Roczny okres rozliczeniowy i ruchomy czas pracy

Zmiany w zakresie elastycznego czasu pracy wprowadza ustawa z dnia 12 lipca 2013 r. o zmianie ustawy - Kodeks pracy oraz ustawy o związkach zawodowych - Dz.U. z 8 sierpnia 2013 poz. 896

Nowelizacja umożliwi bardziej racjonalną organizację czasu pracy. Wydłużenie okresu rozliczeniowego czasu pracy z 4 do 12 miesięcy pozwala przedsiębiorcom dostosować zapotrzebowanie na wykonywaną pracę do bieżących potrzeb. Pracownicy zaś, dzięki możliwości wnioskowania o indywidualne skorzystanie z ruchomego czasu pracy, będą mieli ułatwione godzenie życia zawodowego z osobistym.  

Nowe przepisy pozwalają też na wprowadzenie różnych godzin rozpoczynania pracy albo przedziału czasu, w którym pracownik ma rozpocząć pracę. Pracownik ma zagwarantowane wynagrodzenie nie niższe niż płaca minimalna, nawet jeśli w danym miesiącu nie miałby obowiązku wykonywania pracy. Wprowadzenie tych rozwiązań musi być zgłoszone Państwowej Inspekcji Pracy i nie będzie możliwe bez zgody reprezentacji pracowników.

Zobacz artykuł: Elastyczny czas pracy 2013

Takie rozwiązania sprawdziły się w ustawie antykryzysowej, działającej między lipcem 2009 a grudniem 2011 r.

Wydłużenie okresu rozliczeniowego do 12 miesięcy

W wyniku zmiany przepisów pracodawcy mają możliwość wydłużenia okresu rozliczeniowego maksymalnie do 12 miesięcy w każdym systemie czasu pracy, w momencie gdy będzie to uzasadnione przyczynami obiektywnymi, technicznymi lub dotyczącymi organizacji pracy.

Wskazany w ustawie okres 12 miesięcy jest górną granicę. W zwiazku z tym pracodawcy mogą, ale nie muszą z niej skorzystać. Okres rozliczeniowy może bowiem obejmować krótszy okres, np. 8 lub 10 miesięcy.

Wydłużony okres rozliczeniowy można wprowadzić w układzie zbiorowym pracy, w porozumieniu z zakładowymi organizacjami związkowymi lub w porozumieniu z przedstawicielem pracowników - jeżeli u danego pracodawcy nie działają organizacje związkowe.

Zapraszamy na forum ZUS i prawo pracy

Więcej o wydłużonym okresie rozliczeniowym - w specjalnym poradniku "Nowe zasady rozliczania czasu pracy">>

Możliwość zastosowania ruchomego czasu pracy

Pojawiły się nowe uregulowania dotyczące ruchomego czasu pracy poprzez odpowiednie stosowanie postanowień dotyczących rozkładu czasu pracy.

Zgodnie z nowelizacją pracodawca będzie musiał przekazać pracownikowi (pisemnie lub elektronicznie) jego rozkład czasu pracy, co najmniej 1 tydzień przed rozpoczęciem pracy w okresie, na który dany rozkład czasu pracy został przygotowany. Rozkład czasu pracy może być krótszy niż przyjęty okres rozliczeniowy, powinien jednak obejmować co najmniej 1 miesiąc.

Ustawa określa sytuacje, w których pracodawca nie jest obowiązany do sporządzenia rozkładu czasu pracy. Będzie to miało miejsce np. gdy rozkład czasu pracy danego pracownika wynika z przepisów prawa lub z umowy o pracę.

Rozkład czasu pracy w ruchomym czasie pracy może przewidywać:

- różne godziny rozpoczynania pracy w dniach, które zgodnie z tym rozkładem są dla pracowników dniami pracy, lub

- przedział czasu, w którym pracownik decyduje o godzinie rozpoczęcia pracy w dniu, który zgodnie z tym rozkładem jest dla niego dniem pracy.

Stosując ruchomy czas pracy, można naruszać dobę pracowniczą. Pracodawca stosujący nowe regulacje nie może jednak naruszać prawa pracownika do odpoczynku, czyli prawa do co najmniej 35 godzin nieprzerwanego odpoczynku w tygodniu oraz co najmniej 11 godzin nieprzerwanego odpoczynku dobowego.

Prawo do wynagrodzenia za czas pozostawania bez pracy

Czy odwołany członek zarządu może domagać się przywrócenia do pracy

W ustawie pojawił się również zapisy chroniące pracowników. W przypadku, gdy w danym miesiącu, ze względu na rozkład czasu pracy w przyjętym okresie rozliczeniowym, pracownik nie ma obowiązku wykonywania pracy, przysługuje mu wynagrodzenie w wysokości nie niższej niż minimalne wynagrodzenie za pracę ustalane na podstawie odrębnych przepisów; w przypadku pracownika zatrudnionego w niepełnym wymiarze czasu pracy wysokość tego wynagrodzenia ustala się proporcjonalnie do tego wymiaru czasu pracy.