Rejestracja firmy pod cudzym adresem w celu wyłudzenia VAT

Rzecznik Praw Obywatelskich ma poważne wątpliwości, czy nowelizacja ustawy przyniesie właściwe rezultaty i wyeliminuje praktykę nieuczciwych przedsiębiorców polegającą na zarejestrowaniu działalności gospodarczej pod fikcyjnymi adresami bez zgody właścicieli nieruchomości. Dlatego wystąpił w tej sprawie do Wiceprezesa Rady Ministrów, Ministra Rozwoju Mateusza Morawieckiego. Nieuczciwi przedsiębiorcy, którzy dokonują takiej rejestracji, robią to w celu osiągnięcia korzyści majątkowej poprzez np. wyłudzenie podatku VAT, kredytu z banków czy dokonywania zakupu lub sprzedaży przez Internet poprzez zamieszczenie adresu, pod którym mieszka dana osoba lub funkcjonuje inna firma nieświadoma tego procederu.

- Warto podkreślić, że problem ten jest znany rzecznikowi od kilkunastu lat i w związku z tym podejmował on szereg działań polegających na sygnalizowaniu problemu kolejnym ministrom do spraw gospodarki. Należy uznać, że nowelizacja, która wejdzie w życie 19 maja 2016 roku, jest również wynikiem działań podejmowanych przez niego w celu zminimalizowania nieuczciwych praktyk ze strony przedsiębiorców, mówi Piotr Mierzejewski, zastępca dyrektora Zespołu Prawa Administracyjnego i Gospodarczego w Biurze Rzecznika Praw Obywatelskich.

Jak zmienić urząd w sprawach podatku VAT po 1 stycznia 2016 r.

Według nowelizacji przedsiębiorca, który rejestruje działalność gospodarczą, jest zobowiązany do wskazania adresu, pod którym będzie ona prowadzona, ale nie nakazuje przedstawienia dowodu na to, czy rzeczywiście dysponuje tytułem prawnym do lokalu. Tak jest również teraz z tą różnicą, że w przypadku wątpliwości urząd zapyta o dokument. Nowe przepisy przewidują jedynie możliwość zwrócenia się do niego przez stosowny organ o przedstawienie takiego dokumentu, ale tylko w przypadku pojawienia się wątpliwości. Zdaniem Mierzejewskiego Rzecznik Praw Obywatelskich uważa, że takie rozwiązania są niewystarczające i nie wyeliminują całkowicie tej kwestii.

- Skala problemu w ocenie Rzecznika Praw Obywatelskich jest o wiele większa, niż wynika to z ilości skarg, które wpływają do jego biura. Pewnym wyznacznikiem, ale nie do końca pokazującym skalę zjawiska, jest informacja, zamieszczona w projekcie nowelizacji ustawy, z której wynika, że minister ds. gospodarki prowadzi w ciągu roku kilka tysięcy takich postępowań, dodaje Piotr Mierzejewski.

Polecamy: 500 pytań o VAT odpowiedzi na trudne pytania z interpretacjami Ministerstwa Finansów (PDF)

Jak dalej informuje Mierzejewski tylko część osób, które zostały pokrzywdzone, złożyła skargę. Nie każdy wie, że pod jego adresem dana firma prowadzi rzekomą działalność, ponieważ nie spotkały go negatywne konsekwencje w postaci zgłoszenia się komornika w trakcie postępowania egzekucyjnego, zgłoszeń od niezadowolonych klientów czy odbierania korespondencji - w związku z tym nie kieruje do organu żadnych zażaleń. W przypadku, kiedy dana osoba zorientuje się, że taki proceder ma miejsce, powinna niezwłocznie zawiadomić o tym odpowiedni urząd oraz zachować dokument potwierdzający, że we właściwym czasie poinformowała go o zaistniałej sytuacji.

- Kiedy dowiadujemy się, że pod adresem naszego miejsca zamieszkania zarejestrowana jest działalność gospodarcza, a my o tym fakcie wcześniej w żaden sposób nie zostaliśmy poinformowani, powinniśmy przekazać informację na ten temat do najbliższego Urzędu Gminy. Tam należy skierować się do pracownika działu gospodarczego zajmującego się rejestracją przedsiębiorców i zgłosić mu o tym zdarzeniu, radzi Marta Krzykowska, adwokat z warszawskiej kancelarii prawnej AKLEGAL.