REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Nowe dni wolne w Kodeksie pracy od 26 kwietnia 2023 r. – urlop opiekuńczy, zwolnienie z powodu siły wyższej. Czym różnią się od urlopu na żądanie i 2 dni opieki nad dzieckiem?

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Nowe dni wolne w Kodeksie pracy od 26 kwietnia 2023 r. – urlop opiekuńczy, zwolnienie z powodu siły wyższej
Nowe dni wolne w Kodeksie pracy od 26 kwietnia 2023 r. – urlop opiekuńczy, zwolnienie z powodu siły wyższej
Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Już 26 kwietnia 2023 r. wejdą w życie przepisy dostosowujące polskie Kodeks pracy do unijnej dyrektywy 2019/1158 w sprawie równowagi między życiem zawodowym a prywatnym. Pracownicy zyskają m.in. możliwość korzystania z nowych dni wolnych od pracy: urlopu opiekuńczego i zwolnienia z powodu siły wyższej. Co tak naprawdę zmieni się dla pracowników i pracodawców?

Nowości w prawie pracy - nowe dni wolne

Nowością w Kodeksie pracy są pięciodniowy urlop opiekuńczy i dwa dni wolnego z tytułu działania siły wyższej – czym różnią się od dotychczasowych urlopów na żądanie i dwóch dni opieki nad dzieckiem?

REKLAMA

5 dni bezpłatnego urlopu opiekuńczego – czym różni się od zwolnienia lekarskiego na członka rodziny i urlopu na żądanie?

Przepisy wprowadzają bezpłatny urlop opiekuńczy w wymiarze do 5 dni w roku kalendarzowym. Przysługuje on w celu zapewnienia osobistej opieki lub wsparcia osobie będącej członkiem rodziny lub zamieszkującej w tym samym gospodarstwie domowym, która wymaga znacznej opieki lub wsparcia z poważnych względów medycznych. Urlopu opiekuńczego nie można wziąć na siebie.

Ustawodawca ściśle określa, na kogo przysługuje urlop opiekuńczy – może to być: dziecko, małżonek, rodzice. 

Pracownik chcący skorzystać z urlopu opiekuńczego musi najpóźniej dzień przed złożyć pracodawcy pisemny wniosek (papierowy lub elektroniczny). 

Pracodawca nie może pracownikowi tego urlopu odmówić. 

Urlop opiekuńczy a urlop na żądanie

W Kodeksie pracy pozostają dotychczasowe 4 dni urlopu na żądanie. Czym urlop opiekuńczy różni się od urlopu na żądanie?

 Urlop opiekuńczyUrlop na żądanie
Wymiar5 dni w roku kalendarzowym4 dni w roku kalendarzowym
OdpłatnośćBezpłatnyOdpłatność 100% (jako część urlopu wypoczynkowego)
Urlop wypoczynkowyNie ma związkuNależy do puli urlopu wypoczynkowego
WniosekPisemny, przynajmniej dzień przedMoże być w formie ustnej, także w dniu, w którym pracownik chce skorzystać z urlopu 
PowódŚciśle określony – poważne względy medyczne dotyczące wybranych członków rodziny lub zamieszkujących w tym samym gospodarstwie domowymDowolny
Odmowa pracodawcy NiemożliwaMożliwa

Zgodnie z orzecznictwem Sądu Najwyższego urlop na żądanie musi być pracownikowi udzielony przez pracodawcę. Jeśli pracodawca uzna, że nieobecność pracownika może zdezorganizować proces pracy, może odmówić udzielenia urlopu. Odmowa musi jednak zostać uzasadniona. Pracownicy często nie zdają sobie z tego sprawy, zgłaszają urlop na żądanie i nie przyjmują do wiadomości, że pracodawca im tego urlopu nie udzielił. W takiej sytuacji niestawienie się pracownika w pracy może skutkować nawet zwolnieniem dyscyplinarnym. 

Urlop opiekuńczy mimo że jego możliwość jego wykorzystania ograniczona jest do poważnych względów medycznych, nie wymaga zaświadczenia lekarskiego. Możemy z niego skorzystać na przykład, gdy dzień wolny weźmie opiekunka naszego chorego na Alzheimera rodzica, a także w innych sytuacjach, w których L4 nie przysługuje.

Wniosek o urlop opiekuńczy musi mieć także konkretną treść – trzeba w nim podać imię i nazwisko osoby oraz przyczynę konieczności zapewnienia jej opieki lub wsparcia. W przypadku osoby niebędącej członkiem rodziny trzeba także podać adres zamieszkania - powinna ona zamieszkiwać w tym samym gospodarstwie domowym. 

Urlop opiekuńczy a dwa dni opieki nad dzieckiem

W Kodeksie pracy pozostały dotychczasowe dwa dni na opiekę nad dzieckiem. Czym różnią się od urlopu opiekuńczego?

Dalszy ciąg materiału pod wideo
 Urlop opiekuńczyOpieka nad dzieckiem
Wymiar 5 dni2 dni lub 16 godzin, bez względu na liczbę dzieci, może skorzystać tylko jeden rodzic
OdpłatnośćBezpłatnyOdpłatność 100%
Urlop wypoczynkowyNie ma związkuNie ma związku
WniosekPisemny, przynajmniej dzień przedO sposobie wykorzystania (2 dni albo 16 godzin)  w danym roku kalendarzowym decyduje pracownik w pierwszym wniosku o udzielenie takiego zwolnienia złożonym w danym roku kalendarzowym. Z tego uprawnienia w danym roku może skorzystać tylko jeden rodzic, nawet w sytuacji gdy obydwoje są zatrudnieni.   
PowódŚciśle określony – poważne względy medyczne dotyczące wybranych członków rodziny lub zamieszkujących w tym samym gospodarstwie domowymDowolny, warunkiem jest posiadanie przynajmniej jednego dziecka w wieku poniżej 14 lat
Odmowa pracodawcyNiemożliwaMożliwa, ale pracodawca nie może odmówić pracownikowi skorzystania z dni wolnych na opiekę nad dzieckiem jako takich, może jednak nie zgodzić się na skorzystanie w nich terminie, który powoduje dezorganizację pracy firmy

 

Zwolnienie od pracy z powodu siły wyższej

Do katalogu zmian związanych z równowagą między życiem zawodowym i prywatnym wejdzie od 26 kwietnia br.  zwolnienie od pracy z powodu siły wyższej. Pracownikowi przysługiwać będą w roku kalendarzowym 2 dni (lub 16 godzin) wolne od pracy z zachowaniem prawa do 50 proc. wynagrodzenia (w wysokości obliczanej jak w przypadku wynagrodzenia za okres urlopu wypoczynkowego). Pracownik będzie mógł wziąć wolne w przypadku choroby, wypadku lub innej nagłej konieczności, a pracodawca nie będzie mógł mu tego odmówić. Wniosek można złożyć ustnie lub pisemnie, nawet w dniu, w którym taka sytuacja zaistnieje.

Czy nowe przepisy pomogą złapać balans między pracą a życiem prywatnym?

REKLAMA

Urlop opiekuńczy czy wolne z powodu działania siły wyższej oraz inne zmiany w polskim prawie pracy, które wchodzą w ramach dostosowania do unijnej dyrektywy 2019/1158,  są ważnym krokiem naprzód. Wielką zaletą wdrażanych właśnie przepisów jest to, że w przestrzeni  publicznej zaczynamy więcej myśleć i mówić o równowadze między pracą a życiem prywatnym. 

Zwłaszcza w przypadku rodziców dostrzegamy, że tej grupie społecznej szczególnie trzeba pomóc w łączeniu obowiązków zawodowych z rodzinnymi. Nowe przepisy wprowadzają także zapisy dotyczące elastycznego czasu pracy i podnoszą z 4 do 8 lat wiek dziecka, którego pracujący rodzice mogą nie zgadzać się na delegacje i nadgodziny oraz wnioskować o pracę zdalną.

Pięciodniowy urlop opiekuńczy rewolucją raczej nie będzie. Jest bezpłatny i pracownicy nie będą się na niego decydować na masową skalę, raczej w ostateczności. Podobnie z dwoma dniami wolnego z tytułu działania siły wyższej, które są odpłatne w 50%.

Autor: dr Magdalena Rycak, radca prawny, dyrektor Instytutu Prawa Zatrudnienia i Work-Life Balance Uczelni Łazarskiego, kierowniczka studiów podyplomowych Prawo pracy i ubezpieczeń społecznych – kadry i płace w Uczelni Łazarskiego, 
partner w Rycak Kancelaria Prawa Pracy i HR, 
od 20 lat specjalizująca się indywidualnym i zbiorowym prawie pracy oraz w prawnych aspektach ochrony danych osobowych.

***

Prawo na A+

W ramach ewaluacji jakości działalności naukowej Uczelnia Łazarskiego w Warszawie otrzymała najwyższą możliwą kategorię A+ i ma aktualnie status wiodącego ośrodka naukowego w dyscyplinie nauki prawne. Kategoria A+ została przyznana uczelni na podstawie oceny działalności naukowej w latach 2017-2021 na okres następnych czterech lat (2022-2025).

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Obowiązkowy KSeF 2026: Prof. W. Modzelewski: Dlaczego trzeba wywrócić do góry nogami obecny system fakturowania? Sprzeczności w kolejnej wersji nowelizacji ustawy o VAT

Obecny system fakturowania w bólach rodził się przed trzydziestu laty – dlaczego teraz trzeba go wywrócić do góry nogami, wprowadzając obowiązkowy model KSeF? Pyta prof. dr hab. Witold Modzelewski. I jednocześnie zauważa, że po uważnej lekturze kolejnej wersji przepisów dot. obowiązkowego KSeF, można dojść do wniosku, że oczywiste sprzeczności w nich zawarte uniemożliwiają ich legalne zastosowanie.

Obowiązki podatkowe pracowników transgranicznych - zasady, terminy, reguła 183 dni, rezydencja podatkowa

W dobie rosnącej mobilności zawodowej coraz więcej osób podejmuje zatrudnienie poza granicami swojego kraju. W niniejszym artykule omawiamy kluczowe zagadnienia dotyczące obowiązków podatkowych pracowników transgranicznych, którzy zdecydowali się podjąć zatrudnienie w Polsce.

Jaka inflacja w Polsce w 2025, 2026 i 2027 roku - prognozy NBP

Inflacja CPI w Polsce z 50-proc. prawdopodobieństwem ukształtuje się w 2025 r. w przedziale 3,5-4,4 proc., w 2026 r. w przedziale 1,7-4,5 proc., a w 2027 r. w przedziale 0,9-3,8 proc. - tak wynika z najnowszej projekcji Departamentu Analiz Ekonomicznych NBP z lipca 2025 r. Projekcja ta uwzględnia dane dostępne do 9 czerwca br.

Podatek od prezentu ślubnego - kiedy trzeba zapłacić. Prawo rozróżnia 3 kategorie darczyńców i 3 limity wartości darowizn

Dla nowożeńców – prezent, dla Urzędu Skarbowego – podstawa opodatkowania. Fiskus przewidział dla darowizn konkretne przepisy prawa podatkowego i lepiej je znać, zanim wpędzimy się w kłopoty, zostawiając grube rysy na pięknych ślubnych wspomnieniach. Szczególnie kłopotliwa może być gotówka. Monika Piątkowska, doradca podatkowy w e-pity.pl i fillup.pl tłumaczy, co zrobić z weselnymi kopertami i kosztownymi podarunkami.

REKLAMA

Stopy procentowe NBP 2025: w lipcu obniżka o 0,25 pkt proc.

Rada Polityki Pieniężnej na posiedzeniu w dniach 1-2 lipca 2025 r. postanowiła obniżyć wszystkie stopy procentowe NBP o 0,25 punktu procentowego. Stopa referencyjna wynosić będzie od 3 lipca 2025 r. 5,00 proc. - poinformował w komunikacie Narodowy Bank Polski. Decyzja RPP była zaskoczeniem dla większości analityków finansowych i ekonomistów, którzy oczekiwali braku zmian w lipcu.

Jak legalnie wypłacić pieniądze ze spółki z o.o. Zasady i skutki podatkowe. Adwokat wyjaśnia wszystkie najważniejsze sposoby

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością to popularna forma prowadzenia biznesu w Polsce, ceniona za ograniczenie ryzyka osobistego wspólników. Niesie ona jednak ze sobą szczególną cechę – tzw. podwójne opodatkowanie zysków. Oznacza to, że najpierw sama spółka płaci podatek CIT od swojego dochodu (9% lub 19%), a następnie, gdy zysk jest wypłacany wspólnikom, wspólnik musi zapłacić podatek dochodowy PIT od otrzymanych środków. Dla wielu początkujących przedsiębiorców jest to duże zaskoczenie, ponieważ w jednoosobowej działalności gospodarczej można swobodnie dysponować zyskiem i płaci się podatek tylko raz. W spółce z o.o. majątek spółki jest odrębny od majątku prywatnego właścicieli, więc każda wypłata pieniędzy ze spółki na rzecz wspólnika lub członka zarządu musi mieć podstawę prawną. Poniżej przedstawiamy wszystkie legalne metody „wyjęcia” środków ze spółki z o.o., wraz z krótkim omówieniem zasad ich stosowania oraz konsekwencji podatkowych i ewentualnych ryzyk.

Odpowiedzialność członków zarządu za długi i niezapłacone podatki spółki z o.o. Kiedy powstaje i jakie są sankcje? Jak ograniczyć ryzyko?

W świadomości wielu przedsiębiorców panuje przekonanie, że założenie spółki z o.o. jest swoistym „bezpiecznikiem” – że prowadząc działalność w tej formie, nie odpowiadają oni osobiście za zobowiązania. I rzeczywiście – to spółka, jako osoba prawna, ponosi odpowiedzialność za swoje długi. Jednak ta zasada ma wyjątki. Najważniejszym z nich jest art. 299 Kodeksu spółek handlowych (k.s.h.), który otwiera drogę do pociągnięcia członków zarządu do odpowiedzialności osobistej za zobowiązania spółki.

Zakładanie spółki z o.o. w 2025 roku. Adwokat radzi jak to zrobić krok po kroku i bez błędów

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością pozostaje jednym z najczęściej wybieranych modeli prowadzenia działalności gospodarczej w Polsce. W 2025 roku proces rejestracji jest w pełni cyfrowy, a pozorne uproszczenie procedury sprawia, że wielu przedsiębiorców zakłada spółki „od ręki”, nie przewidując potencjalnych konsekwencji. Niestety, błędy popełnione na starcie mogą skutkować realnymi problemami organizacyjnymi, podatkowymi i prawnymi, które ujawniają się dopiero po miesiącach – lub latach.

REKLAMA

Faktury ustrukturyzowanej nie da się obiektywnie (w sensie prawnym) użyć ani udostępnić poza KSeF. Co zatem będzie przedmiotem opisu i dekretacji jako dowód księgowy?

Nie da się w sensie prawnym „użyć faktury ustrukturyzowanej poza KSeF” oraz jej „udostępnić” w innej formie niż poprzez bezpośredni dostęp do KSeF – pisze prof. dr hab. Witold Modzelewski.

Obowiązkowy KSeF 2026: Ministerstwo Finansów publikuje harmonogram, dokumentację API KSeF 2.0 oraz strukturę logiczną FA(3)

W dniu 30 czerwca 2025 r. Ministerstwo Finansów opublikowało szczegółową dokumentację techniczną w zakresie implementacji Krajowego Systemu e-Faktur z narzędziami wspierającymi integrację. Od dziś firmy oraz dostawcy oprogramowania do wystawiania faktur mogą rozpocząć przygotowania do wdrożenia systemu w środowisku testowym. Materiały są dostępne pod adresem: ksef.podatki.gov.pl/ksef-na-okres-obligatoryjny/wsparcie-dla-integratorow. W przypadku pytań w zakresie udostępnionej dokumentacji API KSeF 2.0 Ministerstwo Finansów prosi o kontakt za pośrednictwem formularza zgłoszeniowego: ksef.podatki.gov.pl/formularz.

REKLAMA