Najważniejsze zmiany w PIT, CIT i VAT w 2017 r.

Zmienna kwota wolna od PIT

W wyniku zmian w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych, począwszy od 2017 r. osoby zarabiające 6.600 zł rocznie lub mniej nie zapłacą podatku dochodowego.

Dla podatników zarabiających więcej niż 6.600 zł a mniej niż 11 tys. zł rocznie, kwota wolna będzie stopniowo zmniejszać się do dzisiejszego poziomu 3 091 zł.

Podatnicy, którzy osiągają dochód pomiędzy 11 tys. zł a 85.528 zł rocznie, będą opodatkowani na dotychczasowych zasadach, z kwotą wolną wynoszącą 3 091 zł w skali roku.

Powyżej dochodu 85 528 zł rocznie kwota wolna ulegnie stopniowemu zmniejszeniu, tak że podatnicy zarabiający więcej niż 127 tys. zł nie będą mieli kwoty wolnej.

Niższa stawka CIT

Ustawa z dnia 5 września 2016 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz.U. z 2016 poz. 1550) obniżyła z początkiem 2017 r. stawkę podatku dochodowego od osób prawnych z 19% do 15% dla grupy małych podatników oraz podatników rozpoczynających działalność – w roku, w którym ją rozpoczęli.

Ułatwienia dla prowadzących działalność badawczo-rozwojową

Ustawa z dnia 4 listopada 2016 r. o zmianie niektórych ustaw określających warunki prowadzenia działalności innowacyjnej (Dz.U. z 2016 r., poz.1933) zwiększa od 1 stycznia 2017 r. zachęty w podatkach dochodowych do prowadzenia działalności badawczo-rozwojowej. Zmiany w tym obszarze dotyczą głównie mechanizmu ulgi na działalność badawczo-rozwojową (B+R). Wprowadzone rozwiązania polegają na:

1. rozszerzeniu, o koszty związane z uzyskaniem patentu, listy kosztów uzyskania przychodów ponoszonych na działalność badawczo-rozwojową (tzw. koszty kwalifikowane) odliczanych od podstawy opodatkowania. Dotyczy to mikro-, małych i średnich przedsiębiorców (MŚP),

2. podwyższeniu kwoty maksymalnego odliczenia od podstawy opodatkowania kosztów kwalifikowanych:

- dla kosztów osobowych - z 30% do 50% dla wszystkich podatników,

- dla pozostałych kosztów kwalifikowanych - z 20% do 50% w przypadku podatników będących MŚP oraz z 10% do 30% dla pozostałych podatników.

3. wydłużeniu z 3 do 6 lat okresu, w jakim podatnik może odliczyć niewykorzystaną – z powodu niskiego dochodu lub poniesienia straty – część przysługującego mu odliczenia kosztów kwalifikowanych.

4. wprowadzeniu zwrotu gotówkowego dla nowopowstających podatników, jeśli kwota podlegających odliczeniu kosztów kwalifikowanych przewyższa kwotę osiągniętego dochodu lub podatnik poniósł stratę.  

Ponadto, na stałe wprowadzono do ustaw o podatkach dochodowych zasadę nieustalania przychodu i kosztów uzyskania przychodu z tytułu wniesienia przez podmiot komercjalizujący do spółki aportu w postaci komercjalizowanej wartości intelektualnej (np. patentu, prawa ochronnego na znak użytkowy, autorskiego prawa majątkowego do programu komputerowego).

Polecamy: Podatki 2017 - PIT, CIT, ryczałt 2017 (książka)

Ulga B+R jest uregulowana w:

- art. 26e-26g ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz

- art. 18d i 18e ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych.

Rewolucja w traktowaniu przedsiębiorców

Ustawa o zmianie niektórych ustaw w celu poprawy otoczenia prawnego przedsiębiorców ma uprościć i poprawić warunki prawne wykonywania działalności gospodarczej oraz zwiększyć konkurencyjność gospodarki. Zmiany zmniejszają obowiązki administracyjne przedsiębiorców, wspierają rozwój przedsiębiorczości i zwiększają efektywność pracy. Usprawniają ponadto proces inwestycyjny oraz zmniejszają uciążliwość prowadzonych kontroli. Wejście w życie nowych rozwiązań pozwoli zaoszczędzić firmom i obywatelom około 230 mln zł rocznie.

Kontrole będą przeprowadzane na podstawie analizy ryzyka, tzn. tam, gdzie ryzyko naruszenia prawa jest największe. Uczciwi przedsiębiorcy będą mieli mniej kontroli.

Zgodnie z nowelizacją, jeżeli kontrola skarbowa w trakcie wykaże, że firma prawidłowo stosowała stawkę VAT,  późniejsza kontrola, do czasu zmiany interpretacji prawa, nie będzie mogła podważyć wcześniejszych ustaleń.

Ustawa wprowadza możliwość złożenia skargi do sądu na przewlekłość kontroli oraz zakaz przeprowadzania ponownej kontroli w tej samej sprawie przez ten sam organ (urząd nie będzie mógł ponownie kontrolować spraw, które już wcześniej kontrolował).

Podatnicy nie będą musieli występować o indywidualną interpretację podatkową, ponieważ działanie zgodne z „utrwaloną praktyką interpretacyjną” będzie podlegało ochronie. Tak więc przedsiębiorcy, którzy nie wystąpili o interpretację indywidualną przepisów, nie będą narażeni na kary, jeśli stosowali się do „utrwalonej praktyki interpretacyjnej”. Przy ustalaniu „utrwalonej praktyki interpretacyjnej” podatnicy będą mogli korzystać z interpretacji prawa przygotowanych dla innych przedsiębiorców. Ponadto Ministerstwo Finansów przygotuje i zamieści na stronie internetowej objaśnienia najbardziej skomplikowanych przepisów podatkowych. Zastosowanie się do nich też da ochronę w razie kontroli organów podatkowych.

Ustawa podnosi – z 1,2 do 2 mln euro – roczny limit przychodów netto, do którego będzie możliwe prowadzenie podatkowych ksiąg przychodów i rozchodów. Firmy będą więc zobowiązane prowadzić pełną księgowość dopiero po osiągnięciu przychodów netto w wysokości 2 milionów euro rocznie. Uproszczona księgowość jest nawet 5-krotnie tańsza.

Ze 150 do 250 tys. euro rośnie maksymalny próg przychodów uprawniający do korzystania z opodatkowania ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych.

Ograniczenie oszustw i nadużyć w VAT

Ustawa z dnia 1 grudnia 2016 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw ma na celu przede wszystkim ograniczenie wyłudzeń VAT i unikania opodatkowania oraz poprawę ściągalności tego podatku. Przewiduje ona np. rozszerzenie stosowania tzw. mechanizmu odwróconego obciążenia na transakcje obejmujące m.in. określone usługi budowlane i procesory, których łączna wartość w ramach transakcji przekroczy 20 tys. zł, bez kwoty podatku.

Nowelizacja zmienia też warunki skorzystania ze zwrotu VAT w terminie 25 dni. Ponadto ogranicza stosowanie kwartalnych rozliczeń VAT - będą mogły z nich korzystać tylko małe przedsiębiorstwa, tj. podatnicy VAT, u których wartość sprzedaży nie przekroczyła 1,2 mln euro.

Ustawa przewiduje także elektroniczne składanie deklaracji VAT: od 1 stycznia 2017 r. m.in. dla podatników zobowiązanych do zarejestrowania się jako podatnicy VAT UE, a od 2018 r. dla pozostałych podatników VAT.

Nowelizacja wprowadza też odpowiedzialność solidarną pełnomocników wraz z zarejestrowanymi przez nich podatników. Ma to ograniczyć rejestrowanie tzw. słupów przez pełnomocników.

W celu zwalczania tzw. karuzeli podatkowych w nowelizacji określono także przesłanki odmowy rejestracji podmiotu jako podatnika VAT i doprecyzowano warunki wykreślenia podatnika z rejestru.

Przewidziano również sankcje podatkowe za nierzetelne rozliczanie VAT. Nowelizacja przewiduje też podwyższoną sankcję podatkową w wysokości 100% wobec podatników dopuszczających się oszustw podatkowych, np. odliczających podatek z tzw. pustych faktur.

Ustawa weszła w życie, co do zasady, z dniem 1 stycznia 2017 r. Jednak zmiany związane z uchyleniem dotychczasowego zwolnienia od VAT usług stanowiących element zwolnionej od podatku usługi finansowej lub ubezpieczeniowej zaczną obowiązywać 1 lipca 2017 r., natomiast przepisy dotyczące proporcji w rozliczeniach jednostek samorządu terytorialnego - 1 stycznia 2018 r.

Autor: A. Jeleńska

Forum Doradców Podatkowych

Praktyczne publikacje dla przedsiębiorców, księgowych, doradców podatkowych i kandydatów na doradców podatkowych.