystrój wnętrza biurowego nie będące wydatkami reprezentacyjnymi
wpłaty dokonywane do pracowniczych planów kapitałowych, o których mowa w ustawie o pracowniczych planach kapitałowych – od nagród i premii wypłaconych z dochodu po opodatkowaniu podatkiem dochodowym
Następne
Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Od 31 grudnia 2024 r. przewoźnicy do 56 dni wstecz pod lupą inspekcji transportowych w UE. Jak przygotować się do nowych przepisów?

Już od 31 grudnia 2024 roku inspekcje transportowe w całej Unii Europejskiej zyskają nowe możliwości nadzoru, które znacząco wpłyną na funkcjonowanie branży zarówno w transporcie międzynarodowym, jak i krajowym. Dwukrotne wydłużenie okresu kontroli wymusi istotną zmianę procedur w firmach transportowych i przewozach osób. Należy się też liczyć ze zwiększoną liczbą wykrytych naruszeń na drodze. Jakie są konsekwencje tych zmian? I w jaki sposób przewoźnicy oraz osoby odpowiedzialne za transport publiczny mogą się na to przygotować? 

Ulga IP Box po nowemu. Ministerstwo Finansów potwierdza, że w 2025 r. może dojść do zmiany przepisów

Ulga IP Box pozwala zmniejszyć efektywne opodatkowanie dochodów z działalności innowacyjnej nawet do 5%. Już w 2025 r. może dojść do zmiany przepisów dotyczących tej ulgi. Ministerstwo Finansów potwierdza, że trwają wewnątrzresortowe konsultacje w tej sprawie.

Czy trzeba opłacić składkę zdrowotną w styczniu 2025 r., mimo braku przychodu za grudzień? Rozpoczęcie działalności na skali podatkowej lub podatku liniowym

Rozpoczęcie działalności gospodarczej to istotny moment, który wiąże się z szeregiem formalności oraz obowiązków podatkowych i ubezpieczeniowych. Obecnie wybierając formę opodatkowania przedsiębiorcy nie tylko zwracają uwagę na zobowiązania podatkowe, ale także na zobowiązania względem ZUS. Mowa o składce zdrowotnej, która w zależności od wybranej formy opodatkowania ma różny sposób wyliczenia. Na skali podatkowej i podatku liniowym składkę zdrowotną ustala się na podstawie dochodu uzyskanego w miesiącu poprzedzającym miesiąc wyliczenia składki. Pojawiają się zatem wątpliwości, czy rozpoczynając działalność w styczniu danego roku na skali lub liniówcę występuje obowiązek zapłaty składki zdrowotnej? Poniżej odpowiedź.

Ulga dla młodych w 2025 r.: Limit zwolnienia a kwota wolna od podatku

Ulga dla młodych, która zwalnia z podatku przychody do 85 528 zł rocznie, będzie nadal dostępna. Jakie warunki należy spełniać, aby korzystać z tej ulgi w 2025 roku? Jak wpływa ona na kwotę wolną od podatku?

REKLAMA

Nawet o 10% drożej za leczenie zębów w I kwartale 2025 r. Dentyści podnoszą ceny bardziej niż postępuje inflacja. Ich koszty rosną jeszcze szybciej

Ceny usług stomatologicznych rosną bardziej niż inflacja w całym sektorze zdrowia. Widać to w perspektywie kilku lat oraz ostatnich miesięcy. Ta różnica wciąż będzie się pogłębiać. Gabinety dentystyczne przycisnął wzrost różnych kosztów. Coraz trudniej jest im utrzymywać ceny, które wciąż są mocno niedoszacowane. Gdyby stomatolodzy podnosili je w ślad za faktycznymi podwyżkami wszystkich składowych, to usługi byłyby już obecnie droższe o minimum 15% rdr – pisze dr n. med. Piotr Przybylski. Doktor Przybylski ocenia, że w I kwartale 2025 roku wzrost cen może dobić do 10% rdr. Szczególnie mogą to odczuć pacjenci w dużych i średnich miastach.

Ulga B+R umożliwia odliczenie nawet 200 proc. kosztów osobowych (m.in. wynagrodzeń) od podstawy opodatkowania. Potrzebne są jednak zmiany

Ulga podatkowa B+R daje możliwość odliczenia nawet 200 proc. kosztów osobowych (czyli m.in. wynagrodzeń) od podstawy opodatkowania. Z badań wynika, że większość polskich przedsiębiorstw zna ten instrument, pomimo to tylko niewielka część firm, które rozwijają swoje produkty i procesy, korzysta z ulgi B+R.

KRUS wprowadza zmiany w limitach przychodów. Czy stracisz na emeryturze albo rencie?

KRUS informuje, że od początku grudnia 2024 roku obowiązują nowe kwoty przychodu decydujące o zmniejszaniu lub zawieszaniu świadczeń emerytalno-rentowych. Sprawdź nowe limity miesięcznego przychodu powodujące zmniejszenie/zawieszenie emerytury lub renty.

Nowe wzory formularzy deklaracji VAT od 2025 roku: VAT-8 i VAT-9M

Minister Finansów zamierza od 1 kwietnia 2025 r. wprowadzić dwa nowe wzory deklaracji VAT. Mają to być VAT-8 (wersja 12) i VAT-9M (wersja 11). Gotowy jest już projekt rozporządzenia określającego nowe wzory tych formularzy. Co się zmieni?

REKLAMA

Kwota wolna od podatku 60 tys. zł. Jest nowa odpowiedź na pytanie o realizację obietnicy

Obietnica podniesienia kwoty wolnej od podatku do 60 tys. zł wciąż pozostaje niezrealizowana, mimo że miała być spełniona w ciągu pierwszych 100 dni rządów. Ministerstwo Finansów w odpowiedzi na interpelację posłanki Marii Koc wyjaśnia, że zmiana może nastąpić dopiero przy poprawie sytuacji budżetowej. Koszt wprowadzenia reformy szacuje się na 52,5 mld zł rocznie.

Pułapka podatkowa. Jest problem z terminem zgłoszenia spadku na formularzu SD-Z2

Są trudności w skorzystaniu ze zwolnienia z podatku od spadków po śmierci najbliższych. Podatnicy wskazują na brak informacji o 6-miesięcznym terminie na zgłoszenie nabycia spadku na formularzu SD-Z2. Rzecznik Praw Obywatelskich apeluje do ministra finansów o wprowadzenie obowiązku pouczania o tych warunkach przez sądy i notariuszy, aby zapobiec przypadkom, gdy niewiedza prowadzi do utraty prawa do ulgi.

REKLAMA